[1]Στιγμιότυπο οθόνης από την playlist του Spotify “This is Dengki Ke”, που δημιουργήθηκε από τον καλλιτέχνη Fahmi Reza.
Οι Μαλαισιανοί καλλιτέχνες Fahmi Reza και Zunar βρίσκονται υπό [2] αστυνομική έρευνα για δημοσιεύσεις στα μέσα κοινωνικής δικτύωσης, που θεωρούνται προσβλητικές για τις Αρχές.
Ο Fahmi συνελήφθη για μία ημέρα στις 23 Απριλίου, αφού η αστυνομία έλαβε καταγγελία για μια σατιρική playlist [1] στο Spotify, που ανέβασε ο καλλιτέχνης. Η playlist με τίτλο “Dengki Ke” (“ζήλια”) περιέχει 101 τραγούδια. Φέρεται να γελοιοποιεί [3] τη Μαλαισιανή βασίλισσα Azizah Aminah Maimunah Iskandariah.
Η ετικέτα #Dengkike έγινε δημοφιλής στο Twitter στις 19 Απριλίου, αφότου ένας χρήστης του Instagram ρώτησε τη Βασίλισσα, εάν οι φήμες είναι αληθινές ότι οι προσωπικοί της σεφ είχαν ήδη κάνει εμβόλια COVID-19. Σύμφωνα με πληροφορίες, η βασίλισσα απάντησε λέγοντας: “Dengki ke;” (“Ζηλεύεις;”). Η βασιλική οικογένεια είχε επικριθεί [4] και πιο πριν, μετά από ρεπορτάζ ότι ορισμένα από τα μέλη της είχαν λάβει εμβόλια, που δεν είχαν εγκριθεί ακόμη από την κυβέρνηση.
Ο Fahmi αφέθηκε ελεύθερος με εγγύηση, αλλά εξακολουθεί να βρίσκεται υπό έρευνα για το αν παραβίασε την Ενότητα 4 (1) του Νόμου περί Ανταρσίας [5] και την Ενότητα 233 του Νόμου περί Επικοινωνιών και Πολυμέσων (CMA [6]). Η ενότητα 233 αναφέρεται στην ανάρτηση προσβλητικού διαδικτυακού περιεχομένου με την “πρόθεση ενοχλήσεως”.
Πριν από τη σύλληψή του, ο Fahmi υπερασπίστηκε το δικαίωμα των καλλιτεχνών να εκφράζουν τη διαφωνία τους:
In a country where artists, designers & satirists have been censored, arrested & incarcerated for their art, it is important that this vital form of artistic expression — parody & satire as a form of political protest — is continued to be practiced & to be defended at all costs.
— Fahmi Reza (@kuasasiswa) April 21, 2021 [7]
Σε μια χώρα, όπου καλλιτέχνες, σχεδιαστές και κωμικοί λογοκρίνονται, συλλαμβάνονται και φυλακίζονται για την τέχνη τους, είναι σημαντικό αυτή η ζωτική μορφή καλλιτεχνικής έκφρασης – παρωδία και σάτιρα ως μορφή πολιτικής διαμαρτυρίας – να συνεχίσει να ασκείται και να την υπερασπιζόμαστε με κάθε κόστος.
Δεν είναι η πρώτη φορά που ο Fahmi αντιμετώπισε παρενόχληση για το διαδικτυακό του έργο. Απειλήθηκε [8] από τις Αρχές το 2016 για δημοσίευση memes με κλόουν, που κοροϊδεύουν τον πρώην πρωθυπουργό της χώρας Νατζίμπ Ραζάκ, ο οποίος εμπλέκεται σε σκάνδαλο διαφθοράς.
Τον περασμένο Μάρτιο του 2021, ο Fahmi έλαβε [9] ειδοποιήσεις από την αστυνομία ότι δύο από τα τουίτ του ερευνούνται για φερόμενη δυσφήμιση του υπουργού Υγείας της χώρας. Ανακρίθηκε από την αστυνομία για δύο ώρες στις 10 Μαρτίου.
Η Ομάδα Ελευθερίας της Έκφρασης, που απαρτίζεται από ομάδες της κοινωνίας των πολιτών, έχει επισημάνει την υπόθεση του Fahmi για να ασκήσει πίεση για εξέταση ή ανάκληση νόμων, συμπεριλαμβανομένου του Νόμου περί Ανταρσίας και της CMA. Αναφέρουν ότι γίνεται κατάχρηση των νόμων αυτών από τις Αρχές για να φιμώσουν τους επικριτές. Σε κοινή δήλωση που εκδόθηκε στις 23 Απριλίου, η Ομάδα πρόσθεσε [10] ότι η σάτιρα είναι μια νόμιμη μορφή έκφρασης:
Satire plays an important role in society as a space for commentary, discussion and debate on shared values. Political satire in particular, plays an important role to engage with institutional power in a way that creates space for humour. Such a space should be defended as a vital part of public participation, to enable a robust civic discourse and healthy democracy that is able to withstand critique and differing opinions.
Η σάτιρα διαδραματίζει σημαντικό ρόλο στην κοινωνία ως χώρος σχολιασμού, συζήτησης και διαλόγου για κοινές αξίες. Ειδικότερα, η πολιτική σάτιρα παίζει σημαντικό ρόλο για τη σύνδεση με τη θεσμική δύναμη, με τρόπο που να δημιουργεί χώρο για χιούμορ. Ένα τέτοιο χώρο θα πρέπει να τον υπερασπιζόμαστε ως ζωτικό μέρος της συμμετοχής του κοινού, ώστε να καταστεί δυνατή μια ισχυρή πολιτική συζήτηση και μια υγιής δημοκρατία, που θα είναι σε θέση να αντέξει κριτική και διαφορετικές απόψεις.
Εν τω μεταξύ, ο γελοιογράφος Zunar έγραψε στις 28 Απριλίου ότι έλαβε ειδοποίηση από την αστυνομία ότι η πολιτική του γελοιογραφία, που δημοσιεύθηκε τον Ιανουάριο, βρίσκεται υπό έρευνα για πιθανή παραβίαση της Ενότητας 233 της CMA.
Contacted by the police, to be investigated over my cartoon, which was published 23 Jan. 505c Penal Code & 233 Multimedia Act. Will present at IPD Padang Terap, Kedah 2 May, 11 am @CRNetInt [11] @CartooningPeace [12] pic.twitter.com/90f76Tv087 [13]
— Zunar Cartoonist (@zunarkartunis) April 28, 2021 [14]
Επικοινώνησαν μαζί μου από την αστυνομία και ερευνάται η γελοιογραφία μου, η οποία δημοσιεύθηκε στις 23 Ιανουαρίου υπό τον 505c του Ποινικού Κώδικα & το 233 Multimedia Act. Θα παρουσιαστώ στο IPD Padang Terap, Kedah 2 Μαΐου, 11 π.μ.
Η γελοιογραφία παραπέμπει [15] στην απόφαση της κρατικής κυβέρνησης του Kedah να μην χορηγήσει δημόσια αργία για το Thaipusam, ένα ετήσιο ινδουιστικό φεστιβάλ, λόγω των περιορισμών COVID-19 της ομοσπονδιακής κυβέρνησης. Η απόφαση των αξιωματούχων του Kedah έχει επικριθεί από ορισμένες ομάδες, που προειδοποίησαν ότι ενδέχεται να διαταραχθεί η φυλετική αρμονία στο κράτος.
Ο Zunar υπερασπίστηκε [16] το δικαίωμά του να σχολιάσει την κατάσταση της πατρίδας του και ισχυρίστηκε ότι η γελοιογραφία του επιδέχεται διάφορων ερμηνειών.
Όπως και ο Fahmi, ο Zunar έχει διωχθεί [17] στο παρελθόν για γελοιογραφίες του, που θεωρήθηκαν προσβλητικές για τον πρωθυπουργό Νατζίμπ. Τα βιβλία του είχαν απαγορευτεί στο παρελθόν από την κυβέρνηση και παρεμποδίστηκε από το να πραγματοποιήσει εκθέσεις, μέχρι που η κυβέρνηση Νατζίμπ έχασε τις εκλογές το 2018.
Η Nalini Elumalai, υπεύθυνη προγράμματος του ARTICLE 19 στη Μαλαισία, προειδοποίησε [18] ότι οι αστυνομικές έρευνες εναντίον του Fahmi και του Zunar θα μπορούσαν να έχουν σοβαρές συνέπειες στην κοινωνία:
The investigation of Zunar is a further example of the Malaysian government’s intolerance of public criticism. The persecution of artists such as Zunar and Fahmi stifles creative expression, chills public discourse, and undermines trust in Malaysian authorities.
Η έρευνα για τον Zunar είναι ένα ακόμη παράδειγμα της μισαλλοδοξίας από την κυβέρνηση της Μαλαισίας για δημόσια κριτική. Η δίωξη καλλιτεχνών όπως ο Zunar και ο Fahmi καταπνίγουν τη δημιουργική έκφραση, μουδιάζουν τον δημόσιο λόγο και υπονομεύουν την εμπιστοσύνη στις Αρχές της Μαλαισίας.