Ο Λευκορώσος ακτιβιστής Vital Shyshou. Η φωτογραφία είναι ευγενική παραχώρηση του Belarusian House in Ukraine (BDU) στο Telegram.

Ο Λευκορώσος ακτιβιστής Vital Shyshou, ο οποίος αγνοούνταν στην Ουκρανία από τις 2 Αυγούστου, βρέθηκε νεκρός σε πάρκο κοντά στο σπίτι του στο Κίεβο, σύμφωνα με αστυνομική έκθεση.

Ο Shyshou, ο οποίος έφυγε από τη Λευκορωσία το φθινόπωρο του 2020 φοβούμενος τη δίωξη του κράτους εν μέσω μαζικών διαδηλώσεων, ζούσε στο Κίεβο, όπου ίδρυσε και διηύθυνε το Λευκορωσικό Σπίτι στην Ουκρανία (Belarusian House in Ukraine), μια μη κερδοσκοπική οργάνωση που υποστηρίζει Λευκορώσους πολίτες, που φεύγουν από τη χώρα για να γλιτώσουν τις διώξεις από το καθεστώς του Λευκορώσου Αλεξάντρ Λουκασένκα.

Οι συνάδελφοι του ακτιβιστή ανέφεραν σε ανάρτησή τους στο κανάλι Telegram του BDU ότι ο Shyshou εξαφανίστηκε το πρωί της 2ας Αυγούστου, όταν πήγε για το συνηθισμένο του τρέξιμο και “δεν επέστρεψε”. Σύμφωνα με δήλωση που δημοσίευσε η ουκρανική αστυνομία στις 3 Αυγούστου, μετά από εκτεταμένη επιχείρηση έρευνας, “βρέθηκε απαγχονισμένος σήμερα σε ένα από τα πάρκα του Κιέβου, όχι μακριά από τον τόπο κατοικίας του”.

Η ηγέτης της αντιπολίτευσης της Λευκορωσίας, Σβετλάνα Τσιχανουσκάγια, η οποία επίσης ζει εξόριστη στη Λιθουανία, εξέφρασε τα συλλυπητήριά της στην οικογένεια του ακτιβιστή.

Devastated by the news of the death of the Belarusian activist Vital Shyshou who was found hanged in Kyiv. My heart is with his family. It is worrying that those who flee Belarus still can't be safe.
I'm thankful to ?? authorities for launching an investigation into this case. pic.twitter.com/77otMfjk4q

— Sviatlana Tsikhanouskaya (@Tsihanouskaya) August 3, 2021

Συντετριμμένη από την είδηση του θανάτου του Λευκορώσου ακτιβιστή Vital Shyshou, ο οποίος βρέθηκε απαγχονισμένος στο Κίεβο. Η καρδιά μου είναι με την οικογένειά του. Είναι ανησυχητικό ότι όσοι εγκαταλείπουν τη Λευκορωσία δεν μπορούν να είναι ασφαλείς.
Είμαι ευγνώμων στις ?? Αρχές, που ξεκίνησαν έρευνα για αυτήν την υπόθεση.

Σε άλλη ενημέρωση του καναλιού τους στο Telegram, το BDU είπε ότι υποπτεύονταν πως ο Shyshou παρακολουθείτο από Λευκορώσους κρατικούς πράκτορες, ενώ βρισκόταν στην Ουκρανία, και έλεγε ότι είχε προειδοποιηθεί για πιθανές προκλήσεις.

За Виталиком велась слежка. О фактах были соответствующие уведомления полиции. Также нас неоднократно предупреждали как местные источники, так и свои люди в РБ о всевозможных провокациях вплоть до похищения и ликвидации. Виталий стоически и с юмором относился к этим предупреждениям, заявляя, что хоть так возможно БДУ выйдет из инфовакуума.

Ο Vitalik ήταν υπό παρακολούθηση. Αυτά τα γεγονότα κοινοποιήθηκαν αντίστοιχα από την αστυνομία. Είχαμε προειδοποιηθεί επανειλημμένα από τοπικές πηγές και ανθρώπους μας στη Λευκορωσία για πιθανές προκλήσεις, μέχρι και απαγωγή και “εκκαθάριση”. Ο Vitaliy αντιμετώπισε αυτές τις προειδοποιήσεις στωικά και με λίγο χιούμορ, λέγοντας ότι τουλάχιστον έτσι το BDU θα ξεπερνούσε το κενό πληροφοριών.

Ο Yury Shchuchko, ένας συνάδελφος ακτιβιστής του BDU, που συμμετείχε στην αναζήτηση του Shyshou, είπε στο Current Time, ένα τηλεοπτικό κανάλι του RFE/RL και του Voice of America, ότι το πρόσωπο του Shyshou έδειχνε να φέρει σημάδια ξυλοδαρμού. Ο Shchuchko εικάζει ότι υπεύθυνοι της Λευκορωσικής Κρατικής Ασφάλειας (KGB), που είναι γνωστό ότι δρούσαν εντός Ουκρανίας, μπορεί να είναι υπεύθυνοι και χαρακτήρισε το περιστατικό “ένα συνηθισμένο σχέδιο [της KGB]”.

Στη δήλωσή της για την υπόθεση του Shyshou, η Ουκρανική Αστυνομία δήλωσε ότι “έχει ξεκινήσει ποινική υπόθεση σύμφωνα με το άρθρο 115 του Ποινικού Κώδικα της Ουκρανίας (ανθρωποκτονία εκ προθέσεως) και θα ελέγξει όλες τις εκδοχές, συμπεριλαμβανομένης της εκδοχής της δολοφονίας, κεκαλυμμένης ως αυτοκτονίας”.

Το λευκορωσικό καθεστώς του Αλεξάντρ Λουκασένκα γνωρίζει από διακρατική καταστολή. Την 1η Αυγούστου 2021, η Λευκορωσίδα αθλήτρια Krystsina Tsimanouskaya απομακρύνθηκε από τους Ολυμπιακούς Αγώνες από Λευκορώσους αθλητικούς αξιωματούχους, που προσπάθησαν να τη βάλουν σε πτήση για την πατρίδα παρά τη θέλησή της. Ζήτησε αστυνομική προστασία και αργότερα της χορηγήθηκε ανθρωπιστική βίζα από την Πολωνία.

Τον Μάιο του 2021, η Λευκορωσία διέκοψε πτήση της Ryanair από την Ελλάδα στη Λιθουανία στο έδαφός της και συνέλαβε τον δημοσιογράφο της αντιπολίτευσης Raman Pratasevich, ο οποίος παραμένει σε κατ’ οίκον περιορισμό.

Τον Ιούλιο του 2016, ο βετεράνος Λευκορώσος δημοσιογράφος Pavel Sheremet, ο οποίος είχε ερευνήσει περί διαφθοράς στα κορυφαία κλιμάκια της Λευκορωσίας, σκοτώθηκε από βόμβα σε αυτοκίνητο στο Κίεβο. Πέντε χρόνια μετά, η έρευνα για το θάνατό του συνεχίζεται και ο φόνος του παραμένει άλυτος. Ακτιβιστές και ομάδες δικαιωμάτων των μέσων ενημέρωσης έχουν ζητήσει μια διεξοδική και διαφανή έρευνα για τον εντοπισμό των υπευθύνων για τη δολοφονία του Sheremet.