Πώς μία Σαλβαδοριανή καλλιτέχνις διδάσκει ναουάτ για την ενδυνάμωση των διεμφυλικών ατόμων

Petrona Xemi Tapepechul. Η φωτογραφία δημοσιεύτηκε με άδεια.

Το έργο της Petrona Xemi Tapepechul υπόσχεται να ενώσει δύο περιθωριοποιημένες κοινότητες: τους ομιλητές της γλώσσας ναουάτ και τα διεμφυλικά άτομα. Μέσα από το δημιουργικό της έργο ως αυτόχθων διεμφυλική γυναίκα, τιμάει την ιθαγενή κληρονομιά της με τη χρήση της σχεδόν εξαφανισμένης αυτόχθονης γλώσσας ναουάτ στους καλλιτεχνικούς ρόλους, που παίζει, σκηνοθετεί ή γράφει.

Η ναουάτ, μία γλώσσα που ανήκει στην ομάδα διαλέκτων νάουατλ, η οποία επεκτείνεται από το Μεξικό μέχρι την Κόστα Ρίκα, βρίσκεται υπό κίνδυνο εξαφάνισης με λιγότερους από 100 ομιλητές. Η γλώσσα πλέον μιλιέται κυρίως από λίγους αυτόχθονες ηλικιωμένους ομιλητές, που μένουν στο δυτικό Ελ Σαλβαδόρ.

Εικόνα της πρώιμης δημιουργίας της Xemi, αποκτήθηκε με άδεια.

Η ναχουάτ ή ναουάτ έχασε μεγάλο μέρος του πληθυσμού της λόγω μίας εθνοκτονίας στα χέρια της στρατιωτικής δικτατορίας του Μαξιμιλιάνο Χερνάντεζ Μαρτίνεζ το 1932: 25.000-30.000 αυτόχθονες και χωρικοί σκοτώθηκαν εκείνο το έτος.

Σήμερα, υπάρχει ένα κίνημα αναζωογόνησης της ναουάτ μεταξύ των νέων ανθρώπων, στο οποίο συμμετέχει και η Xemi.

Αφού εγκατέλειψε την πατρίδα της “Kuskatan” (Ελ Σαλβαδόρ στη ναουάτ), η Xemi έγινε ακτιβίστρια και αρχηγός της διεμφυλικής κοινότητας στην Ουάσινγκτον. Εκπαιδεύτηκε στο Εθνικό Ωδείο Δραματικών Τεχνών και έχει πάρει μέρος σε διάφορες θεατρικές παραγωγές της Ουάσινγκτον, όπως τα έργα της Συλλογικότητας Καλλιτεχνών Έιντζελ Ρόουζ, μίας ομάδας που ιδρύθηκε το 2015.

‘Το Siwayul (Heart of a Womxn) είναι ένα θεατρικό έργο ενός πρωταγωνιστή για την ανάκτηση της ταυτότητας Δύο Πνευμάτων μέσω της αυτόχθονης σαλβαδοριανής κουλτούρας και διασποράς και την ενδυνάμωση της εσωτερικής Προγονικής Θεάς.’

Η συλλογικότητα είναι ένας θεατρικός θίασος two-spirit [“Δύο Πνεύματα”],  που γιορτάζει τους αυτόχθονες προγόνους των μελών και τους τιμάει ως διεμφυλικά άτομα μέσω της τέχνης.

“Ο όρος αναφέρεται σε ένα άτομο, που ταυτίζεται ως έχoν και αρσενικό και θηλυκό πνεύμα, και χρησιμοποιείται από κάποιους αυτόχθονες για να περιγράψουν τη σεξουαλική, φυλετική και/ή πνευματική ταυτότητά τους,” σύμφωνα με τον καναδικό οργανισμό Re:searching for LGBTQ Health. Συμπεριλαμβάνει ιερές και ιστορικές ταυτότητες αιώνων και περιλαμβάνει ΛΟΑΤΚΙ ταυτότητες, αλλά δεν περιορίζεται σε αυτές.

 

Η Xemi μου είπε μέσω WhatsApp:

Creamos el colectivo para instar a la comunidad teatral de D.C. a dejar de borrar las historias, las tradiciones y los artistas indígenas. También para elevar a las comunidades indígenas y transgénero de dos espíritus de Washington DC.

Δημιουργήσαμε την ομάδα για να παρακινήσουμε τη θεατρική κοινότητα της Ουάσινγκτον να σταματήσει να διαγράφει τους αυτόχθονες καλλιτέχνες, τις παραδόσεις και τις ιστορίες. Επίσης, για να ανυψώσουμε τις αυτόχθονες και διεμφυλικές κοινότητες Δύο Πνευμάτων της Ουάσινγκτον.

Αρχικά η συλλογικότητα ονομαζόταν “Nelwat Ishkamewe,” το οποίο μεταφράζεται σε “αυτόχθονες ρίζες”. Η συλλογικότητα άλλαξε το όνομά της σε συλλογικότητα καλλιτεχνών Έιντζελ Ρόουζ για να τιμήσει την Έιντζελ Ρόουζ Γκαρσία, μία 21χρονη διεμφυλική, που έχασε τη ζωή της τον Δεκέμβριο του 2019.

Το The Cosmic Twins είναι ένα θεατρικό έργο για το νεανικό κοινό με μουσική και χορό, βασισμένο στο Maya K'iche Pop Wuj, το οποίο λέει την ιστορία της δημιουργίας του κόσμου και πώς διαμορφώθηκε ο ήλιος και το φεγγάρι.

“Η Έιντζελ Ρόουζ ήταν Υπεύθυνη Διασύνδεσης της Δίγλωσσης Κοινότητας. Ήταν πολύ περήφανη που ήταν Διεμφυλική Νάχουα Γυναίκα και που ήταν μέρος μιας ομάδας με ρίζες στη ναουάτ γλώσσα,” μου είπε η Xemi.

Η συλλογικότητα Έιντζελ Ρόουζ δημιουργεί καλλιτεχνικά έργα, που περιλαμβάνουν τη ναουάτ και τους διεμφυλικούς καλλιτέχνες. Δύο από τις τελευταίες παραστάσεις της συλλογικότητας είναι το Siwayul (Heart of a Womxn) και το The Cosmic TwinsΌλα αυτά τα χρόνια, η συλλογικότητα έχει δημιουργήσει έργα για τη διεμφυλική αυτόχθονα κοινότητα, συμπεριλαμβανομένου ενός τρίγλωσσου έργου με τίτλο SIJSIWAYULU, το οποίο μεταφράζεται σε “Διεμφυλική Γυναίκα”. Η Xemi λέει:

En los espacios, aseguramos que la comunidad Trans sea celebrada, y que puedan participar con su persona completa, mente, cuerpo, y espíritu.

Σε αυτούς τους χώρους, εξασφαλίζουμε ότι η διεμφυλική κοινότητα γιορτάζεται και ότι μπορεί να συμμετέχει με όλον της τον χαρακτήρα, το μυαλό, το σώμα και το πνεύμα.

Το 2020, η συλλογικότητα Έιντζελ Ρόουζ ίδρυσε ένα ψηφιακό σχολείο γλώσσας ναουάτ, με στόχο να κρατήσει ζωντανή την σχεδόν εξαφανισμένη αυτόχθονη γλώσσα.

Τα μαθήματα γλωσσών της συλλογικότητας προορίζονται για διεμφυλικά άτομα και για μη τρανς άτομα, που υποστηρίζουν τη διεμφυλική κοινότητα. Το όνομα του σχολείου είναι Tamachtiluyan Shuchikisa An Ne Nawat, το οποίο μεταφράζεται ως “Η ναουάτ ευδοκιμεί τώρα”.

Η Xemi μου είπε:

Abrimos nuestra escuela virtual con la meta de crear espacios alternativos para las comunidades Trans, Cuir, Inglesparlante, y migrante en la Diáspora y en El Salvador. Muchos espacios virtuales de aprendizaje del idioma Nawat son transmisogynistia, anti-Indigena, y solamente en Castellano.

Ανοίξαμε το ψηφιακό μας σχολείο, με την πρόθεση να δημιουργήσουμε εναλλακτικούς χώρους για διεμφυλικές, κουήρ, αγγλόφωνες και μεταναστευτικές κοινότητες στη διασπορά και στο Ελ Σαλβαδόρ. Πολλοί ψηφιακοί χώροι εκμάθησης της γλώσσας ναουάτ είναι τρανσμισογυνιστικοί, ενάντια στους αυτόχθονες και διδάσκουν μόνο στα καστιλιάνικα ισπανικά.

Ξεκινήστε τη συζήτηση

Συντάκτες, παρακαλώ σύνδεση »

Οδηγίες

  • Όλα τα σχόλια ελέγχονται. Μην καταχωρείτε το σχόλιο σας πάνω από μία φορά γιατί θα θεωρηθεί spam.
  • Παρακαλούμε, δείξτε σεβασμό στους άλλους. Σχόλια τα οποία περιέχουν ρητορική μίσους, προσβολές ή προσωπικές επιθέσεις δεν θα καταχωρούνται.