Το άρθρο αυτό αρχικά δημοσιεύτηκε στο OC Media [1]. Αναδημοσιεύεται εδώ με άδεια, επεξεργασμένο σύμφωνα με το πρότυπο γραφής της σελίδας GV.
Ένα προγραμματισμένο έργο υδροηλεκτρικής ενέργειας ύψους 800 εκατομμυρίων δολαρίων στους δήμους Tskaltubo και Tsageri, το μεγαλύτερο στη Γεωργία, βρίσκει αντίσταση από τους κατοίκους της κοιλάδας του ποταμού Ριόνι.
Στις 22 Νοεμβρίου οι αντίπαλοι του έργου Namakhvani Cascade HPP συγκεντρώθηκαν έξω από τα γραφεία της εταιρείας Enka Renewables στο Ζονέτι, ένα χωριό 20 χιλιόμετρα βόρεια του Κουτάισι, την πρωτεύουσα της δυτικής επαρχίας Ιμερέτι. Αίτημά τους ήταν η εταιρεία να εγκαταλείψει τα σχέδιά της για την κατασκευή του φράγματος.
“Διαμαρτυρόμαστε τα τελευταία τρία χρόνια, αλλά τώρα έχουμε προχωρήσει σε μια πιο ενεργή φάση κατασκηνώνοντας εδώ έξω τις τελευταίες 29 μέρες”, δήλωσε ο Varlam Goletiani, ένας 27χρονος τοπικός ακτιβιστής, στην πλατφόρμα ειδήσεων OC Media, προτού μαζί με τους υπόλοιπους διαδηλωτές πουν το “Πάτερ Ημών” και κατευθυνθούν προς το γραφείο της εταιρείας κοντά στο Ζονέτι.
Κατά τη διάρκεια της διαδήλωσης, οι διαδηλωτές ισχυρίστηκαν ότι η αστυνομία εμπόδισε ορισμένους υποστηρικτές να συμμετάσχουν μαζί τους.
Οι ακτιβιστές άσκησαν επίσης κριτική στο Υπουργείο Προστασίας του Περιβάλλοντος για την βιασύνη του, όσον αφορά δημόσιες συζητήσεις πάνω στο έργο.
“Πριν από δύο χρόνια, όσοι από εμάς είχαν αμφιβολίες σχετικά με το έργο, απλώς αποκλείστηκαν από τους χώρους συζητήσεων· Τέτοιες ήταν οι ανεξέλεγκτες παραβιάσεις”, δήλωσε ο Varlam Goletiani στο OC Media.
Στις 22 Νοεμβρίου, η Γεωργιανή Συνήγορος του Πολίτη Nino Lomjaria πήρε θέση στις κριτικές και υπενθύμισε [2] στις Αρχές ότι η συμμετοχή στη διαδικασία λήψης αποφάσεων για έργα με περιβαλλοντικές επιπτώσεις είναι κατοχυρωμένη από το Σύνταγμα.
Το έργο Namakhvani HPP θα περιλαμβάνει δύο φράγματα με προσχεδιασμένη συνολική ισχύ 433 MW. Σύμφωνα με την κυβέρνηση, αυτό θα παράγει 1514 GWh ηλεκτρικής ενέργειας ετησίως, δηλαδή πάνω από το 12% της κατανάλωσης ηλεκτρικής ενέργειας της χώρας.
Τριακόσιες οικογένειες εκτοπίστηκαν
Το Ζονέτι, ένα πρόσφατο επίκεντρο διαδηλώσεων, θα επηρεαστεί πρωτίστως από το φράγμα Lower Namakhvani 333 MW και τον σταθμό ηλεκτροπαραγωγής, ο οποίος θα περιλαμβάνει σήραγγα 4,4 χιλιομέτρων, που θα κατακλύσει τον ποταμό Ριόνι.
Μια έκθεση περιβαλλοντικών επιπτώσεων [3] του 2019 από την εταιρεία Gamma Consulting με έδρα την Τιφλίδα, μια ομάδα, που επικρίθηκε από ορισμένους υποστηρικτές της πράσινης πολιτικής για την έγκριση ανεπιτυχών ενεργειακών έργων στο παρελθόν, επιβεβαίωσε ότι το έργο θα βυθίσει τρία χωριά, καθώς και εδάφη, που χρησιμοποιούνται από κατοίκους δύο άλλων χωριών του δήμου Tskaltubo.
Επιπλέον, ο σταθμός Lower Namakhvani θα απομονώσει δύο ακόμη χωριά προκαλώντας την επανεγκατάσταση συνολικά 297 νοικοκυριών του δήμου Tskaltubo.
“Η κυβέρνηση δεν νιώθει την ευθύνη να πει στον ίδιο της τον λαό, γιατί πρόκειται να χτίσουν αυτόν τον σταθμό HPP, γιατί οι άνθρωποι πρέπει να εγκαταλείψουν τα σπίτια τους και να γίνουν μετανάστες στην ίδια τους τη χώρα”, δήλωσε στο OC Media ο Giorgi Ptskialadze, Γενικός Γραμματέας του κόμματος των Πρασίνων (Mtsvaneebi), ο οποίος ήταν παρών στην πολιτική συγκέντρωση.
Δήλωσε ότι η επιδίωξη της κυβέρνησης για σταθμούς παραγωγής υδροηλεκτρικής ενέργειας αντί αιολικής ή ηλιακής ενέργειας “έθεσε πολλά ζητήματα”.
Οι αντίπαλοι έχουν προειδοποιήσει ακόμα και για τον αντίκτυπο στην διαβίωση των ανθρώπων κατά μήκος της κοιλάδας του ποταμού Ριόνι, ο οποίος περιλαμβάνει ζημίες στον τουρισμό της περιοχής, την βιοποικιλότητα, την πολιτιστική κληρονομιά και μια γενικότερη απειλή ολόκληρης της περιοχής.
Οι κάτοικοι του Τβίσι, ενός χωριού του δήμου Τσαγκέρι στην ιστορική περιοχή Λεχκούμι, καθώς και ειδικοί, έχουν εκφράσει ανησυχίες για τον αντίκτυπο του έργου στην παραγωγή κρασιού. Υποστηρίζουν ότι οι τοπικές μικροκλιματικές ζώνες για αμπελώνες, που καλλιεργούν την τοπική ποικιλία σταφυλιών Tsolikauri και Usakhelauri, θα μπορούσαν να επηρεαστούν άμεσα.
Η Green Alternative, μια ομάδα επιτηρητών επικριτική ως προς τα έργα υδροηλεκτρικής ενέργειας στη Γεωργία, προειδοποίησε [4] έναν χρόνο πριν ότι η συνέχιση του έργου σε μια σεισμικά επικίνδυνη [5] περιοχή “θα έθετε αναμφίβολα σε κίνδυνο την ανθρώπινη ζωή και τα δικαιώματα ιδιοκτησίας”.
Σύμφωνα με δηλώσεις [6] του Ινστιτούτου Επιστημών της Γης το 2019, το οποίο εδρεύει στο κρατικό Πανεπιστήμιο Ίλια, σε περίπτωση που ένας σεισμός κατέστρεφε το φράγμα 105 μέτρων κοντά στο Ζονέτι, θα μπορούσε να προκαλέσει κύμα ύψους 34 μέτρων, που θα έπληττε την πόλη Κουτάισι σε 19 λεπτά, η ροή του οποίου θα μπορούσε να πλημμυρίσει 18 ακόμη δήμους της δυτικής Γεωργίας.
“Βασικά οι πόλεις Κουτάισι και Κολτσέτι [πεδινές περιοχές] θα βυθιστούν… Μιλάμε για ένα κύμα ύψους 35 μέτρων!”, δήλωσε στο OC Media ο Tinatin Mardaleishvili, ένας 56χρονος τεχνικός διεργασιών.
Η Enka Renewables, η υπεύθυνη εταιρεία για την κατασκευή του καταρράκτη, ισχυρίστηκε ότι επί του παρόντος βρίσκεται στο στάδιο της “προπαρασκευαστικής εργασίας” στο Ζονέτι.
Η εταιρεία δεν απάντησε στην ερώτηση της OC Media σχετικά με το τι εννοούσαν ως “προπαρασκευαστική εργασία” ή εάν σχεδίαζαν να συναντηθούν με τους κατοίκους της περιοχής, που δεν ήταν ικανοποιημένοι με το έργο.
Οι ακτιβιστές παραλύουν την κατασκευή του φράγματος
Στις 14 Νοεμβρίου, μια εβδομάδα πριν από την τελευταία διαδήλωση, η αστυνομία διέλυσε μια διαμαρτυρία του τοπικού λαϊκού κινήματος Saving Rioni Valley, αφού οι κάτοικοι από το Ζονέτι και τα κοντινά χωριά μπλόκαραν τον αυτοκινητόδρομο, που συνδέει την πόλη Κουτάισι με το Βορρά. Αίτημά τους ήταν η εταιρεία να εγκαταλείψει την περιοχή και να αποσύρει τον κατασκευαστικό της εξοπλισμό.
Οι διαδηλωτές, στους οποίους περιλαμβάνονταν γυναίκες, παιδιά και ηλικιωμένοι, αλυσοδέθηκαν μεταξύ τους μπλοκάροντας τον δρόμο. Αρκετοί δήλωσαν ότι [7] τραυματίστηκαν ως αποτέλεσμα της ανταπόκρισης της αστυνομίας.
Η αστυνομία ήρθε αντιμέτωπη και με ακτιβιστές στις 29 Οκτωβρίου, χωρίς ωστόσο να καταφέρει να τους εμποδίσει από το να δημιουργήσουν έναν μεγάλο σταυρό, στο σημείο όπου η εταιρεία επιχειρούσε να ξεκινήσει την κατασκευή.
Η αυστηρή απάντηση της αστυνομίας στις 14 Νοεμβρίου καθώς και η συνολική αξιολόγηση της κυβέρνησης για το έργο επικρίθηκαν από διάφορες ομάδες προστασίας των δικαιωμάτων των Γεωργιανών, όπως η EMC και η GYLA.
Σε κοινή δήλωση [8] στις 19 Νοεμβρίου μια ομάδα Γεωργιανών μελετητών επίσης καταδίκασε την αποκαλούμενη “γλώσσα της ισχύος”, την οποία χρησιμοποίησε η κυβέρνηση κατά των διαδηλώσεων. Παρότρυναν τις Αρχές να “εγκαταλείψουν τον ρόλο του λόμπι του επενδυτή” και, αντ’ αυτού, να επανεξετάσουν την ενεργειακή πολιτική της χώρας.
“Μεγαλοποιημένες” ανησυχίες
Στις 19 Νοεμβρίου η υπουργός Οικονομίας και Βιώσιμης Ανάπτυξης της Γεωργίας Natia Turnava χαρακτήρισε τις ανησυχίες για το έργο Namakhvani “υπερβολικές”.
Μιλώντας στο OC Media στις 22 Νοεμβρίου ο διοργανωτής της διαμαρτυρίας Varlam Goletiani υποστήριξε ότι “ήταν πλέον συνηθισμένοι σε τέτοιες δηλώσεις”.
“Τι σημαίνει αυτό; Είχαμε συγκεκριμένες ερωτήσεις, εναντίον των οποίων τώρα έχει κατατεθεί αγωγή… Λες κάτι συγκεκριμένο και απαντάνε “το έργο είναι σημαντικό””.
Το υπουργείο δήλωσε επίσης ότι η κατασκευή του έργου θα απασχολούσε 1.600 Γεωργιανούς.
Απαντώντας σε αυτό ο Ramaz Tskhakaia, βετεράνος πολέμου από την πόλη Μαρτβίλι, ο οποίος συμμετείχε στη διαμαρτυρία της 22ης Νοεμβρίου, δήλωσε στην OC Media ότι οι δουλειές δεν έχουν καμία σημασία, εάν οι ίδιοι χάσουν τα σπίτια τους. “Ποια είναι η σημασία των θέσεων εργασίας αν πλημμυρίσουμε;!”
Μία από τις προσφυγές κατά του έργου, που ακόμα εκκρεμεί, υποβλήθηκε τον Απρίλιο στο Δικαστήριο της Τιφλίδας από την Green Alternative.
Η ομάδα αμφισβήτησε [9] την απόφαση [10] της 28ης Φεβρουαρίου του Υπουργείου Προστασίας Περιβάλλοντος της Γεωργίας, με την οποία έδινε το πράσινο φως σε αλλαγές, όσον αφορά στην αύξηση της χωρητικότητας του φράγματος Namakhvani-Zhoneti. Η Green Alternative υποστήριξε ότι θα έπρεπε να διενεργηθεί μια νέα αξιολόγηση περιβαλλοντικών και κοινωνικών επιπτώσεων για τις αλλαγές.
Ούτε το υπουργείο ούτε η Enka Renewables απάντησαν στο αίτημα για την υποβολή παρατηρήσεων.