- Global Voices στα Ελληνικά - https://el.globalvoices.org -

Ο Πρόεδρος Μπολσονάρου πλημμύρισε με ερωτήσεις στα μέσα κοινωνικής δικτύωσης σχετικά με ανεξήγητες καταθέσεις στον τραπεζικό λογαριασμό της συζύγου του

· Σύνταξη Fernanda Canofre Μετάφραση Maria Soulis

Κατηγορίες: Λατινική Αμερική, Βραζιλία, Ελευθερία του Λόγου, Μέσα & δημοσιογραφία, Μέσα των πολιτών, Πολιτική, Ψηφιακός ακτιβισμός, Ο αγώνας της Βραζιλίας για δημοκρατία
[1]

Ο Μπολσονάρου, ο οποίος βγήκε θετικός στον νέο κορωνοϊό στις αρχές Ιουλίου, ποζάρει για φωτογραφίες με υποστηρικτές κατά τη διάρκεια επίσκεψης στην πολιτεία του Ρίο Γκράντε ντο Νόρτε, στις 21 Αυγούστου | Φωτογραφία [1]: Isac Nóbrega / Προεδρία της Δημοκρατίας / CC BY 2.0 [2]

Στις 23 Αυγούστου, εν μέσω της πανδημίας που προκάλεσε πάνω από 114.000 [3] θανάτους στη Βραζιλία, ο Πρόεδρος ΖαΐΡ Μπολσονάρου προσέλκυσε πλήθη σε μια ακόμη δημόσια εμφάνιση [4] στην πρωτεύουσα, την Μπραζίλια. Ενώ ο πρόεδρος πήγαινε στον καθεδρικό ναό της πόλης, ένας δημοσιογράφος από την εφημερίδα O Globo [5] τον ρώτησε γιατί 89.000 ρεάλ Βραζιλίας (περίπου 15.900 δολάρια ΗΠΑ) κατατέθηκαν στον τραπεζικό λογαριασμό της συζύγου του από τον Fabrício Queiroz, έναν πρώην στρατιωτικό αστυνομικό και πρώην βοηθό του μεγαλύτερου γιου του προέδρου.

Αντί να απαντήσει στην ερώτηση, ο Μπολσονάρου απείλησε [6] τον δημοσιογράφο με τις ακόλουθες λέξεις: “Θέλω να σε χτυπήσω στο πρόσωπο, εντάξει; Είσαι ξεδιάντροπος.”

Η απάντηση του προέδρου πυροδότησε μια σειρά από παρόμοια ερωτήματα από δημοσιογράφους, διασημότητες και άλλους πολίτες [7] στους λογαριασμούς του στα μέσα κοινωνικής δικτύωσης: Γιατί η γυναίκα του έλαβε χρήματα από τον Queiroz;

Σύμφωνα με τον Fábio Malini, καθηγητή στο Ομοσπονδιακό Πανεπιστήμιο του Espírito Santo (UFES) [8] που ερευνά τα μέσα κοινωνικής δικτύωσης και την πολιτική, μέχρι τη νύχτα της 23ης Αυγούστου, 1.000 τουΐτ δημοσιεύονταν κάθε 40 δευτερόλεπτα [9] με την ερώτηση.

Στο κέντρο, ο πρόεδρος @ΖαΐρΜπολσονάρου. Με ετικέτα σε περισσότερα από 1.035.521 μηνύματα για το γιατί δεν απάντησε για τα 89.000 που κατατέθηκαν από τον Fabricio Queiroz στον λογαριασμό της Michelle Bolsonaro

Μεταξύ των διασημοτήτων που συμμετείχαν στην εκστρατεία ήταν ο μουσικός Καετάνο Βελόσο [13], του οποίου το τουΐτ έλαβε περισσότερα από 100.000 likes. Ένα άλλο τουΐτ του YouTuber Φελίπε Νέτο [14], ο οποίος είναι γνωστός για την αντίθεσή του στην κυβέρνηση του Μπολσονάρου, έλαβε περισσότερα από 150.000 likes.

Πρόεδρε @ΖαΐρΜπολσονάρου, γιατί η σύζυγός σας Michelle έλαβε 89.000 ρεάλ Βραζιλίας από τον Fabrício Queiroz;

Ο αρθρογράφος της Deutsche Welle στη Βραζιλία, Gerd Wenzel, ρώτησε ακόμη και τον πρόεδρο στα γερμανικά:

Κύριε Πρόεδρε @ΖαΐρΜπολσονάρου, γιατί η σύζυγός σας, η Michelle, έλαβε 89 χιλιάδες ρεάλ από τον Queiroz;

Ποιος είναι ο Fabrício Queiroz;

Το όνομα Fabrício Queiroz δεν είναι καινούριο στα μέσα της Βραζιλίας. Ένας στενός φίλος του Προέδρου Μπολσονάρου από τη δεκαετία του '80 [17], ο Queiroz κέρδισε την προσοχή της χώρας το 2018 για τους δεσμούς του με ένα φερόμενο σχέδιο διαφθοράς στο υπουργικό συμβούλιο του Flávio Bolsonaro, ενώ ο τελευταίος ήταν εκπρόσωπος της πολιτείας στο Ρίο ντε Τζανέιρο. Ο Flávio, ο μεγαλύτερος γιος του προέδρου, έκτοτε έγινε γερουσιαστής. Όπως αναφέρει το BBC [18], ο Queiroz “είναι ύποπτος ότι συμμετέχει σε σχέδιο για υπεξαίρεση των μισθών υπαλλήλων φαντάσματα”.

Το 2018, αφότου μια έρευνα αποκάλυψε ότι ο Queiroz είχε καταθέσει σε επιταγή το ποσό των 24.000 ρεάλ Βραζιλίας (περίπου 4.288 δολάρια ΗΠΑ) στον τραπεζικό λογαριασμό της πρώτης κυρίας, ο πρόεδρος ισχυρίστηκε [19] ότι το ποσό ήταν αποπληρωμή για τα 40.000 ρεάλ Βραζιλίας (7.146 δολάρια ΗΠΑ), που είχε δανειστεί ο Queiroz για μια χρονική περίοδο. Ο Μπολσονάρου είπε ότι τα χρήματα κατατέθηκαν στον λογαριασμό της συζύγου του, επειδή ο ίδιος δεν είχε χρόνο να βγει έξω.

Αφού δόθηκε πρόσβαση [20] στις αρχές στις λεπτομέρειες των τραπεζικών καταστάσεων του Queiroz το 2019, μια ιστορία του δημοσιογράφου Fábio Serapião που δημοσιεύθηκε στο περιοδικό Crusoé [21] στις αρχές Αυγούστου 2020 αποκάλυψε ότι η κατάθεση υπερέβαινε το διπλάσιο από αυτό που ισχυρίστηκε ο πρόεδρος.

Σύμφωνα με την ιστορία του Crusoé, μεταξύ 2011 και 2016 ο Queiroz κατέθεσε τουλάχιστον 21 επιταγές [22] συνολικού ύψους 72.000 ρεάλ Βραζιλίας (12.853 δολάρια ΗΠΑ) στον λογαριασμό της Michelle Bolsonaro. Ιστορίες που δημοσιεύθηκαν από την εφημερίδα Folha de S. Paulo και την πύλη ειδήσεων G1 ανέφεραν ότι η σύζυγος του Queiroz έκανε επίσης καταθέσεις [23] στο ποσό των 17.000 ρεάλ Βραζιλίας (3.040 δολάρια ΗΠΑ), το 2011, στον τραπεζικό λογαριασμό της κυρίας Bolsonaro. Το σύνολο αυτών των αριθμών, 89.000 ρεάλ Βραζιλίας, βρίσκεται στο επίκεντρο των τρεχουσών υποψιών σχετικά με μια πιθανή σύνδεση μεταξύ του προέδρου και του σκανδάλου του 2018 που αφορά τον Queiroz.

Ο Queiroz συνελήφθη [24] τον Ιούνιο του 2020 σε σχέση με τους ισχυρισμούς υπεξαίρεσης του 2018, αλλά απελευθερώθηκε με κατ’ οίκον περιορισμό [25] λίγο μετά από τα μέτρα πανδημίας λόγω του κορωνοϊού.

Μια εχθρική σχέση με τα μέσα ενημέρωσης

Ο Μπολσονάρου έχει ιστορικό εκρήξεων εναντίον δημοσιογράφων, όπως σημειώνεται σε δήλωση [26] που κυκλοφόρησε η Βραζιλιάνικη Ένωση Ερευνητικής Δημοσιογραφίας (ABRAJI) και οργανώσεις όπως το Άρθρο 19 και οι Δημοσιογράφοι Χωρίς Σύνορα.

Η δήλωση που καταδικάζει την απειλή του προέδρου να κάνει σωματική επίθεση σε έναν δημοσιογράφο παρατηρεί ότι το επεισόδιο σηματοδοτεί ένα νέο επίπεδο βίας σε μια ήδη εχθρική σχέση μεταξύ του ανώτερου αξιωματικού της Βραζιλίας και του Τύπου. Το παράδειγμα του Μπολσονάρου πυροδότησε τουλάχιστον δύο επιθέσεις εναντίον δημοσιογράφων από άτομα που αναγνωρίστηκαν ως υποστηρικτές του και έθεσε ανησυχίες για την ασφάλεια των δημοσιογράφων που καλύπτουν την προεδρία.

Um presidente ameaçar ou agredir fisicamente um jornalista é próprio de ditaduras, não de democracias.

(…)

Jornalistas têm sido vítimas de agressões verbais constantes ao cumprir sua obrigação profissional de questionar o presidente sobre ações do governo federal e indícios de corrupção ao longo de sua carreira política.

 

Ένας πρόεδρος που απειλεί ή επιτίθεται σωματικά σε έναν δημοσιογράφο είναι κάτι σωστό από δικτατορίες και όχι από δημοκρατίες.

(…)

Οι δημοσιογράφοι έχουν πέσει θύματα συνεχούς λεκτικής επιθετικότητας, ενώ εκπληρώνουν το επαγγελματικό τους καθήκον να ρωτούν τον πρόεδρο σχετικά με τις ενέργειες της ομοσπονδιακής κυβέρνησης και τα σημάδια διαφθοράς καθ’ όλη τη διάρκεια της πολιτικής του σταδιοδρομίας.

Το βραζιλιάνικο γραφείο του Παρατηρητηρίου Ανθρωπίνων Δικαιωμάτων επανέλαβε αυτήν τη στάση, λέγοντας ότι η στάση του Μπολσονάρου ήταν “μια σαφής προσπάθεια εκφοβισμού των μέσων ενημέρωσης, ώστε να μην κάνουν ερωτήσεις που δεν θέλει να απαντήσει”.

Όταν ρωτήθηκε για ισχυρισμούς διαφθοράς που αφορούν την οικογένειά του, ο @ΖαΐχΜπολσονάρου είπε σε έναν δημοσιογράφο ότι θα ήθελε να “γεμίσει το στόμα του με ξύλο”. Αυτή η στάση είναι μια ξεκάθαρη προσπάθεια εκφοβισμού των μέσων μαζικής ενημέρωσης από το να θέτουν ερωτήσεις που δεν θέλει να απαντήσει.

Ο ίδιος ο πρόεδρος μίλησε δημόσια για το επεισόδιο το πρωί της 24ης Αυγούστου, όταν προσπάθησε να αντιστρέψει το περιστατικό και να επικεντρώσει την προσοχή σε ξεχωριστές κατηγορίες διαφθοράς που αφορούσαν την οικογένεια Marinho, η οποία κατέχει την εφημερίδα O Globo. Ένας άνδρας που διερευνήθηκε για ένα πρόγραμμα χρημάτων ισχυρίστηκε ότι πούλησε αφορολόγητα δολάρια στην οικογένεια Marinho [29] κατά τη διάρκεια της δεκαετίας του 1990 — οι Marinhos αρνήθηκαν οποιαδήποτε παρανομία.

Για τα τουλάχιστον τελευταία 10 χρόνια, το σύστημα Globo με διώκει, χωρίς καμία απόδειξη εναντίον μου.

- Τώρα, περιμένω εξηγήσεις από την οικογένεια Marinho σχετικά με τον ισχυρισμό του ενάγοντος ότι τους δόθηκαν ποσά μεγαλύτερα από 1 δισεκατομμύριο ρεάλ Βραζιλίας.

Το πρωί της 24ης Αυγούστου, σε μια δημόσια εκδήλωση [32] σχετικά με τον χειρισμό της πανδημίας του COVID-19 από τη Βραζιλία, ο Μπολσονάρου χτύπησε ξανά τους δημοσιογράφους διαμαρτυρόμενος για τις επιπτώσεις της δήλωσής του και κατηγορώντας τους ότι κρατούσαν τα στυλό τους με “κακία”:

Aquela história de atleta, né, que o pessoal da imprensa vai pôr deboche, mas quando pega um bundão de vocês, a chance de sobreviver é bem menor. Só sabem fazer maldade, usar a caneta com maldade.

Την δική μου ιστορία του αθλητισμού μου, οι άνθρωποι του Τύπου την κοροϊδεύουν, αλλά όταν κάποιος από εσάς τους χοντροκώληδες το πιάσει, η πιθανότητα επιβίωσής σας είναι πολύ μικρότερη. Ξέρετε μόνο πώς να είστε κακοί, να χειρίζεστε τα στυλό σας με κακία.