- Global Voices στα Ελληνικά - https://el.globalvoices.org -

Συναγερμός για την απόφαση ρίψης ραδιενεργού νερού από την Φουκουσίμα στον ωκεανό

Κατηγορίες: Ανατολική Ασία, Ιαπωνία, Επιστήμη, Μέσα των πολιτών, Φυσικές Καταστροφές
fukushima radioactive water tanks

“Εργαζόμενοι στον πυρηνικό σταθμό Φουκουσίμα της TEPCO εργάζονται εν μέσω υπόγειων δεξαμενών αποθήκευσης νερού στις 17 Απριλίου 2013. Δύο τύποι επίγειων δεξαμενών αποθήκευσης υψώνονται στο βάθος”. Φωτογραφία από τον επίσημο λογαριασμό Flickr του Διεθνούς Οργανισμού Ατομικής Ενέργειας (ΔΟΑΕ) [1], επεξεργασία από το πρωτότυπο. Φωτογραφία: Greg Webb / ΔΟΑΕ. Άδεια CC BY 2.0 [2]

Στα μέσα Οκτωβρίου, η ιαπωνική κυβέρνηση ανακοίνωσε σχέδια για απόρριψη νερού μολυσμένου με ραδιενεργά ισότοπα από τοποθεσία πυρηνικής καταστροφής στη Φουκουσίμα, προκαλώντας συναγερμό σε όλο τον κόσμο.

Η ιαπωνική υπηρεσία ειδήσεων Kyodo ανέφερε [3] στις 16 Οκτωβρίου ότι η ιαπωνική κυβέρνηση είχε ανακοινώσει ότι θα εγκρίνει την απελευθέρωση περίπου ενός εκατομμυρίου τόνων ραδιενεργού νερού στον ωκεανό από την πυρηνική εγκατάσταση Daiichi στη νομαρχία Φουκουσίμα.

Μετά την ανακοίνωση, η Greenpeace δημοσίευσε έκθεση [4], που ανέφερε ότι το μολυσμένο νερό περιείχε “επικίνδυνα” επίπεδα άνθρακα-14, ραδιενεργού ισοτόπου, που μπορεί να βλάψει το ανθρώπινο DNA [5]. Εν μέσω ανησυχιών για τις επιπτώσεις του μολυσμένου νερού στο περιβάλλον και την ανθρώπινη υγεία, ωστόσο, ορισμένοι ειδικοί επεσήμαναν ότι ήταν δύσκολο – αν όχι αδύνατο – να εκτιμηθεί ο πραγματικός κίνδυνος, χωρίς να γνωρίζουμε περισσότερα για τα σχέδια της κυβέρνησης.

Ο οικονομικά κατεστραμμένος [6] αλιευτικός τομέας της Φουκουσίμα αντιτίθεται [7] σε κάθε είδους σχέδιο, που περιλαμβάνει τη διάθεση των ωκεανών, που μπορεί να μολύνει τα αλιεύματά τους. Ο ναυτικός γείτονας της Ιαπωνίας, η Νότια Κορέα, εξέφρασε επίσης “σοβαρή ανησυχία [8]“. Στην άλλη πλευρά του Ειρηνικού Ωκεανού, τα νέα ανησύχησαν ορισμένους ντόπιους [9] στο νησί Βανκούβερ στην ακτή του Ειρηνικού του Καναδά, περίπου 7.300 χλμ. από τη Φουκουσίμα:

Η κυβέρνηση της Ιαπωνίας φέρεται να σχεδιάζει να ρίξει πάνω από ένα εκατομμύριο τόνους ραδιενεργού νερού από τον κατεστραμμένο πυρηνικό σταθμό της Φουκουσίμα στη θάλασσα

Μετά από έναν τεράστιο και καταστροφικό σεισμό και τσουνάμι στις 11 Μαρτίου 2011 [16], το συγκρότημα ηλεκτρικής ενέργειας Daiichi στην ακτή του Ειρηνικού της Ιαπωνίας, περίπου 250 χιλιόμετρα βόρεια του Τόκιο, ήταν ο τόπος του χειρότερου πυρηνικού ατυχήματος στον κόσμο [17] από το Τσερνόμπιλ το 1986. Το πυρηνικό ατύχημα κατέστρεψε τρεις από τους τέσσερις αντιδραστήρες [18] στις εγκαταστάσεις, με αποτέλεσμα την απελευθέρωση ραδιενεργών υλικών, που μόλυναν τις γύρω κοινότητες αναγκάζοντας μαζικές εκκενώσεις.

Περίπου 1,25 εκατομμύρια τόνοι μολυσμένου νερού [19] αποθηκεύονται επί του παρόντος στην παροπλισμένη πυρηνική εγκατάσταση της Φουκουσίμα και ο όγκος αυξάνεται κατά περίπου 170 τόνους [20] την ημέρα συσσωρεύοντας ποικιλία ραδιενεργών στοιχείων δυνητικά επικίνδυνων για την ανθρώπινη υγεία. Το νερό είναι ένα μείγμα σκόπιμα εγχυόμενου νερού ψύξης και υπόγειου νερού, το οποίο συσσωρεύεται, καθώς το νερό ρέει εντός και διαμέσου του κτιρίου του αντιδραστήρα και του κτιρίου του στροβίλου, που καταστράφηκαν κατά τον σεισμό του Τοχόκου και το επακόλουθο τσουνάμι στις 11 Μαρτίου 2011.

Ενώ ορισμένα υπόγεια ύδατα ανάντη από το εργοστάσιο και από τη μόλυνση διοχετεύονται απευθείας στον ωκεανό, το μολυσμένο νερό εκτρέπεται σε μεγάλες δεξαμενές αποθήκευσης, που κυριαρχούν τώρα στο εκτεταμένο πυρηνικό συγκρότημα της Φουκουσίμα. Η αποτροπή της διαρροής του νερού στον ωκεανό ήταν μέχρι στιγμής μία από τις μεγαλύτερες προκλήσεις, που αντιμετωπίζει τόσο η ιαπωνική κυβέρνηση όσο και η εταιρεία ηλεκτρισμού, που κατέχει τις εγκαταστάσεις της Φουκουσίμα.

Μια έκθεση του Φεβρουαρίου 2020 [21] από μια κυβερνητική επιτροπή συνέκρινε και αξιολόγησε πολλές πιθανές λύσεις για την εξάλειψη του μολυσμένου νερού στην τοποθεσία της Φουκουσίμα. Οι λύσεις περιελάμβαναν την έγχυση του μολυσμένου νερού σε γεωλογικούς σχηματισμούς (地層注入 [22]) ακριβώς κάτω από το σύμπλεγμα της Φουκουσίμα, εξάτμιση του αποθηκευμένου νερού αφήνοντας πίσω τους ρύπους (水蒸気放出) και ταφή του νερού υπόγεια σε δοχεία ή άλλες δεξαμενές (地下埋設).

Στο έγγραφο, η επιτροπή κατέληξε στο συμπέρασμα ότι η απόρριψη στη θάλασσα (海洋放出) ήταν η φθηνότερη και η πιο τεχνικά εφικτή λύση. Με βάση αυτή τη σύσταση, καθ’ όλη τη διάρκεια του 2020 η ιαπωνική κυβέρνηση έχει συζητήσει [20] τη δυνατότητα απόρριψης τουλάχιστον ενός εκατομμυρίου τόνων νερού στον ωκεανό. Δεν έχουν δώσει ακόμη λεπτομέρειες, ωστόσο, σχετικά με το πώς και πού θα πεταχτεί το νερό.

fukushima radioactive water storage tanks [23]

Δεξαμενές νερού που συγκρατούν μολυσμένο νερό μπροστά από τα κτίρια του αντιδραστήρα στη Φουκουσίμα. Φωτογραφία: Susanna Loof / ΔΟΑΕ [23]. Άδεια εικόνας CC BY 2.0 [2]

“Τελικά, δεν έχει περιγραφεί ποια μέθοδος ή πώς αυτά τα ισότοπα θα εναποτεθούν ή θα πεταχτούν στον ωκεανό”, είπε ο Jay Cullen [24] σε συνέντευξή του στο Global Voices. “Θα απελευθερωθεί το νερό από την ακτή; Θα αντληθεί στο βάθος; Θα μεταφερθεί από δεξαμενόπλοια στον ωκεανό; Δεν είναι σαφές εάν είναι καν νόμιμη η απόρριψη στον ωκεανό σύμφωνα με το Πρωτόκολλο του Λονδίνου [25]“. Ο Cullen είναι ναυτικός χημικός, ωκεανογράφος και καθηγητής στη Σχολή Επιστημών Γης και Ωκεανών του Πανεπιστημίου της Βικτώριας στο νησί Βανκούβερ.

Το μολυσμένο νερό περιέχει ραδιενεργούς ρύπους, συμπεριλαμβανομένων ισοτόπων καισίου, κοβαλτίου, άνθρακα-14 και τριτίου, τα οποία είναι εξαιρετικά δύσκολο [26] να αφαιρεθούν από τα λύματα, είπε ο Cullen. Όλα μπορεί δυνητικά να είναι επιβλαβή για την ανθρώπινη υγεία, αλλά ο κίνδυνος εξαρτάται από διάφορους παράγοντες είτε άγνωστους είτε μη ακόμη αποκαλυμμένους από την ιαπωνική κυβέρνηση και την εταιρεία ηλεκτροδότησης, που είναι υπεύθυνη για τον καθαρισμό, και επομένως είναι δύσκολο να εκτιμηθεί.

“Είναι το ισοδύναμο του να λες ότι ο μόλυβδος είναι κακός για σένα, αλλά αυτό, φυσικά, εξαρτάται από την ποσότητα μολύβδου, στην οποία εκτίθεσαι”, είπε ο Cullen. Προκειμένου να εκτιμηθεί ο κίνδυνος, είπε ο Cullen, είναι απαραίτητο να γνωρίζουμε “πόσο ένα ισότοπο πηγαίνει στο περιβάλλον, ποια είναι η δραστηριότητά του στο περιβάλλον και ποια είναι η έκθεσή του στους ανθρώπους”.

Στο Twitter, ο Cullen επεσήμανε επίσης ότι οι ιστορικές ανθρώπινες δραστηριότητες, όπως οι δοκιμές πυρηνικών όπλων, έχουν ήδη εισαγάγει σημαντικά υψηλότερες ποσότητες ορισμένων ραδιενεργών ρύπων στο περιβάλλον, όπου παραμένουν μέχρι σήμερα:

3/ Η ποσότητα τριτίου (1 PBq) που αποθηκεύεται στις δεξαμενές λυμάτων στη #Fukushima Daiichi είναι πολύ μικρή σε σύγκριση με την ποσότητα, που εξακολουθεί να υπάρχει στον ωκεανό από δοκιμές πυρηνικών όπλων τον περασμένο αιώνα (8000 PBq) ή

Πρέπει να επιτευχθεί ισορροπία μεταξύ της επιτόπιας αποθήκευσης και της πιθανότητας για ανεξέλεγκτη απελευθέρωση έναντι της ελεγχόμενης απελευθέρωσης, είπε ο Cullen.

“Το τρίτιο έχει χρόνο ημιζωής 12 χρόνια”, είπε ο Cullen. Ο κίνδυνος μειώνεται με την πάροδο του χρόνου και “πρέπει να εξισορροπηθεί με την πιθανότητα να παρουσιάσουν πρόβλημα κατά λάθος οι δεξαμενές αποθήκευσης ή με την εμφάνιση άλλου μεγάλου μεγαωστικού σεισμού, όπου υπάρχει ανεξέλεγκτη έκλυση”.

Μια άλλη σημαντική πρόκληση με την αξιολόγηση του κινδύνου απόρριψης των ωκεανών, είπε ο Cullen, είναι ότι μέχρι στιγμής υπάρχει ελάχιστη κατανόηση των ειδών ραδιενεργών ισοτόπων, που αποθηκεύονται στις δεξαμενές και, αντίστοιχα, του κινδύνου, που ενέχουν για το περιβάλλον και την ανθρώπινη υγεία.

6/ Η συλλογική μας ανησυχία και η σωστή καταγραφή του κινδύνου, που σχετίζεται με τη διάθεση αυτών των λυμάτων από τους ωκεανούς, θα πρέπει να λάβει υπόψη τα άλλα ισότοπα που υπάρχουν, όπως π.χ. 90Sr και 137Cs, που μένουν περισσότερο στο περιβάλλον και μπορούν να συγκεντρωθούν σε ζωντανούς οργανισμούς.