- Global Voices στα Ελληνικά - https://el.globalvoices.org -

“Ποιος έδωσε την εντολή για τη δολοφονία της Marielle Franco”, ρωτάνε στη Βραζιλία έναν χρόνο μετά τον θάνατο της δημοτικής συμβούλου

Κατηγορίες: Λατινική Αμερική, Βραζιλία, Ανθρώπινα Δικαιώματα, Διαδηλώσεις, Εθνότητα & φυλή, Ελευθερία του Λόγου, ΛΟΑΤΚΙΑ+, Μέσα των πολιτών, Πολιτική, Φύλο & ισότητα
[1]

Η χήρα της Marielle, η ακτιβίστρια και αρχιτέκτονας Monica Benicio, έκανε το πρόσωπο της Marielle τατουάζ στο χέρι της. Φωτογραφία του Fernando Frazão του πρακτορείου ειδήσεων Agência Brasil. Η χρήση της γίνεται με φιλική άδεια.

Το πρόσωπο και το όνομα της Marielle Franco έγιναν γνωστά παντού στη Βραζιλία μέσω πολλών διαμαρτυριών μετά τη δολοφονία της στις 14 Μαρτίου 2018 [2]. Η πολιτικός, η οποία το 2016 ήρθε 5η στην ψηφοφορία για δημοτική σύμβουλος του Ρίο ντε Τζανέιρο, δολοφονήθηκε εκείνο το βράδυ μαζί με τον οδηγό της, Anderson Gomes, καθώς επέστρεφε στο σπίτι της.

Δύο ημέρες πριν από την πρώτη επέτειο του θανάτου της, η Aστυνομία ανακοίνωσε τη σύλληψη δύο υπόπτων [3]. Ο πρώην 46χρονος στρατονόμος Elcio Queiroz, που καθαιρέθηκε [4] λόγω παράνομης επιχειρηματικής δραστηριότητας σε καζίνο, είναι ύποπτος ως ο οδηγός του αυτοκινήτου, που έστησε την ενέδρα στη Franco. Ύποπτος για τον πυροβολισμό θεωρήθηκε ο 48χρονος υπαξιωματικός Ronnie Lessa, ο οποίος ποτέ δεν είχε κατηγορηθεί για ποινική πράξη, αλλά έχει τη φήμη του ελεύθερου σκοπευτή.

Σύμφωνα με την εφημερίδα O Globo, η αστυνομία του Ρίο συνέλαβε τους υπόπτους μετά από κάποιες εμπλοκές και χωρίζοντας την έρευνα σε δύο κατευθύνσεις (μία που είχε ως στόχο τους δολοφόνους και μία τον εγκέφαλο της δολοφονίας) ακολουθώντας μια περίπλοκη ιχνηλάτηση [3] μέσω μιας λίστας με όλα τα κινητά, που ήταν συνδεδεμένα στο δίκτυο του τόπου του εγκλήματος.

Παρά την σύλληψη των δολοφόνων, πολλοί Βραζιλιάνοι, που βγήκαν στις 14 Μαρτίου 2019 στους δρόμους, ζητάνε ακόμα εξηγήσεις κι έχουν την αίσθηση ότι δεν αποδόθηκε δικαιοσύνη. Το βασικό ερώτημα παραμένει αναπάντητο. Η Βραζιλιάνα δημοσιογράφος Eliane Brum, η οποία το περασμένο έτος ρωτούσε καθημερινά στο Twitter “ποιος σκότωσε την Marielle;”, λέει:

Θέλουμε να μάθουμε: ΠΟΙΟΣ ΕΔΩΣΕ ΤΗΝ ΕΝΤΟΛΗ ΓΙΑ ΤΗΝ ΔΟΛΟΦΟΝΙΑ ΤΗΣ MARIELLE; ΚΑΙ ΓΙΑΤΙ;

Ο ελεύθερος σκοπευτής

Η Αστυνομία μπορούσε να δει το ιστορικό αναζήτησης στο κινητό του Lessa. Σύμφωνα με τους ερευνητές, είχε μεγάλη εμμονή με τους «”εκπροσώπους της αριστεράς” [6]. Η ατζέντα της Marielle και το πρώην αφεντικό της, ο βουλευτής του Κογκρέσου Marcelo Freixo, ήταν μεταξύ των διαδικτυακών του αναζητήσεων. Το πολιτικό μίσος θα μπορούσε να ήταν το κίνητρο, δήλωσε ένας από τους ερευνητές.

Πολλοί είναι, ωστόσο, όσοι αμφισβητούν αυτό το κίνητρο. Ο Lessa, πρώην αξιωματικός του στρατού, που εισήλθε στην αστυνομία, ήταν γνωστός στους αστυνομικούς κύκλους ως μισθοφόρος [7]. Σύμφωνα με πληροφορίες, υπήρξε για αρκετά χρόνια επί πληρωμή δολοφόνος για έναν από τους αρχηγούς του παράνομου τζόγου στο Ρίο, μέχρι που ο γιος του αρχηγού σκοτώθηκε σε έναν βομβαρδισμό. Έκτοτε ο Lessa απέκτησε κακή φήμη, διότι δεν κατάφερε να προστατέψει την οικογένεια του αφεντικού του.

Η περιουσία [8] του Lessa ωστόσο είναι μάλλον δυσανάλογη με τη σύνταξη ενός αστυνομικού. Στην κατοχή του έχει ένα θωρακισμένο αυτοκίνητο αξίας 27.000 ευρώ, ένα σκάφος κατά παραγγελία κατασκευής, ενώ ζει σε κατοικία σε πολυτελή περιοχή του Ρίο, όπου το ενοίκιο ανέρχεται στα 1.800 ευρώ συν τα μηνιαία έξοδα συντήρησης, που φτάνουν τα 440 ευρώ περίπου. Σύμφωνα με την εφημερίδα Folha de Sao Paolo [8], το σπίτι του Lessa βρίσκεται απέναντι απ’ το σπίτι του προέδρου Ζαΐρ Μπολσονάρου. Επιπλέον, η αστυνομία επιβεβαίωσε ότι ένας από τους γιους του Μπολσονάρυο έβγαινε με την κόρη του Lessa.

Οι διαμαρτυρίες συνεχίζονται ακάθεκτες.

Στο πανό αναγράφεται: Ποιος ανέθεσε στον γείτονα του προέδρου τη δολοφονία της Marielle;

Ο Μπολσονάρο είχε δηλώσει στους δημοσιογράφους ότι δεν μπορούσε να θυμηθεί αυτόν τον γείτονα [11]. Ο πρόεδρος αστειεύτηκε λέγοντας ότι ο μικρότερός του γιος, Renan, ισχυριζόταν ότι είχε πάει με όλες τις κοπέλες της γειτονιάς και δεν μπορούσε να θυμηθεί “αυτό το κορίτσι”.

Η αστυνομία αδιαφόρησε για το γεγονός αυτό, θεωρώντας το απλή σύμπτωση. Την ημέρα της σύλληψης του Lessa, η αστυνομία βρήκε 117 τουφέκια, που είχε δώσει σε έναν φίλο του να του τα φυλάξει. Αποκαλύφθηκε επίσης ότι ο Lessa έλαβε 23.000 ευρώ σε μετρητά [12] επτά μήνες μετά τη δολοφονία της Φράνκο.

Όλο και περισσότερα ερωτήματα προκύπτουν

Τον Ιανουάριο, η αστυνομία του Ρίο συνέλαβε κάποια άτομα, που συνδέονται με μία παραστρατιωτική ομάδα (γνωστή στο Ρίο ως “πολιτοφυλακή”) με το όνομα “Γραφείο Εγκλήματος” [13]. Η αστυνομία υποθέτει ότι συμμετείχαν στη δολοφονία της Franco. Η μητέρα και η αδερφή ενός από τα μέλη υπήρξαν υπάλληλοι του Φλάβιο Μπολσονάρου, του μεγαλύτερου γιου του προέδρου, ο οποίος εξελέγη γερουσιαστής το 2018.

Το Intercept Brazil ήταν το πρώτο πρακτορείο ειδήσεων, που υπέδειξε το 2018 τη σχέση μεταξύ της υπόθεσης Franco και της πολιτοφυλακής “Γραφείο Εγκλήματος”. Άρθρο, που δημοσιεύτηκε την προηγούμενη εβδομάδα από την ειδησεογραφική εταιρία Universo Online, αποκάλυψε ότι η εγκληματική ομάδα είχε πληροφοριοδότες, που εργάζονταν στην Επιτροπή Ανθρωποκτονιών της αστυνομίας του Ρίο. Ο Leandro Demori, εκδότης του Intercept Brazil, τουίταρε:

Με  την ταραχή που προκλήθηκε με το γραφείο εγκλήματος και τις συλλήψεις της προηγούμενης εβδομάδας, το όνομα αυτό εξαφανίστηκε από τις ειδήσεις. Παράξενο σωστά; Κι όμως όχι. “Η Ομοσπονδιακή Αστυνομία ερευνά την υποψία ότι η πολιτοφυλακή, γνωστή και ως Γραφείο Εγκλήματος, είχε διεισδύσει στην Επιτροπή Ανθρωποκτονιών”.

Η Eliane Brum συνοψίζει στη στήλη της [16] τα αναπάντητα ερωτήματα σχετικά με τη δολοφονία της Franco ως εξής:

Quando finalmente for descoberto quem mandou matar Marielle Franco – e por quê –, não será apenas um crime que vai ser elucidado. É a anatomia do Brasil atual que poderá ser desvelada em todo o seu espantoso horror. Mas os mandantes – e os motivos – só serão revelados se continuarmos a perguntar: “Quem mandou matar Marielle? E por quê?”

Όταν στο τέλος ανακαλύψουμε ποιος έδωσε την εντολή για τη δολοφονία της Marielle Franco (και γιατί), δεν θα αποκαλυφθεί απλά ένα έγκλημα. Η κατάσταση της σημερινής Βραζιλίας θα μπορούσε να αποκαλύψει όλη την τερατώδη φρίκη της. Όμως οι αρχηγοί –και τα κίνητρά τους– δε θα φανερωθούν, αν δεν συνεχίσουμε να θέτουμε το εξής ερώτημα: “Ποιος έδωσε την εντολή για τη δολοφονία της Marielle; Και γιατί;”

Το άρθρο μεταφράστηκε από τoν Πέτρο Δραμιτινό και την Ελένη Φουντούλη, φοιτητές του FTSK στο Germersheim, κατά τη διάρκεια του μαθήματος της Δρ. Φιλ. Αναστασίας Καλπακίδου στο πλαίσιο του project Global Voices.