Ηλιοβασίλεμα στο Χαρτούμ, Σουδάν, 29 Ιανουαρίου 2017. Φωτογραφία από τον Christopher Michel μέσω του Flickr CC BY 2.0.

Οι σαρωτικές μεταρρυθμίσεις στο Σουδάν εγκαινιάζουν μια νέα εποχή δικαιοσύνης και ελευθερίας.

Στις 9 Ιουλίου, ο υπουργός Δικαιοσύνης Nasredeen Abdulbari δήλωσε στο Twitter ότι τέσσερις νέοι νόμοι εγκρίθηκαν από τον πρόεδρο του κυρίαρχου συμβουλίου. Αυτές οι μεταρρυθμίσεις αποκαθιστούν τα θεμελιώδη δικαιώματα και τις ελευθερίες, που είχαν κατασταλεί εδώ και πολύ καιρό από το πρώην καθεστώς υπό τον δικτάτορα Ομάρ ελ-Μπεσίρ, ο οποίος κυβέρνησε το Σουδάν για 30 χρόνια.

لقد تم التوقيع على قانون مفوضية إصلاح المنظومة الحقوقية والعدلية لسنة 2020، وقانون التعديلات المتنوعة (الحقوق والحريات الأساسية) لسنة 2020، وقانون مكافحة جرائم المعلوماتية (تعديل) لسنة 2020، والقانون الجنائي (تعديل) لسنة 2020.

— Nasredeen Abdulbari (@nasabdulbari) July 9, 2020

Υπογράφηκε ο Νόμος της Επιτροπής για την Μεταρρύθμιση των Ανθρωπίνων Δικαιωμάτων και του Συστήματος Δικαιοσύνης του 2020, ο Νόμος για τις διάφορες τροποποιήσεις (Θεμελιώδη Δικαιώματα και Ελευθερίες) του 2020, ο Νόμος για την Καταπολέμηση του Εγκλήματος στον Κυβερνοχώρο του 2020 και ο Ποινικός Κώδικας (τροποποίηση) του 2020.

Αυτοί οι νόμοι δείχνουν την ταυτότητα ενός νέου Σουδάν, που αναγνωρίζει δικαιώματα, πολυμορφία, ελευθερία πίστης και έκφρασης.

Σε ένα νήμα του Twitter, ο Abdulbari έγραψε:

المفوضية المؤسسة بموجب القانون المجاز سوف تقود عملية شاملة وعميقة لإصلاح المنظومة الحقوقية والعدلية، التي تعرضت خلال سنوات النظام المباد العجاف لخراب لم يسبق له مثيل في تاريخ السودان.

— Nasredeen Abdulbari (@nasabdulbari) July 9, 2020

Η επιτροπή που έχει συσταθεί βάσει του νόμου, που θα εγκριθεί, θα οδηγήσει σε μια ολοκληρωμένη και βαθιά διαδικασία μεταρρύθμισης του συστήματος ανθρωπίνων δικαιωμάτων και δικαιοσύνης, το οποίο κατά τη διάρκεια των ετών του καθεστώτος υπέστη καταστροφή: μια άνευ προηγουμένου καταστροφή στην ιστορία του Σουδάν.

أما قانون التعديلات المتنوعة فيُجري إصلاحات في قوانين متعددة لجعلها متسقة مع مبادئ حقوق الإنسان وحرياته الأساسية الواردة في الوثيقة الدستورية، وهو بذلك يمثل خطوة كبيرة نحو تحقيق ركن من أركان شعار ثورة ديسمبر الظافرة، ألا وهو الحرية.

— Nasredeen Abdulbari (@nasabdulbari) July 9, 2020

Όσον αφορά το νόμο των διαφόρων τροποποιήσεων, αναλαμβάνει να κάνει μεταρρυθμίσεις σε πολλαπλούς νόμους για να τους ευθυγραμμίσει με τις αρχές των ανθρωπίνων δικαιωμάτων και των θεμελιωδών ελευθεριών, που περιέχονται στο συνταγματικό έγγραφο, και ως εκ τούτου αντιπροσωπεύει ένα σημαντικό βήμα προς την επίτευξη ενός από τους πυλώνες του νικηφόρου συνθήματος της επανάστασης του Δεκεμβρίου, που είναι η ελευθερία.

Νίκη του Φεμινισμού

Ο Νόμος περί Θεμελιωδών Δικαιωμάτων και Ελευθεριών αποτελεί νίκη για τον φεμινισμό στο Σουδάν, διότι εγγυάται την ελευθερία ταξιδιού για τις γυναίκες.

Υπό το καθεστώς του Μπασίρ, οι γυναίκες δεν μπορούσαν να ταξιδέψουν χωρίς ρητή άδεια ούτε από πατέρα ή σύζυγο (αν ήταν παντρεμένες). Οι μητέρες μπορούν τώρα να ταξιδεύουν με τα παιδιά τους χωρίς άδεια από τον πατέρα των παιδιών. Στο παρελθόν, αυτοί οι περιορισμοί ήταν ιδιαίτερα καταστροφικοί για διαζευγμένες οικογένειες που συχνά οδηγούσαν σε καυγάδες. Οι γυναίκες έπρεπε να πάνε στο δικαστήριο απλώς για να εξασφαλίσουν άδεια να ταξιδέψουν μόνες με τα παιδιά τους.

Επίσης, σύμφωνα με τον νέο Ποινικό Νόμο, το Σουδάν θα ποινικοποιήσει την κλειτοριδεκτομή, μια πράξη που δεν αναγνωρίστηκε ως έγκλημα υπό το καθεστώς Μπασίρ.

Για πρώτη φορά στην ιστορία του Σουδάν, μια γυναίκα — η Νεμάτ Αμπντουλλάχ Χαΐρ — κατέχει τη θέση του επικεφαλής της δικαιοσύνης.

Ένας netizen επευφήμισε:

مبروك ( للامراه السودانيه)الإنجاز العظيم اللي حصل اليوم بتعديل قوانين مجحفه في حق المراه زي حرمانها مع السفر بالأطفال الا بموافقه؛ وإيجاز قانون تجريم ختان الإناث لا تعيشي مقهوره لا مكسوره❤ واكيد دي بدايه لمشوار طويل في حمايه حقوق المراه والطفل في السودان ً

— Roaarabi (@Roaarabi2) July 10, 2020

Συγχαρητήρια [για τις γυναίκες του Σουδάν], το μεγάλο επίτευγμα που έγινε σήμερα με την τροποποίηση των αθέμιτων νόμων σχετικά με το δικαίωμα των γυναικών να τους στερήσουν ενώ ταξιδεύουν με παιδιά χωρίς τη συγκατάθεσή τους. Ενημέρωση του νόμου που ποινικοποιεί την κλειτοριδεκτομή. [Ζήστε χωρίς καταπίεση ή σπάσιμο] “Το σλόγκαν των φεμινιστριών του Σουδάν.” Και αυτή είναι η αρχή ενός μεγάλου ταξιδιού στην προστασία των δικαιωμάτων των γυναικών και των παιδιών στο Σουδάν.

Θεμελιώδη δικαιώματα

Στο Σουδάν, περισσότερο από το 95% των Σουδανών είναι Μουσουλμάνοι. Υπό το καθεστώς Μπασίρ, οι πολίτες τηρούσαν αυστηρά τους νόμους της Σαρίας του Ισλάμ. Οι πρόσφατες τροποποιήσεις εξασφάλισαν δικαιοσύνη στις μη μουσουλμανικές μειονότητες.

Για παράδειγμα, υπό το καθεστώς του Μπασίρ, το αλκοόλ απαγορεύτηκε, επειδή δεν επιτρέπεται στο Ισλάμ. Σύμφωνα με τον νέο Ποινικό Νόμο, η απαγόρευση οινοπνεύματος τροποποιήθηκε για να εγγυηθεί την ελευθερία των μη Μουσουλμάνων να ζήσουν τη ζωή τους, χωρίς να λογοδοτούν στους νόμους της Σαρία.

Αυτές οι μεταρρυθμίσεις εγγυώνται επίσης την ελευθερία της πίστης — η τιμωρία για την αποστασία έχει αρθεί. Πριν από αυτές τις μεταρρυθμίσεις, η Αρχή έδινε σε οποιονδήποτε αποδοκίμαζε το Ισλάμ μια περίοδο τριών ημερών για να επανεξετάσει την απόφαση και να αντιμετωπίσει το θάνατο, εάν δεν απέσυρε την αποδοκιμασία.

Τώρα, όλοι οι Σουδανοί πολίτες έχουν το δικαίωμα να επιλέξουν τη θρησκεία ή την πίστη τους χωρίς φόβο τιμωρίας.

Ο Ποινικός Κώδικας έχει επίσης τροποποιηθεί. Η θανατική ποινή καταργήθηκε για άτομα κάτω των 18 ετών και άνω των 70 ετών.

Το Σουδάν αντιδρά

Οι τροποποιήσεις έλαβαν υποστήριξη από πολλούς υψηλόβαθμους κυβερνητικούς αξιωματούχους, όπως ο πρωθυπουργός του Σουδάν Αμπντάλα Χάμντοκ, ο οποίος έγραψε στο Twitter:

إجازة وتمرير هذه القوانين والتعديلات الجديدة هي خطوة هامة في طريق إصلاح المنظومة العدلية من أجل تحقيق شعار الثورة: حرية سلام وعدالة، عبر قوانين ومؤسسات عدلية تضمن سيادة حكم القانون، ستستمر المراجعات والتعديلات القانونية حتى نكمل معالجة كافة التشوهات في النظم القانونية في السودان. https://t.co/vkHvcsZM4m

— Abdalla Hamdok (@SudanPMHamdok) July 10, 2020

Η έγκριση αυτών των νέων νόμων και τροποποιήσεων είναι ένα σημαντικό βήμα στη μεταρρύθμιση του συστήματος δικαιοσύνης, προκειμένου να επιτευχθεί το σύνθημα της επανάστασης: ελευθερία, ειρήνη και δικαιοσύνη, μέσω δικαστικών νόμων και θεσμών, που εγγυώνται το κράτος δικαίου, θα συνεχίζονται οι νομικές αναθεωρήσεις και οι τροποποιήσεις μέχρι να συνεχίσουμε να αντιμετωπίσουμε όλες τις στρεβλώσεις στα νομικά συστήματα στο Σουδάν.

Ωστόσο, ο Abdulhai Yousif, ένας πολύ γνωστός, ευσεβής Ισλαμικός κληρικός με περισσότερους από 75.000 οπαδούς, κατήγγειλε τις μεταρρυθμίσεις, χαρακτηρίζοντάς τους έναν “πόλεμο ενάντια στην αρετή και μια [πράξη] επίθεσης εναντίον του έθνους:”

1/ صدور التعديلات على القانون الجنائي يؤكد لكل منصف ما قاله الحادبون من وقت بعيد أن هذه الحكومة جاءت حرباً على الفضيلة، وعدواناً على دين الأمة وهويتها

— د. عبد الحي يوسف (@Dr_AbdHayYousif) July 12, 2020

Η έκδοση τροποποιήσεων στον ποινικό νόμο επιβεβαιώνει σε όλους ό, τι λένε εδώ και καιρό οι οπαδοί της θρησκείας — ότι αυτή η κυβέρνηση ήρθε ως πόλεμος ενάντια στην αρετή και ως επιθετικότητα κατά της θρησκείας και της ταυτότητας του έθνους.

Και μερικοί άνθρωποι δημιούργησαν hashtag #لا_تشريع_بلا_تفويض που σημαίνει “Όχι νομοθεσία χωρίς εντολή”.

Επί του παρόντος, το Σουδάν δεν διαθέτει νομοθετικό συμβούλιο ή “κοινοβούλιο”, εν αναμονή των ειρηνευτικών συνομιλιών που πρέπει να καθιερώσουν πλήρη και δίκαιη εκπροσώπηση για τις ζώνες συγκρούσεων κάτω από τον θόλο του κοινοβουλίου. Το μεταβατικό σύνταγμα του Σουδάν του 2019, γνωστό ως “συνταγματικό έγγραφο”, έδωσε στην κοινή συνεδρίαση του Κυρίαρχου Συμβουλίου και του Υπουργικού Συμβουλίου το δικαίωμα να δημιουργήσει νέα νομοθεσία.

Ωστόσο, οι πολίτες λένε ότι αυτές οι εκτεταμένες μεταρρυθμίσεις είναι αντιδημοκρατικές, διότι οποιαδήποτε νέα νομοθεσία πρέπει να συμβεί μέσω της εξέτασης των απόψεων των πολιτών.

Ο Bakr Elterify προειδοποίησε:

https://t.co/bAOiLTGjG0
في ناس ما مستوعبين الكارثة. دي ديكتاتورية بالمناسبة حتى لو القوانين سمحة و ظريفة في نظر البعض! القوانين تجاز عبر البرلمان أو المجلس التشريعي منتخب لأنه بمثل رأي غالبية الشعب المفروض لو اتعمل بطريقة سليمة. #لا_تشريع_بلا_تفويض

— Bakr Elterify (PL Champions ?) (@bakr_elterify) July 11, 2020

Μερικοί άνθρωποι δεν καταλαβαίνουν την καταστροφή, παρεμπιπτόντως είναι μια δικτατορία, ακόμα κι αν οι νόμοι είναι καλοί.

Και ο Aabid θρήνησε τον τρόπο με τον οποίο σχηματίστηκαν αυτοί οι νόμοι:

قوانين تمرردون إتاحةمسوداتها للنقاش المجتمعي و تعرض على هيئةتشريعيةمعيبة مصممة لتفصيل القوانين بما يتلائم مع مصالح ورغبات شركاء الحكم الغيرمنتخبين في ظل تأخير (متعمد) لتشكيل أى جسم تشريعي رقابي فاعل.
هذه طريقة الفرمانات و ليست طريقة تشريع قوانين.#السودان
#لا_تشريع_بلا_تفويض https://t.co/eK8G97iqqw

— Aabid (@Aabid_C) July 11, 2020

Νόμοι ψηφίστηκαν χωρίς να καταστούν διαθέσιμα τα σχέδιά τους για κοινωνική συζήτηση και παρουσιάστηκαν σε ένα ελαττωματικό νομοθετικό σώμα, που έχει σχεδιαστεί για να προσαρμόζει τους νόμους για να ταιριάζουν στα συμφέροντα και τις επιθυμίες των μη εκλεγμένων κυβερνητικών εταίρων υπό το φως της σκόπιμης καθυστέρησης για να σχηματίσει οποιοδήποτε αποτελεσματικό ρυθμιστικό όργανο εποπτείας. Αυτή είναι η μέθοδος της δικτατορίας και όχι η μέθοδος της νομοθεσίας.

Η μεταβατική κυβέρνηση του Σουδάν αντιμετωπίζει απειλές αντεπανάστασης λόγω οικονομικής αστάθειας, και χρειάζεται διεθνή υποστήριξη σε αυτήν την κρίσιμη στιγμή, αλλά αυτές οι μεταρρυθμίσεις δείχνουν την προθυμία της κυβέρνησης να οικοδομήσει ένα νέο Σουδάν, όπου ευδοκιμούν η ελευθερία, η ειρήνη και η δικαιοσύνη.