Ο Εμπραχίμ Ραΐσι ψήφισε στις προεδρικές εκλογές στο Τζαμί Ερσάντ στις 18 Ιουνίου 2021. Φωτογραφία: Maryam Kamyab [1] (CC BY 4.0) [2]
Του Naveed Sadeghi
Η Ισλαμική Δημοκρατία του Ιράν εγκαινίασε τον όγδοο πρόεδρό της στις 5 Αυγούστου.
Ο Εμπραχίμ Ραΐσι, πρώην Υπουργός Δικαιοσύνης και επικεφαλής του δικαστικού μηχανισμού του καθεστώτος, κέρδισε τις προεδρικές εκλογές [3] στις 19 Ιουνίου με συντριπτική νίκη.
Πολλοί παρατηρητές τόσο στο Ιράν όσο και σε διεθνές επίπεδο δεν είχαν εκπλαγεί με τη νίκη του Ραΐσι. Πριν από τις εκλογές, το καθεστώς πήρε όλα τα μέτρα που μπορούσε για να διασφαλίσει ότι θα κέρδιζε στις κάλπες. Λίγες εβδομάδες πριν από τις εκλογές, το Ιρανικό Συμβούλιο Φύλαξης, ένα ρυθμιστικό όργανο, που ελέγχεται από τον ανώτατο ηγέτη, Αλί Χαμενεΐ, απέκλεισε γρήγορα και μονομερώς [4] τη συντριπτική πλειοψηφία των αντιπολιτευόμενων του Ραΐσι από τα ψηφοδέλτια, συμπεριλαμβανομένων πολλών δημοφιλών μεταρρυθμιστικών υποψηφίων, που είχαν κερδίσει δημόσια υποστήριξη τους προηγούμενους μήνες.
Ο Ραΐσι δεν εκλέχτηκε: μάλλον, για να το πούμε σαφέστερα, τοποθετήθηκε. Τα διαπιστευτήριά του ως ουσιαστικός άνθρωπος του καθεστώτος τον έκαναν τον ιδανικό υποψήφιο όσον αφορά τους Αγιατολάχ. Πράγματι, πιθανότατα δεν υπάρχει ζωντανός άνθρωπος σήμερα, που να έχει συνεισφέρει περισσότερο στην ιρανική κυβερνητική μηχανή από τον Εμπραχίμ Ραΐσι. Η σταδιοδρομία του ξεκίνησε στην τρυφερή ηλικία των 20 ετών, όταν άρχισε να εργάζεται [5] στο νεοσύστατο δικαστικό σύστημα της κυβέρνησης, έναν οργανισμό, στον οποίο θα ηγούνταν μια μέρα. Μετά τη συμμετοχή στο πραξικόπημα του 1979, που απομάκρυνε τον Σάχη [6] από την εξουσία, ο Ραΐσι φέρεται να ανιχνεύθηκε από στενούς βοηθούς του ιδρυτή της Επανάστασης, Ρουχολάχ Χομεϊνί [7]. Διορίστηκε γρήγορα σε αξιόλογες εισαγγελικές θέσεις σε δημοτικό και αργότερα περιφερειακό επίπεδο. Στα τέλη της τρίτης δεκαετίας της ζωής του, ο Ραΐσι ήταν ήδη βοηθός εισαγγελέας στην πρωτεύουσα της χώρας, Τεχεράνη.
Αυτά τα πρώτα χρόνια έθεσαν τα θεμέλια για τη μακρά ιστορία του Ραΐσι στη χρήση του ένοπλου κράτους για να πατάξει τον ιρανικό λαό. Ο Ραΐσι επέβλεψε προσωπικά αμέτρητες υποθέσεις, που αφορούσαν πολιτικούς αντιφρονούντες και ακτιβιστές κατά του καθεστώτος, επιβάλλοντας αυστηρές ποινές, συμπεριλαμβανομένων εντολών εκτέλεσης. Αρκετές καταθέσεις αυτοπτών μαρτύρων [8] βεβαιώνουν πώς ο Ραΐσι ήταν ο ίδιος παρών στα βασανιστήρια και στους ακρωτηριασμούς πολιτικών κρατουμένων, που είχε φυλακίσει η δικαιοσύνη του, πολλοί από τους οποίους ήταν γυναίκες και παιδιά. Η εμπειρία του ως εισαγγελέας κορυφώθηκε με το πιο διαβόητο έγκλημά του, τη συμμετοχή του στη Σφαγή του 1988, [9] στην οποία χιλιάδες κρατούμενοι από αντικαθεστωτικές ομάδες εκτελέστηκαν κρυφά σε διάστημα αρκετών εβδομάδων. Σύμφωνα με ομάδες ανθρωπίνων δικαιωμάτων που διερεύνησαν το περιστατικό, ο Ραΐσι, τότε 28 ετών, ήταν μέρος της τετραμελούς ομάδας, [10] που εξέδωσε κάθε θανατική καταδίκη. Σύμφωνα με αποστάτες της ιρανικής κυβέρνησης [11], η Σφαγή είχε ως αποτέλεσμα έως και 30.000 νεκρούς, με χιλιάδες περισσότερους να περνούν βασανιστήρια και άλλες μορφές βίας, που άφησαν πολλούς μόνιμα ανάπηρους.
Με αυτό το αποδεδειγμένο αρχείο, είναι σαφές γιατί οι Αγιατολάχ επέλεξαν τον Ραΐσι για να ηγηθεί της ιρανικής κυβέρνησης. Με απλά λόγια, ο Ραΐσι έχει γίνει ειδικός στη χρήση της δύναμης του κράτους για να καταστέλλει κάθε διαφωνία και να καταπολεμεί την αντικαθεστωτική δραστηριότητα. Όπως ορίστηκε από τον Λαϊκό Οργανισμό Μουτζαχεντίν [12] (PMO), την ιρανική ομάδα αντιπολίτευσης με έδρα το Παρίσι, ο Εμπραχίμ Ραΐσι έχει συμμετάσχει άμεσα [13] σε κάθε εκδήλωση κρατικής καταστολής στο Ιράν τις τελευταίες τρεις δεκαετίες.
Ο Εμπραχίμ Ραΐσι ψήφισε στις προεδρικές εκλογές στο Τζαμί Ερσάντ στις 18 Ιουνίου 2021. Φωτογραφία: Maryam Kamyab [1] (CC BY 4.0) [2]
Την πρόσφατη περίοδο, καθώς τα εθνικά κινήματα διαμαρτυρίας έχουν κερδίσει το ενδιαφέρον του ιρανικού κοινού, ο Ραΐσι ήταν επικεφαλής της δικαστικής σύμπραξης και των δυνάμεων ασφαλείας για να σταματήσει βάναυσα αντικαθεστωτικές δραστηριότητες. Ο Ραΐσι ήταν πίσω από το σκάνδαλο βασανιστηρίων Καχριζάκ [14] το 2009, στο οποίο ακτιβιστές, που συμμετείχαν σε πανελλαδικές διαδηλώσεις ενάντια στην υποτιθέμενη εκλογική διαφθορά, φυλακίστηκαν και βασανίστηκαν στο κέντρο κράτησης Καχριζάκ στο βόρειο Ιράν. Χρειάστηκε μέχρι το 2016 το καθεστώς να αναγνωρίσει επίσημα το περιστατικό.
Ως Υπουργός Δικαιοσύνης, μια θέση που κατείχε μέχρι να εκλεγεί πρόεδρος, ο Ραΐσι επέβλεψε προσωπικά εκατοντάδες εκτελέσεις, συμπεριλαμβανομένων 251 ατόμων το 2019 και 267 ατόμων το 2020, καθώς και δεκάδες εκτελέσεις τον τελευταίο χρόνο. Όπως ανέφερε [15] η Διεθνής Αμνηστία, υπό τον Ραΐσι, “η θανατική ποινή χρησιμοποιούνταν όλο και περισσότερο ως όπλο πολιτικής καταστολής εναντίον διαφωνούντων αντιφρονούντων και μελών εθνοτικών μειονοτικών ομάδων”. Μια συγκεκριμένη περίπτωση, που προκάλεσε διεθνή κατακραυγή, ήταν η βάναυση εκτέλεση [16] του Ιρανού αθλητή και παλαιστή Ναβίντ Αφκάρι, ο οποίος καταδικάστηκε για “πόλεμο κατά του καθεστώτος” για τη συμμετοχή του σε αντικυβερνητικές διαδηλώσεις.
Το 2019, όταν το Ιράν βίωσε το μεγαλύτερο κύμα αναταραχών από τον καιρό της Επανάστασης, ο Ραΐσι ήταν στην πρώτη γραμμή εξασφαλίζοντας βίαιη καταστολή των ομάδων ακτιβιστών. Συνεργάστηκε με αστυνομικές και παραστρατιωτικές μονάδες, παρέχοντάς τους το ελεύθερο να χρησιμοποιήσουν ό,τι ήταν απαραίτητο για να καταστείλουν τις διαδηλώσεις [17] και να αποτρέψουν περισσότερο ακτιβισμό. Σύμφωνα με τις κατευθυντήριες οδηγίες του Ραΐσι, χιλιάδες άνδρες, γυναίκες και παιδιά συνελήφθησαν σε μαζικές συλλήψεις και πολλοί υποβλήθηκαν σε βασανιστήρια, βίαιες εξαφανίσεις και άλλες παρενοχλήσεις και βίαιη μεταχείριση.
Το σαφές μήνυμα, που στέλνεται από την “εκλογή” Ραΐσι είναι η πρόθεση του καθεστώτος να ενισχύσει ακόμη και τις κατασταλτικές του τακτικές. Όπως έγραψε [18] ο Λαϊκός Οργανισμός Μουτζαχεντίν σε πρόσφατη δημοσίευση, το καθεστώς πρέπει να συνεχίσει την καταστολή, καθώς δεν γνωρίζει “κανέναν άλλο τρόπο να συγκρατήσει τις αντίθετες φωνές”. Ο συνεχής φόβος του Αγιατολάχ για άλλη μια εξέγερση [19] καθιστά την κρατική βία και βιαιότητα απολύτως απαραίτητες.
Το καθεστώς έχει ξεκαθαρίσει τη θέση του. Και με την άνοδο του Εμπραχίμ Ραΐσι, η αγριότητα της καταστολής του καθεστώτος απλά θα επιδεινωθεί.
Ο Naveed Sadeghi είναι δημοσιογράφος, που ζει στο Λονδίνο. Ειδικεύεται στα ανθρώπινα δικαιώματα και στο Ιράν.