[1]Αξιωματικός επιβολής του νόμου κατασχέει εξοπλισμό από γραφείο ΜΚΟ. Στιγμιότυπο οθόνης από το ρεπορτάζ [2] της 15ης Ιουλίου από το Svaboda Radio [3].
Από την έναρξη των διαμαρτυριών κατά των νοθευμένων προεδρικών εκλογών τον Αύγουστο του 2020, οι Αρχές της Λευκορωσίας στοχεύουν σταθερά όχι μόνο διαδηλωτές, αλλά και ανεξάρτητα πρακτορεία ειδήσεων [4] και οργανώσεις της κοινωνίας των πολιτών. Υπάρχουν επί του παρόντος περισσότεροι από 570 πολιτικοί κρατούμενοι στη Λευκορωσία, σύμφωνα με την ομάδα ανθρωπίνων δικαιωμάτων Vyasna. Αλλά στα μέσα του 2021, η καταστολή του Αλεξάντρ Λουκασένκα φαίνεται να έχει κλιμακωθεί, φτάνοντας σε μια άνευ προηγουμένου κλίμακα.
Το κράτος στοχεύει περισσότερα ανεξάρτητα ΜΜΕ
Αφότου μπλοκαρίστηκε [5] το Tut.by, ο κορυφαίος ανεξάρτητος ιστότοπος ειδήσεων της Λευκορωσίας, τον Μάιο του 2021, οι Αρχές έχουν στοχεύσει κι άλλα μέσα ενημέρωσης. Σύμφωνα με πολλές εκθέσεις [6] της Λευκορωσικής Ένωσης Δημοσιογράφων, μεταξύ 6 και 19 Ιουλίου, τουλάχιστον 63 έρευνες διεξήχθησαν από αξιωματικούς επιβολής του νόμου σε κατοικίες δημοσιογράφων και αίθουσες σύνταξης. Τριάντα τρία στελέχη ειδήσεων βρίσκονται επί του παρόντος στη φυλακή.
Στις 8 Ιουλίου 2021, εκπρόσωποι επιβολής του νόμου εισέβαλαν [7] στην αίθουσα σύνταξης της Nasha Niva, μιας ανεξάρτητης εφημερίδας και ιστοσελίδας. Σύμφωνα με το κανάλι Telegram [8] της εφημερίδας, η Αστυνομία συνέλαβε τον αρχισυντάκτη Yahor Martsinovich, τον συντάκτη Andrey Skurko και τον Andrey Dynko, επικεφαλής εκδότη του περιοδικού Nasha Istoriya. Συνελήφθη επίσης η αρχιλογίστρια Volha Rakovich. Σύμφωνα [9] με τη ΛΕΔ, ο Martsinovich ξυλοκοπήθηκε κατά την κράτηση.
Η αστυνομία έψαξε επίσης τα σπίτια πολλών άλλων υπαλλήλων της Nasha Niva. Το Υπουργείο Πληροφοριών της Λευκορωσίας δήλωσε [10] την ίδια ημέρα ότι είχε μπλοκάρει τον ιστότοπο της Nasha Niva, αφότου εισαγγελείς κατηγόρησαν το πρακτορείο ειδήσεων για διανομή παράνομων πληροφοριών.
Επίσης, στις 8 Ιουλίου, οι Αρχές συνέλαβαν ή έψαξαν [11] στα γραφεία και στις κατοικίες πολλών άλλων ανεξάρτητων δημοσιογράφων.
Η Alesia Latsinskaya, ανταποκρίτρια για τον ανεξάρτητο ιστότοπο ειδήσεων Bobr.by στο Μπαμπρίσκ, συνελήφθη για λίγο μετά από έρευνα στο σπίτι της, αλλά αφέθηκε ελεύθερη μετά την υπογραφή συμφωνίας εμπιστευτικότητας.
Υπό έρευνα βρέθηκαν επίσης τα σπίτια των Zmitser Kazakevich και Vitaly Skryl, ανεξάρτητων ανταποκριτών για τον ανεξάρτητο τηλεοπτικό σταθμό Belsat TV στο Βιτσέμπσκ. Ο Skryl αργότερα συνελήφθη και κατηγορήθηκε για προσβολή κυβερνητικού αξιωματούχου.
Οι αστυνομικοί συνέλαβαν επίσης τον Zmitser Lupach, έναν ανεξάρτητο ανταποκριτή του τηλεοπτικού σταθμού Belsat, ενώ ήταν υπό θεραπεία σε ιατρικές εγκαταστάσεις στην πόλη Πλίσα, και έκαναν έρευνα στο σπίτι του απουσία του.
Στην πόλη Όρσα, οι Αρχές επιβολής του νόμου έκαναν έρευνα στα σπίτια του Ihar Kazmierczak, ανταποκριτή στον ανεξάρτητο ιστότοπο ειδήσεων Orsha.eu, και του Denis Dubkov, φωτογράφου στο ίδιο μέσο. Ο Dubkov ανακρίθηκε και αφέθηκε ελεύθερος, ενώ ο Kazmierczak παρέμεινε υπό κράτηση για τρεις ημέρες.
Στην περιοχή Μπρεστ, την ίδια ημέρα, οι κρατικές υπηρεσίες ασφαλείας εισέβαλαν στα γραφεία των ανεξάρτητων ειδησεογραφικών ιστότοπων Brestskaya Gazeta, Media-Polesye.by και Intex-Press στην πόλη Μπαρανοβίτσι. Νωρίτερα, στις 6 Ιουλίου, η αστυνομία συνέλαβε τον Aleh Suprunyuk, συντάκτη του ειδησεογραφικού ιστότοπου Pershiy Region, με έδρα το Μπρεστ, για φερόμενη “διανομή εξτρεμιστικού υλικού”.
Όπως ανέφερε [12] η BAJ, στις 7 Ιουλίου, δικαστήριο του Μινσκ επιβεβαίωσε την προηγούμενη απόφασή του να αναγνωρίσει υλικό, που δημοσιεύθηκε από το ανεξάρτητο ειδησεογραφικό πρακτορείο Tut.by ως “εξτρεμιστικό”. Δεκατρείς εργαζόμενοι του Tut.by παραμένουν υπό κράτηση από τις συλλήψεις τον Μάιο για φερόμενη φοροδιαφυγή.
Στις 9 Ιουλίου, η Αστυνομία εισέβαλε στα σπίτια του προσωπικού της δημοφιλούς διαδικτυακής σελίδας Homiel Silnyye Novosti, συμπεριλαμβανομένων της επικεφαλής αρχισυντάκτριας Hanna Jakstas και των δημοσιογράφων Dzianis Jakstas, Iryna Volskaja και Jauhienija Krascyk.
Στις 16 Ιουλίου, πέντε ακόμη δημοσιογράφοι συνελήφθησαν [13] από την Αστυνομία της Λευκορωσίας. Μετά από επιδρομή από την Αστυνομία στην έδρα του λευκορωσικού παρακλαδιού του Radio Free Europe / Radio Liberty, όπου κατασχέθηκαν υπολογιστές, συνελήφθησαν οι Alieh Hruzdzilovich, Alies Dascynski και Inesa Studzinskaja και ερευνήθηκαν τα σπίτια τους. Οι δημοσιογράφοι Valiancin Zdanko και Maryna Arcybasava δέχτηκαν επίσης έρευνα κατ’ οίκον.
Οι δημοσιογράφοι Ihar Iljas και Hanna Haliota στον τηλεοπτικό σταθμό Belsat βρέθηκαν υπό κράτηση επίσης την ίδια ημέρα μετά από έρευνα στα σπίτια τους. Η Αστυνομία ερεύνησε επίσης τα σπίτια άλλων δημοσιογράφων και ελεύθερων επαγγελματιών, που είχαν συνεργαστεί με το Belsat: Jauhien Mierkis, Hlieb Labadzienka, Halina Abakuncyk, Paviel Mazejka, Aliaksiej Kajrys, Aliaksandr Sajenka, Chryscina Carniauskaja, Alies Liaucuk, Milana Charytonava, Viktar Jarasuk, Andrej Jakimus και Liubou Luniova.
Ο Franak Viachorka, σύμβουλος της ηγέτιδας της αντιπολίτευσης, Σβετλάνα Τσιχανούσκαγια, και πρώην δημοσιογράφος, εξέφρασε στο Twitter την απογοήτευσή του για τις μαζικές κρατήσεις:
At least 12 journalists faced searches or detentions today – and it’s only 10 am. Lukashenka’s thugs continued their manhunt on the independent media. Some believe the total destroy of media and NGOs is designed to be a ‘present’ to Lukashenka from his cronies ahead of August 9. pic.twitter.com/Z1NlPrUqVX [14]
— Franak Viačorka (@franakviacorka) July 16, 2021 [15]
Τουλάχιστον 12 δημοσιογράφοι αντιμετώπισαν έρευνα ή κρατήσεις σήμερα – και είναι μόλις 10 το πρωί. Τα τσιράκια του Λουκασένκα συνέχισαν το κυνήγι τους στα ανεξάρτητα μέσα ενημέρωσης. Ορισμένοι πιστεύουν ότι η πλήρης καταστροφή των μέσων ενημέρωσης και των ΜΚΟ έχει σχεδιαστεί ως “δώρο” για τον Λουκασένκα από τα “φιλαράκια” του πριν από τις 9 Αυγούστου.
ΜΚΟ και ομάδες ανθρωπίνων δικαιωμάτων δέχονται επίθεση
Τουλάχιστον 19 οργανώσεις της κοινωνίας των πολιτών και ΜΚΟ για τα ανθρώπινα δικαιώματα αντιμετώπισαν επίσης επιδρομές, έρευνες και κρατήσεις τον Ιούλιο του 2021.
Στις 14 Ιουλίου, αστυνομικοί εισέβαλαν στα γραφεία [16] πολλών οργανώσεων ανθρωπίνων δικαιωμάτων, βάζοντας υπό κράτηση πάνω από καμιά δεκαριά άτομα προσωπικό, ενώ πραγματοποίησαν έρευνες, συμπεριλαμβανομένης της στόχευσης ορισμένων σπιτιών των εργαζομένων.
Επιδρομές στόχευσαν το κέντρο ανθρωπίνων δικαιωμάτων Vyasna και την Επιτροπή του Ελσίνκι της Λευκορωσίας, εξέχουσες ομάδες πολιτικών δικαιωμάτων και δικαιωμάτων κρατουμένων. Ο πρόεδρος της Vyasna, Ales Byalyatski, σταμάτησε να απαντά σε κλήσεις, ενώ ο πρόεδρος του Διοικητικού Συμβουλίου Valiantsin Stefanovich και οι ακτιβιστές Siarhei Sys και Alena Laptsionak φέρεται να συνελήφθησαν. Έγινε έρευνα στο σπίτι του δικηγόρου της Vyasna, Uladzimer Labkovich. Κι ο ίδιος και η σύζυγός του, Nina, βρέθηκαν επίσης υπό κράτηση.
Η Αστυνομία έκανε επιδρομή [17] επίσης στην έδρα στο Μινσκ της Λευκορωσικής Ένωσης Δημοσιογράφων (BAJ), της βασικής οργάνωσης για τα δικαιώματα των μέσων ενημέρωσης στη χώρα.
Σύμφωνα με ακτιβιστές ανθρωπίνων δικαιωμάτων, άλλοι οργανισμοί, των οποίων τα γραφεία στοχεύτηκαν στις επιδρομές στις 14 Ιουλίου, περιελάμβαναν [18] την ομάδα δικαιωμάτων Lawtrend, την Human Constanta, την ένωση Λευκορώσων ανά τον κόσμο Batslaushchyna (Πατρίδα), την ομάδα Επικράτεια Δικαιωμάτων, την οργάνωση ανθρωπίνων δικαιωμάτων Οπτικές Φύλου, το πρόγραμμα Names, την Ένωση Συγγραφέων της Λευκορωσίας, το Λαϊκό Μέτωπο της Λευκορωσίας, το κίνημα Για την Ελευθερία και το Κέντρο Οικονομικών Ερευνών BEROC.
Στις 16 Ιουλίου, εκπρόσωποι επιβολής του νόμου πραγματοποίησαν [13] έρευνες στα σπίτια της Maryna Dubina, διευθύντριας μιας περιβαλλοντικής ομάδας Ecodom, και της Halina Uscinava, μέλους του διοικητικού συμβουλίου της Pravavaja Inicyjatyva, μιας ομάδας νομικής άμυνας και ανθρωπίνων δικαιωμάτων.
Η Mary Lawlor, ειδική εισηγήτρια των Ηνωμένων Εθνών για τους Υπερασπιστές Ανθρωπίνων Δικαιωμάτων, καταδίκασε [19] την καταστολή κατά της λευκορωσικής κοινωνίας των πολιτών και είπε ότι “η ειρηνική υπεράσπιση των ανθρωπίνων δικαιωμάτων είναι νόμιμη και δεν πρέπει ποτέ να διώκεται”. Η Marie Struthers, διευθύντρια της Διεθνούς Αμνηστίας για την Ανατολική Ευρώπη και την Κεντρική Ασία, επέκρινε [20] επίσης την τελευταία καταστολή και είπε ότι όλοι όσοι κρατούνται “πρέπει να απελευθερωθούν αμέσως και αυτή η εκστρατεία κατά της κοινωνίας των πολιτών πρέπει να τερματιστεί”.