Λατινοαμερικάνοι μετανάστες στις ΗΠΑ: Έχει αλλάξει πραγματικά η κατάσταση;

Οι Λατίνοι είναι η μεγαλύτερη μειονότητα στις Ηνωμένες Πολιτείες. Οι συνθήκες διαβίωσής τους φαίνεται να βελτιώνονται: το δείχνουν μελέτες και στατιστικά στοιχεία. Όμως, παρόλο που τα ποσοστά φτώχειας μειώνονται, οι Λατίνοι εξακολουθούν να είναι μεταξύ των φτωχότερων και των λιγότερο μορφωμένων. Το 2017, περίπου το 65% των ατόμων χωρίς έγγραφα ήταν Μεξικανοί και Κεντροαμερικανοί. Αυτά τα ποσοστά καλύπτουν την εμπειρία σχεδόν επτά εκατομμυρίων ανθρώπων, η μεγάλη πλειοψηφία των οποίων ζει στις ΗΠΑ για περισσότερο από μια δεκαετία.

Για τους μετανάστες χωρίς χαρτιά, η ζωή είναι ιδιαίτερα σκληρή. Χωρίς χαρτιά, στερούνται βασικών δικαιωμάτων. Πρέπει να ζουν κρυμμένοι και, στην πλειονότητα των περιπτώσεων, βρίσκονται στο έλεος της καλής θέλησης των εργοδότων ή των σπιτονοικοκύρηδών τους. Αυτοί οι άνθρωποι συχνά τους δίνουν δουλειά παράνομα και τους βάζουν να εργάζονται με χαμηλούς μισθούς και σε πολύωρες εξαντλητικές βάρδιες. Τις περισσότερες φορές, αυτοί οι μετανάστες αναφέρουν κακές συνθήκες διαβίωσης.

Καθώς δεν είμαι Λατινοαμερικάνος, το ενδιαφέρον μου για αυτό το θέμα προκλήθηκε από την παρατήρηση τέτοιων συνθηκών, τις οποίες πολλοί αυτής της μειονότητας αναγκάζονται να αντιμετωπίζουν καθημερινά. Το 2017, μετακόμισα στο Λος Άντζελες και πέρασα περίπου ενάμιση χρόνο εκεί. Κατά τη διάρκεια εκείνης της περιόδου, προσέγγισα την λατινοαμερικάνικη κοινότητα, έκανα φίλους, μίλησα με δεκάδες ανθρώπους διαφορετικού υπόβαθρου και σποραδικά παρακολουθούσα τελετουργίες σε λατινοαμερικάνικες εκκλησίες.

Η λέξη “Λατίνος/Λατίνα” είναι ένας γενικός όρος για άτομα, που προσδιορίζονται ως Λατινοαμερικάνοι. Ο ορισμός είναι ευρύς και περιλαμβάνει πολλές διαφορετικές εκφάνσεις ζωής, όσον αφορά την κοινωνικοοικονομική κατάσταση, την εκπαίδευση, την εθνικότητα και το φύλο. Για το παρόν κείμενο, έχω μιλήσει με μετανάστες πρώτης και δεύτερης γενιάς από το Μεξικό και την Κεντρική Αμερική, που εργάζονται στους κλάδους των κατασκευών, της περίθαλψης και σε εργοστάσια στις Ηνωμένες Πολιτείες.

Ο 43χρονος Oscar M. έγινε εργάτης σε οικοδομή, όταν πήγε για πρώτη φορά στις ΗΠΑ από το Μεξικό. Όταν μίλησα μαζί του, έμενε στο ίδιο το εργοτάξιο στο Λος Άντζελες, καθώς δεν είχε την οικονομική δυνατότητα να νοικιάσει κάποιο χώρο. Ο Oscar λέει ότι οι εργοδότες του θεωρούσαν δεδομένο ότι θα μετακόμιζε κατευθείαν στο εργοτάξιο για να είναι πιο διαθέσιμος. Η δουλειά εκεί ήταν ο πιο γρήγορος τρόπος για να βγάλεις τα προς το ζην για κάποιον που δεν είχε τίποτα άλλο εκτός από τα χέρια του. Για χρόνια, έβρισκε δουλειές από φήμες στην κοινότητα, με υπαινιγμούς από φίλους και συναδέλφους.

Τρύπωνε κρυφά από το ένα εργοτάξιο στο άλλο, ελπίζοντας ότι δεν θα τον έβρισκε η Υπηρεσία Μετανάστευσης και Τελωνείων (ICE). Το αυτοκίνητό του ήταν η όασή του, ο οικείος του χώρος, όταν μετακινούνταν σε όλη την πόλη. Μια κλήση, όμως, για ένα σβηστό ή χαλασμένο πίσω φλας θα ήταν αρκετό για να θέσει τη διαμονή του σε κίνδυνο.

Τώρα, ο Oscar είναι μόνιμος κάτοικος. Ωστόσο, μου είπε ότι η κατάστασή του δεν έχει αλλάξει πολύ: απλώς δεν φοβάται πλέον να τον σταματήσει η Αστυνομία. Δεδομένου ότι είναι Μεξικανός, λέει ότι οι άνθρωποι, για τους οποίους εργάζεται, περιμένουν από αυτόν “να αναλάβει δουλειές, που δεν θέλει να κάνει κανείς άλλος”.

Περιμένουν από αυτόν να εργάζεται περισσότερες ώρες και να κάνει τις “χαμαλοδουλειές”. Θα ήθελε να βρει μια πιο ικανοποιητική εργασία, αλλά δεν είναι εύκολο, όταν έχεις να πληρώσεις λογαριασμούς και να ταΐσεις μια οικογένεια. “Ναι, είναι αλήθεια, εδώ είναι η χώρα των ευκαιριών”. Αλλά όταν αντιμετωπίζεις πάντα τον κίνδυνο να κοιμηθείς στον δρόμο, απλώς συνεχίζεις να κάνεις αυτό που ήδη κάνεις. Και ελπίζεις ότι το αύριο θα είναι καλύτερο”.

“ΗΠΑ, έθνος μεταναστών”. “Σεβασμός για όλους”. Φωτογραφία: Thomas Hawk/Flickr (CC BY-NC 2.0)

Εκπρόσωποι και εθελοντές λατινοαμερικάνικων εκκλησιών στο Λος Άντζελες μου λένε για ανθρώπους “χωρίς ονόματα” στα μάτια της κοινωνίας, που αγωνίζονται να επιβιώσουν μέχρι το τέλος του μήνα, ζητώντας φαγητό και ρούχα. Μιλούν για ανθρώπους, που δουλεύουν από το πρωί ως το βράδυ, καταπονημένους από την σωματική προσπάθεια, που πρέπει να καταβάλουν μέρα με τη μέρα δουλεύοντας στα χωράφια, στην οικιακή εργασία, στις οικοδομές ή στα εργοστάσια. Μερικές φορές, οι Λατινοαμερικάνοι εργαζόμενοι υφίστανται επίσης εργατικά ατυχήματα, που τους αφήνουν με αναπηρία, χωρίς αποζημίωση για τους τραυματισμούς τους και χωρίς πρόσβαση σε υγειονομική περίθαλψη.

Ακόμη και Λατίνοι με άδειες εργασίας καταγγέλλουν παρόμοιες, αν και ηπιότερες, συνθήκες. Τους δίνονται επικίνδυνες, χαμηλού εισοδήματος θέσεις εργασίας με μακρά ωράρια. Δουλειές, που πληρώνονται αξιοπρεπώς, μόνο όταν ο αριθμός των ωρών εργασίας είναι εξαιρετικά υψηλός, όπως σε καταστήματα φαστ φουντ, τηλεφωνικά κέντρα, οικοδομές και εργοστάσια. Υπάρχουν μετανάστες με πτυχία, που πρέπει να περάσουν τη ζωή τους ως αποθηκάριοι. Τις περισσότερες φορές, η ποιότητα των παροχών τους (υγειονομική κάλυψη, για παράδειγμα) δεν εξαρτάται από τις ικανότητες ή την εμπειρία τους, αλλά μόνο από τις πολιτικές της εταιρείας, στην οποία εργάζονται, όπως μου ομολόγησαν πολλά άτομα εξ αυτών. Η ζωή τους εξαρτάται εξ ολοκλήρου από τις αποφάσεις των εργοδοτών τους.

Η 58χρονη María Rosa S. πήρε άδεια παραμονής πολύ πριν τον Oscar. Μόλις πήρε την άδειά της, άρχισε να εργάζεται σε ένα μεγάλο σούπερ μάρκετ ως καθαρίστρια στη νυχτερινή βάρδια. Λέει ότι αρκεί για να έχει μια “σχεδόν αξιοπρεπή” ζωή, δεδομένου πως, ό,τι μπορεί να αποταμιεύσει, το στέλνει στην οικογένειά της στο Ελ Σαλβαδόρ για να τους βοηθήσει να τα βγάλουν πέρα.

Έχουν περάσει 13 χρόνια και η María Rosa δεν έχει επιστρέψει στο Ελ Σαλβαδόρ, την πατρίδα της, και ως εκ τούτου εδώ και 13 χρόνια δεν έχει δει τους γιους της. Η γραφειοκρατία για να τους φέρει στις ΗΠΑ είναι σχεδόν απίστευτη, λέει. Τα αεροπορικά εισιτήρια είναι ακριβά, γι’ αυτό προτιμά να κάνει οικονομίες.

Οι υποσχόμενες βελτιώσεις της κοινωνίας χρειάζονται χρόνο για να γίνουν μόνιμες. Και το να συνεχίσουμε να δίνουμε φωνή στα περιθωριοποιημένα μέλη αυτής της τεράστιας κοινότητας παραμένει ένας από τους πιο αποτελεσματικούς τρόπους για να κατανοήσουμε όχι μόνο τις δυσκολίες τους, αλλά και για το πού πρέπει να ληφθούν μέτρα.

Ξεκινήστε τη συζήτηση

Συντάκτες, παρακαλώ σύνδεση »

Οδηγίες

  • Όλα τα σχόλια ελέγχονται. Μην καταχωρείτε το σχόλιο σας πάνω από μία φορά γιατί θα θεωρηθεί spam.
  • Παρακαλούμε, δείξτε σεβασμό στους άλλους. Σχόλια τα οποία περιέχουν ρητορική μίσους, προσβολές ή προσωπικές επιθέσεις δεν θα καταχωρούνται.