Επανορθώσεις για την Καραϊβική: Μέρος Β’

Το τρίγωνο του δουλεμπορίου. Φωτογραφία του Ben Sutherland στο Flickr, CC BY 2.0. Το κείμενο γράφει: “Στα 1700, η Βρετανία ήταν το κυρίαρχο έθνος στο δουλεμπόριο. Οι μισοί από το σύνολο των Αφρικανών, που διέσχισαν τον Ατλαντικό ως δούλοι μεταφέρθηκαν με βρετανικά καράβια”.

Αυτό είναι το δεύτερο άρθρο σε μια σειρά, που παρουσιάζει το ζήτημα των επανορθώσεων για τους σκλάβους στην Καραϊβική (διαβάστε εδώ το πρώτο άρθρο). Βασίζεται σε θέματα, που συζητήθηκαν στην απευθείας μετάδοση του NCG Bocas Lit Fest “Υπόθεση Επανορθώσεων”, που παρουσίασε μια εκ βαθέων συζήτηση με τον Σερ Hilary Beckles, πρόεδρο της Επιτροπής Αποζημιώσεων της CARICOM.

Προς τιμήν της Παγκόσμιας Ημέρας Επανορθώσεων, το NGC Bocas Lit Fest, το επιφανές λογοτεχνικό φεστιβάλ της Καραϊβικής, φιλοξένησε μια συζήτηση για την ανάγκη επανορθώσεων περί δουλείας στην περιοχή.

Σε αυτό το μέρος της σειράς, το Global Voices εξετάζει την πληθώρα τρόπων, με τους οποίους οι πρώην αποικιακές δυνάμεις μπορούν να διορθώσουν την σκόπιμη υπανάπτυξη της Καραϊβικής.

Η “παραγκούπολη” της Βρετανικής Αυτοκρατορίας

Ως μέρος των όρων ανεξαρτησίας της Καραϊβικής, οι πρώην βρετανικές αποικίες ζήτησαν αναπτυξιακά κονδύλια για να βοηθήσουν στη δημιουργία βασικών υποδομών και δημόσιων υπηρεσιών, αλλά απορρίφθηκαν προκαλώντας τον Eric Williams, τον πρώτο πρωθυπουργό του Τρινιντάντ και Τομπάγκο και έναν από τους αρχιτέκτονες του κινήματος ανεξαρτησίας, να δηλώσει:

The West Indies are in the position of an orange. The British have sucked it dry and their sole concern today is that they should not slip and get damaged on the peel […]

Οι Δυτικές Ινδίες είναι σαν ένα πορτοκάλι. Οι Βρετανοί το έχουν ρουφήξει όλο και το μόνο τους μέλημα σήμερα είναι να μην πατήσουν και γλιστρήσουν στην πορτοκαλόφλουδα και πάθουν ζημιά […]

Είναι ενδιαφέρον ότι οι βρετανικές αποικίες στις Ανατολικές Ινδίες έλαβαν 50 εκατομμύρια βρετανικές λίρες (περίπου 65.083.000 δολάρια ΗΠΑ) στο πλαίσιο του Σχεδίου Κολόμπο, το οποίο βοήθησε στη διευκόλυνση της μετάβασής τους στην εθνική κυριαρχία. Ο Σερ Hilary Beckles, πρόεδρος της Επιτροπής Επανορθώσεων της CARICOM, αποδίδει την βρετανική απόρριψη του αιτήματος χρηματοδότησης των Δυτικών Ινδιών στο γεγονός ότι η περιοχή ήταν “το λίκνο της κουλτούρας τους περί λευκής υπεροχής”. Οι μαύροι, είπε, θεωρήθηκαν ότι δεν δικαιούνται ούτε αξίζουν αναπτυξιακού σχεδίου. Στην πραγματικότητα, ο πρώην πρωθυπουργός Ντέιβιντ Λόιντ Τζορτζ εξέφρασε κάποτε ότι οι Δυτικές Ινδίες ήταν τεκμήριο μιας “φτωχικής αυτοκρατορίας παραγκουπόλεων”, που θα μείωνε το παγκόσμιο κύρος της Βρετανίας.

Το “μοντέλο Άρθουρ Λιούις”

Η θέση της Επιτροπής Επανορθώσεων CARICOM είναι ότι η Βρετανία έχει χρέος προς την περιοχή με βάση την αξία των 200 ετών δωρεάν εργασίας από 15 εκατομμύρια υποδουλωμένους. Αυτό το εκκρεμές χρέος, εκτιμά ο Σερ Hilary, αξίζει περίπου 7 τρισεκατομμύρια λίρες (λίγο πάνω από 9 τρισεκατομμύρια δολάρια ΗΠΑ), λίγο περισσότερο από το ΑΕΠ της χώρας. Για να διευθετηθεί, πρέπει να υπάρξει μια σημαντική εισροή κεφαλαίων στην Καραϊβική, προκειμένου να δημιουργηθεί η υποδομή για αειφόρο ανάπτυξη. Και ως βάση για το μέλλον, προτείνεται να στηριχτεί στο λεγόμενο “Μοντέλο Άρθουρ Λιούις”.

Ο Σερ Άρθουρ Λιούις ήταν οικονομολόγος από την Αγία Λουκία, στον οποίο απονεμήθηκε το βραβείο Νόμπελ στις Οικονομικές Επιστήμες το 1979. Ο Λιούις είχε επεξεργαστεί ένα μοντέλο ανάπτυξης για την Καραϊβική βασισμένο σε δραστικές ενέργειες για την υποστήριξη της οικονομικής μεταρρύθμισης και της πιο δίκαιης κατανομής του πλούτου. Ο Λιούις πρότεινε το Σχέδιο Μάρσαλ, μέσω του οποίου “τα πλουσιότερα έθνη θα πρέπει να θεσπίσουν ένα σύστημα επιχορηγήσεων για να δώσουν τη δυνατότητα στις φτωχότερες χώρες να βελτιώσουν τις δημόσιες υπηρεσίες τους”, γράφοντας κάποτε:

The British […] are responsible for the presence in these islands of the majority of their inhabitants, whose ancestors have contributed millions to the wealth of Great Britain, a debt which has yet to be repaid.

Οι Βρετανοί […] είναι υπεύθυνοι για την παρουσία σε αυτά τα νησιά της πλειοψηφίας των κατοίκων τους, των οποίων οι πρόγονοι έχουν συνεισφέρει εκατομμύρια στον πλούτο της Μεγάλης Βρετανίας, ένα χρέος που δεν έχει ακόμη εξοφληθεί.

Τα απτά μέτρα, που περιλαμβάνουν την ακύρωση του χρέους και τις επενδύσεις στην εκπαίδευση, τη γεωργία και τη δημόσια υγεία, θα συμβάλουν πολύ στην παροχή βοήθειας στην περιοχή για να βρει ασφαλή οικονομική βάση.

Δεν είναι αρκετή μια απλή συγγνώμη

Μετά τις παγκόσμιες διαμαρτυρίες σχετικά με τη δολοφονία του Τζορτζ Φλόιντ και τις αποκαλύψεις στη βάση δεδομένων του Πανεπιστημίου του Λονδίνου σχετικά με τις κληρονομιές της βρετανικής ιδιοκτησίας σκλάβων, η Τράπεζα της Αγγλίας και ο Λόιντς του Λονδίνου ήταν μεταξύ διαφόρων οργανώσεων, που πρόσφατα ζήτησαν συγγνώμη για τον “επαίσχυντο” ρόλο τους στο διατλαντικό δουλεμπόριο.

Ωστόσο, η Επιτροπή Επανορθώσεων CARICOM έχει καταστήσει σαφές ότι δεν αρκεί να πεις συγγνώμη. Ο δρόμος προς τα εμπρός, υποστηρίζει ο Σερ Hilary, είναι ένα ταμείο ανάπτυξης επενδύσεων, που βοηθά επί τόπου, ένα μοντέλο που χρησιμοποιήθηκε επιτυχώς από το Σχέδιο Κολόμπο ως επένδυση για τα δημόσια αγαθά. Το θεωρεί αναπόσπαστο τμήμα της περιοχής, που αναλαμβάνει την ευθύνη για την ίδια:

We transformed these broken colonies into functional democracies without any support. […] We have been borrowing money to support our development from Day One and now we have this debt crisis because we were abandoned by those who […] plundered our wealth. We had to go and borrow money from them to fund our own development. This is the cycle in which you are trapped into poverty. Reparations is one of those instruments that will help to break that cycle.

Μεταμορφώσαμε αυτές τις κατεστραμμένες αποικίες σε λειτουργικές δημοκρατίες χωρίς καμία υποστήριξη. […] Δανειστήκαμε χρήματα για να υποστηρίξουμε την ανάπτυξή μας από την 1η Ημέρα και τώρα έχουμε αυτήν την κρίση χρέους, επειδή μας εγκατέλειψαν όσοι […] λεηλάτησαν τον πλούτο μας. Έπρεπε να πάμε να δανειστούμε χρήματα από αυτούς για να χρηματοδοτήσουμε τη δική μας ανάπτυξη. Αυτός είναι ο κύκλος, που σε παγιδεύει μες στη φτώχεια. Η Επιτροπή Επανορθώσεων είναι ένα από αυτά τα μέσα, που θα βοηθήσουν στη διακοπή αυτού του κύκλου.

Αποκαλώντας το κίνημα επανορθωτικής δικαιοσύνης “το μεγαλύτερο πολιτικό κίνημα του 21ου αιώνα”, πρόσθεσε ότι θα ενώσει ανθρώπους από όλο τον κόσμο, που έχουν αποικιστεί, στέλνοντας το μήνυμα ότι δε δέχονται πλέον αυτό το σύστημα “πολιτισμού” και ότι θέλουν δικαιοσύνη.

Η σημασία της Αφρικής

Οι ηγέτες της Κοινότητας της Καραϊβικής (CARICOM), μαζί με την Επιτροπή Επανορθώσεων CARICOM, είναι αποφασισμένοι να μεταφέρουν τα αιτήματα της περιοχής στα Ηνωμένα Έθνη, αλλά εξακολουθούν να ελπίζουν για υποστήριξη από την Αφρική εξαιτίας της τεράστιας παγκόσμιας επιρροής και του βάρους της στην Αφρικανική Ένωση.

Ορισμένες διμερείς συζητήσεις έχουν ήδη πραγματοποιηθεί, αλλά ο Σερ Hilary πιστεύει ότι μόλις τα αφρικανικά κράτη “προχωρήσουν” στη συζητηση, θα “αλλάξουν το παιχνίδι”. Πάρα πολλοί, υποψιάζεται, “έχουν πέσει θύματα της αντίληψης ότι […] οι προηγούμενες κυβερνήσεις τους ήταν εταίροι” στις φρικαλεότητες του δουλεμπορίου, μια αφήγηση που αποκαλεί “απόλυτη μυθοπλασία“.

You cannot have an international crime without a local partner […] but the presence of the local partner does not make the nation and the people of that society a partner.

Δεν μπορείς να έχεις διεθνές έγκλημα χωρίς τοπικό εταίρο […], αλλά η παρουσία του τοπικού εταίρου δεν κάνει το έθνος και τους ανθρώπους αυτής της κοινωνίας εταίρο.

Συγκρίνοντας το διατλαντικό δουλεμπόριο με το παράνομο εμπόριο ναρκωτικών, εξήγησε ότι οι Ευρωπαίοι δουλέμποροι ήταν τόσο καλά εξοπλισμένοι – τόσο σε αριθμό όσο και σε όπλα – που οι ζωές των Αφρικανών ηγετών συχνά διακυβεύονταν, αν αποτελούσαν εμπόδιο. Ωστόσο, πολλοί Αφρικανοί αντιστάθηκαν και αγωνίστηκαν για τον τερματισμό του δουλεμπορίου.

Το τρίτο και τελευταίο μέρος αυτής της σειράς θα συζητήσει τη σημασία των πανεπιστημίων στο κίνημα προς την επανορθωτική δικαιοσύνη και την τριπλή απειλή, που αντιμετωπίζει σήμερα η Καραϊβική.

Ξεκινήστε τη συζήτηση

Συντάκτες, παρακαλώ σύνδεση »

Οδηγίες

  • Όλα τα σχόλια ελέγχονται. Μην καταχωρείτε το σχόλιο σας πάνω από μία φορά γιατί θα θεωρηθεί spam.
  • Παρακαλούμε, δείξτε σεβασμό στους άλλους. Σχόλια τα οποία περιέχουν ρητορική μίσους, προσβολές ή προσωπικές επιθέσεις δεν θα καταχωρούνται.