Λευκορώσοι εργάτες ακτιβιστές υπό πίεση, καθώς η πολιτική κρίση συνεχίζεται

Στις 26 Αυγούστου, 20 εργαζόμενοι από το εργοστάσιο χημικών του Grodno Azot συνελήφθησαν, όταν περπατούσαν στην πόλη – την επόμενη μέρα, η λευκή-κόκκινη-λευκή λευκορωσική σημαία, που χρησιμοποιούσαν οι διαδηλωτές, υψώθηκε πάνω από την επιχείρηση. Εικόνα από το κανάλι NEXTA του Telegram.

Όταν ο Dmitry Kudelevich το έσκασε από τις υπηρεσίες ασφαλείας της Λευκορωσίας, το έκανε από ένα παράθυρο μπάνιου σε γραφείο της KGB στο Σαλιγόρσκ. “Με έσυραν έξω από το αυτοκίνητό μου, με χειροπέδες, με έβαλαν σε ένα μίνι βαν και με πήγαν στο γραφείο της KGB”, λέει σε βίντεο, που κυκλοφορεί στο Telegram. Ο Kudelevich, μέλος της επιτροπής απεργίας στο εργοστάσιο ποτάσας της Λευκορωσίας, συνεχίζει με ένα χαμόγελο: “Πάντα λέω στους ανθρώπους να πολεμούν και σήμερα θα μπορούσατε να πείτε ότι είχα μια μοναδική ευκαιρία να δοκιμάσω τις δυνάμεις μου”.

Την περασμένη εβδομάδα, εργάτες ακτιβιστές, που συνδέονται με απεργιακές επιτροπές σε επιχειρήσεις της Λευκορωσίας, αντιμετώπισαν εκστρατεία πίεσης (συλλήψεις, άτυπες απειλές και πρόστιμα) από υπηρεσίες επιβολής του νόμου, καθώς συνεχίζονται οι μαζικές διαμαρτυρίες στη χώρα. Αυτά έρχονται μετά τις εξαιρετικά αμφισβητούμενες προεδρικές εκλογές στις 9 Αυγούστου, οι οποίες θεωρούνται ευρέως ως δόλιες. Χιλιάδες εξοργισμένοι πολίτες βγήκαν στους δρόμους για να διαμαρτυρηθούν τις επόμενες ημέρες. Η αστυνομία της Λευκορωσίας απάντησε με μαζικές συλλήψεις, ακολουθούμενες από αποτρόπαια βία και σκληρή μεταχείριση όσων κρατούνταν.

Οι εργαζόμενοι στις κρατικές βιομηχανίες έχουν προσχωρήσει στο κίνημα διαμαρτυρίας, διοργανώνοντας δημόσιες συναντήσεις, παραιτήσεις, απειλές για λευκή απεργία και απεργίες. Ο ερευνητής Volodymyr Artiukh επισημαίνει ότι έχουν υπάρξει αναφορές για δραστηριότητα διαμαρτυρίας σε “τουλάχιστον 70 βιομηχανικές, εμπορικές εταιρείες και υπηρεσίες, καθώς και στον τομέα της εκπαίδευσης, της ιατρικής και των μέσων μαζικής ενημέρωσης” από τις εκλογές. “Σχεδόν όλα αυτά είναι κρατικές επιχειρήσεις ή / και οργανισμοί που χρηματοδοτούνται από το δημόσιο”, λέει.

Η διάθεση διαμαρτυρίας φαίνεται να ανησυχεί το καθεστώς του Λουκασένκο, δεδομένου ότι οι βιομηχανίες της Λευκορωσίας απασχολούν μία πλειοψηφία σε αυτήν τη χώρα των δέκα εκατομμυρίων. Τις δύο τελευταίες εβδομάδες, η αναταραχή του εργατικού δυναμικού εμφανίστηκε σε ορισμένες από τις μεγαλύτερες βιομηχανίες της χώρας, όπως το Εργοστάσιο Τρακτέρ του Μινσκ, το εργοστάσιο ποτάσας Belaruskali και το χημικό εργοστάσιο Grodno Azot, το οποίο απασχολεί χιλιάδες εργαζόμενους. Οι απεργιακές επιτροπές έχουν κυκλοφορήσει αιτήματα για δίκαιες εκλογές, την απελευθέρωση των πολιτικών κρατουμένων και έρευνες για αστυνομική βία.

“Το κράτος θεωρούσε πάντα τους εργαζόμενους ως βάση υποστήριξης”, σχολιάζει ο Artyom Shraibman, πολιτικός αναλυτής και τακτικός συνεργάτης του Tut.By, μιας εξέχουσας λευκορωσικής ειδησεογραφικής ιστοσελίδας. “Και οι αρχές, με τον Λουκασένκο στην κορυφή, ήταν απογοητευμένες, για να το θέσω ήπια, όταν πολλά κρατικά εργοστάσια απομακρύνθηκαν από αυτούς”.

Πράγματι, ο πρόεδρος Λουκασένκο έχει επιθετική στάση. Όταν οι εργαζόμενοι στο  Εργοστάσιο Τρακτέρ του Μινσκ χλεύασαν τον πρόεδρο κατά την επίσκεψή τους στις 16 Αυγούστου, απάντησε ότι θα έπρεπε να τον “σκοτώσουν”, προτού επαναπροκηρύξει εκλογές. Μια εβδομάδα αργότερα, ο Λουκασένκο κάλεσε τους διευθυντές να μην “κυνηγήσουν” τους απείθαρχους εργαζόμενους σε εταιρείες όπως η Belaruskali, καθώς υπήρχαν περισσότεροι από αρκετοί για να τους αντικαταστήσουν. Οι απεργοί ανθρακωρύχοι στο Σαλιγόρσκ, συνέχισε, θα μπορούσαν εύκολα να αντικατασταθούν από Ουκρανούς (ο Mykhailo Volinets, πρόεδρος της ανεξάρτητης ένωσης εργατών ανθρακωρύχων της Ουκρανίας, απάντησε σε ένα βίντεο ότι οι Ουκρανοί ανθρακωρύχοι δεν θα ήταν απεργοσπάστες).

Οι Αρχές κάλεσαν επίσης τους εργαζόμενους να μην σταματήσουν να εργάζονται. Ο ίδιος ο Λουκασένκο προειδοποίησε τους εργαζομένους του ίδιου Minsk Tractor Factory ότι, εάν σταματούσαν να εργάζονται, ξένες εταιρείες θα καταλάβουν το μερίδιο αγοράς της Λευκορωσίας. Διαφημίσεις έχουν επίσης εμφανιστεί στον ιστότοπο του Υπουργείου Βιομηχανίας που δηλώνουν ότι ορισμένες κρατικές επιχειρήσεις “χρειάζονται πλέον πρόσθετο προσωπικό παραγωγής.”

“Οι μεγαλύτερες και πιο σημαντικές επιχειρήσεις πιάστηκαν από μια διάθεση απεργίας και διαμαρτυρίας”, συνεχίζει ο Shraibman. “Ωστόσο, υπήρξε, φυσικά, μια πολιτική εκφοβισμού των εργαζομένων με την ιδέα ότι δεν θα τους επιτραπεί να επιστρέψουν στη δουλειά – ορισμένοι έχουν ήδη απολυθεί για να δείξουν ότι η απειλή είναι πραγματική. Και κατά συνέπεια, κατάφεραν να σταματήσουν το κύμα απεργίας προς το παρόν. Εάν οι απεργίες είχαν συνεχιστεί και επεκταθεί, θα ήταν μια πολύ σοβαρή απειλή για τις αρχές – θα ήταν απειλή για τη διαχείριση της οικονομίας και τη διαχείριση της ίδιας της χώρας.”

Τις τελευταίες ημέρες, οι Αρχές της Λευκορωσίας έχουν καλύψει ορισμένες από τις απειλές τους με τη σύλληψη εξεχόντων εργατικών ακτιβιστών. Στο Μινσκ, ο Anatoly Lavrinovich, μέλος της επιτροπής απεργίας σε εργοστάσιο του Μινσκ, το οποία παράγει στρατιωτικά οχήματα, συνελήφθη όταν επιχείρησε να συλλέξει υπογραφές για την υποστήριξη μιας απεργίας. Και ο Sergey Dylevsky, μέλος της επιτροπής απεργίας στο Εργοστάσιο Τρακτέρ του Μινσκ και στο συμβούλιο συντονισμού της αντιπολίτευσης, συνελήφθησαν από την αστυνομία την ίδια ημέρα. Καταδικάστηκε αργότερα σε διοικητική σύλληψη 10 ημερών για απόπειρα οργάνωσης μίας μη εγκεκριμένης πορείας.

Αφότου κάλεσε τους εργαζομένους να ξεκινήσουν μια δράση λευκής απεργίας στο Belaruskali τη Δευτέρα, συνελήφθη ο Anatoly Bokun, συν-πρόεδρος της επιτροπής απεργίας στην επιχείρηση, περίπου 100 χιλιόμετρα νότια του Μινσκ. Τις προηγούμενες ημέρες, αρκετά μέλη της επιτροπής απεργίας ήρθαν σε επαφή με την τοπική αρχή επιβολής του νόμου για “συνομιλίες”, ανέφερε η επιτροπή απεργίας. Ο Bokun απελευθερώθηκε τελικά την ίδια μέρα αφού καταδικάστηκε για συμμετοχή σε μια μαζική εκδήλωση. Ένα πρόγραμμα συλλογικής χρηματοδότησης συγκέντρωσε τα χρήματα για να πληρώσει το πρόστιμο των 260 δολαρίων. Μετά την κράτηση του Bokun, ένα κανάλι στο Telegram που χρησιμοποίησε η επιτροπή απεργίας της Λευκορωσίας προειδοποίησε τους υποστηρικτές του ότι και αυτοί ενδέχεται να διατρέχουν κίνδυνο σύλληψης για τις δραστηριότητές τους:

Дорогие друзья и коллеги! Сегодня был задержан сопредседатель стачечного комитета Бокун Анатолий. На данный момент он находится в застенках РОВД. По имеющейся у нас информации, на всех членов стачкома ОАО “Беларуськалий” будут составлены протоколы и заведены дела за организацию и участие в “несанкционированных массовых мероприятиях”. Также, из достоверных источников, есть информация, что в ближайшее время членов стачкома начнут задерживать и доставлять в РОВД для дальнейших разбирательств. Исходя из текущей ситуации и информации, которой мы владеем, мы обязаны вас предупредить о возможных задержаниях тех, кто в стачке. Будьте осторожны!

Αγαπητοί φίλοι και συνάδελφοι! Σήμερα συνελήφθη ο Anatoly Bokun, αναπληρωτής πρόεδρος της απεργιακής επιτροπής. Αυτή τη στιγμή βρίσκεται στα κελιά του Επαρχιακού Υπουργείου Εσωτερικών. Σύμφωνα με τις διαθέσιμες πληροφορίες, θα εκπονηθούν αναφορές και θα ασκηθούν διώξεις εναντίον όλων των μελών της απεργιακής επιτροπής του Belarusalkali για διοργάνωση και συμμετοχή σε “μη εξουσιοδοτημένες μαζικές εκδηλώσεις”. Επιπλέον, αξιόπιστες πηγές δείχνουν ότι στο εγγύς μέλλον, τα μέλη της απεργιακής επιτροπής θα κρατούνται και θα μεταφέρονται στο Επαρχιακό Υπουργείο Εσωτερικών για περαιτέρω διαδικασίες. Βάσει της τρέχουσας κατάστασης και των πληροφοριών που έχουμε, είμαστε υποχρεωμένοι να προειδοποιήσουμε όσους από εσάς απεργείτε για την πιθανότητα να σας συλλάβουν. Να προσέχετε!

 Стачком ОАО “Беларусьалькалий”, Telegram, August 24, 2020

“Εάν οι Αρχές και η διαχείριση των εγκαταστάσεων δεν φοβόταν, και όλα ήταν πραγματικά όπως ισχυρίζονται,  ότι εργαζόμαστε κανονικά στην επιχείρηση, τότε γιατί θα πρέπει να το κάνουν αυτό; Με τις ενέργειές τους, οι Αρχές τονίζουν για άλλη μια φορά ότι αυτό που κάνουμε είναι σωστό”, δήλωσε ο Gleb Sandros, γραμματέας τύπου στην απεργιακή επιτροπή του Belarusakali, όταν ρωτήθηκε για την εκστρατεία πίεσης.

Μερικές φορές, η πίεση στις απεργιακές επιτροπές φαίνεται να είναι πιο διάχυτη. Η Yulia Slivko, γυψαδόρος σε μια μεγάλη εταιρεία δημόσιων κατασκευών στην πόλη Γκρόντνο, ανέφερε στην εφημερίδα Salidarnasts ότι έλαβε ανώνυμες απειλές αφότου εξελέγη πρόεδρος της απεργιακής επιτροπής της εταιρείας της. “Μου τηλεφώνησαν από έναν άγνωστο αριθμό και είπαν: ‘Αν δεν κλείσεις το στόμα σου, θυμήσου: ο γιος σου κυκλοφορεί στο δρόμο. Τα πάντα μπορούν να συμβούν.'”

Η Slivko προσκλήθηκε αργότερα για μια “συνομιλία” σε ένα τοπικό αστυνομικό τμήμα και έλαβε επίσης ένα τηλεφώνημα από κάποιον, που είπε ότι ήταν κοινωνικός λειτουργός, ο οποίος απείλησε να βάλει τον γιο της σε μητρώο για κοινωνικά ευάλωτα άτομα.

Η εκστρατεία κατά των ακτιβιστών της εργασίας έχει επίσης δημιουργήσει σημάδια της σημερινής βίας που ασκεί η επιβολή του νόμου στη Λευκορωσία. Όταν ο βετεράνος ακτιβιστής Nikolay Zimin, πρώην επικεφαλής της Λευκορωσικής Ανεξάρτητης Ένωσης (BNP), συνελήφθη και καταδικάστηκε σε 25 ημέρες για “συμμετοχή σε μια μη εγκεκριμένη διαμαρτυρία” αμέσως μετά τις εκλογές, ξυλοκοπήθηκε βάναυσα κατά την κράτηση, ανέφερε η ένωση. Ο Zimin, που τώρα απελευθερώθηκε, δεν είχε δικαίωμα πρόσβασης σε ιατρική περίθαλψη ενώ ήταν υπό κράτηση. Στις 25 Αυγούστου, ο Zimin καταδικάστηκε στο Σαλιγόρσκ για συμμετοχή σε μια μη εγκεκριμένη διαμαρτυρία, και του επιβλήθηκε διοικητικό πρόστιμο 460 δολαρίων.

Ανεξάρτητα συνδικάτα αντιμετωπίζουν παρενοχλήσεις εδώ και πολλά χρόνια στη Λευκορωσία. Αλλά ανεξάρτητα από το ποιος τις οργανώνει, φαίνεται ότι οι Αρχές δεν είναι διατεθειμένες να ανεχθούν πολιτικές διαφορές στο χώρο εργασίας. Όπως υποστήριξε ο πρωθυπουργός της Λευκορωσίας Roman Golovchenko σε συνέντευξη στις 20 Αυγούστου, το σύνταγμα της Λευκορωσίας εγγυάται μόνο το δικαίωμα απεργίας για “εργασιακές και κοινωνικές διαφορές.”

Ο ερευνητής Volodymyr Artiukh προσθέτει ότι “οι απεργίες που κινούνται νόμιμα από τα συνδικάτα δεν μπορούν να έχουν “πολιτικές απαιτήσεις”, όπως δηλώνει ο Λευκορωσικός Νόμος για τα συνδικάτα χωρίς περαιτέρω διευκρίνιση”. Τούτου λεχθέντος, ο Artiukh πιστεύει ότι “ακόμη και μια συμβατική απεργία για τα παράπονα που σχετίζονται με την εργασία που θεωρείται “νόμιμη” από το εργατικό δίκαιο της Λευκορωσίας είναι ήδη ουτοπική.”

“Μετά από ένα κύμα κρατήσεων μεταξύ των εργατών ακτιβιστών και των απειλών κατά των εργαζομένων, η στρατηγική των αναδυόμενων εργατικών οργανώσεων στη Λευκορωσία έχει μετατοπιστεί στις λεγόμενες τακτικές “λευκής απεργίας“, λέει ο Artiukh. “Δεν είναι ακόμη σαφές πόσο επιτυχής θα είναι αυτή η στρατηγική στο άφθονο οπλοστάσιο των σωφρονιστικών εργαλείων που διαθέτει η διοίκηση από την παρακράτηση του μπόνους έως τις απειλές οικονομικής και εγκληματικής ευθύνης”.

“Λαμβάνοντας υπόψη τον αργό ρυθμό με τον οποίο συγκροτούνται οι απεργιακές επιτροπές και οι εργασιακές οργανώσεις από τη μία πλευρά, και την ακραία ευπάθειά τους στην πίεση τόσο από τη διοίκηση των επιχειρήσεων όσο και από τις κρατικές αρχές από την άλλη”, συνεχίζει ο Artiukh. “Δεν θα περίμενα πιο σημαντική διακοπή της εργασίας σε κρατικές επιχειρήσεις στο εγγύς μέλλον.”

Στο Belaruskali, ο Gleb Sandros είναι ρεαλιστής σχετικά με τις πιθανότητες της απεργιακής επιτροπής. “Εάν η οικονομική κρίση στη Λευκορωσία, για την οποία μπορούμε τώρα δικαιολογημένα να μιλήσουμε, ενταθεί, τότε αυτό θα παρακινήσει περισσότερους ανθρώπους — και εννοώ τους εργαζόμενους  να ξυπνήσουν, να ρίξουν μια νηφάλια ματιά στην κατάσταση και τη συνείδησή τους”, λέει.

Αυτό το άρθρο δημιουργήθηκε σε συνεργασία με το ODR, το τμήμα του openDemocracy για τη Ρωσία και τον μετασοβιετικό χώρο.

Μάθετε περισσότερα για την αναταραχή στη Λευκορωσία εδώ

Ξεκινήστε τη συζήτηση

Συντάκτες, παρακαλώ σύνδεση »

Οδηγίες

  • Όλα τα σχόλια ελέγχονται. Μην καταχωρείτε το σχόλιο σας πάνω από μία φορά γιατί θα θεωρηθεί spam.
  • Παρακαλούμε, δείξτε σεβασμό στους άλλους. Σχόλια τα οποία περιέχουν ρητορική μίσους, προσβολές ή προσωπικές επιθέσεις δεν θα καταχωρούνται.