Άτομα από το νησί Ιραναϊτίβου, που βρίσκεται στον κόλπο Μανάρ στη βόρεια Σρι Λάνκα. Εικόνα: Ruki Fernando μέσω του Groundviews, που χρησιμοποιείται βάσει συμφωνίας ανταλλαγής περιεχομένου.

Στις 2 Μαρτίου, η κυβέρνηση της Σρι Λάνκα ανακοίνωσε ότι θα επιτρέψει την ταφή των θυμάτων COVID-19 από μουσουλμανικές και χριστιανικές κοινότητες σε ένα σημείο: στο “αραιοκατοικημένο” νησί Ιραναϊτίβου στον Κόλπο του Μανάρ, 300 χλμ από την πρωτεύουσα, Κολόμπο.

Η απόφαση αυτή ελήφθη, όταν η χώρα ήρε την εντεκάμηνη απαγόρευση για την ταφή των θυμάτων COVID-19 στις 26 Φεβρουαρίου. Η απαγόρευση είχε τεθεί εν μέρει υπό την υπόθεση ότι η ταφή των νεκρών από την ασθένεια μπορεί να οδηγήσει σε μόλυνση των υπογείων υδάτων, αλλά αντέβαινε στις θρησκευτικές πρακτικές των μουσουλμανικών και χριστιανικών μειονοτήτων στην χώρα, όπου κυριαρχούν οι βουδιστές.

Ωστόσο, οι κάτοικοι του Ιραναϊτίβου, που φιλοξενεί περίπου 360 οικογένειες, διαμαρτυρήθηκαν κατά της απόφασης της κυβέρνησης να χρησιμοποιήσει το νησί ως τόπο ταφής, καθώς πολλοί ισχυρίζονται ότι αυτό θα δημιουργούσε διαχωρισμό στην αλληλεγγύη μεταξύ των εθνοτικών Ταμίλ και μουσουλμανικών κοινοτήτων. Η κυβέρνηση είχε αγνοήσει περιοχές, που είχε προτείνει η μουσουλμανική κοινότητα, επιλέγοντας αντ’ αυτού μια περιοχή Ταμίλ, η οποία εξακολουθεί να προσπαθεί να σταθεί στα πόδια της από τις συνέπειες της παρατεταμένης στρατιωτικής κατοχής και του εμφυλίου πολέμου της Σρι Λάνκα.

Ο Δρ Kumaravadivel Guruparan, πρώην ανώτερος λέκτορας Νομικής στο Πανεπιστήμιο Τζάφνα, έγραψε στο Twitter συμφωνώντας:

Correct. The intention is to divide the new found solidarity between the Tamil and Muslim communities on the very same issue that brought them together. https://t.co/iLQDwOlLds

— K. Guruparan (@rkguruparan) March 2, 2021

Σωστά. Η πρόθεση είναι να διχάσουμε τη νεοαποκτηθείσα αλληλεγγύη μεταξύ των κοινοτήτων Ταμίλ και Μουσουλμάνων για το ίδιο θέμα, που τις ένωσε.

Στις 5 Μαρτίου, ο υπουργός Αλιείας Douglas Devananda εκφράστηκε υπέρ των χωρικών λέγοντας ότι το νησί Ιραναϊτίβου δεν ήταν κατάλληλο για την ταφή των θυμάτων COVID-19. Τρεις μέρες αργότερα, επιβεβαίωσε ότι η κυβέρνηση είχε αναστείλει την απόφαση να θάψει τα θύματα της νόσου στο μικροσκοπικό δίδυμο νησί.

Στις 8 Μαρτίου, οι κυβερνητικές Αρχές δήλωσαν ότι δεν θεωρούσαν πλέον το Ιραναϊτίβου ως χώρο ταφής και άρχισαν να θάβουν τα θύματα COVID-19 στο Ονταμαβάντι, κωμόπολη στην περιοχή Μπατικαλόα στην ανατολική επαρχία της Σρι Λάνκα.

Γιατί διαμαρτυρήθηκε ο κόσμος στο Ιραναϊτίβου

Τοποθεσία του Ιραναϊτίβου στη Σρι Λάνκα. Στιγμιότυπο οθόνης από το Google Maps.

Το Ιραναϊτίβου (ή Ιραναϊθίβου) είναι ένα δίδυμο νησί και τα βόρεια και νότια μέρη του (Περιγιαθίβου και Σιναθίβου) ενώνονται με ένα μικρό κομμάτι γης. Κατά τη διάρκεια του τριακονταετούς εμφυλίου πολέμου στη Σρι Λάνκα (1982-2009), το νησί, το οποίο κατοικούνταν κυρίως από μια κοινότητα εθνοτικών Ταμίλ ψαράδων, βρισκόταν στην περιοχή των στρατιωτικών συγκρούσεων. Το 1992, δημιουργήθηκε εκεί μια ναυτική βάση και οι νησιώτες μετεγκαταστάθηκαν, αναγκαζόμενοι να εγκαταλείψουν τα σπίτια και τα βοοειδή τους.

Τον Απρίλιο του 2018, μια κυρίως γυναικεία ομάδα περίπου 300 πρώην νησιωτών συνοδευόμενη από Ρωμαιοκαθολικούς ιερείς, ψαράδες, τοπικούς δημοσιογράφους και ακτιβιστές πολιτικών δικαιωμάτων σε έναν στολίσκο 40 αλιευτικών σκαφών, έφτασαν στο Ιραναϊτίβου για να επανεγκατασταθούν εκεί. Τους γύρισε όμως πίσω το Ναυτικό. Ωστόσο, μετά από ένα μήνα, η κυβέρνηση επέτρεψε στους πρώην κατοίκους, ακόμη και σε όσους δεν είχαν τίτλους γης, να παραμείνουν. Τα επόμενα χρόνια, η κυβέρνηση και το ναυτικό άρχισαν να ανοικοδομούν κάποιες υποδομές για τον πληθυσμό.

Οι ντόπιοι εξέφρασαν αρκετές ανησυχίες στη διαμαρτυρία τους κατά της απόφασης να χρησιμοποιηθεί το νησί ως τόπος ταφής COVID-19.

Η πύλη δημοσιογραφίας των πολιτών Groundviews έγραψε στο Twitter:

The people of #Iranaitivu appeal to the Govt to withdraw the decision to bury Covid-19 victims on the island. They state this would destroy the land which they rely on for cultivation & cattle breeding and raise concerns over transporting infected bodies 20km across the sea. #lka pic.twitter.com/B6YTkmOW8H

— Groundviews (@groundviews) March 3, 2021

Οι άνθρωποι του #Iranaitivu απευθύνουν έκκληση στην Κυβέρνηση να αποσύρει την απόφαση να θάβει τα θύματα Covid-19 στο νησί. Δηλώνουν ότι αυτό θα καταστρέψει τη γη, στην οποία βασίζονται για την καλλιέργεια και την κτηνοτροφία, και θα εγείρει ανησυχίες για τη μεταφορά μολυσμένων σωμάτων 20 χιλιομέτρων πέρα από τη θάλασσα.

Οι χωρικοί συνέχισαν τις διαμαρτυρίες τους, ακόμη και όταν το ναυτικό άρχισε να σκάβει τους τάφους.

Following the govt circular, Navy personnel dug new grave patches on #Iranaitivu island. The villagers landed on the island at midnight & rang the church bell in protest. They continue to stay in temporary huts without basic needs protesting Covid19 burials. #lka #srilanka pic.twitter.com/lopb1lkFgv

— Groundviews (@groundviews) March 5, 2021

Μετά την εγκύκλιο της κυβέρνησης, το προσωπικό του Ναυτικού έσκαψε νέους τάφους στο νησί #Iranaitivu. Οι χωρικοί έφτασαν στο νησί τα μεσάνυχτα και χτύπησαν την καμπάνα της εκκλησίας σε διαμαρτυρία. Συνεχίζουν να μένουν σε προσωρινές καλύβες χωρίς βασικές ανάγκες και να διαμαρτύρονται για τις ταφές Covid19.

Ο Mari τουίταρε:

Graves dug in #Iranaitivu by #lka #Navy to bury victims of COVID-19, are being closed up by local villagers today, in protest of the Govt. decision to bury COVID victims on the island. pic.twitter.com/LQd2cpZtyI

— Mari (@EmDeeS11) March 2, 2021

Τάφοι που σκάβονται στο #Iranaitivu από #lka #Navy για να ταφούν τα θύματα του COVID-19, κλείνουν σήμερα από ντόπιους χωρικούς, που διαμαρτύρονται για την κυβερνητική απόφαση να ταφούν θύματα COVID στο νησί.

Δημοσιογράφοι και ακτιβιστές εμποδίστηκαν να επισκεφθούν το νησί εν μέσω διαδηλώσεων.

Η Ambika Satkunanathan, πρώην επίτροπος της Επιτροπής Ανθρωπίνων Δικαιωμάτων της Σρι Λάνκα, ρώτησε:

1) Why were journalists & civil society activist prevented form visiting Iranaitheevu? 2) What is legal basis upon which they were prevented? 3) How was Capital TV able to visit though other journalists were prevented from visiting? Watch video from 4.15 https://t.co/zo66Zr5fab https://t.co/G0b8qqlNpk

— Ambika Satkunanathan (@ambikasat) March 5, 2021

1) Γιατί εμποδίστηκαν δημοσιογράφοι και ακτιβιστές της κοινωνίας των πολιτών να επισκεφθούν το Ιραναϊθίβου;
2) Ποια είναι η νομική βάση, υπό την οποία εμποδίστηκαν;
3) Πώς μπόρεσε να επισκεφτεί το Capital TV, την ίδια στιγμή που άλλοι δημοσιογράφοι δεν μπορούσαν να επισκεφθούν;
Παρακολουθήστε βίντεο από το 4.15

Ο ακτιβιστής ανθρωπίνων δικαιωμάτων Ruki Fernando επισκέφθηκε το Ιραναϊτίβου στις 9 Μαρτίου και έγραψε στο Twitter:

Happy to visit #Iranaitheevu today & join residents in protest (day7) against using the island as a graveyard for COVID dead. “We will jump into holes dug to bury COVID dead bodies” said some women. They await official notification COVID dead will not be buried in the island pic.twitter.com/77lHz7eISr

— Ruki Fernando (@rukitweets) March 9, 2021

Χαίρομαι που επισκέπτομαι το #Iranaitheevu σήμερα και ενώνομαι με τους κατοίκους σε διαμαρτυρία (7η ημέρα) ενάντια στη χρήση του νησιού ως νεκροταφείου για τους νεκρούς COVID. “Θα πηδήξουμε στις τρύπες, που σκάβονται για να θάψουμε τα πτώματα COVID”, είπαν μερικές γυναίκες. Περιμένουν επίσημη ειδοποίηση ότι οι νεκροί από COVID δεν θα ταφούν στο νησί

Ο Fernando τόνισε επίσης την παρακράτηση της βασικής ανάπτυξης υποδομών στο νησί από διαδοχικές κυβερνήσεις σε φωτογραφική ανάρτηση, που δημοσιεύθηκε στο Groundviews.

Το μοναστήρι της Αγίας Οικογένειας είναι τώρα ερείπια. Εικόνα από τον Ruki Fernando μέσω του Groundviews, που χρησιμοποιείται βάσει συμφωνίας ανταλλαγής περιεχομένου.

Η απαγόρευση των ταφών

Παρά την αντίθεση της μουσουλμανικής κοινότητας (10% του πληθυσμού), η Σρι Λάνκα τροποποίησε το διάταγμα καραντίνας και πρόληψης ασθενειών τον Απρίλιο του 2020 για να καταστήσει υποχρεωτική την αποτέφρωση για όσους πεθαίνουν από COVID-19. Ορισμένοι αξιωματούχοι υγείας ανέφεραν τον φόβο της μόλυνσης των υπόγειων υδάτων πίσω από την απόφαση. Οι ηγέτες των μουσουλμανικών κοινοτήτων και της κοινωνίας των πολιτών επεσήμαναν ότι το Ισλάμ απαγόρευε την αποτέφρωση και η απόφαση αντιβαίνει στις οδηγίες του Παγκόσμιου Οργανισμού Υγείας (ΠΟΥ) για τους θανάτους COVID-19, που επέτρεπαν τόσο την αποτέφρωση όσο και την ταφή.

Τον Ιανουάριο του 2021, ο Kenneth Roth, εκτελεστικός διευθυντής του Παρατηρητηρίου Ανθρωπίνων Δικαιωμάτων, έγραψε στο Twitter:

Sri Lanka's requirement to cremate anyone who dies from Covid-19 goes against public health guidelines and discriminates against the Muslim community, whose tradition requires burial. @WHO guidelines dispute the government's claim of a health threat. https://t.co/P20CyGtrka pic.twitter.com/I1vTtRYVu4

— Kenneth Roth (@KenRoth) January 18, 2021

Η απαίτηση της Σρι Λάνκα για αποτέφρωση καθενός που πεθαίνει από Covid-19 αντιβαίνει στις οδηγίες για τη δημόσια υγεία και κάνει διακρίσεις εις βάρος της μουσουλμανικής κοινότητας, η παράδοση της οποίας απαιτεί ταφή. Οι οδηγίες του ΠΟΥ αμφισβητούν τον ισχυρισμό της κυβέρνησης για απειλή για την υγεία.

Υπήρξαν πολλές διαμαρτυρίες εντός και εκτός διαδικτύου στη χώρα για να επιτραπούν οι ταφές. Η blogger Amalini De Sayrah έγραψε στο Twitter για μια τέτοια διαμαρτυρία τον Δεκέμβριο του 2020.

THREAD: Today a group of 30 people—masked and distancing as best as possible—tied white cloths on the gate of the Borella Kanatte crematorium, asking GoSL to #StopForcedCremations and in solidarity with Muslim families whose loved ones were forcibly cremated. #lka #srilanka pic.twitter.com/kOk8DI84hi

— Amalini (@Amaliniii) December 21, 2020

ΣΥΖΗΤΗΣΗ: Σήμερα μια ομάδα 30 ατόμων – με μάσκες και αποστάσεις όσο το δυνατόν καλύτερα – έδεσε λευκά υφάσματα στην πύλη του κρεματορίου Borella Kanatte, ζητώντας από την GoSL να στματήσει τις αναγκαστικές αποτεφρώσεις και σε αλληλεγγύη με μουσουλμανικές οικογένειες, των οποίων τα αγαπημένα τους αποτεφρώθηκαν αναγκαστικά.

Μετά από μήνες πιέσεων από τοπικές και διεθνείς κοινότητες και τον ΟΗΕ, η κυβέρνηση ανακάλεσε το αμφιλεγόμενο διάταγμα στις 25 Φεβρουαρίου. Η Διεθνής Αμνηστία είπε σε μια δήλωση:

The decision (reversing the burial ban) is a testament to the tireless struggle of families of victims, activists, and members of the Muslim community.

Η απόφαση (ανάκληση της απαγόρευσης ταφής) αποτελεί απόδειξη του ακούρατου αγώνα των οικογενειών των θυμάτων, των ακτιβιστών και των μελών της μουσουλμανικής κοινότητας.

Πάνω από 500 άτομα έχουν πεθάνει από COVID-19 στη Σρι Λάνκα μέχρι σήμερα, περίπου 300 από τα οποία προέρχονταν από κοινότητες μειονοτήτων.