Άνδρας κρατά το κινητό του τηλέφωνο σε φρούριο στο Ομάν. Φωτογραφία: Pikist [1], κοινόχρηστες φωτογραφίες.
Το κείμενο αυτό γράφτηκε από τον Khalid Ibrahim [2], εκτελεστικό διευθυντή του Κέντρου Ανθρωπίνων Δικαιωμάτων του Κόλπου [3] (GCHR), μιας ανεξάρτητης μη κερδοσκοπικής οργάνωσης, η οποία προωθεί την ελευθερία της έκφρασης, του συνέρχεσθαι και συνεταιρίζεσθαι στην περιοχή της Βόρειας Αφρικής και Μέσης Ανατολής (MENA).
Ενώ ο κόσμος παραμένει απασχολημένος με τις επιπτώσεις του COVID-19, το Σουλτανάτο του Ομάν εξέδωσε ένα νέο διάταγμα, που αυξάνει περαιτέρω τον έλεγχο των Αρχών στο Διαδίκτυο. Αυτό θα καταστήσει ακόμη πιο δύσκολο για τους κριτικούς και τους αντιφρονούντες να μεταδώσουν κρίσιμες πληροφορίες χωρίς να θέσουν τον εαυτό τους σε επιπλέον κίνδυνο.
Στις 10 Ιουνίου, ο Σουλτάνος Haitham bin Tarik εξέδωσε το διάταγμα [4] αριθ. 64 του 2020 για την ίδρυση του Κέντρου Κυβερνοάμυνας, ως τμήμα που ακολουθεί την Υπηρεσία Εσωτερικής Ασφάλειας (ISS), διαβόητη [5] για τη συνεχή καταστολή των δημοσίων ελευθεριών, συμπεριλαμβανομένης της ελευθερίας της έκφρασης στο Διαδίκτυο. Στις 14 Ιουνίου, η Εφημερίδα της Κυβερνήσεως αρ. 1345 δημοσίευσε τη μέθοδο εργασίας αυτού του κέντρου, η οποία περιλαμβάνει 11 άρθρα.
Το σύστημα του Κέντρου Κυβερνοάμυνας παρέχει απόλυτο έλεγχο στο ISS μέσω δικτύων επικοινωνίας και συστημάτων πληροφοριών στη χώρα. Το διάταγμα καθιστά τον επικεφαλής του ISS de facto επικεφαλής και του Κέντρου Κυβερνοάμυνας.
Παρέχει επίσης την εξουσία στο Κέντρο Κυβερνοάμυνας να εισάγει προηγμένο υλικό και λογισμικό, που μπλοκάρει ιστότοπους ή παρακολουθεί στενά το Διαδίκτυο. Το κέντρο έχει την εξουσία όχι μόνο να παρακολουθεί οποιοδήποτε ηλεκτρονικό δίκτυο στη χώρα, αλλά και να το απομονώνει, “προκειμένου να αντιμετωπίσει τυχόν απειλές, που θα μπορούσαν να βλάψουν το εθνικό σύστημα ασφάλειας, την οικονομία του Σουλτανάτου ή τις διεθνείς και περιφερειακές σχέσεις του”.
Το νέο διάταγμα σημαίνει ότι το ISS ελέγχει πλήρως τις συσκευές και τα δεδομένα όλων των θεσμών και ομάδων της κοινωνίας και μπορεί να χρησιμοποιήσει αυτόν τον έλεγχο για να παρέχει στοιχεία και πληροφορίες σχετικά με ακτιβιστές στο Διαδίκτυο, που εκφράζουν τις απόψεις τους, αντίθετες προς την κυβέρνηση, για δημόσια ζητήματα, που προκαλούν ανησυχία. Αυτό μπορεί να οδηγήσει σε απειλή και φυλάκιση ακτιβιστών στο Διαδίκτυο, καθώς και στη χρήση της δικαιοσύνης εναντίον τους, εάν απαιτείται.
Το Ομάν έχει αρκετούς ασαφείς και ευρείς νόμους, που καθιστούν έγκλημα την έκφραση διαφωνίας και την κριτική στις Αρχές ή τους ηγέτες της χώρας.
Για παράδειγμα, το άρθρο 17 του νόμου περί εγκλημάτων στον κυβερνοχώρο [6] προβλέπει ποινή φυλάκισης μεταξύ ενός μηνός και τριών ετών εναντίον όσων έχουν καταδικαστεί για χρήση τεχνολογιών πληροφοριών και επικοινωνιών για τη διανομή υλικού, που “μπορεί να προκαλέσει ζημιά ή να παραβιάσει τη δημόσια ηθική”. Ενώ το άρθρο 19 τιμωρεί με την ίδια ποινή φυλάκισης όσους κρίνονται ένοχοι για διανομή και κατοχή περιεχομένου, που “μπορεί να προκαλέσει ζημιά στη δημόσια τάξη ή τις θρησκευτικές αξίες”.
Στις 19 Ιουλίου, η Ειδική Διεύθυνση του ISS κάλεσε [7] τον διαδικτυακό ακτιβιστή Ghazi Al-Awlaki σε αστυνομικό τμήμα στην Περιφέρεια Ντοφάρ, ως αποτέλεσμα των ειρηνικών του δραστηριοτήτων στα μέσα κοινωνικής δικτύωσης. Κρατήθηκε μέχρι τις 7 Σεπτεμβρίου χωρίς πρόσβαση σε δικηγόρο ή στην οικογένειά του.
Το σύστημα του Κέντρου Κυβερνοάμυνας είναι μια ανοιχτή προσπάθεια νομιμοποίησης των κατασταλτικών μοτίβων του Ομάν. Αυτή η επικίνδυνη εξέλιξη, η οποία παραβιάζει τα ψηφιακά δικαιώματα όλων των πολιτών, συμπεριλαμβανομένων των Ομανέζων ακτιβιστών στο Διαδίκτυο, έχει περάσει απαρατήρητη και δεν έχει λάβει κάλυψη από διάφορα μέσα ενημέρωσης.
Η κυβέρνηση του Ομάν πρέπει να ακυρώσει αμέσως το διάταγμα για τη θέσπιση του Κέντρου Κυβερνοάμυνας, προκειμένου να διατηρηθεί ο ανοιχτός χώρος για τους πολίτες να ασκήσουν το νόμιμο δικαίωμά τους στην ελευθερία έκφρασης στο Διαδίκτυο. Οι Αρχές πρέπει να τερματίσουν κάθε μορφή καταστολής έναντι άλλων απόψεων εντός και εκτός Διαδικτύου.
Το καθήκον της διάσωσης του Διαδικτύου και της μετατροπής του σε εργαλείο, που συμβάλλει στην οικοδόμηση ενός ευημερούμενου μέλλοντος για όλους τους πολίτες, πρέπει να ανατεθεί σε μια ομάδα ανεξάρτητων ακαδημαϊκών και τεχνολόγων σε συνεργασία με το Υπουργείο Τεχνολογίας και Επικοινωνιών [8] και άλλους αστικούς φορείς, που ειδικεύονται στη διαδικτυακή κυβέρνηση, έτσι ώστε η αποστολή των υπηρεσιών ασφαλείας να περιορίζεται στην αντιμετώπιση ζητημάτων εγκληματικού χαρακτήρα μόνο.