- Global Voices στα Ελληνικά - https://el.globalvoices.org -

#YoTeCreoVZLA: Το κίνημα που σπάει τη μακρά σιωπή για την σεξουαλική κακοποίηση στη Βενεζουέλα

Κατηγορίες: Βενεζουέλα, Ανθρώπινα Δικαιώματα, Διαδηλώσεις, Μέσα των πολιτών, Φύλο & ισότητα, Ψηφιακός ακτιβισμός

“Δηλώνουμε επαναστάτες”. Φωτογραφία από τη φεμινιστική ομάδα Uquira [1], χρησιμοποιείται και τροποποιείται με άδεια.

Στη Βενεζουέλα, το κίνημα #MeToo επιστρέφει στο προσκήνιο με περισσότερη ένταση το 2021. Ένα νέο κύμα κατηγοριών γέννησε το κίνημα “YoTeCreoVzla” (“ΕγώΣεΠιστεύωΒενεζουέλα”). Οι φωνές όσων επέζησαν παρενόχλησης, κακοποίησης και βιασμού έχουν πολλαπλασιαστεί στα κοινωνικά μέσα τις τελευταίες ημέρες μέσω εκφράσεων υποστήριξης με τις ετικέτες #YoSiTeCreoVzla [2] [Κι εγώ σε πιστεύω, Βενεζουέλα] και #YoTeCreoVzla [3] [Εγώ σε πιστεύω, Βενεζουέλα]. Πολλές Βενεζουελανές συμφωνούν ότι υπήρχαν προηγούμενες καταγγελίες, αλλά δεν τους δόθηκε μεγάλη σημασία μέχρι τώρα, οδηγώντας σε απότομη αφύπνιση.

Το κύμα κέρδισε δυναμική στις 20 Απριλίου 2021, με τη δημιουργία του λογαριασμού Instagram @AlejandroSojoEstupro [4], ο οποίος συγκεντρώνει ισχυρισμούς για σεξουαλική κακοποίηση, που διαπράχθηκαν από τον μουσικό Alejandro Sojo. Ο Sojo είχε ήδη αναφερθεί [5] για παρενόχληση το 2018 μέσω συζήτησης στο Twitter από τον λογαριασμό “Libertad”. Ο λογαριασμός Libertad διέγραψε τη συζήτηση μήνες αργότερα, συγκλονισμένοι από χιονοστιβάδα μηνυμάτων κοροϊδίας, δυσφήμισης και μίσους.

Σύμφωνα με τον ειδησεογραφικό ιστότοπο της Βενεζουέλας Cinco8 [5], ο Sojo δημοσίευσε μια δήλωση και έκλεισε τον λογαριασμό του στο Instagram στις 24 Απριλίου και περισσότεροι ισχυρισμοί άρχισαν να διαφαίνονται στην καλλιτεχνική σκηνή της Βενεζουέλας. Εμφανίστηκαν μαρτυρίες εναντίον μελών άλλων συγκροτημάτων, συμπεριλαμβανομένων των Okills, Le Cinemá και Tomates Fritos. Σχεδόν αμέσως, οι ισχυρισμοί κατά της ροκ σκηνής της Βενεζουέλας επεκτάθηκαν σε ολόκληρη την πολιτιστική σφαίρα, με τη συμμετοχή συγγραφέων, δημοσιογράφων, εικαστικών καλλιτεχνών και άλλων.

Στις 28 Απριλίου, υπήρξε μια έκρηξη, όταν η “Pía [6]” κατήγγειλε έναν σχετικά γνωστό συγγραφέα της Βενεζουέλας, τον Willy McKey, επειδή διέπραξε βιασμό ανηλίκου μεταξύ 2015 και 2016, όταν εκείνη ήταν 16 ετών και αυτός ήταν 36 ετών. Ο McKey συγκέντρωσε δημοσιεύσεις στο Instagram [7] αναγνωρίζοντας ό,τι έκανε, με κείμενα, που φαίνονταν να υπερασπίζονται τα δικαιώματα των γυναικών, τα οποία προσελκύουν κριτική από πολλές από τις γυναίκες οπαδούς του. Η Veronica Ruiz del Vizo, ειδική στα μέσα κοινωνικής δικτύωσης και το ψηφιακό μάρκετινγκ, έκανε συζήτηση στο Twitter εξηγώντας γιατί η ανάρτηση του McKey ήταν προβληματική:

Ξέρω ότι μάλλον διαβάζετε αυτόν τον @WillyMcKey. Ξέρετε τη στενή μας σχέση και τους αμοιβαίους φίλους μας. Μιλώ εκ του επαγγέλματός μου, διότι είμαι πολύ καταρρακωμένη σήμερα.

Θέλω να πω δημόσια ότι ανησυχώ για τη στρατηγική σας στα μέσα κοινωνικής δικτύωσης. Η επιλογή των χρωμάτων στις αναρτήσεις σας.

Το ίδιο απόγευμα, όταν είχε ήδη ένα διεθνές ένταλμα σύλληψης μετά από κατηγορίες για σεξουαλική κακοποίηση, ο McKey αυτοκτόνησε [10] στο Μπουένος Άιρες. Στα μέσα κοινωνικής δικτύωσης, οι χρήστες ζήτησαν να επικεντρωθεί η αφήγηση [11] στους επιζώντες και όχι στον δράστη.

Εν τω μεταξύ, ορισμένες γυναίκες της Βενεζουέλας φοβούνται την πιθανή πολιτικοποίηση [12] των καταγγελιών για πολιτικούς σκοπούς. Για παράδειγμα, σε μια χώρα όπου οι εκστρατείες για παρενόχληση και δυσφήμιση των δημοσιογράφων [13] είναι κοινές, η Εισαγγελία της Βενεζουέλας ξεκίνησε έρευνες [14] εναντίον δημοσιογράφων. Η πιο σχετική υπόθεση είναι η έρευνα εναντίον του Víctor Amaya, αρχισυντάκτη του Diario TalCual [15], και του César Batiz, διευθυντή του ανεξάρτητου El Pitazo [16], που αναφέρεται από έναν ανώνυμο λογαριασμό που, μέχρι σήμερα, δεν έχει προσελκύσει πιο άμεσες και τεκμηριωμένες καταγγελίες. Δημοσιογράφοι από το El Pitazo υπέγραψαν δήλωση [17] απορρίπτοντας τις κατηγορίες εναντίον του Batiz, και, αργότερα, δημοσιογράφοι από το TalCual έκαναν το ίδιο [18] για τον Amaya. Υπό το φως αυτών των δύο υποθέσεων, ο κόσμος ζητά από την κυβέρνηση να μην εκμεταλλευτεί το κίνημα για να διώξει αντιφρονούντες.

Διαδικτυακές αντιδράσεις

Η φεμινίστρια ακτιβίστρια Luisa Kislinger εφιστά την προσοχή στο γεγονός ότι το #MeToo δεν είχε φτάσει ακόμη στη Βενεζουέλα, μέχρι τώρα:

Ποτέ δεν είχα καμία αμφιβολία ότι το #MeToo [19] θα έφτανε στη #Βενεζουέλα [20] κάποια στιγμή.

Και ήρθε.

Σε όσους ζητούν “συγχώρεση”, μάθετε ότι αυτό δεν αντικαθιστά την ευθύνη για τα εγκλήματα, που διαπράχθηκαν.

Στα γενναία θύματα και τους επιζώντες που λένε τις ιστορίες τους, σας υποστηρίζω #ΣαςΠιστεύω

Ο δημοσιογράφος Oscar Medina απάντησε σε επικριτές, που ισχυρίζονται ότι η υποβολή καταγγελιών στο δικαστικό σύστημα της χώρας είναι καλύτερη από το να γίνονται δημόσιες κατηγορίες στα κοινωνικά μέσα. Εξήγησε ότι το κράτος της Βενεζουέλας δεν έχει ούτε την ικανότητα ούτε την πολιτική βούληση να συνδράμει στην απονομή δικαιοσύνης. Παρόλο που οι νομοθέτες πέρασαν μια σημαντική μεταρρύθμιση [23] κατά της βίας των φύλων το 2018, η αποτυχία εφαρμογής της αντικατοπτρίζει την έλλειψη θεσμικής βούλησης εφαρμογής της.

Σε ποιο νομικό και δικαστικό σύστημα θα σταλούν τα θύματα κακοποίησης αντί να κάνουν δημόσιες καταγγελίες; Σε ποια φαντασία ζουν; Πιστεύουν πραγματικά ότι ένα θύμα παρενόχλησης ή βιασμού μπορεί να βασιστεί σε αυτό;

Η συγγραφέας Oriette D'Angelo σχολίασε την έλλειψη προσοχής των μέσων ενημέρωσης για τους ισχυρισμούς στο παρελθόν:

Μερικές από εμάς στον λογοτεχνικό κόσμο της Βενεζουέλας μιλούν για ΧΡΟΝΙΑ για τις κακοποιήσεις, που έχουμε υποστεί από συγγραφείς/καθηγητές στο περιβάλλον μας.

Εδώ αφήνω μια συζήτηση μερικών από τους ισχυρισμούς και τα δελτία Τύπου, που έχουν κυκλοφορήσει τα τελευταία χρόνια:

Καταγγελίες εναντίον καθηγητών, για παράδειγμα, γέμισαν επίσης το Διαδίκτυο τις τελευταίες ημέρες, όπως αυτή της Valeria Maza για έναν καθηγητή στο Πανεπιστήμιο Σάντα Μαρία (USM) στο Καράκας:

Καράκας, 28/4/21.
Σήμερα καταγγέλλω τον Rogelio Diaz, τον παρενοχλητή πολλών φοιτητριών USM. Αυτός ο άντρας είναι πολιτικός του COPEI [Κοινωνικό Χριστιανικό Κόμμα στη Βενεζουέλα], που κρύβεται πίσω από λόγια φεμινιστή και ευγενικού άνδρα, ενώ ζητά γυμνές φωτογραφίες από φοιτήτριές του, για να τις περάσει στο μάθημα.

Όσον αφορά την αυτοκτονία του ΜακΚέι, πολλοί χρήστες τόνισαν ότι τα θύματα του McKey δεν ευθύνονται [28] για την πράξη του. Άλλοι, όπως η δημοσιογράφος Mariel Lozada, ζήτησαν να επικεντρωθεί η αφήγηση στα θύματα:

Ας μην ξεχνάμε τα γεγονότα. Ας μην γυρνάμε την αφήγηση. Ας μην αποδυναμώνουμε τις γυναίκες, που τελικά τόλμησαν να μιλήσουν.

Η δικηγόρος Beatriz Borges τόνισε ότι ο ματσισμός είναι ένα κοινωνικό πρόβλημα:

Όταν η βία, η οποία βασίζεται σε διακρίσεις και ανισότητες, γίνεται ορατή, τότε συνειδητοποιείς ότι τα σεξιστικά αστεία δεν σε κάνουν να γελάς, αντικατοπτρίζουν μόνο μια κοινωνία, που ομαλοποιεί τη βία. Το να ακούς επώδυνες μαρτυρίες αποκαλύπτει την πραγματική του διάσταση. #ΚιΕγωΣεΠιστευω

Στα κοινωνικά μέσα, διάφοροι χρήστες εξέφρασαν επίσης ανησυχία για τον διαλείποντα αποκλεισμό της ετικέτας #YoSiTeCreo στο Facebook:

Το Facebook προσωρινά μπλοκάρει περιεχόμενο με την ετικέτα #YoSiTeCreo [29] σε αρκετές χώρες της Λατινικής Αμερικής, συμπεριλαμβανομένων της Βενεζουέλας, της Αργεντινής και της Χιλής.

Η δημοσιογράφος και συνεργάτις του Global Voices, Gabriela Mesones Rojo, όπως πολλοί άλλοι, ταυτίστηκε με τις γυναίκες, που καταδίκασαν δημόσια τους βασανιστές τους και μοιράστηκε έναν κατάλογο υπηρεσιών ψυχολογικής και νομικής βοήθειας [33] για τα θύματα βίας λόγω φύλου:

Δεν έχω λόγια για να εκφράσω την οργή που νιώθω. Την απόλυτη κατανόησή μου στα θύματα του @WillyMcKey. Τις ευχαριστώ για το θάρρος και την προσπάθεια των μαρτυριών τους.

Σας πιστεύουμε, δεν είστε μόνες, οι πληγές θα επουλωθούν.

 Υπάρχουν γραμμές βοήθειας για θύματα έμφυλης βίας. Επισκεφτείτε αυτόν τον κατάλογο υπηρεσιών υποστήριξης θυμάτων στη Βενεζουέλα [35], γραμμές βοήθειας στη Λατινική Αμερική [36], την Ασία [37] και την Ευρώπη [38] και ένα σχέδιο ασφάλειας [39] ενδοοικογενειακής βίας. Διατίθεται επίσης βοήθεια για κίνδυνο αυτοκτονίας και συναισθηματικές κρίσεις. Επισκεφτείτε το Befrienders.org [40] για να βρείτε μια ανοιχτή γραμμή πρόληψης αυτοκτονιών στη χώρα σας.