- Global Voices στα Ελληνικά - https://el.globalvoices.org -

Το μεγάλο φράγμα της Καμπότζης με τη χρηματοδότηση της Κίνας σχετίζεται με προσβολή δικαιωμάτων και αλιευτικές απώλειες

· Σύνταξη Mong Palatino Μετάφραση Evangelia Batra

Κατηγορίες: Ανατολική Ασία, Καμπότζη, Ανάπτυξη, Ανθρώπινα Δικαιώματα, Διαδηλώσεις, Διακυβέρνηση, Διεθνείς Σχέσεις, Μέσα των πολιτών, Περιβάλλον, Πολιτική, Τοπικά, Παρατηρητήριο Μέσων των Πολιτών, Πρωτοβουλία Μία Ζώνη Ένας Δρόμος της Κίνας
[1]

Ένας πρώην ναός στο χωριό Srekor στη βορειοανατολική Καμπότζη πλημμύρισε μετά από την ολοκλήρωση του υδροηλεκτρικού φράγματος Lower Sesan 2. © 2019 Παρατηρητήριο Ανθρωπίνων Δικαιωμάτων

Μία πρόσφατη έκθεση [1] του Παρατηρητηρίου Ανθρωπίνων Δικαιωμάτων (ΠΑΔ) τόνισε τις αρνητικές κοινωνικές και περιβαλλοντικές επιπτώσεις του υδροηλεκτρικού φράγματος Lower Sesan 2 στη βορειοανατολική Καμπότζη.

Το φράγμα, το οποίο βρίσκεται στο λεκανοπέδιο του ποταμού Μεκόνγκ, κατασκευάστηκε ως μέρος της Πρωτοβουλίας Μία Ζώνη Ένας Δρόμος [2] (BRI) της Κίνας με έναν προϋπολογισμό περίπου 800 εκατομμυρίων δολαρίων ΗΠΑ. Άνοιξε [3] το 2018 και κύριος διαχειριστής είναι ο Όμιλος Huaneng της Κίνας.

Το φράγμα είναι ένα σημαντικό έργο της Πρωτοβουλίας στην Καμπότζη, αντικατοπτρίζοντας τη στενή σχέση μεταξύ Κίνας και του πρωθυπουργού της Καμπότζης, Χουν Σεν, ο οποίος κυβερνάει τη χώρα για πάνω από τρεις δεκαετίες. Δημοσιογράφοι στην Καμπότζη λένε ότι αντιμετωπίζουν δυσκολίες στην πρόσβαση [4] σε πληροφορίες σχετικά με τα έργα της Πρωτοβουλίας Μία Ζώνη Ένας Δρόμος.

Η έκθεση, 137 σελίδων, του Παρατηρητηρίου Ανθρωπίνων Δικαιωμάτων με τίτλο “Κάτω από το νερό: Επιπτώσεις στα ανθρώπινα δικαιώματα ενός έργου της Πρωτοβουλίας Μία Ζώνη Ένας Δρόμος στην Καμπότζη” δημοσιεύτηκε στις 10 Αυγούστου 2021. Η έρευνα ξεκίνησε το 2019 και περιλάμβανε συνεντεύξεις με περισσότερα από 60 μέλη κοινοτήτων, ηγέτες κοινωνίας των πολιτών, ακαδημαϊκούς, επιστήμονες και άλλους μετόχους έργων.

Η έκθεση δηλώνει ότι περίπου 4.500 με 5.000 σπίτια, που ανήκουν σε κατοίκους του χωριού κοντά στους ποταμούς Σεσάν και Σρεπόκ, βυθίστηκαν λόγω του φράγματος. Αναγνώρισε αυτόχθονες ομάδες και άλλες εθνικές μειονότητες ως επηρεασμένες από το έργο, συμπεριλαμβανομένων των κοινοτήτων Bunong, Brao, Kuoy, Lao, Jarai, Kreung, Kavet, Tampuan και Kachok.

Το ΠΑΔ είπε ότι η κυβέρνηση της Καμπότζης και η συνεργάτις της, η Κίνα, δεν προσέφεραν προστατευτικά μέτρα ούτε αποζημίωσαν κατάλληλα του κατοίκους, που αναγκάστηκαν να εγκαταλείψουν τις κοινότητές τους. Το ΠΑΔ παρέθεσε τα λόγια ενός χωρικού από το Bunong [1]:

Η εταιρεία δεν έλαβε υπόψη τα δικαιώματα των αυτόχθονων. Απλά μας είπαν να φύγουμε. Στη γνωμάτευση, αποφάσισαν τα πράγματα για εμάς. Δεν μας ρώτησαν τι θέλουμε ή χρειαζόμαστε.

Το φράγμα επίσης διέκοψε παραδοσιακές μεταναστευτικές διαδρομές ψαριών στον ποταμό Μεκόνγκ. Ο διευθυντής υπεράσπισης του ΠΑΔ στην Ασία, John Sifton, συνόψισε [5] τις καταστροφικές επιπτώσεις του φράγματος:

Σήμερα, όλα όσα προσέφεαν οι ποταμοί με φράγματα – τροφή, νερό, εισοδήματα από την αλιεία – έχουν χαθεί.

…η προσφερθείσα αποζημίωση δεν ισοδυναμεί με την αξία όσων χάθηκαν πραγματικά: καρποφόρα δέντρα δεκαετιών, χωριά, στα οποία ζούσαν αυτοί και οι πρόγονοί τους για γενιές, χωράφια, τάφοι και θρησκευτικοί ναοί.

Ανταπόκριση της κυβέρνησης

Απαντώντας στην έκθεση του ΠΑΔ, ο εκπρόσωπος της κυβέρνησης Phay Siphan επέμεινε [8] ότι το φράγμα είναι ευεργετικό [9] για τους κατοίκους της Καμπότζης:

Η ανάπτυξη του φράγματος Sesan 2 παρέχει εισόδημα στους ανθρώπους. Αφού μετακόμισαν, απέκτησαν καλύτερα σπίτια και γη από ό,τι πριν.

Υποστηρίζει την οικονομία της επαρχίας Stung Treng και την οικονομία της χώρας παράγοντας ηλεκτρισμό για τη βιομηχανία, τις επιχειρήσεις και τα εργοστάσια ως πηγή απασχόλησης για τους ανθρώπους στην επαρχία και ως μέρος της ενίσχυσης της εθνικής οικονομίας.

Πρόσθεσε ότι, κατά τη διάρκεια του έργου, επεκτάθηκε [10] η αρωγή στις πληχθείσες κοινότητες και περιέλαβε 118 σπίτια, 471 καλύβες, 127 προϋπολογισμούς αυτοκατασκευής, 63 λίμνες, 12 σχολεία, 12 νηπιαγωγεία, δύο δημαρχεία, τρεις παγόδες, δύο αστυνομικά τμήματα, μία στρατιωτική βάση και 181 πηγάδια σε νέους διακανονισμούς.

Ο εκπρόσωπος του Υπουργείου Περιβάλλοντος, Neth Pheaktra, τόνισε [11] ότι πολλοί κάτοικοι της Καμπότζης υποστηρίζουν το έργο του φράγματος, διότι ανταποκρίνεται στην απαίτηση της χώρας για ανανεώσιμες πηγές ενέργειας:

Αυτό θέλουν οι κάτοικοι της Καμπότζης, αλλά οι εξτρεμιστικές ομάδες ανθρώπινων δικαιωμάτων, όπως το Παρατηρητήριο Ανθρωπίνων Δικαιωμάτων, θέλουν οι κάτοικοι να συνεχίσουν να χρησιμοποιούν λάμπες κηροζίνης στον 21ο αιώνα.

Ο Suos Yara, ένα μέλος της Εθνοσυνέλευσης, κατηγόρησε το ΠΑΔ ότι έχει “πολιτικές προκαταλήψεις και ύποπτη ερευνητική μεθοδολογία”. Έγραψε [12] ότι οι ερωτηθέντες από το ΠΑΔ δεν αντιπροσωπεύουν την πλειοψηφία των τοπικών κατοίκων, που επηρεάστηκαν από το έργο:

Αυτό το δείγμα είναι πολύ μικρό και ανεπαρκές για να γενικοποιείται σε αυτού του είδους την αναλυτική περιβαλλοντική έρευνα. Επιπλέον, το ΠΑΔ δεν κατάφερε να πάρει συνέντευξη από την πλειοψηφία των ντόπιων, οι οποίοι έλαβαν δίκαιη αποζημίωση για τις μετατοπίσεις και των οποίων ο βιοπορισμός ωφελήθηκε από την κατασκευή των 12 σχολείων, 12 νηπιαγωγείων και διάφορων άλλων δημόσιων εγκαταστάσεων, που δημιουργήθηκαν από το έργο του φράγματος.

Τα σχόλιά του αναδημοσιεύτηκαν [13] από το Κινεζικό κρατικό ΜΜΕ Global Times.

Την απάντηση των Αρχών της Καμπότζης επανέλαβαν διάφοροι φορείς. Ακόμη και το Προξενείο της Καμπότζης στην Τουρκία έκανε μία δήλωση σχετικά με την έκθεση του ΠΑΔ [14]:

Πρώιμες εκθέσεις σχετικά με το φράγμα

Η έκθεση του ΠΑΔ επιβεβαίωσε ό,τι έλεγαν πολλές ομάδες και υποψήφιοι σχετικά με το φράγμα για πολλά χρόνια. Κάτοικοι και ακτιβιστές διαδηλώνουν [19] για το έργο από το 2017.

Η ιστοσελίδα περιβαλλοντικών ειδήσεων Mongabay ανέφερε τα λόγια [20] του 29χρονου Dam Samnang το 2017 σχετικά με την εναντίωση στο φράγμα στην κοινότητά του:

Δεν παρέχει άμεσα ωφέλη σε ανθρώπους σε αυτήν την κοινότητα, θα καταστρέψει τα σπίτια μας και θα διαλύσει το σύστημα των ποταμών, ώστε να μην μπορούμε να επιστρέψουμε.

Οι πρόγονοί μας είναι θαμμένοι εδώ και, εάν πλημμυρίσουν την περιοχή, δεν θα μπορούμε να επιστρέψουμε και να τους επισκεφτούμε. Δεν μπορώ να βάλω (χρηματική) αξία σε τάφους, αλλά, εάν οι τάφοι της οικογένειας του Πρωθυπουργού έχουν αξία, γιατί δεν έχουν οι δικοί μας;

Αυτό το φράγμα θα είναι καταστροφή για εμάς. Η μοίρα μας τίθεται σε κίνδυνο. Λένε ότι θέλουν να αναπτύξουν την Καμπότζη, άρα γιατί καταστρέφουν τα σπίτια μας;

Η εφημερίδα Phnom Penh Post δημοσίευσε ρεπορτάζ το 2017 παραθέτοντας τα λόγια του Srang Choeun, ενός χωρικού στο Kabal Romeas, σχετικά με την άρνηση [21] της οικογένειάς του να εγκαταλείψουν τη γη τους:

Τώρα μένουμε στο Kabal Romeas συλλογικά, είμαστε ενωμένοι ως κοινότητα από την κοινή μας ιδιοκτησία γης. Εάν όμως συμφωνήσουμε να μεταφερθούμε, θα αποδεχτούμε την ιδιωτική ιδιοκτησία, θα κατέχουμε γη όπως οι Χμερ.

Οι Χμερ είναι εθνική μειονότητα στην Καμπότζη.

Ένας άλλος χωρικός, ο Kem Reoun, αποκάλυψε [22] την παρενόχληση, που αντιμετώπισε ο ίδιος και οι οικογένειά του, όταν απειλήθηκαν με μετατόπιση:

Οι Αρχές περιορίζουν τους χωρικούς από τη διεξαγωγή των καθημερινών εργασιών, όπως το να φεύγουμε από το χωριό για να πάμε στην αγορά. Εν συντομία, οι Αρχές δεν επιτρέπουν στους ανθρώπους να φεύγουν από το χωριό. Υπάρχουν φρουροί σε κάθε πύλη και κατέστρεψαν μία γέφυρα.

Υπήρξαν ρεπορτάζ σχετικά με τις δυσκολίες, [23] που αντιμετώπισαν κάτοικοι, που αναγκάστηκαν να εγκαταλείψουν την πλημμυρισμένη γη των προγόνων τους δύο χρόνια μετά από την ολοκλήρωση του φράγματος. Ακόμη και οι τοποθεσίες μετατόπισης πλημμύρισαν [24] και οι άποικοι κατηγόρησαν το φράγμα για την πρόκληση έλλειψης [25] καθαρού νερού.

Η συγγραφέας Horn Chanvoitey εξέτασε [26] επίσης τα υποτιθέμενα πλεονεκτήματα του φράγματος και τις υποσχέσεις, που έδωσαν οι Αρχές της Καμπότζης στις τοπικές κοινότητες.

Δύο χρόνια μετά την επίσημη έναρξη λειτουργίας του φράγματος, τα πλεονεκτήματά του παραμένουν υπό αμφισβήτηση.

Αυτό το κείμενο είναι μέρος έρευνας του Παρατηρητηρίου Μέσων των Πολιτών [27] σχετικά με τις ανταγωνιστικές αφηγήσεις για την Πρωτοβουλία Mια Ζώνη Ένας Δρόμος της Κίνας και εξερευνά πώς οι κοινωνίες και οι κοινότητες έχουν διαφορετικές αντιλήψεις πιθανών προνομίων και ζημιών της ανάπτυξης υπό την ηγεσία της Κίνας. Για να μάθετε περισσότερα για αυτό το εγχείρημα και τις μεθόδους του, πατήστε εδώ [2].