[1]Τα πλήθη συμμετείχαν σε μια διαδήλωση στην Πλατεία Montecitorio της Ρώμης μετά από ένα ναυάγιο, που προκάλεσε το θάνατο εκατοντάδων μεταναστών, ζητώντας αλλαγή στις πολιτικές μετανάστευσης και το δικαίωμα στην ελεύθερη κυκλοφορία στην Ευρώπη. Φωτογραφία από τον Stefano Montesi. © Demotix
Αυτό το άρθρο και ραδιοφωνικό ρεπορτάζ της Nina Porzucki [2] για το The World [3] εμφανίστηκε αρχικά στο PRI.org [4] στις 21 Απριλίου 2015 και αναδημοσιεύεται εδώ ως μέρος συμφωνίας ανταλλαγής περιεχομένου.
Περισσότεροι από 800 μετανάστες χωρίς έγγραφα σκοτώθηκαν την Κυριακή, 19 Απριλίου, μετά την ανατροπή του σκάφους τους κατά τη διάρκεια μιας απόπειρας ταξιδιού από τη Λιβύη προς την Ιταλία. Έγιναν έτσι τα τελευταία θύματα του αυξανόμενου μεσογειακού λαθρεμπορίου ανθρώπων, το οποίο έχει ήδη σκοτώσει περισσότερα από 500 άτομα [5] από τις αρχές του έτους.
Πολλοί από τους μετανάστες είναι Σύριοι, που φεύγουν για να γλιτώσουν από τη βία του εμφυλίου πολέμου στην πατρίδα τους. Ωστόσο, η Ύπατη Αρμοστεία του ΟΗΕ για τους Πρόσφυγες λέει ότι η δεύτερη μεγαλύτερη ομάδα μεταναστών είναι από την Ερυθραία.
Ο Habtey έφυγε για να ξεφύγει από την υποχρεωτική στρατιωτική θητεία. Οι άνδρες της Ερυθραίας στρατολογούνται σε στρατιωτική θητεία επ’ αόριστον στην αποκαλούμενη από τον Habtey σύγχρονη μορφή δουλείας. “Ένας φίλος μου εδώ και σχεδόν 20 χρόνια υπηρετεί την κυβέρνηση. Είναι σκλάβος”, λέει.
Ο Habtey δραπέτευσε από τους στρατώνες του στρατοπέδου εκπαίδευσης και περπατούσε τρεις μέρες ως το γειτονικό Σουδάν, όπου επανενώθηκε με τη σύζυγό του και το έξι μηνών παιδί του. Μαζί διέσχισαν την έρημο της Σαχάρας σε ένα Toyota Hi-Lux. Δεν ήταν μόνος σε αυτό το φορτηγό: περισσότερα από 30 άτομα στριμώχθηκαν μαζί του και χρειάστηκαν 15 ημέρες για να περάσουν στη Λιβύη.
Ο κίνδυνος δεν είχε τελειώσει. Ο Habtey ξεκίνησε για τη Μεσόγειο με 80 άλλους ανθρώπους σε μια βάρκα τόσο μικρή, που λέει ότι μπορούσε να βάλει το χέρι του στο νερό. “Δεν υπήρχαν καθόλου χαρακτηριστικά ασφαλείας”, θυμάται. “Χωρίς φως, χωρίς πυξίδα. Ο καπετάνιος ήταν ένας Αιγύπτιος και μας είπε: “Δεν ξέρω πού πηγαίνω και μου τελειώνουν τα καύσιμα, οπότε πρέπει να φωνάξετε, να κραυγάσετε για βοήθεια””.
Δύο φορές το μικρό του σκάφος διασταυρώθηκε με μεγάλα πλοία: “Έμοιαζαν με μια όμορφη πόλη, το φως και τα πάντα”, λέει ο Habtey. “Φώναξα, γιατί δεν ζητάμε βοήθεια; Χωρίς απάντηση. Εκείνη την στιγμή, όλοι ήταν απελπισμένοι”.
Ο Habtey παραδέχεται ότι πίστευε επίσης ότι ήταν ένα βήμα πριν τον θάνατο. Τότε, ένα απίθανο γεγονός του έφερε ελπίδα: ενώ ήταν στη θάλασσα, μια έγκυος γυναίκα γέννησε. Ο Habtey, ο οποίος είχε δουλέψει σε νοσοκομείο στην Ερυθραία, κλήθηκε στο μηχανοστάσιο του σκάφους για να βοηθήσει με την γέννα.
“Ο Θεός μας έδωσε ένα αγοράκι”, λέει, ενθυμούμενος το μήνυμά του προς τους συνεπιβάτες του: “Ας χαρούμε, ας είμαστε [αισιόδοξοι]. Ας είναι αυτό ένα σημάδι”.
Λίγες ώρες αργότερα, το σκάφος του έπιασε στεριά στην Ιταλία, στο νησί Λαμπεντούσα.
Ο Habtey ζει τώρα ως βοσκός στα βόρεια της Αγγλίας. Ερωτηθείς αν θα ξανάκανε το ταξίδι, κάνει μια μακρά παύση.
“Λοιπόν, όταν βλέπω τώρα τι βίωσα, δεν θα το έκανα”, παραδέχεται. “Δεν θα το έκανα”.