- Global Voices στα Ελληνικά - https://el.globalvoices.org -

Στην Τουρκία, οι γυναίκες ξεσηκώνονται για να σταματήσουν την αποχώρηση από τη Σύμβαση της Κωνσταντινούπολης

Κατηγορίες: Μέση Ανατολή & Βόρεια Αφρική, Τουρκία, Ανθρώπινα Δικαιώματα, Διαδηλώσεις, Μέσα των πολιτών, Φύλο & ισότητα, Ψηφιακός ακτιβισμός

Στιγμιότυπο οθόνης από την αρχική σελίδα του Anit Sayac.

Ένας ιστότοπος [1] ονόματι Anit Sayac (τουρκικά για το “ιχνηλάτης μνημείου”) δείχνει τον αριθμό “276” στην αρχική του σελίδα κατά τη στιγμή της σύνταξης αυτού του κειμένου. Αντιπροσωπεύει τον αριθμό των γυναικών, που δολοφονήθηκαν σε επιθέσεις ενδοοικογενειακής βίας στην Τουρκία. Μόνο το 2020. Ο μετρητής ενημερώνεται καθημερινά. Τα ονόματα των θυμάτων, όμως, γραμμένα ακριβώς κάτω από αυτό, πλήττουν τους επισκέπτες του ιστοτόπου.

Ανάμεσά τους είναι η 27χρονη Pinar Gultekin, της οποίας η δολοφονία από τον σύντροφό της τον Ιούλιο προκάλεσε δημόσια οργή και διαμαρτυρίες [2]. Την ίδια ημέρα που βρέθηκε από την αστυνομία το σώμα της Pinar, το κυβερνών Κόμμα Δικαιοσύνης και Ανάπτυξης (AKP) ανακοίνωσε [3] ότι θα αποσυρθεί από τη Σύμβαση της Κωνσταντινούπολης [4], μια συνθήκη που υπέγραψαν τα κράτη μέλη του Συμβουλίου της Ευρώπης για την πρόληψη της βίας και της ενδοοικογενειακής κακοποίησης κατά των γυναικών. Το 2012, η ​​Τουρκία έγινε η πρώτη χώρα, που επικύρωσε τη συνθήκη με την υποστήριξη του τώρα κυβερνώντος AKP. Η συνθήκη τέθηκε σε ισχύ στην Τουρκία το 2014.

Σήμερα, το κόμμα με επικεφαλής τον Πρόεδρο Ρετζέπ Ταγίπ Ερντογάν θεωρεί ότι η Σύμβαση είναι αντίθετη στις “τουρκικές οικογενειακές αξίες”. Ο Numan Kurtulmus, αναπληρωτής πρόεδρος του AKP, δήλωσε [5] σε τηλεοπτική συνέντευξη στις 2 Ιουλίου ότι ήταν “λάθος [5]” η Τουρκία να επικυρώσει τη σύμβαση. “Υπάρχουν δύο ζητήματα σε αυτήν τη σύμβαση, τα οποία δεν εγκρίνουμε”, είπε. “Πρώτα είναι το ζήτημα του φύλου και το άλλο είναι το ζήτημα του σεξουαλικού προσανατολισμού. Υπάρχουν επίσης άλλα ζητήματα, αλλά αυτά τα δύο ήταν οι έννοιες που έπαιξαν το παιχνίδι και δημιούργησαν χώρους για να λειτουργήσουν τα ΛΟΑΤ και τα περιθωριακά στοιχεία.”

Η θέση του κόμματος έχει απήχηση στους συντηρητικούς της Τουρκίας. Ο Abdurrahman Dilipak, ένας δημοφιλής ισλαμιστής αρθρογράφος, περιέγραψε [6] τη σύμβαση το 2019 ως “διάβολος με πρόσωπο αγγέλου” και “παγίδα”, που καταστρέφει την παραδοσιακή οικογένεια.

Εν τω μεταξύ, οι τοπικές οργανώσεις για τα δικαιώματα των γυναικών, που βοηθούν τους επιζώντες ενδοοικογενειακής βίας, φοβούνται ότι η αποχώρηση της Τουρκίας από τη σύμβαση θα είναι καταστροφική για τη δουλειά τους, καθώς και για τις οικογένειες, που αναζητούν δικαιοσύνη για τα αγαπημένα τους πρόσωπα, που ήταν θύματα γυναικοκτονίας.

Η Mor Cati [7], μια κορυφαία τουρκική ΜΚΟ, που εργάζεται για την πρόληψη και την καταγραφή της ενδοοικογενειακής βίας, υποστηρίζει ότι οποιαδήποτε κυβερνητική απόπειρα απόσυρσης από τη συνθήκη θα μπορούσε να αντιμετωπίσει νομική πρόκληση. “Σύμφωνα με το τουρκικό σύνταγμα, οι διεθνείς συμφωνίες για τα ανθρώπινα δικαιώματα υπερβαίνουν τους εσωτερικούς νόμους”, δήλωσε η δικηγόρος του Mor Cati, Meline Cilingir, σε συνέντευξή της στο Middle East Eye [8]. “Εάν το κοινοβούλιο προσπαθήσει να ανατρέψει τη σύμβαση, οι οργανώσεις δικαιωμάτων των γυναικών θα προσπαθήσουν να το πάνε στο συνταγματικό δικαστήριο ζητώντας την ακύρωσή του”, πρόσθεσε.

Δεν είναι όλοι στο κυβερνών κόμμα υπέρ της απόσυρσης. Η Πλατφόρμα Γυναικών και Δημοκρατίας (Kadem), μια οργάνωση που ιδρύθηκε από την κόρη του Ερντογάν, Σουμεϊγιέ Ερντογάν Μπαϊρακτάρ το 2013, υπερασπίστηκε [9] δημόσια την ένταξη της Τουρκίας στη συνθήκη. Σε δήλωση της 10ης Ιουλίου, η Kadem είπε ότι “σε μια σχέση, όπου δεν υπάρχει αγάπη και σεβασμός και το ένα μέλος βασανίζεται με βία, δεν μπορούμε πλέον να μιλάμε για οικογένεια.”

#ΗΣύμβασηΤηςΚωνσταντινούποληςΣώζειΖωές

Η δολοφονία της Pinar Gultekin βοήθησε να πυροδοτήσει ένα κίνημα προς υποστήριξη της σύμβασης, που εκφράστηκε στο διαδίκτυο από το hashtag #ΗΣύμβασηΤηςΚωνσταντινούποληςΣώζειΖωές.

“Ο θάνατός της ήταν εμβληματικός των μακροχρόνιων μορφών διαρθρωτικής βίας [10] που έγιναν εφικτές με πράξεις παράλειψης και ανάθεσης από το κράτος και τις αστυνομικές του λειτουργίες”, δήλωσε [11] η Asli Bali, διευθύντρια του τμήματος του Ινστιτούτου Promise της Νομικής Σχολής του UCLA (Πανεπιστήμιο της Καλιφόρνιας) για τα Ανθρώπινα Δικαιώματα.

Η σαρωτική δημόσια κραυγή φαίνεται να έχει εντυπωσιάσει το AKP—μια απόφαση που επρόκειτο να ανακοινωθεί στις αρχές Αυγούστου αναβλήθηκε.

Απαιτείται δράση για να σώσετε το #ΗΣύμβασηΤηςΚωνσταντινούποληςΣώζειΖωές σήμερα – τώρα! Παρακαλώ προωθήστε. @PoetsVersus @jaeger_julia @AnnetteLawson @RedGSagoo @LauraHaynes

“Είμαστε η καλύτερη αντιπολίτευση, γι’ αυτό η κυβέρνηση θέλει να μας ελέγξει”, λέει η φεμινίστρια δικηγόρος Canan Arın. Ως μέρος της σειράς μας στο #ΥπερασπίζονταςΤαΑνθρώπιναΔικαιώματα στην #Τουρκία, μοιραζόμαστε την ιστορία της #istanbulSözleşmesiYaşatır #ΗΣύμβασηΤηςΚωνσταντινούποληςΣώζειΖωές

Γιατί έχει σημασία η #ΣύμβασηΤηςΚωνσταντινούπολης;

Σύντομη απάντηση: Επειδή η #ΗΣύμβασηΤηςΚωνσταντινούποληςΣώζειΖωές

Εάν έχετε τρία λεπτά για μεγαλύτερη απάντηση, παρακολουθήστε το τελευταίο βίντεο του @kadinih

Το hashtag #ΗΣύμβασηΤηςΚωνσταντινούποληςΣώζειΖωές & ασπρόμαυρες αυτοφωτογραφίες δημοσιεύονται σε ένδειξη διαμαρτυρίας για απειλές από την κυβέρνηση της Τουρκίας να αποσυρθεί από την ευρωπαϊκή συνθήκη για την προστασία των γυναικών και την αλληλεγγύη στα θύματα δολοφονιών που αναφέρονται συχνά στις τουρκικές εφημερίδες.

Κανένα κράτος δεν αποχώρησε ποτέ από τη Σύμβαση της Κωνσταντινούπολης, αλλά, όπως και η Τουρκία, άλλα σκέφτονται να το πράξουν. Ανάμεσά τους είναι η Πολωνία [33], όπου οι συντηρητικοί πολιτικοί χαρακτήρισαν [34] τη Σύμβαση ως “κίνδυνο” για την παραδοσιακή οικογένεια. Τον Μάιο του 2020, η Ουγγρική Βουλή αρνήθηκε να επικυρώσει τη Σύμβαση, αντιτασσόμενη [35] στον ορισμό του φύλου ως “κοινωνικά δομημένου”. Όπως η Ουγγαρία, η Βουλγαρία και η Σλοβακία έχουν υπογράψει τη Σύμβαση, αλλά δεν την έχουν επικυρώσει [36].

Το 2018, 440 ζευγάρια ψηλοτάκουνων παπουτσιών τοποθετήθηκαν στην πρόσοψη ενός κτηρίου στην Κωνσταντινούπολη. Η εγκατάσταση από τον Τούρκο καλλιτέχνη Vahit Tuna ήταν ένα μνημείο για τις 440 γυναίκες [37], που δολοφονήθηκαν από τους συντρόφους ή τα μέλη της οικογένειάς τους μόνο εκείνο το έτος. Καθώς η Τουρκία ζυγίζει την ένταξή της στη Σύμβαση, οι γυναίκες ρωτούν: Πόσα περισσότερα ζευγάρια παπούτσια πρέπει να εμφανιστούν για να πείσουν την κυβέρνηση ότι διακυβεύονται οι ζωές αυτών των ανθρώπων;