Η διοίκηση του κινεζικού πανεπιστημίου του Χονγκ Κονγκ κάλεσε την αστυνομία εθνικής ασφάλειας στην πανεπιστημιούπολη, αφού φοιτητές φώναζαν συνθήματα υπέρ της δημοκρατίας κατά τη διάρκεια τελετής αποφοίτησης στις 19 Νοεμβρίου 2020. Εικόνα από το Stand News, χρησιμοποιείται με άδεια.

Το Χονγκ Κονγκ έπεσε από το “C” στο “D” στον τελευταίο Δείκτη Ακαδημαϊκής Ελευθερίας, μια ετήσια παγκόσμια αξιολόγηση από το Παγκόσμιο Ινστιτούτο Δημόσιας Πολιτικής με έδρα τη Γερμανία.

Πριν από δέκα χρόνια, το Χονγκ Κονγκ ήταν μεταξύ των κορυφαίων χωρών του δείκτη, με 0,82 πόντους σε εύρος μεταξύ μηδέν και ενός. Από το 2014, η ακαδημαϊκή ελευθερία στην πόλη έχει παρακμάσει, με την απότομη πτώση να συμβαίνει μεταξύ 2019 και 2020 (από 0,442 σε 0,348 βαθμούς).

Η βαθμολογία του Χονγκ Κονγκ για το 2020 είναι χαμηλότερη από της Ρωσίας (0,374), της Καμπότζης (0,381) και του Βιετνάμ (0,377), αλλά εξακολουθεί να είναι υψηλότερη από της Κίνας (0,082), η οποία σημείωσε βαθμολογία μεταξύ των χαμηλότερων χωρών της μελέτης.

Ο ακαδημαϊκός δείκτης του Χονγκ Κονγκ από το 1910 έως το 2020. Στιγμιότυπο από το V-dem μέσω του Stand News.

Ο Ακαδημαϊκός Δείκτης Ελευθερίας βαθμολογεί 175 χώρες και εδάφη ετησίως και αναπτύχθηκε από το Παγκόσμιο Ινστιτούτο Δημόσιας Πολιτικής σε συνεργασία με το Πανεπιστήμιο Φρίντριχ Αλεξάντερ Ερλάνγκεν-Νυρεμβέργης, το Δίκτυο Scholars at Risk, το Ινστιτούτο V‑Dem και περίπου 2.000 εμπειρογνώμονες χωρών παγκοσμίως.

Με την κυκλοφορία της φετινής κατάταξης, το Δίκτυο Scholars at Risk εξέδωσε δήλωση, στην οποία περιγράφει την πολιτική πίεση, που αντιμετωπίζει η κοινότητα της τριτοβάθμιας εκπαίδευσης του Χονγκ Κονγκ από την θέσπιση του νόμου εθνικής ασφαλείας τον Ιούνιο του 2020.

Παρακάτω είναι μια σύντομη περίληψη των γεγονότων του 2020 πίσω από την πτώση της ακαδημαϊκής ελευθερίας στο Χονγκ Κονγκ, σύμφωνα με ερευνητές και τοπικά μέσα ενημέρωσης.

Ακαδημαϊκοί κατηγορούνται σύμφωνα με την εθνικό νόμο ασφαλείας

Οι ακαδημαϊκοί Benny Tai και Claudia Mo συνελήφθησαν βάσει του εθνικού νόμου περί ασφάλειας για τη διοργάνωση πρωτοβάθμιων εκλογών για φιλοδημοκρατικά κόμματα τον Ιούλιο του 2020. Και οι δύο κατηγορήθηκαν για “συμμετοχή σε συνωμοσίες για ανατροπή της κρατικής εξουσίας”.

Ο Tai είναι πρώην καθηγητής νομικής στο Πανεπιστήμιο του Χονγκ Κονγκ και η Mo είναι πρώην νομοθέτης και λέκτορας μερικής απασχόλησης στο κινεζικό πανεπιστήμιο του Χονγκ Κονγκ. H Μο ήταν επίσης υποψήφια στις πρωτοβάθμιες εκλογές.

Τερματισμός της απασχόλησης των αντιφρονούντων

Το 2020, για αρκετούς φιλοδημοκράτες ακαδημαϊκούς τερματίστηκε η απασχόληση από πανεπιστήμια στο Χονγκ Κονγκ. Ακολουθεί μια ατελής λίστα, που συνετάχθη από τον Lokman Tsui, επίκουρο καθηγητή της Σχολής Δημοσιογραφίας και Επικοινωνίας του κινεζικού Πανεπιστημίου του Χονγκ Κονγκ. Η αίτηση μονιμότητας του Tsui απορρίφθηκε επίσης το 2020.

• Keiji Fukuda: Διευθυντής της Σχολής Δημόσιας Υγείας του Πανεπιστημίου του Χονγκ Κονγκ. Η ανανέωση της σύμβασης απορρίφθηκε από τον Αντιπρύτανη.
• Ip Iam Chong: Επίκουρος καθηγητής, Τμήμα Πολιτιστικών Σπουδών, στο Πανεπιστήμιο Lingnan του Χονγκ Κονγκ. Η αίτηση μονιμότητας απορρίφθηκε παρά την υποστήριξη του τμήματος και της σχολής.
• Stephan Ortmann: Ερευνητικός συνεργάτης των Ασιατικών και Διεθνών Σπουδών, στο City University του Χονγκ Κονγκ. Η σύμβαση δεν ανανεώθηκε.
• Shiu Ka-Chun: Λέκτορας και αναπληρωτής διευθυντής του Κέντρου Έρευνας και Πρακτικής Νέων στο Baptist University του Χονγκ Κονγκ. Η σύμβαση δεν ανανεώθηκε.
• Benny Tai: Μόνιμος αναπληρωτής καθηγητής Νομικής στο Πανεπιστήμιο του Χονγκ Κονγκ. Η απασχόληση τερματίστηκε για φημολογούμενη ανάρμοστη συμπεριφορά.

Ενώ σε όλες τις περιπτώσεις δεν υπήρχαν αποδεικτικά στοιχεία ότι οι αποφάσεις ήταν πολιτικές, πολλοί στο κοινό συμμερίζονται την άποψη του Benny Tai ότι υπάρχει “εξουσία πέρα από το Πανεπιστήμιο” που αποφασίζει. Ο Tai είπε:

The decision to terminate my appointment was made not by the University of Hong Kong but by an authority beyond the University through its agents. It marks the end of academic freedom in Hong Kong. Academic staff in education institutions in Hong Kong are no longer free to make controversial statements to the general public about politically or socially controversial matters. Academic institutions in Hong Kong cannot protect their members from internal and external interference.

Η απόφαση λήξης του διορισμού μου δεν πάρθηκε από το Πανεπιστήμιο του Χονγκ Κονγκ, αλλά από αρχή πέραν του Πανεπιστημίου μέσω των αντιπροσώπων του. Σηματοδοτεί το τέλος της ακαδημαϊκής ελευθερίας στο Χονγκ Κονγκ. Το ακαδημαϊκό προσωπικό σε εκπαιδευτικά ιδρύματα στο Χονγκ Κονγκ δεν είναι πλέον ελεύθερο να κάνει αμφιλεγόμενες δηλώσεις στο ευρύ κοινό σχετικά με πολιτικά ή κοινωνικά αμφιλεγόμενα θέματα. Τα ακαδημαϊκά ιδρύματα στο Χονγκ Κονγκ δεν μπορούν να προστατεύσουν τα μέλη τους από εσωτερικές και εξωτερικές παρεμβολές.

Αναλυτικό πρόγραμμα εθνικής ασφάλειας

Ο υπουργός Παιδείας του Χονγκ Κονγκ, Kevin Yeung, είπε ότι τα δημόσια πανεπιστήμια θα πρέπει να ενημερώσουν το πρόγραμμα σπουδών τους για να συμπεριλάβουν το πρόγραμμα σπουδών για την εθνική ασφάλεια έως τον Σεπτέμβριο του 2021. Πρόσθεσε ότι οι διευθυντές των σχολών πρέπει να βοηθήσουν στην “πρόληψη και καταστολή” πράξεων, που θα μπορούσαν να παραβιάσουν τη νομοθεσία περί εθνικής ασφάλειας εντός του πανεπιστημιακού χώρου.

Σύμφωνα με τις οδηγίες που εκδόθηκαν από το Γραφείο Παιδείας στις 4 Φεβρουαρίου, όλα τα εκπαιδευτικά ιδρύματα, από τα δημοτικά σχολεία έως τα πανεπιστήμια, πρέπει:

(…) ensure all school staff to uphold professional ethics, abide by the law and observe the code of conduct acceptable to the society; step up the prevention and suppression of teaching or other school activities that are in breach of laws, prevent and deal with political or other illegal activities from permeating schools; and help students gain a correct understanding of the national security law.

(…) να διασφαλίζουν ότι όλο το προσωπικό του σχολείου διατηρεί την επαγγελματική ηθική, να τηρούν το νόμο και τον κώδικα δεοντολογίας που είναι αποδεκτός από την κοινωνία · να ενισχύουν την πρόληψη και καταστολή της διδασκαλίας ή άλλων σχολικών δραστηριοτήτων, που παραβιάζουν τους νόμους, αποτρέπουν και αντιμετωπίζουν πολιτικές ή άλλες παράνομες δραστηριότητες από τη διείσδυση στα σχολεία · και να βοηθήσουν τους μαθητές να κατανοήσουν σωστά τον εθνικό νόμο ασφαλείας.

Καταστολή της ελευθερίας του λόγου και των φοιτητικών οργανώσεων

Τον Οκτώβριο του 2020, ο διευθυντής του Πανεπιστημίου του Χονγκ Κονγκ κατέστρεψε το τείχος του Λένον, έναν χώρο, που διατηρούσαν φοιτητές για αφίσες, έργα τέχνης, συνθήματα και σχόλια υπέρ της δημοκρατίας. Το τείχος του Λένον βρίσκεται σε μια τοποθεσία, την οποία διαχειρίζεται η Ένωση Φοιτητών του πανεπιστημίου, αλλά η διοίκηση αποφάσισε ακόμη να την οριοθετήσει επικαλούμενη “θέματα ασφάλειας και διαχείρισης”.

Τον Νοέμβριο του 2020, ο διευθυντής του κινεζικού πανεπιστημίου του Χονγκ Κονγκ κάλεσε την αστυνομία εθνικής ασφάλειας στην πανεπιστημιούπολη να διερευνήσει μια διαμαρτυρία κατά τη διάρκεια μιας τελετής αποφοίτησης, στην οποία φωνάζονταν συνθήματα όπως “ανεξαρτησία του Χονγκ Κονγκ, η μόνη διέξοδος” και το απαγορευμένο “Απελευθερώστε το Χονγκ Κονγκ, η επανάσταση της εποχής μας”. Η αστυνομία ερεύνησε τους κοιτώνες των φοιτητών και συνέλαβε εννέα άτομα, που συμμετείχαν στην ειρηνική διαδήλωση.

Τον Φεβρουάριο του 2021, ο διευθυντής του κινεζικού πανεπιστημίου έκοψε τους δεσμούς του με την νεοεκλεχθείσα Ένωση Φοιτητών, παρακρατώντας κάθε υποστήριξη, συμπεριλαμβανομένης της είσπραξης τελών μέλους και της παροχής χώρων. Μια δήλωση του σχολείου κατηγόρησε τη φοιτητική ένωση ότι “εκμεταλλεύεται την πανεπιστημιούπολη για πολιτική προπαγάνδα” και πρόσθεσε:

The University will not tolerate any behaviour on campus that may endanger national security (…) Disciplinary actions will be taken on any student who incites unlawful behaviour, which may lead to sanctions including suspension of studies or expulsion from the University.

Το Πανεπιστήμιο δεν θα ανεχθεί οποιαδήποτε συμπεριφορά στην πανεπιστημιούπολη, που μπορεί να θέσει σε κίνδυνο την εθνική ασφάλεια (…) Θα ληφθούν πειθαρχικά μέτρα για κάθε φοιτητή, που υποκινεί παράνομη συμπεριφορά, η οποία μπορεί να οδηγήσει σε κυρώσεις, συμπεριλαμβανομένης της αναστολής των σπουδών ή της αποβολής από το πανεπιστήμιο.