- Global Voices στα Ελληνικά - https://el.globalvoices.org -

Δημόσια δυσαρέσκεια στην Τουρκία με άλλο ένα λοκντάουν λόγω COVID-19

· Σύνταξη Arzu Geybullayeva Μετάφραση Veroniki Bacharidi-Krikoni

Κατηγορίες: Μέση Ανατολή & Βόρεια Αφρική, Τουρκία, Διακυβέρνηση, Μέσα των πολιτών, Πολιτική, Ταξίδια, Υγεία, Χιούμορ, COVID-19

COVID-19. Εικονογράφηση CG από τον Yuri Samoilov. Flickr, άδεια CC BY 2.0.

Στις 26 Απριλίου, ο Πρόεδρος Ρετζέπ Ταγίπ Ερντογάν ανακοίνωσε [1] νέα μέτρα λοκντάουν, σε μια προσπάθεια να περιορίσει τις αυξανόμενες μολύνσεις COVID-19, που σε κάποια στιγμή έφτασαν τα 60.000 κρούσματα την ημέρα. Οι νέοι περιορισμοί, που ισχύουν από τις 30 Απριλίου και διαρκούν έως τις 17 Μαΐου, είναι οι πιο αυστηροί [2] μέχρι στιγμής. Περιλαμβάνουν το κλείσιμο καταστημάτων λιανικής και άλλων υπηρεσίων, που θεωρούνται μη απαραίτητες, την απαγόρευση πωλήσης αλκοόλ, χαρτικών ειδών, ηλεκτρονικών ειδών και ακόμη και γυναικείων ειδών υγιεινής, ενώ στο παρελθόν υπήρχε μόνο μερικό λοκντάουν και απαγορεύσεις κυκλοφορίας το Σαββατοκύριακο.

Η Τουρκία ξεκίνησε την εκστρατεία εμβολιασμού της στα μέσα Ιανουαρίου και, μέχρι στιγμής, το 12% [3] του συνολικού πληθυσμού των 85 εκατομμυρίων κατοίκων έχει εμβολιαστεί πλήρως.

Τα νέα μέτρα αντιμετωπίστηκαν με μεγάλη κριτική, ειδικά μεταξύ των εργαζομένων, που έλαβαν ελάχιστη ή καθόλου οικονομική υποστήριξη κατά το τελευταίο ενάμισι έτος της πανδημίας [4]. Η γεωργική βιομηχανία επλήγη πιο πολύ απ’ όλες, καθώς όλες οι αγορές έκλεισαν και οι αγρότες σε ολόκληρη τη χώρα έπρεπε να πετάξουν το μεγαλύτερο μέρος των καλλιεργειών τους. Σε μια προσπάθεια να το αντιμετωπίσει αυτό, η κυβέρνηση αποφάσισε να ανοίξει τις λαϊκές αγορές, αλλά μόνο τα Σάββατα. Η αγροτική ένωση, ωστόσο, δεν συμφώνησε [5] ότι αυτό θα ήταν αρκετό για την επίλυση της αυξανόμενης κρίσης.

Σύμφωνα με τα ερευνητικά [6] στοιχεία του IPSOS τον Απρίλιο, το 61% των ερωτηθέντων στην Τουρκία ανέφεραν μείωση της συναισθηματικής και ψυχικής τους υγείας. Οι περιπτώσεις αυτοκτονίας έχουν αυξηθεί [7]. Μιλώντας στην τουρκική εφημερίδα BirGün, ο ψυχίατρος Δρ. Burhanettin Kaya είπε [8] ότι ο κύριος λόγος πίσω από την πρόσφατη αύξηση είναι η “αύξηση της φτώχειας”:

Σε αντίθεση με χώρες, όπου τα ποσοστά αυτοκτονιών ήταν υψηλά, συμπεριλαμβανομένων των σκανδιναβικών χωρών, όπου ήταν δυνατό να μειωθεί το ποσοστό ως αποτέλεσμα των υιοθετημένων κοινωνικών πολιτικών, στην Τουρκία γίνεται το αντίθετο: κάθε χρόνο, τα ποσοστά αυξάνονται. Πιο πρόσφατα, οι κύριοι λόγοι, που οδηγούν τους ανθρώπους στην αυτοκτονία, είναι η απελπισία, οι οικονομικές πολιτικές, η αυξανόμενη φτώχεια, η αυξανόμενη οικονομική κρίση, το ταξικό χάσμα και άλλοι παράγοντες, που συμβάλλουν στις χαμένες ευκαιρίες, οι οποίοι οδηγούν σταδιακά τους ανθρώπους να διαλύσουν τους δεσμούς τους με τη ζωή.

Αυτή η αίσθηση απελπισίας αγγίζει τους πάντες. Σύμφωνα με την Ένωση Μουσικών και Ερμηνευτών (Müzik-Sen) και τα στατιστικά [9] στοιχεία της από τον Σεπτέμβριο του 2020, τουλάχιστον 100 μουσικοί έχουν αυτοκτονήσει κατά τη διάρκεια της πανδημίας. Πολλοί από τους ένα εκατομμύριο εγγεγραμμένους [10] μουσικούς της χώρας δεν έχουν ασφάλιση και επομένως δεν μπορούν να διεκδικήσουν κρατικά οφέλη. Επίσης, οι γάμοι και οι μεγάλες μουσικές εκδηλώσεις έχουν απαγορευτεί από την έναρξη της πανδημίας. Σε συνέντευξή του στο Arab News, ο Hasan Aldemir της Ένωσης Μουσικών και Ερμηνευτών είπε ότι οι κρατικές αρχές “δεν έχουν προστατεύσει τους μουσικούς υπό αυτές τις σκληρές συνθήκες”.

Η κύρια αντιπολίτευση, το Ρεπουμπλικανικό Λαϊκό Κόμμα και άλλοι επικριτές προσπάθησαν να ζητήσουν από την κυβέρνηση να εξηγήσει τη νομική βάση της απαγόρευσης, αλλά δεν υπήρχε καμία [11] εξήγηση.

Στις 4 Μαΐου, το Υπουργείο Εσωτερικών εξέδωσε δήλωση [12] σχετικά με την πώληση ορισμένων προϊόντων σε καταστήματα. Σύμφωνα με τα νέα μέτρα, όλα τα προϊόντα, που δεν είναι πρώτης ανάγκης, συμπεριλαμβανομένου του αλκοόλ, θα απαγορευτούν, μεταξύ των οποίων και γλάστρες, χαρτικά είδη και καλλυντικά, από τις 7 Μαΐου. Αυτά τα μέτρα ώθησαν πολλούς ανθρώπους να αντιδράσουν στα κοινωνικά μέσα:

Η Τουρκία απαγορεύει την πώληση αλκοόλ κατά τη διάρκεια του λοκντάουν, που διαρκεί έως τις 17 Μαΐου, προκαλώντας θύελλα στο Twitter.

Η μεγαλύτερη σε διάρκεια απαγόρευση πώλησης αλκοόλ που θυμάμαι.

Η απαγόρευση αλκοόλ ανακλήθηκε σύντομα μετά από λαϊκή κατακραυγή:

Η Τουρκία ανακαλεί την 17ημερη απαγόρευση πώλησης αλκοόλ κατά τη διάρκεια του λοκντάουν: Cumhuriyet

Απλά όμως επαναφέρθηκε ως μέτρο στις 4 Μαΐου 2021:

Σύμφωνα με νέους κανόνες λοκντάουν, η Τουρκία απαγορεύει τις πωλήσεις “μη απαραίτητων” προϊόντων (αλκοόλ, μακιγιάζ, αρώματα, ηλεκτρονικά είδη, παιχνίδια, χαρτικά, ρούχα, αξεσουάρ αυτοκινήτων, για να αναφέρουμε μερικά) από τις 7 Μαΐου.

Η οργή για τα νέα μέτρα του λοκντάουν

Πριν από τα νέα μέτρα, πολλοί επέκριναν τους περιορισμούς του κυβερνώντος Κόμματος Δικαιοσύνης και Ανάπτυξης της Τουρκίας ως μονόπλευρους, καθώς, τον Φεβρουάριο και τον Μάρτιο, το κόμμα διοργάνωσε συνέδρια με χιλιάδες άτομα, που φαίνονταν [19] συχνά να μην φορούν μάσκες, όλα συνωστισμένα σε εσωτερικούς χώρους.

Ένα μέλος του αντιπολιτευόμενου Ρεπουμπλικανικού Λαϊκού Κόμματος μοιράστηκε αυτό το βίντεο του χάρτη της Τουρκίας με τις πόλεις της να γίνονται αργά κόκκινες, καθώς ο Πρόεδρος Ερντογάν τους μιλούσε κατά τη διάρκεια του συνεδρίου:

Να κάνουμε μια μικρή γύρα lebaleb (σημαίνει “ξέχειλοι”);

Η λέξη “lebaleb” έγινε για λίγο δημοφιλής τάση διαδικτυακά.

Ο πρόεδρος εμφανίστηκε επίσης σε μια κηδεία με πάρα πολύ κόσμο [22], προτού θεσπιστούν οι νέοι περιορισμοί και πιο πρόσφατα στις 2 Μαΐου. [23] Σύμφωνα με τα νέα μέτρα λοκντάουν, οι κηδείες πρέπει να πραγματοποιούνται με όχι περισσότερα από 30 άτομα.

Ο κατάλογος των νέων περιορισμών περιλαμβάνει [12] εργασία από το σπίτι, άδεια εξόδου μόνο για βασικές αγορές ή/και ιατρική περίθαλψη, απαγόρευση διαδημοτικής μετακίνησης, εκτός εάν υπάρχει επίσημο δελτίο άδειας, κλείσιμο σχολείων, κλείσιμο όλων των καταστημάτων λιανικής, απαγόρευση πώλησης άλλων μη απαραίτητων προϊόντων, όπως αρώματα, μακιγιάζ, χαρτικά, μπαταρίες και ηλεκτρονικά προϊόντα.

Η απαγόρευση, όμως, προχωρά περαιτέρω. Από τις 7 Μαΐου, οι Τούρκοι χρήστες του Twitter ξεκίνησαν το #PedYasaklanamaz (“δεν μπορείς να απαγορεύεις την πώληση σερβιετών”) ως απάντηση στη φαινομενική απαγόρευση πώλησης και σερβιετών.

Τα Επαρχιακά Συμβούλια Δημόσιας Υγείας και οι Επαρχιακές Διευθύνσεις Υγείας, που έσπευσαν να απαγορεύσουν την πώληση ρακής και κρασιού με εντολή του Υπουργείου Εσωτερικών, παρακολουθούν απλώς την απαγόρευση των σερβιετών. Η υγεία των γυναικών δεν σας ενδιαφέρει, κύριοι;

Η δημόσια κατακραυγή για την απαγόρευση πώλησης ειδών υγιεινής ώθησε [27] το Υπουργείο Εσωτερικών να εκδώσει δήλωση στις 9 Μαΐου, διευκρινίζοντας ότι η πώληση προϊόντων υγιεινής δεν απαγορεύτηκε. Ωστόσο, το υπουργείο δεν εξήγησε τον λόγο, για τον οποίο ορισμένες αλυσίδες σούπερ μάρκετ αρνούνταν να πουλήσουν αυτά τα προϊόντα σε πελάτες.

Επικράτησε και παραπάνω σύγχυση, για παράδειγμα, με δήλωση [28] του Υπουργού Εξωτερικών, Μεβλούτ Τσαβούσογλου, που ανέφερε ότι Τούρκοι, που τυχόν ήρθαν σε στενή επαφή με τουρίστες, θα εμβολιαστούν. Αργότερα, το διευκρίνισε, λέγοντας ότι στην πραγματικότητα ήθελε να πει ότι η Τουρκία θα εμβολιάζει όσους εργάζονται στον τουριστικό κλάδο, καθώς ανοίγει η θερινή σεζόν στη χώρα αυτό το καλοκαίρι. Αυτή, όμως, η εξήγηση δεν ήταν αρκετή για να σταματήσει η δημόσια κατακραυγή:

Όσοι βλέπουν Γερμανούς τουρίστες θα πάρουν το Biontech, όσοι βλέπουν Κινέζους τουρίστες θα πάρουν το Sinovac, όσοι βλέπουν Ρώσους τουρίστες θα λάβουν εμβόλιο Sputnik V. Τα εμβόλια είναι δωρεάν και το μόνο απαιτούμενο είναι απλά να κοιτάξεις τα πρόσωπα των τουριστών. Άλλη μια υπηρεσία από το κόμμα AK.

Οι τουρίστες εξαιρούνται επί του παρόντος [31] από τους περιορισμούς. Και αν μη τι άλλο, φαίνεται ότι τα μέτρα της κυβέρνησης είχαν ως στόχο την ενίσχυση της τουριστικής βιομηχανίας, που υπέστη μεγάλες απώλειες πέρυσι. Σύμφωνα με την DW [32], ο αριθμός των επισκεπτών “μειώθηκε κατά περίπου 15,9 εκατομμύρια άτομα και ο τουριστικός τομέας [33] υπέστη απώλειες 8,3 δισεκατομμυρίων ευρώ. Τα έσοδα μειώθηκαν κατά 65% και περισσότεροι από 320.000 άνθρωποι έχασαν τη δουλειά τους”.

Τα ειδικά προνόμια για τους τουρίστες δεν φάνηκαν καλά σε όλους, ωστόσο:

Υπάρχει άλλη χώρα στον κόσμο, που να έχει αναγκάσει τους πολίτες της σε πλήρες λοκντάουν, επιτρέποντας “διονυσιακά όργια” για όποιον τουρίστα προσγειωθεί στη χώρα;

Για εκατομμύρια Τούρκους εγκλωβισμένους στα σπίτια τους και ειδικά για όσους αγωνίζονται να τα βγάλουν πέρα, η δυσαρέσκεια συνεχίζει να αυξάνεται, επιδεινούμενη από την έλλειψη εμπιστοσύνης στις υποσχέσεις [36] της κυβέρνησης να εμβολιαστούν όλοι μέχρι το τέλος του καλοκαιριού.