Η σόρα, ιθαγενής γλώσσα της Ινδίας, αποκτά καινούρια γραμματοσειρά

The Saura script Sorang Sompeng[7] was developed by Odisha scholar Mangei Gamango in 1966 for spreading the language. Image via Wikipedia by Hpsatapathy. CC BY-SA 4.0.

Το αλφάβητο της σόρα Sorang Sompeng και οι αντίστοιχοι λατινικοί και όντια χαρακτήρες. Φωτογραφία: Wikipedia, Hpsatapathy. CC BY-SA 4.0.

Η Ινδή σχεδιάστρια Sony Salma δημιούργησε μια νέα γραμματοσειρά για το αλφάβητο Sorang Sompeng, που χρησιμοποιείται για τη γραφή της γλώσσας σόρα της Ινδίας.

Η σόρα, επίσης γνωστή ως σάουρα, είναι μια ιθαγενής γλώσσα, που ομιλείται, σύμφωνα με την ινδική απογραφή του 2011, από περίπου 409.549 άτομα σε τμήματα της ανατολικής ινδικής πολιτείας Οντίσα και της γειτονικής Άντρα Πραντές. Λατινικό και Όντια αλφάβητα χρησιμοποιούνται για την σόρα μαζί με το Sorang Sompeng και η περιορισμένη χρήση του εξηγείται εν μέρει από τον ανταγωνισμό με αυτά τα δύο δημοφιλέστερα συστήματα γραφής.

Το αλφάβητο Sorang Sompeng ή Sora Sompeng εφευρέθηκε αρχικά από τον Malia Gomango το 1936. Ο γαμπρός του, Mangei Gomango, έπαιξε καθοριστικό ρόλο για την προώθησή του δημιουργώντας ένα τυπογραφείο, που παρήγαγε πολλά βιβλία.

Το αλφάβητο έχει χρησιμοποιηθεί πρωτίστως σε θρησκευτικά περιβάλλοντα και αυτό ισχύει ακόμα για όσους ασκούν την παραδοσιακή πίστη της Σόρα. Αλλά καθώς πολλοί ομιλητές της σόρα μεταστράφηκαν σε χριστιανισμό και ινδουισμό με την πάροδο του χρόνου, και η Βίβλος και άλλα θρησκευτικά κείμενα μεταφράστηκαν χρησιμοποιώντας λατινικά και όντια, οπότε το Sorang Sompeng σταδιακά παραμελήθηκε,

Το 2012, το αλφάβητο κέρδισε μια ώθηση με την ένταξή του στο Unicode, ένα καθολικό πρότυπο κωδικοποίησης, που επιτρέπει την απρόσκοπτη χρήση μεταξύ διαφορετικών πλατφορμών (σε αντίθεση με τα προηγούμενα πρότυπα κωδικοποίησης, όπως ASCII).

Επίσης το 2012, η ​​Salma δημιούργησε την πρώτη της γραμματοσειρά για τη Sorang Sompeng, η οποία τώρα χρησιμοποιείται ευρέως σε έντυπες και ψηφιακές εκδόσεις παρά τη χαμηλή συνολική υιοθέτησή της.

Ελπίζει ότι η νέα γραμματοσειρά της, η οποία θα είναι διαθέσιμη τον Νοέμβριο του 2020, θα ενισχύσει ακόμη περισσότερο τη χρήση αυτού του αλφαβήτου μεταξύ των ιθαγενών ομιλητών.

Οι περισσότερες αυτόχθονες κοινότητες, όπως οι Σόρα, έχουν λιγοστούς πόρους. Μερικοί μόνο μπορούν να βασιστούν σε ειδικούς όπως η Salma. Προσπάθειες όπως η δική της βοηθούν τις κοινότητες να διατηρήσουν τις προφορικές γνώσεις σε γραπτή μορφή και να χρησιμοποιήσουν το Διαδίκτυο για να ανταλλάξουν γνώσεις στις δικές τους γλώσσες.

Εκ μέρους του Rising Voices, πήρα συνέντευξη από τη Salma για να μάθω περισσότερα για το έργο της στη στήριξη της κοινότητας Σόρα.

Subhashish Panigrahi (SP): Πείτε μας περισσότερα για το ταξίδι σας για να δημιουργήσετε τη γραμματοσειρά Sorang Sompeng.

Sony Salma (SS): Πρώτα απ’ όλα, ανήκω στην κοινότητα Kondh της Οντίσα και δεν είμαι ιθαγενής ομιλήτρια της σόρα. Μου κίνησε την περιέργεια, αφού έμαθα για τη γραφή Sorang Sompeng και άρχισα να δημιουργώ μια ψηφιακή γραμματοσειρά τον Δεκέμβριο του 2012. Χωρίς προηγούμενη εμπειρία στο σχεδιασμό γραμματοσειρών ή καμία επαφή με άλλους σχεδιαστές, έκανα μόνη μου έρευνα στο διαδίκτυο για να μάθω τα βασικά του σχεδιασμού γραμμάτων. Τα χρησιμοποίησα και βρήκα ένα βιβλίο στη γλώσσα σόρα για έμπνευση. Εντόπισα το οπτικό στυλ των χαρακτήρων και τους ενέταξα σε μια υπάρχουσα γραμματοσειρά OpenType (OTF) αντικαθιστώντας τους υπάρχοντες γλύφους. Η γραμματοσειρά ήταν χαρτογραφημένη σε ASCII, που είναι πλέον ξεπερασμένο σύστημα. Τα τελευταία οκτώ χρόνια, η γραμματοσειρά χρησιμοποιήθηκε από το λαό Σόρα για την εκτύπωση βιβλίων, ημερολογίων και προσκλήσεων.

Ως μεταπτυχιακή φοιτήτρια στο Ινστιτούτο Τεχνολογίας της Ινδίας (IIT) στη Βομβάη, βρήκα την ευκαιρία να συνεργαστώ με τον αναγνωρισμένο τυπογράφο και ερευνητή καθηγητή Girish Dalvi και επί του παρόντος εργάζομαι σε μια νεότερη έκδοση της παλιάς γραμματοσειράς μου υπό την καθοδήγησή του.

A computer keyboard with Sorang Sompeng characters. Sony Salma (CC-BY-SA 4.0)

Ένα πληκτρολόγιο υπολογιστή με αυτοκόλλητα χαρακτήρων σε Sorang Sompeng επικολλημένα σε πλήκτρα για να βοηθήσει τους χρήστες να πληκτρολογούν. Φωτογραφία: Sony Salma (CC-BY-SA 4.0)

SP: Πείτε μας περισσότερα για τα εργαλεία και άλλους πόρους, που χρησιμοποιούνται για το Sorang Sompeng.

SS: Η γραμματοσειρά, που έφτιαξα το 2012, χρησιμοποιείται από πολλούς στους υπολογιστές τους. Η γραμματοσειρά Noto Sans Sora της Google βρίσκεται σε εξέλιξη και τα υπάρχοντα εργαλεία εισαγωγής σε πολλαπλές πλατφόρμες, όπως το πληκτρολόγιο Keyman Sora Basic, μπορούν να χρησιμοποιηθούν για την πληκτρολόγηση στα σόρα. Εν τω μεταξύ, κάλεσα μερικούς από τους ειδικούς της κοινότητας να αναθεωρήσουν τη δεύτερη γραμματοσειρά μου και θα είναι σύντομα διαθέσιμη. Η κοινότητα Σόρα θα έχει σύντομα επιλογή για πολλαπλές σύγχρονες γραμματοσειρές καλής ποιότητας.

Καθώς η πλειοψηφία των χρηστών κινητής τηλεφωνίας χρησιμοποιούν συσκευές Android, εάν η σόρα συμπεριληφθεί στη δημοφιλή εφαρμογή Gboard θα έχει περισσότερη χρήση για κινητά, ειδικά μεταξύ των νέων ομιλητών. Πολλοί χρήστες δυσκολεύονται να εγκαταστήσουν την εφαρμογή Keyman για κινητά λόγω της πολύπλοκης διαδικασίας εγκατάστασης της εφαρμογής.

Participants of a recent meeting organised by Sony Salma to collect feedback on her upcoming typeface. Sony Salma (CC-BY-SA 4.0)

Συμμετέχοντες σε μια πρόσφατη συνάντηση, που διοργάνωσε η Sony Salma, για τη συλλογή σχολίων σχετικά με την επερχόμενη γραμματοσειρά της. Εικόνα από τη Sony Salma (CC-BY-SA 4.0)

SP: Θα μπορούσατε να εξηγήσετε πώς λαμβάνονται οι αποφάσεις, που σχετίζονται με τη γλώσσα σόρα και το σύστημα γραφής της;

SS: Αν και είναι δύσκολο να πούμε πολλά για οποιαδήποτε οργανωμένη ή συγκεντρωτική διαδικασία λήψης αποφάσεων, υπάρχουν πολλοί οργανισμοί, που εργάζονται για την προώθηση τόσο της γλώσσας όσο και του συστήματος γραφής. Ένας από αυτούς είναι ο Matarvanam Vigyan Prachar Ashram με επικεφαλής τον Dinansmi Gomango, γιο του Mangei Gomango. Υπάρχουν πιθανώς άλλες πρωτοβουλίες της διασποράς Σόρα στη γειτονική Άντρα Πραντές.

SP: Πώς διδάσκεται η γλώσσα και ποιες είναι οι προκλήσεις για την προώθησή της; Τι μπορεί να βοηθήσει στη βελτίωση αυτού;

SS: Οι περισσότερες προσπάθειες για την προώθηση της ανάγνωσης και της γραφής στη σόρα γίνονται από λίγα άτομα και οργανισμούς, που δεν διαθέτουν πόρους και έχουν περιορισμένο εύρος ζώνης. Έχουν σχεδιάσει βιβλία για να μάθουν το αλφάβητο Sorang Sompeng, το αριθμητικό σύστημα, λαογραφία και ποιήματα. Ορισμένοι δάσκαλοι της σόρα προσπαθούν επίσης να διδάξουν τη σόρα σε νέους ομιλητές της εκτός των σχολικών προγραμμάτων.

Η επιτυχία αυτών των προσπαθειών μπορεί να είναι πολύπλευρη, εάν συνδυαστεί με τη χάραξη πολιτικής όπως η πρόσφατη Εθνική Πολιτική Εκπαίδευσης 2020. Η πολιτική δίνει έμφαση στη χρήση της μητρικής ή της τοπικής γλώσσας ως μέσου διδασκαλίας μέχρι την πέμπτη τάξη και συνιστά τη συνέχιση του ίδιου μέχρι την όγδοη τάξη και μετά.

Θα χρειαστεί εκπαιδευτικό περιεχόμενο υψηλής ποιότητας στη σόρα σε όλα τα μέσα – έντυπα, ήχος, βίντεο – για την εφαρμογή αυτής της πολιτικής. Αυτό απαιτεί από τους υπεύθυνους χάραξης πολιτικής, τους εκπαιδευτικούς, τους σχεδιαστές, ακόμα και τα ανεπίσημα συστήματα όπως το Anganwadi, να συνεργαστούν.

SP: Ποια είναι τα σχέδιά σας για να ωθήσετε τους Σόρα να προχωρήσουν;

SS: Η ψηφιοποίηση της γραφής δεν είναι ποτέ αρκετή. Έτσι, ήθελα να βοηθήσω τους Σόρα να τεκμηριώσουν τον πολιτισμό και τις παραδοσιακές πρακτικές τους, συμπεριλαμβανομένης της χρήσης διαφορετικών βοτάνων ως φαρμάκων, συνταγών και των τρόπων καλλιέργειάς τους. Θέλω να δημιουργήσω ή να εξερευνήσω μια πλατφόρμα για να δημιουργήσω ένα αποθετήριο γνώσεων της κοινότητας Σόρα. Θέλω επίσης να συλλέγονται αυτά τα δεδομένα από άτομα στην κοινότητα. Προσωπικά θέλω να βρω έναν τρόπο να βάλω σήμανση σε αυτά τα δεδομένα και να τα χρησιμοποιήσω για την εκπαίδευση μοντέλων Μηχανικής Μάθησης και Τεχνητής Νοημοσύνης για την προώθηση της ανάπτυξης προηγμένων γλωσσικών εργαλείων.

Ξεκινήστε τη συζήτηση

Συντάκτες, παρακαλώ σύνδεση »

Οδηγίες

  • Όλα τα σχόλια ελέγχονται. Μην καταχωρείτε το σχόλιο σας πάνω από μία φορά γιατί θα θεωρηθεί spam.
  • Παρακαλούμε, δείξτε σεβασμό στους άλλους. Σχόλια τα οποία περιέχουν ρητορική μίσους, προσβολές ή προσωπικές επιθέσεις δεν θα καταχωρούνται.