Ο Κίνο επισκέπτεται μια έκθεση για τα 50 χρόνια της Μαφάλντα τον Σεπτέμβριο του 2014. Φωτογραφία: Υπουργείο Πολιτισμού (Αργεντινή) / Flickr [1] (CC BY-SA 2.0)
Στις 30 Σεπτεμβρίου 2020, έφυγε από τη ζωή ο Αργεντινός γελοιογράφος Joaquín Salvador Lavado Tejón [2], πιο γνωστός ως Κίνο και, ειδικά, ο δημιουργός κόμικ της διάσημης Μαφάλντα [3], του επαναστατικού κοριτσιού, φεμινίστριας, περιβαλλοντολόγου και ανθρωπίστριας, που κατέκτησε τις καρδιές αρκετών γενεών.
Ο θάνατος του Κίνο έλαβε χώρα μία ημέρα μετά την 56η επέτειο [4] της πρώτης έκδοσης της Μαφάλντα. Η είδηση έφτασε αμέσως σε όλες τις γωνιές του κόσμου και ενέπνευσε εγκάρδια αφιερώματα από αμέτρητα μέσα [5], καλλιτέχνες και δημόσιες προσωπικότητες.
Η Μαφάλντα έγινε ένα από τα πιο διεθνή ισπανόφωνα κόμικς στην ισπανική γλώσσα, που μεταφράστηκε σε περισσότερες από τριάντα γλώσσες [6], συμπεριλαμβανομένης και της ιθαγενούς γλώσσας γκουαρανί [7]. Τα μηνύματά [8] της για την πολιτική, την κοινωνία, το περιβάλλον και τον φεμινισμό είναι καθολικά και εξακολουθούν να είναι πολύ σχετικά.
Κλασικές γελοιογραφίες της Μαφάλντα δείχνουν το έντονο πολιτικό χιούμορ της. Φωτογραφία: ¡¡!!! / Flickr [9] (CC BY-NC-SA 2.0)
Η Μαφάλντα δεν ήταν η μόνη καρικατούρα του γελοιογράφου, αλλά ήταν η πιο ελκυστική. Όπως πολλά από τα έργα του Κίνο, που κέρδισε [10] πολλά διεθνή βραβεία, η Μαφάλντα ήταν πολύ αμφιλεγόμενη για την εποχή της. Με το λεπτό χιούμορ της, κατάφερε να παρακάμψει [11] τη λογοκρισία της δικτατορίας της Αργεντινής, αν και απαγορεύτηκε από τον δικτάτορα Πινοσέτ [12] στη Χιλή.
Εκτός από το έντυπο μέσο (κινούμενα σχέδια, περιοδικά και βιβλία), η Μαφάλντα και οι φίλοι της πρωταγωνίστηκαν στη δική τους τηλεοπτική σειρά [13]. Μέσα σε μόλις εννέα χρόνια (μεταξύ 1964 και 1973), κατέκτησε ολόκληρο τον κόσμο και έγινε “καθολικό σύμβολο εξέγερσης και πίστης σε έναν καλύτερο κόσμο [14]“.
Μόλις ήταν γνωστά τα νέα του θανάτου του Κίνο, τα κοινωνικά δίκτυα πλημμύρισαν με καρέ της Μαφάλντα και αφιερώσεις από άλλους σχεδιαστές από την Αργεντινή και όλο τον κόσμο. Στο Global Voices συλλέγουμε και μοιραζόμαστε μερικές από αυτές.
Αυτό είναι από τον Liniers, έναν Αργεντινό γελοιογράφο, που ζει τώρα στις Ηνωμένες Πολιτείες:
??? pic.twitter.com/9wImYi6vPR [15]
— Liniers (@porliniers) September 30, 2020 [16]
Η Luly, κι άλλη εικονογράφος από το Μπουένος Άιρες, εκφράζει επίσης τις ευχαριστίες και τα συλλυπητήριά της:
Ο εικονογράφος παιδικών κινούμενων σχεδίων Nik υπογραμμίζει πώς η Μαφάλντα έμεινε “ορφανή”:
Se fue el más grande de todos. ? pic.twitter.com/T26JhtlLW4 [18]
— Nik (@Nikgaturro) September 30, 2020 [19]
Ήταν ο μεγαλύτερος απ’ όλους.
Ο καλλιτέχνης από την Κόρδοβα Horacio Altuna συμμετείχε επίσης:
pic.twitter.com/UPUlMFP7o5 [20]
— Horacio Altuna (@HoracioAltuna) September 30, 2020 [21]
Και ο γνωστός γελοιογράφος Tute [22], ο οποίος είναι και γιος του Caloi [23] (άλλου διάσημου αποθανόντος γελοιογράφου), αποχαιρετά τον Κίνο με ένα σχέδιο, που ετοίμαζε για αυτόν:
Hoy se nos fue Quino, a quien tanto quería. Maestro de maestros, inolvidable. Gracias por tanto, Quinito ♥️
(Ahora estoy haciendo un dibujo para despedirlo). pic.twitter.com/4B351C4thE [24]— Tute (@Tutehumor) September 30, 2020 [25]
Σήμερα ο Κίνο μας άφησε, τον αγαπούσα πάρα πολύ. Δάσκαλος δασκάλων, αξέχαστος. Ευχαριστώ πολύ, Quinito ♥ ️
(Τώρα ζωγραφίζω ένα σχέδιο για να τον αποχαιρετίσω).
Αρκετοί καλλιτέχνες από όλο τον κόσμο εξέφρασαν επίσης το σεβασμό τους στον Κίνο. Ο Έλληνας γελοιογράφος Πάνος Ζάχαρης δημιούργησε αυτήν την εικόνα:
Η Κολομβιανή καλλιτέχνις Nani, η οποία είχε την ευκαιρία να συναντήσει τον Κίνο προσωπικά, τον αποχαιρετά λυπημένη:
Tuve el honor de conocer a Quino, era un ser excepcional, sencillo, cercano, cariñoso. Por eso la grandeza de su trabajo, Magola está inspirada en Mafalda, siempre fue mi maestro, reconozco que no le llego ni a los tobillos, ahora las dos, las tres lloramos su ausencia pic.twitter.com/81JjIY6RJP [27]
— tira cómica Magola (@naniopina) September 30, 2020 [28]
Είχα την τιμή να γνωρίσω τον Κίνο, ήταν ένα εξαιρετικό, απλό, στενό και αγαπητό πλάσμα. Γι’ αυτό το μεγαλείο του έργου του, η Magola είναι εμπνευσμένη από τη Μαφάλντα, ήταν πάντα ο δάσκαλός μου, αναγνωρίζω ότι δεν έχω φτάσει ούτε το μικρό του δαχτυλάκι, τώρα οι δυο μας, οι τρεις μας θρηνούμε την απουσία του
Από τη Βραζιλία, ο Carlos Ruas εκφράζει:
Quino vai fazer falta para o mundo. Agora, ele está no panteão dos deuses dos quadrinhos, e seu legado é simplesmente inegualável. Se eu sou crítico em meu trabalho hoje, é porque ele me ensinou isso em seus livros. pic.twitter.com/RtBffCquvf [29]
— Carlos Ruas (@sabadoqualquer) September 30, 2020 [30]
Ο Κίνο έφυγε από τον κόσμο. Τώρα βρίσκεται στο πάνθεον των θεών των κόμικς και η κληρονομιά του είναι απλά απαράμιλλη. Αν είμαι επικριτικός για τη δουλειά μου σήμερα, είναι επειδή με δίδαξε αυτό στα βιβλία του.
Από την πλευρά της, η Χιλιανή γελοιογράφος Nagú ευχαριστεί την κληρονομιά του Κίνο:
Gracias por tanto Quino. pic.twitter.com/4pI79VJCDg [31]
— Nagú (@nagu_cl) September 30, 2020 [32]
Ευχαριστούμε για όλα, Κίνο.
Ο Γάλλος Fred Sochard επαινεί την επαναστατικότητα της μικρής Μαφάλντα, όπου αναφέρεται επίσης σε μια πρόσφατη [33] συζήτηση σχετικά με τα ρούχα των μαθητών γυμνασίου:
En guise d'hommage à Quino… avec Mafalda, une jeune fille qui n'a pas sa langue dans sa poche ! pic.twitter.com/rNYHQowuCh [34]
— Fred Sochard (@FredSochard) September 30, 2020 [35]
Ως αφιέρωμα στον Quino… με τη Mafalda, μια νεαρή κοπέλα που δεν έχει τη γλώσσα της στην τσέπη της!
Στην εικόνα: “Τα κορίτσια ντυνόμαστε όπως θέλουμε”.
Ο Βενεζουελάνος γελοιογράφος EDO Ilustrado μοιράζεται τον αντίκτυπο, που είχε η Μαφάλντα, σε γενιές παιδιών:
Chau Quino. Mafalda y todos los niños vivimos en un mundo mejor, gracias a ti. #Quino [36] #joaquinsalvadorlavado [37] #mafalda [38] pic.twitter.com/1dHG84D3VQ [39]
— EDO (@edoilustrado) September 30, 2020 [40]
Γεια σου Κίνο. Η Μαφάλντα και όλα τα παιδιά ζουν σε έναν καλύτερο κόσμο, χάρη σε εσάς.
Και ο Ονδουρανός εικονογράφος Allan McDonald μεταφέρει τον πόνο του στη μορφή της Μαφάλντα:
pic.twitter.com/lhcYpk2C1Z [41]
— mcaricatura@gmail.com (@ALLANMCDONALD) September 30, 2020 [42]
Αυτό είναι το αφιέρωμα του Ιταλού γελοιογράφου Mauro Biani:
Per #Quino [36] pic.twitter.com/zLIpwc5aku [43]
— Mauro Biani (@maurobiani) September 30, 2020 [44]
Για τον Κίνο.
Στην εικόνα: “Ο κόσμος λέει ότι του λείπεις ήδη. Γύρνα πίσω.”
Δεν υπάρχει αμφιβολία ότι η εκτεταμένη κληρονομιά και οι διδασκαλίες του Κίνο θα ζήσουν για πάντα στις καρδιές μέσω του έργου του και θα συνεχίσουν να ευχαριστούν τις επόμενες γενιές.