Montaje de CONNECTAS
Αυτό το άρθρο γράφτηκε από τον Víctor Diusabá Rojas για την CONNECTAS [1] και μια επιμελημένη εκδοχή του αναδημοσιεύεται στο Global Voices.
Η Λατινική Αμερική έστειλε 230 λιγότερους αθλητές στο Τόκυο σε σύγκριση με τους προηγούμενους Θερινούς Ολυμπιακούς Αγώνες στο Ρίο. Παρόλ’ αυτά, αρκετοί Λατινοαμερικανοί αθλητές κέρδισαν μετάλλια τις πρώτες ημέρες των φετινών Αγώνων, όπως ο ποδηλάτης Richard Carapaz [2] από το Εκουαδόρ, ο Κολομβιανός αρσιβαρίστας Luis Javier Mosquera [3], οι Μεξικανοί Luis Álvarez Murillo [4] και Alejandra Valencia [5], καθώς και η Rayssa Leal [6], η 13χρονη γνωστή ως “Φαντίνα” ή “Η μικρή νεράιδα”, ο Kelvin Hoefler [7] και ο Daniel Cargnin [8] από την Βραζιλία.
Αυτό είναι ένα μεγάλο επίτευγμα, καθώς η κατάκτηση ενός Ολυμπιακού μεταλλίου δεν είναι εύκολη υπόθεση. Στους Ολυμπιακούς Αγώνες του 2016 στο Ρίο ντε Τζανέιρο [9], λιγότερες από τις μισές (μόλις 86) από τις 205 χώρες που συμμετείχαν κέρδισαν μετάλλιο.
Ο ποδηλάτης από το Εκουαδόρ Richard Carapaz κέρδισε ένα χρυσό μετάλλιο-έκπληξη στον αγώνα δρόμου ανδρών στο Τόκυο. Μετά τη νίκη, διαμαρτυρήθηκε ότι δεν έλαβε καμία υποστήριξη [10] από την πατρίδα του. Πηγή: Wikimedia Commons. [11]
Αυτά τα πρώτα μετάλλια πυροδότησαν χαρά και αισιοδοξία στις χώρες καταγωγής των αθλητών. Τα επιτεύγματά τους κυριάρχησαν στα πρωτοσέλιδα των εφημερίδων, καθώς τα ΜΜΕ της περιοχής βρήκαν επιτέλους έναν λόγο για να γιορτάσουν μετά από πολύμηνα ζοφερά νέα για την πανδημία του COVID-19.
Καθένας από αυτούς τους νικητές ονειρευόταν να φέρει δόξα πίσω στην πατρίδα. Ωστόσο, στέκοντας στην κορυφή του βάθρου, μονάχα εκείνοι ήξεραν την τεράστια προσπάθεια, που χρειάστηκε για να διεκδικήσουν την Ολυμπιακή Νίκη. Κάθε μετάλλιο έχει μια μοναδική ιστορία και είναι χαραγμένο με τα δάκρυα όσων δεν κέρδισαν. Αυτό ισχύει ιδιαίτερα φέτος, όπου οι αθλητές προπονήθηκαν, αγωνίστηκαν και έλαβαν μέρος στους πιο περίεργους Ολυμπιακούς Αγώνες στην ιστορία, οι οποίοι χαρακτηρίστηκαν από την απουσία θεατών και από τον πανταχού παρόντα φόβο της μετάδοσης του ιού.
Γιατί οι Λατινοαμερικανοί αθλητές αντιμετωπίζουν πρόσθετες προκλήσεις σε σύγκριση με τους συναθλητές τους σε πολλά μέρη του κόσμου;
Η πρώτη απάντηση βρίσκεται στις καταστροφικές συνέπειες της πανδημίας. Στα τέλη Μαΐου 2021, σύμφωνα με την Carissa F. Etienne, Διευθύντρια του Παναμερικανικού Οργανισμού Υγείας (PAHO), οι θάνατοι που προκλήθηκαν από τον COVID-19 ξεπέρασαν το ένα εκατομμύριο [12] στη Λατινική Αμερική. Ένα μήνα αργότερα, τον Ιούνιο, 37 εκατομμύρια άνθρωποι μολύνθηκαν, σχεδόν το άθροισμα του πληθυσμού του Περού και του Ελ Σαλβαδόρ. Από οικονομικής άποψης, σύμφωνα με την Οικονομική Επιτροπή για τη Λατινική Αμερική και την Καραϊβική (ECLAC), το περιφερειακό χρέος [13] αυξήθηκε από 68,9 % σε 79,3 % του Ακαθάριστου Εγχώριου Προϊόντος μεταξύ 2019 και 2020. Και αυτό δεν υπολογίζει το χρέος, που θα προκύψει το τρέχον οικονομικό έτος. Σύμφωνα με την ECLAC, η Λατινική Αμερική είναι η πιο χρεωμένη από όλες τις αναπτυσσόμενες περιοχές, πάνω από την Ασία, την Υποσαχάρια Αφρική, τη Μέση Ανατολή, την Κεντρική Ασία και την Ευρώπη, με αυτή τη σειρά. Εν ολίγοις, ο COVID-19 έχει πλήξει τη Λατινική Αμερική περισσότερο από ό,τι άλλες περιοχές του κόσμου.
Ο αθλητισμός έχει επίσης νιώσει αυτόν τον αντίκτυπο. Πράγματι, οι αθλητές, που επηρεάστηκαν από τον ιό, αναγκάστηκαν να εγκαταλείψουν τα όνειρά τους να αγωνιστούν στο Τόκυο, ακόμη κι αν είχαν προκριθεί. Σε αυτούς περιλαμβάνονταν οι Μεξικανοί παίκτες του μπέιζμπολ Héctor Velázquez [14] και Sammy Solís [15], η Χιλιανή αθλήτρια του τάε κβο ντο Fernanda Aguirre [16] και ο Κολομβιανός ποδηλάτης Daniel Felipe Martínez [17].
Σύμφωνα με την Olympedia.org, υπάρχουν 230 λιγότεροι Λατινοαμερικανοί αθλητές στο Τόκυο από ό,τι στο Ρίο ντε Τζανέιρο. Αρκετές χώρες, που στέλνουν συνήθως μεγάλες ομάδες, μείωσαν το μέγεθος των αποστολών τους, συμπεριλαμβανομένης της Βραζιλίας (145 λιγότεροι αθλητές), της Κολομβίας (73 λιγότερες) και της Κούβας (48 λιγότερες). Πηγή: Κολομβιανή Ολυμπιακή Επιτροπή
Δυστυχώς, δεν υπάρχουν συγκεκριμένα στοιχεία για τις περικοπές στους αθλητικούς προϋπολογισμούς ως αποτέλεσμα της κρίσης. Το 2018, πριν κανένας ακούσει για τον COVID-19, οι 20 μεγαλύτερες οικονομίες στη Λατινική Αμερική συνεισέφεραν 1,9 δισεκατομμύρια δολάρια στον αθλητικό τομέα, σύμφωνα με το Forbes. Αυτό περιελάμβανε τομείς όπως υψηλές επιδόσεις, υποδομές, προγράμματα σωματικής δραστηριότητας, προώθηση, διοικητικούς μισθούς και υποτροφίες. Το μεγαλύτερο μέρος προήλθε από τη Βραζιλία (44,4 %), ακολουθούμενη από το Μεξικό, τη Χιλή, την Κολομβία και το Εκουαδόρ.
Ομοίως, ορισμένες χώρες, όπως το Μεξικό, έστειλαν μια μεγάλη αντιπροσωπεία, ενώ η Κολομβία τριπλασίασε το ποσό, που χορηγήθηκε στον αθλητισμό τέσσερα χρόνια, πριν για να προετοιμάσει τους αθλητές της για αυτούς τους Ολυμπιακούς Αγώνες. Ωστόσο, δεν μπορεί να αμφισβητηθεί ότι οι Λατινοαμερικανοί αθλητές επηρεάστηκαν από την αναστολή των τοπικών και περιφερειακών πρωταθλημάτων, στους οποίους βασιζόταν ένα μεγάλο μέρος της προπονητικής τους στρατηγικής.
Κατά τη διάρκεια της πανδημίας, εικόνες [18] αθλητών και επίδοξων πρωταθλητών, που έστηναν χώρους προπόνησης στα σπίτια τους, έγιναν ένα οικείο θέαμα στα μέσα ενημέρωσης και στα κοινωνικά δίκτυα. Αυτοί και οι προπονητές τους ήξεραν ότι αυτές οι προσπάθειες δε θα ήταν αρκετές για να κερδίσουν το χρυσό. Κουβανοί αθλητές μίλησαν [19] πρόσφατα για το πώς είχαν μετατρέψει τις στέγες των σπιτιών τους σε γυμναστήρια.
Αθλητές και αθλήτριες σε όλο τον κόσμο ήταν στην ίδια κατάσταση. Τουλάχιστον η τεράστια αθλητική υποδομή και οι λιγότεροι περιορισμοί μετακίνησης σε πλουσιότερα έθνη έκαναν αυτή την κατάσταση πιο υποφερτή. Στην πραγματικότητα, αθλητές από τη Λατινική Αμερική ταξίδεψαν στην Ευρώπη πολύ πριν από τους Ολυμπιακούς Αγώνες για να κάνουν χρήση αυτών των χώρων, αν και δεν είχαν πάντα μεγάλη τύχη. Για παράδειγμα, η ομάδα ποδοσφαίρου ανδρών της Βραζιλίας αντιμετώπισε ένα πρόβλημα: οι αντίπαλοι δεν ήθελαν πάντα να παίξουν εναντίον μιας ομάδας από μια χώρα με ένα από τα χειρότερα ρεκόρ μολύνσεων, θανάτων, συν του ότι μεταδίδονταν ρεπορτάζ για το ότι ήταν το επίκεντρο ανάπτυξης νέων στελεχών του ιού.
Είναι αλήθεια ότι το προβάδισμα του “Πρώτου Κόσμου” έναντι της Λατινικής Αμερικής γίνεται πλέον αισθητό περισσότερο από ποτέ. Ωστόσο, οι πιθανότητες ήταν πάντα εναντίον των φτωχότερων εθνών σε όλη την ιστορία των Ολυμπιακών Αγώνων, ένα σενάριο στο οποίο οι μεγαλύτερες δυνάμεις του κόσμου πάντα εκμεταλλεύονταν το πλεονέκτημά τους. Τελικά, οι αθλητές της Λατινικής Αμερικής αντιμετωπίζουν τις ίδιες προκλήσεις με τον Luis Subercaseaux [20], τον μοναδικό Χιλιανό που δήλωσε συμμετοχή στην ποδηλασία και τον στίβο στους πρώτους αγώνες της σύγχρονης εποχής στην Αθήνα το 1896. Ωστόσο, κανείς δε γνωρίζει αν όντως έλαβε μέρος, καθώς δεν εμφανίζεται στα επίσημα αρχεία. Ούτε ο Κουβανός ξιφομάχος Ramón Fonst [21], ο οποίος κέρδισε χρυσά και ασημένια μετάλλια στο Παρίσι το 1900. Οι χώρες της Λατινικής Αμερικής συνέχισαν να διεκδικούν την ολυμπιακή δόξα στο Τόκυο. Ωστόσο, παρά τη σκληρή δουλειά και την αποφασιστικότητά τους, την τύχη τους, τελικά, την αποφασίζει ο πίνακας των μεταλλίων.