Η Nandar κατά τη διάρκεια αντιπραξικοπηματικής διαμαρτυρίας στη Μιανμάρ. Πηγή: Twitter

Πολίτες από όλη τη Μιανμάρ κινητοποιήθηκαν για να σχηματίσουν την αντίσταση ενάντια στη στρατιωτική κυβέρνηση της Μιανμάρ, συμπεριλαμβανομένων, χωρίς έκπληξη, καλλιτεχνών και φεμινιστών. Μια από αυτούς είναι η εξέχουσα υπέρμαχος των δικαιωμάτων των γυναικών, Nandar.

Η Nandar ίδρυσε την Ομάδα Purple Feminists, συν-σκηνοθέτησε μια παραγωγή του θεατρικού έργου “Αιδοίων Μονόλογοι” στη Μιανμάρ και μετέφρασε στα βιρμανικά το βιβλίο της Chimamanda Ngozi Adichie “We should All Be Feminists”. Τα podcast της “Feminist Talks” και “G-Taw Zagar Wyne” ασχολούνται με θέματα, που επηρεάζουν τις γυναίκες στη Μιανμάρ.

Σε αναγνώριση του έργου της, συμπεριλήφθηκε στον κατάλογο του BBC με τις 100 γυναίκες με τη μεγαλύτερη επιρροή και έμπνευση σε όλο τον κόσμο το 2020. Έχει συμπεριληφθεί στη λίστα των Βραβείων Ελευθερίας της Έκφρασης του Index on Censorship για το 2021.

Βρέθηκε στην πρώτη γραμμή των διαδηλώσεων κατά τις πρώτες εβδομάδες του πραξικοπήματος, έως ότου η έντονη κυβερνητική καταστολή την ανάγκασε να επιστρέψει στο χωριό της στη βόρεια Μιανμάρ. Έφυγε από τη χώρα τον Μάρτιο, αλλά συνέχισε να αντιτίθεται στο πραξικόπημα, ενώ προωθούσε την ενδυνάμωση των γυναικών.

Σε διαδικτυακή συνέντευξη στο Global Voices, η Nandar θυμήθηκε τη δύσκολη μετάβαση, που αντιμετώπισε, μετά την αποχώρησή της από τη Μιανμάρ:

… Η επιλογή του να φύγω ήταν μια πολύ δύσκολη επιλογή, συναισθηματικά και σωματικά. Ήταν μια πολύ επώδυνη διαδικασία, με τους περιορισμούς του COVID-19 και όλα. Μόλις έφυγα, άρχισα να εργάζομαι τόσο πολύ, που κάποια στιγμή δεν ασχολούμουν με την ψυχική και σωματική μου υγεία. Ένιωθα εξαιρετικά άρρωστη πολλές φορές, αλλά συνέχισα να δουλεύω. Το μεγαλύτερο κομμάτι αυτού τροφοδοτούνταν επίσης από το “σύνδρομο του επιζώντα” και τη διαδικασία πένθους, που βίωνα πολύ μετά την φυγή μου από τη χώρα.

Το podcast της Nandar αντιμετωπίζει γυναικεία ζητήματα, που συχνά παραβλέπονται. Η φωτογραφία χρησιμοποιήθηκε με άδεια.

Το πραξικόπημα δεν εμπόδισε την Ομάδα Purple Feminists να συνεχίσει το έργο συνηγορίας της και, παρόλο που δεν μπορούν να οργανώσουν τα ίδια προγράμματα όπως παλιότερα, εξακολουθούν να βρίσκουν τρόπους να προωθούν την ειρήνη και την ενδυνάμωση των γυναικών μέσω λογοτεχνίας, podcast και μιας σειράς ψηφιακών εργαστηρίων. Σχεδιάζουν να πραγματοποιήσουν φεμινιστικό διαγωνισμό λογοτεχνίας και πραγματοποιούν εκστρατεία αυτοφροντίδας για την ευαισθητοποίηση σχετικά με την ψυχική υγεία στη Μιανμάρ. Δημιούργησαν επίσης μια σειρά εργαστηρίων “συγγραφή και θεραπεία” για να διδάξουν στον κόσμο πώς να χρησιμοποιούν την συγγραφή για να αντιμετωπίσουν ψυχικά τραύματα και θέματα ψυχικής υγείας.

Υπογράμμισε τον ζωτικό ρόλο, που έχουν παίξει οι γυναίκες και οι φεμινίστριες στην αντίθεση προς το πραξικόπημα:

Με τη βοήθεια της ψηφιακής και διαδικτυακής προόδου, καθώς και της προόδου, που έχουν κάνει οι φεμινίστριες στη Μιανμάρ, οι γυναίκες στη Μιανμάρ σταδιακά συνειδητοποίησαν ότι η απόκρυψη της ικανότητάς τους να κάνουν πράγματα δεν θα βοηθήσει απαραίτητα την κοινωνία ή τη χώρα τους. Επομένως, έφτασε ο καιρός να είναι ο εαυτός τους. Τότε άλλαξε το παιχνίδι, θα έλεγα. Όταν οι γυναίκες και τα κορίτσια αποφασίζουν ότι είναι μέρος αυτής της κοινότητας, που τους την πήραν και την κυβερνούν δικτάτορες. Έτσι, πρέπει να κάνουν κάτι γι’ αυτό.

Θυμάμαι ότι ρωτούσα από περιέργεια, για να μάθω τι σκέφτονταν, τυχαίες γυναίκες στις διαμαρτυρίες γιατί πιστεύουν ότι πρέπει να είναι εδώ στις διαμαρτυρίες μαζί με τους άνδρες και αν η πολιτική είναι πραγματικά για γυναίκες. Το είπαν όμορφα και νομίζω ότι απαντά στην ερώτησή σας για το πώς και γιατί είναι πολύτιμο το ότι οι φεμινίστριες και οι γυναίκες αμφισβητούν όχι μόνο το δικτατορικό σύστημα αλλά και το πατριαρχικό σύστημα. Είπαν: “Αν η χώρα συνεχίζει να κυβερνάται από τους δικτάτορες, δεν θα υποφέρουν μόνο οι άντρες, θα υποφέρουμε και εμείς. Γι ‘αυτό είναι σημαντικό για τις γυναίκες να είναι μέρος αυτής της επανάστασης”.

Σε διαδικτυακό σεμινάριο από την Ένωση για τα Δικαιώματα των Γυναικών στην Ανάπτυξη, η Nandar μίλησε για το πώς οι φεμινίστριες καταγγέλλουν τη φεουδαρχική νοοτροπία ορισμένων διαδηλωτών κατά του πραξικοπήματος:

Ακόμη και μεταξύ των διαδηλωτών, όπως ανέφερα, οι γυναίκες κρίνονται από άνδρες διαδηλωτές για το πώς είναι ντυμένες κατά τη διάρκεια της διαμαρτυρίας. Για το πώς ντύνονται, ενώ διαμαρτύρονται. Νομίζω ότι αυτά είναι άσχετα ερωτήματα, όταν υποστηρίζεις τη δημοκρατία. Δεν πρέπει να αμφισβητείς ένα γυναικείο σώμα, ό,τι κι αν φοράει ή όπως κι αν διαμαρτύρεται. Είναι απλά το σώμα της. Πρέπει να υπάρχει ελευθερία για τις γυναίκες: να είναι ο εαυτός τους και να μπορούν να διαμαρτύρονται. Νομίζω λοιπόν ότι είναι κάτι, που βιώνουν οι γυναίκες, απλά και μόνο επειδή είναι γυναίκες. Αυτά τα προβλήματα πρέπει να επισημανθούν και από τα ΜΜΕ.

Η Nandar μοιράστηκε πώς η διεθνής κοινότητα μπορεί να υποστηρίξει τη Μιανμάρ και το κίνημα υπέρ της δημοκρατίας:

Αλληλεγγύη μπορεί να σημαίνει να στέλνεις μήνυμα σε έναν φίλο ή κάποιον που γνωρίζεις από το σημείο της κρίσης. Μπορεί να σημαίνει να μοιράζεσαι την εμπειρία σου με κάποιο άτομο, που να τη χρειάζεται. Μπορεί να σημαίνει να αγκαλιάζεις κάποιον. Το θεμέλιο της αλληλεγγύης σημαίνει πραγματικά να νοιάζεσαι για τους ανθρώπους, που είναι θύματα της κατάστασης κρίσης. Θέλω ο κόσμος να γνωρίζει ότι η αλληλεγγύη δεν είναι δαπανηρή πράξη. Μπορεί να γίνει με πολλούς τρόπους, αν δεν βάλεις εσύ περιορισμούς στον εαυτό σου.

Έχει επίσης ένα μήνυμα προς δωρητές και διεθνείς οργανισμούς, που παρέχουν βοήθεια σε ομάδες και άτομα στη Μιανμάρ:

Οι δωρητές πρέπει να μάθουν να σχεδιάζουν τη χρηματοδότησή τους για να έχουν περιθώρια ευελιξίας, έτσι ώστε οι φεμινίστριες, που εργάζονται στην κρίση χρησιμοποιώντας τα χρήματα, να μην χρειάζεται να περάσουν από επώδυνες διαδικασίες και χρονοβόρες δαπάνες για να πάρουν τη χρηματοδότηση, ώστε να μπορούν να κάνουν ό,τι πρέπει να κάνουν. Οι δωρητές πρέπει να αναλάβουν την ευθύνη να τα καταφέρουν καλύτερα με τον σχεδιασμό της χρηματοδότησής τους.