Αστυνομία σε μία κοινότητα στη Τζαμάικα κατά τη διάρκεια της κατάστασης έκτακτης ανάγκης της χώρας το 2010. Φωτογραφία από BBC World Service στο Flickr, CC BY-NC 2.0.

Στις βραδινές τηλεοπτικές ειδήσεις, υπάρχουν δάκρυα και αλληλοκατηγορίες συγγενών, καθώς οι περίεργοι γείτονες συγκεντρώνονται για να δουν τη σκηνή ενός ακόμα φόνου. Ενώ η Τζαμάικα αντιμετωπίζει το τρομακτικό “τρίτο κύμα” της πανδημίας του COVID-19, μία άλλη ύπουλη, από ό,τι φαίνεται δυσεπίλυτη, τάση συνεχίζεται: ένα αυξανόμενο ποσοστό ανθρωποκτονιών.

Κατά τη διάρκεια μιας πρόσφατης σειράς τριήμερων απαγορεύσεων κυκλοφορίας για την αντιμετώπιση του αυξανόμενου αριθμού των μολύνσεων του COVID-19 την περίοδο από τις 22 Αυγούστου έως τις 14 Σεπτεμβρίου, τα βίαια εγκλήματα παρέμειναν αμείωτα. Σύμφωνα με τα τελευταία στατιστικά στοιχεία της Αστυνομίας, οι φόνοι έχουν αυξηθεί κατά 10,5% σε σχέση με την ίδια περίοδο το 2020 και, με 991 έως τις 11 Σεπτεμβρίου, το νησί πρόκειται να φτάσει το σημείο των 1.000 φόνων, που διαπράχθηκαν αυτό το έτος.

Τρία αστυνομικά τμήματα, δύο στην πρωτεύουσα, το Κίνγκστον, και ένα στο Σεντ Τζέιμς στην περιοχή του Μοντέγκο Μπέι κατά μήκους της νότιας ακτής της χώρας, έχουν καταγράψει τα υψηλότερα ποσοστά αυτό το έτος. Σύμφωνα με την αστυνομία, το 72% των φόνων οφείλεται στο οργανωμένο έγκλημα.

Ο τοπικός οργανισμός ερευνητικής καταγραφής εγκλήματος Insight Crime ανέφερε ότι η Τζαμάικα είχε τον υψηλότερο αριθμό φόνων στην περιοχή της Λατινικής Αμερικής/Καραϊβικής το 2020, στο 46,5 ανά 100.000, μπροστά από τη Βενεζουέλα και την Ονδούρα.

Κάθε φορά που υπάρχει έξαρση στο ποσοστό φόνων ή ένα έγκλημα υψηλού επιπέδου, όπως έγινε στην περίπτωση τεσσάρων μελών της ίδιας οικογένειας, που δολοφονήθηκαν πρόσφατα, οι Τζαμαϊκανοί εκφράζουν έντονη ανησυχία σχετικά με τον αυξανόμενο αριθμό των βίαιων εγκλημάτων. Ένας Τζαμαϊκανός έκανε το εξής τουίτ:

We really need to do something about crime. We're gonna keep acting like this is normal?

— Gee (@PinkGia7) September 14, 2021

Πρέπει πραγματικά να κάνουμε κάτι για την εγκληματικότητα. Θα συνεχίσουμε να παριστάνουμε ότι αυτό είναι φυσιολογικό;

Ο σχολιαστής Kevin O’Brien Chang μοιράστηκε κάποια ανησυχητικά ποσοστά κατά τη διάρκεια μιας συζήτησης στο Twitter:

Why not?
We have been doing it since 1965.
When our murder rate was 30% lower than in US.
Now 20 times as high. pic.twitter.com/iCPXcBa25c

— kevin o'brien chang (@kevinobriencha1) September 13, 2021

Γιατί όχι
Το κάνουμε από το 1965.
Όταν το ποσοστό φόνων μας ήταν 30% χαμηλότερο από τις ΗΠΑ.
Τώρα είναι 20 φορές πιο υψηλό.

Η κυβέρνηση έχει λάβει μια πληθώρα μέτρων για να αντιμετωπίσει την εγκληματικότητα τα τελευταία χρόνια. Αυτά περιλαμβάνουν τις Ζώνες Ειδικής Λειτουργίας, τις οποίες επέκτεινε το Κοινοβούλιο σε πέντε κοινότητες τον προηγούμενο Ιούλιο για 60 ημέρες. Τότε, ο Υπουργός Εθνικής Ασφάλειας, Horace Chang, είπε ότι αυτή η προσέγγιση είχε “θετική επιρροή στις ζωές” των κατοίκων των κοινοτήτων. Ωστόσο, οι φόνοι και η δραστηριότητα των συμμοριών διατηρούνται σε ορισμένες από αυτές τις περιοχές.

Μία Εθνική Συναίνεση για το Έγκλημα, μία συμφωνία μεταξύ της κυβέρνησης, της κοινοβουλευτικής αντιπολίτευσης, του ιδιωτικού τομέα και της κοινωνίας των πολιτών, η οποία όρισε έναν χάρτη για την ενίσχυση της νομοθεσίας περί εγκλήματος και κατά της διαφθοράς, υπογράφτηκε στα μέσα του 2020. Μία εποπτική επιτροπή, υπό τη διεύθυνση του υπεύθυνου του Εμπορικού Επιμελητηρίου της Τζαμάικας, εξέφρασε ωστόσο ανησυχία ότι οι προθεσμίες του Ιουνίου 2021 για αρκετές στοχευμένες δράσεις έχουν παραληφθεί.

Στο μεταξύ, ο Υπουργός Chang υποσχέθηκε να παρουσιάσει αρκετά νέα μέρη καινούριας νομοθεσίας στην τρέχουσα κοινοβουλευτική σύνοδο για την αντιμετώπιση του εγκλήματος.

Αυτή η απότομη εκτόξευση των φόνων – 24 σε μία εβδομάδα, και 18 σε μία περίοδο 48 ωρών – αποτέλεσαν σε μία συνέντευξη Τύπου από τον Επίτροπο του Υποστράτηγου της Αστυνομίας, Antony Anderson, στις 15 Σεπτεμβρίου. Τονίζοντας ότι το 92% αυτών των φόνων συμπεριλάμβανε όπλα, ο Επίτροπος έδωσε έμφαση στην ανάγκη αναδιαμόρφωσης των νόμων περί οπλοκατοχής στην Τζαμάικα, αποκαλώντας τα όπλα τα “εργαλεία του θανάτου”.

Ένας νεαρός Τζαμαϊκανός σχολίασε στο Twitter:

18 murders in 48hrs…

Not a civil war taking place btw.

— ??凯马尔?? (@Kemar_A_Brown) September 13, 2021

18 φόνοι σε 48 ώρες…

Παρεμπιπτόντως δεν έχουμε εμφύλιο πόλεμο.

Σύμφωνα με δημοσκόπηση που δημοσιεύτηκε στις αρχές του Σεπτεμβρίου, 27% των ερωτηθέντων αισθάνονται ότι η εγκληματικότητα έχει ξεπεράσει τον COVID-19 ως το κυριότερο πρόβλημα, που αντιμετωπίζει η χώρα. Συμμετέχοντες σε μία άλλη μεγάλη δημοσκόπηση, που διεξήχθη τον Φεβρουάριο/Μάρτιο αυτού του έτους, πίστευαν ότι πρέπει να προσληφθούν περισσότεροι στρατιώτες για την αντιμετώπιση της εγκληματικότητας, καθώς υπάρχει η αντίληψη ότι είναι πιο αξιόπιστοι από την αστυνομία. Οι Τζαμαϊκανοί έχουν μία περίπλοκη σχέση με τις αστυνομικές τους δυνάμεις, η οποία προέρχεται από μία έλλειψη εμπιστοσύνης, που βασίζεται σε προηγούμενα περιστατικά αστυνομικής βίας και κατάχρηση εξουσίας.

Στο μεταξύ, η φτώχεια, η έλλειψη οικονομικών ευκαιριών και η έλλειψη κοινωνικής συνοχής συχνά χαρακτηρίζονται ως κύριες αιτίες της εγκληματικότητας σε περιοχές όπως το Δυτικό Κίνγκστον, όπου κυριαρχούσε κάποτε ο περιβόητος αρχηγός συμμορίας Christopher “Dudus” Coke.

Στη συνέντευξη τύπου, ο Επίτροπος Anderson τόνισε ότι οι τρέχουσες ποινές μη φυλάκισης, που εφαρμόζονται για την παράνομη οπλοκατοχή, δεν αποτελούν αποτρεπτικό παράγοντα καθόλου, προσθέτοντας:

Αυτοί [οι δράστες] πρέπει να είναι στη φυλακή για μεγάλο χρονικό διάστημα […] Πρέπει να έχουμε μία διαφορετική προσέγγιση όσον αφορά στα όπλα, που είναι εκεί έξω και σκοτώνουν τους ανθρώπους μας.

Η Αστυνομική Δύναμη της Τζαμάικας (JCF) έκανε ένα τουίτ με ένα απόσπασμα:

Commissioner of Police Major General Antony Anderson highlights the need to have tougher consequences for gun-related offences during the Virtual Press Briefing held today. #AForce4Good pic.twitter.com/6BsJgASP0o

— Jamaica Constabulary Force (@JamaicaConstab) September 15, 2021

Ο Επίτροπος του Υποστράτηγου της Αστυνομίας Antony Anderson υπογραμμίζει την ανάγκη για πιο αυστηρές επιπτώσεις στα αδικήματα, που σχετίζονται με τα όπλα κατά τη διάρκεια της Ψηφιακής Συνέντευξης Τύπου, που διεξήχθη σήμερα. #AForce4Good pic.twitter.com/6BsJgASP0o

Προς απάντηση σε ένα ερώτημα των ΜΜΕ σχετικά με τα εγκλήματα εν εξελίξει καθ’ όλη τη διάρκεια των απαγορεύσεων κυκλοφορίας, ο επίτροπος τόνισε:

Η απαγόρευση κυκλοφορίας είναι ένα προληπτικό μέτρο για τον COVID, δεν είναι μέτρο για την αποτροπή του εκλήματος.

Μιλώντας στο ραδιόφωνο με τον παρουσιαστή εκπομπής Cliff Hughes, ο Επίτροπος Anderson ακούστηκε ακόμα πιο δυναμικός:

If laws are to act as a deterrent to crime, then there must be consequences for breaking them. Victims experience the consequences of criminal actions, yet so often, offenders face no real consequences. #RuleOfLaw#Respect4All#Force4Good pic.twitter.com/SvMyYAPHeG

— Jamaica Constabulary Force (@JamaicaConstab) September 17, 2021

Εάν οι νόμοι πρέπει να δρουν ως αποτρεπτικοί παράγοντες για τα εγκλήματα, τότε πρέπει να υπάρχουν συνέπειες για την παράβασή τους. Τα θύματα βιώνουν τις επιπτώσεις των εγκληματικών πράξεων, και ακόμα, οι δράστες δεν δέχονται πραγματικές συνέπειες.

Ενώ ο αστυνομικός επίτροπος φαινομενικά κατηγόρησε έμμεσα και τους νομοθέτες και το δικαστικό σύστημα, η αντίληψη του κοινού για τη διαφθορά στην αστυνομική δύναμη της Τζαμάικας παραμένει. Υπάρχουν μάλιστα υπαινιγμοί ότι η αστυνομία πληρώνεται για να παραβλέπει τα παράνομα πάρτι, που πραγματοποιούνται κατά τη διάρκεια των περιόδων απαγόρευσης κυκλοφορίας για τον COVID-19.

Κατηγορίες για την ανάρμοστη συμπεριφορά της αστυνομίας, όπως η πρόσφατη κατηγορία ότι έκοψαν τα μαλλιά μιας γυναίκας οπαδού του Ρασταφαριανισμού σε ένα αστυνομικό τμήμα, διερευνώνται από την Ανεξάρτητη Επιτροπή Έρευνας (INDECOM), η οποία τονίζει ότι έλαβε 251 κατηγορίες επίθεσης και αντιεπαγγελματικής συμπεριφοράς από την αστυνομία τους πρώτους έξι μήνες του 2021.

Όπως πολλοί οργανισμοί που συμμετέχουν στον αγώνα ενάντια στον COVID-19 και στην εγκληματικότητα, η INDECOM έχει τεράστιο φόρτο εργασίας. Και στα μάτια του κοινού της Τζαμάικας, και τα δύο προβλήματα συναγωνίζονται για τη θέση του “κύριου προβλήματος” στο νησί. Προς το παρόν, το μακροχρόνιο πρόβλημα της εγκληματικότητας είναι πιο πιεστικό, καθώς οι λύσεις είναι περίπλοκες και φαίνονται ανέφικτες.