Η λογοτεχνική μετάφραση από τη Νότια Ασία υστερεί στις διεθνείς αγορές

Covers of Books written/translated by Jenny Bhatt. Used with permission.

Εξώφυλλα βιβλίων που έχει γράψει και μεταφράσει η Jenny Bhatt. Χρησιμοποιείται με άδεια.

Σύμφωνα με την Ινδοαμερικανίδα συγγραφέα, μεταφράστρια λογοτεχνίας και βιβλιοκριτικό Jenny Bhatt, μόνο ένα μικρό ποσοστό βιβλίων από διαφορετικές γλώσσες της Νότιας Ασίας φτάνουν στο διεθνές αναγνωστικό κοινό, ειδικά στην αγορά των Ηνωμένων Πολιτειών.

Η Bhatt διδάσκει δημιουργική γραφή στα Εργαστήρια Γραφής του Ντάλας, ηγείται του Desibooks, ενός παγκόσμιου φόρουμ πολυμέσων, που προβάλλει τη λογοτεχνία της Νότιας Ασίας και συνδέει αναγνώστες και συγγραφείς μέσω συνομιλιών και κοινότητας. Η πρώτη συλλογή διηγημάτων της με τίτλο “Each of Us Killers“, που κυκλοφόρησε από τις Εκδόσεις 7.13 Books, κέρδισε το βραβείο Foreword INDIES 2020 στην κατηγορία Διηγήματα και ήταν επίσης φιναλίστ στην κατηγορία Πολυπολιτισμική Λογοτεχνία Ενηλίκων.

Η πρόσφατη λογοτεχνική της μετάφραση “Ratno Dholi: Τα καλύτερα διηγήματα του Dhumketu“, που δημοσιεύτηκε από την Harper Collins India, έχει συμπεριληφθεί στον κατάλογο των Βραβείων Βιβλίου PFC-VoW 2021 για αγγλικές μεταφράσεις από τοπικές γλώσσες.

Το Global Voices πήρε συνέντευξη μέσω email από την Bhatt για την πιο πρόσφατη λογοτεχνική της μετάφραση και συζήτησε τις προοπτικές της λογοτεχνίας της Νότιας Ασίας στη διεθνή αγορά.

Jenny Bhatt. Image via author. Used with permission.

Jenny Bhatt. Φωτογραφία από την συγγραφέα. Χρήση με άδεια.

Global Voices (GV): Μιλήστε μας για την εμπειρία της μετάφρασης των διηγημάτων του Dhumketu.

Jenny Bhatt (JB): Αυτή ήταν η πρώτη μου μετάφραση βιβλίου σε έργο συγγραφέα. Πριν από αυτό, είχα μεταφράσει οικογενειακά διηγήματα, αλλά τίποτα άλλο εκτός αυτού. Για αυτό το εγχείρημα, διάβασα περίπου 600 διηγήματα του Dhumketu [ψευδώνυμο του Γκουτζαράτ συγγραφέα Gaurishankar Govardhanram Joshi (1892-1965)] για να επιλέξω 26 περίπου για τη συλλογή. Ήταν μια μακρά διαδικασία.

Έμαθα επίσης πολλά στην πορεία για τη λογοτεχνική μετάφραση. Ακόμα μαθαίνω, πιστεύω. Η εμπορική πλευρά των πραγμάτων ήταν επίσης μια απότομη καμπύλη εκμάθησης, όσον αφορά την απόκτηση άδειας πνευματικών δικαιωμάτων κλπ. Ξεκίνησα το εγχείρημα το 2017 και το βιβλίο κυκλοφόρησε τελικά το 2020. Έτσι, πέρα από τις τεχνικές και εμπορικές πτυχές, έμαθα την τέχνη της υπομονής και της αυτοπειθαρχίας για να παραμείνω στο μονοπάτι μου παρά τις αποτυχίες.

GV: Πώς ήταν το εκδοτικό σας ταξίδι;

JB: Το εκδοτικό ταξίδι για τη μετάφραση ήταν σίγουρα εκπαιδευτικό. Δεν ξεκίνησα με την ιδέα να κάνω μια μετάφραση βιβλίου. Στην πραγματικότητα, έψαχνα ατζέντη στην Ινδία για τη δική μου συλλογή διηγημάτων [το “Each of Us Killers” κυκλοφόρησε στις Ηνωμένες Πολιτείες το 2020]. Στο email μου, ανέφερα πως έκανα και λίγες μεταφράσεις. Ο ατζέντης με κάλεσε μέσα σε μια ώρα, ενθουσιασμένος για τη μετάφραση.

Στη συνέχεια ξεκίνησε η μακρά διαδικασία λήψης άδειας πνευματικής ιδιοκτησίας, εύρεσης εκδότη, ολοκλήρωσης της μετάφρασης, επιμέλειας κλπ. Αυτό που κανείς δεν είχε προβλέψει ή δεν περίμενε, φυσικά, ήταν ότι το βιβλίο θα κυκλοφορούσε κατά τη διάρκεια μιας παγκόσμιας πανδημίας. Αυτό πρόσθεσε περισσότερες προκλήσεις, καθώς ήμουν στις ΗΠΑ, ενώ κυκλοφόρησε το βιβλίο στην Ινδία. Κι ο κόσμος μόλις είχε συνηθίσει στο να παρακολουθεί διαδικτυακά εκδηλώσεις βιβλίου. Έτσι, ούτως ή άλλως, όπως λέω στον κόσμο, όλοι εμείς, που ξεκινήσαμε κατά τη διάρκεια της παγκόσμιας πανδημίας, είμαστε τώρα προετοιμασμένοι για σχεδόν ο,τιδήποτε, όσον αφορά τις κυκλοφορίες βιβλίων.

GV: Μιλήστε μας για το podcast σας.

JB: Το Desi Books εστιάζουν σε βιβλία από ή για τη Νότια Ασία. Διαπιστώνω ότι, ιδιαίτερα στη Δύση, στα βιβλία μας δεν δίνεται η δέουσα προσοχή. Τα βιβλία ντέσι [μια λέξη που χρησιμοποιείται για να περιγράψει λαούς, πολιτισμούς και προϊόντα της ινδικής υποήπειρου και της διασποράς της], που κάνουν μεγάλη επιτυχία, είναι συχνά όσα έχουν κάποια στοιχεία κατάλληλα για θεματοφύλακες και κριτικούς της Δύσης, που επιβεβαιώνουν ορισμένα στερεότυπα και προκαταλήψεις, που έχει ο κόσμος για τη Νότια Ασία. Ο στόχος μου λοιπόν είναι να αναδείξω την εκπληκτική ποικιλία των λογοτεχνικών μας παραδόσεων. Και, όπως λέω πάντα, μια παλίρροια παρασέρνει όλα τα σκάφη. Τελικά, η λογοτεχνική μας κουλτούρα είναι πολύ πιο πλούσια και ισχυρότερη, αν όλοι υποστηρίζουμε ο ένας τον άλλον.

Τέλος, θέλω να κάνω περισσότερα για ό,τι θα ήθελα να δω στον κόσμο. Έτσι, εάν θέλω να δω πιο ποικιλόμορφα βιβλία της Νότιας Ασίας να γίνονται αποδεκτά και να διαβάζονται, πρέπει να κάνω κι εγώ κάτι λογοτεχνικά για αυτό. Θεωρώ πιο παραγωγικό να βγάζω θετική ενέργεια μέσω αυτού του είδους της δουλειάς, παρά απλώς να παραπονιέμαι για τα προβλήματα, που βλέπω στο λογοτεχνικό τοπίο. Αυτή τη στιγμή, είναι ένα μοναχικό εγχείρημα, γιατί δεν έχω την οικονομική δυνατότητα να πληρώσω κανέναν, αλλά ελπίζω να βρω κάποιες επιλογές χρηματοδότησης, ώστε να μπορώ να πληρώσω μερικούς ανθρώπους να κάνουν συνεντεύξεις και κριτικές. Θα δούμε.

GV: Κυκλοφορεί σύντομα κάποια από τις νέες σας εκδόσεις; Με τι ασχολείστε αυτή τη στιγμή;

JB: Αυτές τις μέρες, δουλεύω ένα μυθιστόρημα ως το πιο μακροπρόθεσμο έργο μου. Αλλά έχω συνεχείς κριτικές βιβλίων και μεταφράσεις διηγημάτων, που βγαίνουν σε τακτική βάση. Τα μαθήματα δημιουργικής γραφής, που κάνω, καταλαμβάνουν σημαντικό μέρος της εργάσιμης ημέρας μου. Και, φυσικά, υπάρχει το podcast, το οποίο απαιτεί συγκεκριμένο χρόνο σε εβδομαδιαία βάση. Αλλά όλα αυτά, για μένα, είναι μέρος της συγγραφικής πειθαρχίας μου. Τα βλέπω όλα ως διαφορετικά και απαραίτητα κομμάτια της συγγραφικής μου ζωής. Και είμαι πολύ ευγνώμων, που μπορώ να κάνω όλα αυτά τα πράγματα.

GV: Ως υποστηρίκτρια της λογοτεχνίας της Νότιας Ασίας, πώς βλέπετε την παρουσία της στην παγκόσμια αγορά;

JB: Βελτιώνεται με την πάροδο του χρόνου. Σε γενικές γραμμές, όμως, λαμβάνει χώρα μια προσχηματική υποστήριξη μειονοτήτων. Κάποιος νέος συγγραφέας στέφεται ως “ο” συγγραφέας της Νότιας Ασίας της εποχής μας. Και τότε, όλοι οι Δυτικοί λογοτεχνικοί θεματοφύλακες θέλουν περισσότερους ίδιους συγγραφείς. Για πολύ μεγάλο χρονικό διάστημα, ήταν η Τζούμπα Λαχίρι. Είναι καταπληκτική συγγραφέας, αλλά δεν είναι και δεν πρέπει να θεωρείται εκπρόσωπος ΟΛΗΣ της λογοτεχνίας της Νοτίου Ασίας. Επίσης, τα βιβλία, που λαμβάνουν διθυραμβικές κριτικές είναι εκείνα που παρουσιάζουν ως εξωτικές ή διαγράφουν πτυχές των πολιτισμών μας, που, κατά κάποιο τρόπο, δεν ταιριάζουν στις γενικά αποδεκτές προκαταλήψεις εκεί έξω. Και πάλι, πιστεύω ότι τα πράγματα βελτιώνονται, αλλά σίγουρα πρέπει να γίνει κάτι παραπάνω.

GV: Τι προτάσεις έχετε για μεταφραστές και συγγραφείς, που ψάχνουν διεθνείς εκδότες;

JB: Θα είμαι ειλικρινής ότι οι λογοτεχνικές μεταφράσεις γενικά – και αυτές από τη Νότια Ασία, ειδικότερα – δεν είναι αρκετά δημοφιλείς στις διεθνείς αγορές. Πιστεύω ότι είναι καλύτερο να ξεκινήσετε με έναν εκδότη στη Νότια Ασία και, μόλις το βιβλίο έχει λίγη επιτυχία σε αυτήν την περιοχή, τότε δοκιμάστε για διεθνείς εκδότες. Κυρίως, θα πρέπει να ερευνήσετε και να ρωτήσετε εκδότες, που θέλουν συγκεκριμένα να αναλάβουν μεταφράσεις και έχουν ιστορικό δημοσίευσης μεταφράσεων από τη Νότια Ασία.

Στην περίπτωσή μου, ο εκδότης μου στην Ινδία, η HarperCollins India, είχε παγκόσμια δικαιώματα για τη μετάφρασή μου. Έτσι, πρότειναν το βιβλίο μου, μαζί με μερικούς άλλους τίτλους, σε έναν εκδότη στις ΗΠΑ. Δεν χρειάστηκε να μπλέξω με διαπραγματεύσεις και άλλα τέτοια. Και, για να είμαι ειλικρινής, αυτό είναι καλό για μένα. Χρειάζεται πολύς χρόνος και προσπάθεια για να τα κάνεις όλα μόνη σου. Μια άλλη επιλογή είναι να μεταφράσετε συντομότερα έργα και να τα υποβάλετε σε λογοτεχνικά περιοδικά. Αυτό μπορεί να βοηθήσει στη δημιουργία ενός ιστορικού δημοσιεύσεων, το οποίο, ειδικά στη διεθνή αγορά, έχει κάποιο βάρος.

Έργα της Bhatt εμφανίστηκαν σε διάφορες διεθνείς εφημερίδες και δημοσιεύσεις. Έχοντας ζήσει και εργαστεί στην Ινδία, την Αγγλία, τη Γερμανία, τη Σκωτία και διάφορα μέρη των ΗΠΑ, ζει τώρα σε ένα προάστιο του Ντάλας του Τέξας.

Ξεκινήστε τη συζήτηση

Συντάκτες, παρακαλώ σύνδεση »

Οδηγίες

  • Όλα τα σχόλια ελέγχονται. Μην καταχωρείτε το σχόλιο σας πάνω από μία φορά γιατί θα θεωρηθεί spam.
  • Παρακαλούμε, δείξτε σεβασμό στους άλλους. Σχόλια τα οποία περιέχουν ρητορική μίσους, προσβολές ή προσωπικές επιθέσεις δεν θα καταχωρούνται.