Μαυρουβούνιοι ακτιβιστές στο SeaSide Pride του 2013 στη Μπούντβα [1], κρατώντας πινακίδες που γράφουν “Είμαι σαν εσένα”, “Για την ισότητα του γάμου”, “Η αγάπη είναι αγάπη” και “Ψηφίζω την αγάπη”. Φωτογραφία από το “LGBTQ+ Forum Progres”, CC BY-NC-SA.
Το κοινοβούλιο του Μαυροβουνίου ενέκρινε [2] νόμο για το σύμφωνο συμβίωσης για ζευγάρια του ιδίου φύλου, καθιστώντας το Μαυροβούνιο την πρώτη χώρα στα Δυτικά Βαλκάνια, που αναγνωρίζει νόμιμα το γάμο των ατόμων του ιδίου φύλου.
Ο νόμος, που ψηφίστηκε την 1η Ιουλίου, δεν περιλαμβάνει [3] διατάξεις, που επιτρέπουν στα ζευγάρια του ίδιου φύλου να υιοθετούν παιδιά. Σε όλες τις άλλες πτυχές, τα δικαιώματά τους είναι τα ίδια με αυτά των ετεροφυλόφιλων ζευγαριών, συμπεριλαμβανομένων των δικαιωμάτων ιδιοκτησίας, κληρονομιάς, κοινωνικής ασφάλισης και υγείας.
Οι μη κυβερνητικές οργανώσεις “LGBTI Forum Progres” και “LGBTIQ Social Center”, καθώς και οι κοινότητες που τις απαρτίζουν, επικρότησαν την υιοθέτηση του νόμου, συγχαίροντας [4] όλα τα ΛΟΑΤΚΙ+ άτομα για το ιστορικό επίτευγμα:
Činjenica da je konačno usvojen Zakon o životnom partnerstvu ima neizrecivo velik značaj za sve LGBTI osobe u Crnoj Gori. Ovo je nesaglediv pomak naprijed za crnogorsko društvo, na naročitu radost cjelokupne LGBTI zajednice. Kao organizacija koja niz godina zagovara pravno prepoznavanje istopolnih zajednica i kao aktivni učesnici Radne grupe koja je kreirala ovaj Zakon, veoma smo srećni zbog ovakvog ishoda koji smo dugo čekali. Sada ostaje ono ključno – primjena ovog zakona u praksi – što je sljedeći veliki korak u procesu zaštite ljudskih prava LGBTI osoba.
Το γεγονός ότι ο νόμος για το σύμφωνο συμβίωσης έχει εγκριθεί επιτέλους έχει τεράστια σημασία για όλα τα ΛΟΑΤΚΙ άτομα στο Μαυροβούνιο. Πρόκειται για μια τεράστια πρόοδο για την κοινωνία του Μαυροβουνίου, που έχει γεμίσει με χαρά ολόκληρη την ΛΟΑΤΚΙ κοινότητα. Ως οργανισμός, που υποστηρίζει τη νομική αναγνώριση των ομοφυλοφιλικών ενώσεων και ως ενεργοί συμμετέχοντες της Ομάδας Εργασίας, που δημιούργησε αυτό το νομοσχέδιο, είμαστε τόσο ευχαριστημένοι με αυτό το πολυαναμενόμενο αποτέλεσμα. Τώρα παραμένει ένα βασικό ζήτημα: η εφαρμογή αυτού του νόμου στην πράξη, το οποίο θα είναι το επόμενο μεγάλο βήμα στη διαδικασία προστασίας των ανθρωπίνων δικαιωμάτων των ΛΟΑΤΚΙ.
Το Μαυροβούνιο έχει προχωρήσει πολύ στον αγώνα κατά της ομοφοβίας με τα χρόνια.
Το 2013 το Πρώτο Φεστιβάλ Υπερηφάνειας υπέστη σωματική βία [5], υποκίνηση δολοφονιών και άλλη λεκτική κακοποίηση από περίπου 200 αντιδιαδηλωτές.
Το 2015, οι αρχές του Μαυροβουνίου απαγόρευσαν την Πορεία Υπερηφάνειας [6] θεωρώντας την “πολύ επικίνδυνη”, με την αστυνομία να ισχυρίζεται ότι δεν μπορούσε να προστατεύσει τους διαδηλωτές από απειλές βίας από ομοφοβικές ομάδες.
Πιο πρόσφατα, οι Πορείες Υπερηφάνειας το 2017 έγιναν χωρίς περιστατικά [7], ενώ σε εκείνες του 2018 συμμετείχαν υψηλόβαθμα πολιτικά πρόσωπα [8].
Πέρυσι, το κοινοβούλιο απέτυχε να εγκρίνει το νομοσχέδιο για τις ομοφυλοφιλικές σχέσεις λόγω έλλειψης απαρτίας.
Ο Πρόεδρος Μίλο Τζουκάνοβιτς, ο οποίος κατείχε κορυφαίες εκτελεστικές θέσεις στην κυβέρνηση του Μαυροβουνίου από το 1991, χαιρέτισε την εξέλιξη, απεικονίζοντας την ως απόδειξη ότι η χώρα κινείται προς την κατεύθυνση των “πιο ανεπτυγμένων δημοκρατιών στον κόσμο.”
Još jedan korak ?? ka društvu najrazvijenih demokratija svijeta!
Usvajanjem Zakona o životnom partnerstvu osoba istog pola, ?? po prvi put pravno uređuje istopolne zajednice! #LGBT [9]@UNHumanRights [10]@EURightsAgency [11]@ILGAEurope [12]— Milo Đukanović (@predsjednik_cg) July 1, 2020 [13]
Ένα ακόμη βήμα του Μαυροβουνίου προς την ομάδα των πιο ανεπτυγμένων δημοκρατιών στον κόσμο! Με την έγκριση του νόμου για το σύμφωνο συμβίωσης ατόμων του ίδιου φύλου, το Μαυροβούνιο ρυθμίζει νομικά τις κοινότητες του ίδιου φύλου για πρώτη φορά!
Ο πρωθυπουργός Ντούσκο Μάρκοβιτς χαιρέτισε [14] επίσης την έγκριση του νόμου.
Ovo je veliki iskorak u pravom smjeru za crnogorsko društvo, njegovu demokratsku zrelost i proces integracije. Ravnopravnost i jednaka prava za sve osnov su ljudskih i evropskih vrijednosti. Zahvaljujem LGBTIQ zajednici na dijalogu i doprinosu. U evropskoj Crnoj Gori nema i ne treba da bude mjesta za diskriminaciju po osnovu seksualnog opredjeljenja.
Αυτό είναι ένα μεγάλο βήμα προς τη σωστή κατεύθυνση για την κοινωνία του Μαυροβουνίου, τη δημοκρατική ωριμότητα και τις διαδικασίες ολοκλήρωσής της. Η ισότητα και τα ίδια δικαιώματα για όλους αποτελούν τον ακρογωνιαίο λίθο των ανθρώπινων και ευρωπαϊκών αξιών. Θέλω να ευχαριστήσω την ΛΟΑΤΚΙ κοινότητα για τον διάλογο και τη συμβολή. Δεν μπορεί να υπάρξει χώρος για διακρίσεις λόγω του σεξουαλικού προσανατολισμού σε ένα Ευρωπαϊκό Μαυροβούνιο.
Οι πρέσβεις του Ηνωμένου Βασιλείου και των Ηνωμένων Πολιτειών χαιρέτισαν [15] επίσης την έγκριση του νόμου.
Η ακτιβίστρια Bojana Jokić από το LGBTI Forum Progress επέστησε την προσοχή, ωστόσο, αναφερόμενη στους πρόσφατους περιορισμούς, [16] που επιβλήθηκαν σε δημόσιες συγκεντρώσεις:
Iako je današnje glasanje velika stvar za Crnu Goru, želim kratko da se osvrnem i na dešavanja koja minulih sedmica potresaju naše društvo. Kao aktivistkinja i građanka sam zabrinuta zbog ograničavanja ljudskih prava i sloboda kojima svjedočimo, a koja nas podsjećaju da niko od nas nije slobodan i jednak dok svi u društvu nisu slobodni i jednaki.
Παρόλο που η σημερινή ψηφοφορία ήταν σπουδαία για το Μαυροβούνιο, θα ήθελα να κάνω μία σύντομη αναφορά στα ζητήματα των τελευταίων εβδομάδων, που έπληξαν την κοινωνία μας. Ως ακτιβίστρια και πολίτης ανησυχώ για τους περιορισμούς των ανθρωπίνων δικαιωμάτων και ελευθεριών, που μας υπενθυμίζουν ότι κανείς δεν είναι ελεύθερος και ίσος, έως ότου όλοι στην κοινωνία να είναι ελεύθεροι και ίσοι.