Κάποτε μια εξουσιοδοτημένη αντιπολιτευτική ομάδα, της οποίας τα μέλη εκλέχθηκαν ως νομοθέτες, τώρα τα μέλη της Al-Wefaq τιμωρούνται ακόμη και εκτός Μπαχρέιν, επειδή ζητούσαν πολιτικές μεταρρυθμίσεις και ανθρώπινα δικαιώματα. Η εικόνα χρησιμοποιείται με άδεια CC BY-SA 2.0.

Αυτό το άρθρο δημοσιεύτηκε για πρώτη φορά από το Raseef22 στις 17 Δεκεμβρίου. Μια μεταφρασμένη και επεξεργασμένη έκδοση αναδημοσιεύεται βάσει συμφωνίας με το Global Voices.

Μόλις μια εβδομάδα αφότου οι Αρχές του Μπαχρέιν διαμαρτυρήθηκαν για μια διάσκεψη για τα ανθρώπινα δικαιώματα, που οργανώθηκε από την αντιπολιτευόμενη ένωση του Μπαχρέιν Al-Wefaq στη Βηρυτό, ο υπουργός Εσωτερικών του Λιβάνου Bassam al-Mawlawi διέταξε την απέλαση των μη Λιβανέζων μελών της ένωσης.

Σύμφωνα με το γραφείο ΜΜΕ του υπουργού Εσωτερικών, το αίτημά του προήλθε λόγω της συνέντευξης Τύπου της Al-Wefaq, που πραγματοποιήθηκε στις 11 Δεκεμβρίου, η οποία αποτελεί “προσβολή στη σχέση του Λιβάνου με το αδελφό Βασίλειο του Μπαχρέιν, [που] προκάλεσε βλάβη στα συμφέροντα του λιβανικού κράτους”. Ο Πρωθυπουργός Ναζίμπ Μικάτι ζήτησε επίσης από την Γενική Εισαγγελία να “διερευνήσει αμέσως” την ένωση, μετά την επίσημη διαμαρτυρία των Αρχών του Μπαχρέιν σχετικά με αυτό.

Σε δήλωση του Υπουργείου Εξωτερικών του Μπαχρέιν, η χώρα εξέφρασε τη “βαθιά της λύπη και καταγγελία που η πρωτεύουσα του Λιβάνου, Βηρυτός, φιλοξένησε συνέντευξη Τύπου από στοιχεία, που χαρακτηρίζονται ως εχθρικά και υποστηρικτικά, καθώς και χορηγοί της τρομοκρατίας, με σκοπό την μετάδοση και προώθηση καταχρηστικών και κακόβουλων ισχυρισμών κατά του Βασιλείου του Μπαχρέιν”.

Η Ισλαμική Εθνική Ένωση Al-Wefaq είναι η μεγαλύτερη σιιτική αντιπολιτευτική ομάδα στο μικρό βασίλειο, αλλά διαλύθηκε με δικαστική απόφαση το 2016, κατηγορούμενη ότι δεν σεβάστηκε τον νόμο και ότι ήταν “θερμοκοιτίδα τρομοκρατίας, εξτρεμισμού και βίας”, ισχυρισμοί που τα μέλη της αρνήθηκαν και διεθνείς οργανώσεις ανθρωπίνων δικαιωμάτων θεώρησαν ως εντεινόμενη καταστολή των διαφωνούντων στη χώρα. Από το 2011, η Al-Wefaq διαδραμάτισε καθοριστικό ρόλο στις διαδηλώσεις, που ζητούσαν πολιτικές μεταρρυθμίσεις στο Μπαχρέιν, κάτι που ώθησε μια δύναμη υπό την ηγεσία της Σαουδικής Αραβίας να παρέμβει για να καταπνίξει τις διαδηλώσεις.

Πρωτοφανείς παραβιάσεις

Στη διάσκεψη, οι διοργανωτές της Al-Wefaq μίλησαν, όπως κάνουν τακτικά, για παραβιάσεις των ανθρωπίνων δικαιωμάτων, που αντιμετώπισαν μέλη της αντιπολίτευσης και υπερασπιστές των ανθρωπίνων δικαιωμάτων στο βασίλειο τα δύο προηγούμενα χρόνια. Από τότε που ξέσπασε στο Μπαχρέιν η Αραβική Άνοιξη τον Φεβρουάριο του 2011, η ένωση διοργανώνει αυτές τις συνεντεύξεις Τύπου στη Βηρυτό.

Ενώ η ένωση απορρίπτει τους ισχυρισμούς ότι επιδιώκει να ανατρέψει το κυβερνών καθεστώς στο Μπαχρέιν, ζητά πολιτική μεταρρύθμιση, τροποποίηση του συντάγματος, αύξηση της εξουσίας του κοινοβουλίου και να γίνει ο λαός πηγή εξουσίας αντί η βασιλική οικογένεια.

Σχολιάζοντας αυτό, η Al-Wefaq είπε στο Raseef22: “Το θέμα είναι εσωτερικά λιβανέζικο”. Το Raseef22 προσπάθησε να επικοινωνήσει με ορισμένα μέλη της, ακόμη και με εκείνα εκτός Λιβάνου, αλλά αρνήθηκαν να κάνουν οποιαδήποτε δήλωση.

Ο επικεφαλής του Φόρουμ του Μπαχρέιν για τα Ανθρώπινα Δικαιώματα, Baqir Darwish, είπε στο Raseef22 ότι η απόφαση “αποτελεί παραβίαση του άρθρου 19 της Οικουμενικής Διακήρυξης των Ανθρωπίνων Δικαιωμάτων”, προσθέτοντας ότι:

Οι Αρχές του Μπαχρέιν συνεχίζουν να δημιουργούν πολιτική καταστολή και εξάγουν μορφές αυτής της καταστολής εκτός των συνόρων του Μπαχρέιν μέσω κυνηγιών ασφαλείας, καθώς η Αρχή, που δεν μπορεί να ανεχθεί ορισμένες επιστολές στο Twitter, δεν θα άντεχε σκηνές από μια συνέντευξη Τύπου για τις σοβαρές παραβιάσεις της, ακόμα κι αν ήταν έξω από το Μπαχρέιν.

Στις 13 Δεκεμβρίου, το Παρατηρητήριο Ανθρωπίνων Δικαιωμάτων εξέδωσε μια δήλωση ζητώντας την απελευθέρωση “όλων των φυλακισμένων για άσκηση των δικαιωμάτων τους στην ελευθερία του συνεταιρίζεσθαι, στην ειρηνική συνάθροιση και στην έκφραση, συμπεριλαμβανομένων υπερασπιστών των ανθρωπίνων δικαιωμάτων, ακτιβιστών της αντιπολίτευσης και δημοσιογράφων”.

Η Εθνική Επιτροπή για τα Ανθρώπινα Δικαιώματα έγραψε:

(٢/١) “إن إدراك الحكومة اللبنانية المحتمل لنقل أعضاء الجمعية قسراً إلى مملكة البحرين، أو قبولها الضمني به، إنما يشكل انتهاكاً جسيماً لمبدأ عدم الإعادة القسرية”. وقالت الهيئة في بيان صحفي: “تحظر اتفاقية مناهضة التعذيب، والتي يعد لبنان طرفاً فيها #لبنان #البحرين #ترحيل #قسري

— National Human Rights Commission – Lebanon (@nhrclb) December 16, 2021

Η επίγνωση της κυβέρνησης του Λιβάνου για πιθανή βίαιη μεταφορά των μελών της ένωσης στο Βασίλειο του Μπαχρέιν ή η σιωπηρή αποδοχή της, συνιστά σοβαρή παραβίαση της αρχής της μη επαναπροώθησης. Η επιτροπή ανέφερε σε δήλωση Τύπου: “Η Σύμβαση κατά των Βασανιστηρίων, την οποία έχει υπογράψει ο Λίβανος, απαγορεύει την υποχρεωτική απέλαση”.

Ένα μέλος της επιτροπής είπε στο Raseef22 ότι “ο Υπουργός Εσωτερικών έλαβε την απόφασή του υπό το φως της σιωπής άλλων κυβερνητικών υπηρεσιών, κυρίως του Υπουργείου Δικαιοσύνης”, σημειώνοντας ότι δεν υπάρχει καμία κυβερνητική υπηρεσία ειδικευμένη σε θέματα ανθρωπίνων δικαιωμάτων προς διαβούλευση για αυτό το θέμα.

Σε σχόλια που έγιναν στο Raseef22, η Διεθνής Αμνηστία σημείωσε ότι “η Al-Wefaq ήταν μια νόμιμη και αδειοδοτημένη αντιπολίτευση στο Μπαχρέιν και κατείχε θέσεις στη νομοθετική συνέλευση για πολλά χρόνια, με την οποία και οι Αρχές του Μπαχρέιν διαπραγματεύτηκαν για μια σειρά ζητημάτων ανθρωπίνων δικαιωμάτων”.

Ο Devin Kenny από την Διεθνή Αμνηστία είπε επίσης στο Raseef22 ότι “παρατηρήσεις, που δεν συνάδουν με τα συμφέροντα της κυβέρνησης ή θεωρούνται εχθρικές προς τις σχέσεις μεταξύ των κυβερνήσεων, επικρίνουν τις κυβερνήσεις με βάση τα ανθρώπινα δικαιώματα και διεξάγουν συνεντεύξεις Τύπου, τέτοιες δραστηριότητες εμπίπτουν στη διεθνώς προστατευόμενη ελευθερία έκφρασης”.

Όλες αυτές οι δραστηριότητες, πρόσθεσε, δεν αποτελούν έγκυρο λόγο για απέλαση οποιουδήποτε, και όσοι απελαθούν θα υποστούν σοβαρές παραβιάσεις των ανθρωπίνων δικαιωμάτων, εάν φτάσουν στο Μπαχρέιν. Ο Kenny είπε περαιτέρω ότι η απόφαση της λιβανέζικης κυβέρνησης να απελαύνει τους αντιπάλους του Μπαχρέιν λόγω της κριτικής έκφρασης της γνώμης τους για την κυβέρνηση του Μπαχρέιν “αντίκειται στις υποχρεώσεις της βάσει του διεθνούς δικαίου”.

Η απόφαση απέλασης μελών της αντιπολίτευσης του Μπαχρέιν θέτει προηγούμενο στον Λίβανο και ενδέχεται να μεταβιβαστεί σε άλλους Άραβες αντιπάλους. Σε σχέση με αυτό, ο Ali Yahya, δημοσιογράφος που ειδικεύεται στις υποθέσεις του Κόλπου, είπε στο Raseef22:

Η απόφαση του υπουργού Εσωτερικών του Λιβάνου παραβιάζει αρκετά πρότυπα και νόμους. Αρχικά παραβιάζει τον ιστορικό ρόλο του Λιβάνου ως αρχηγείου αραβικών κινημάτων αντιπολίτευσης και παραβιάζει το σύνταγμα του Λιβάνου, το οποίο δίνει έμφαση στην προστασία της ελευθερίας της γνώμης και της έκφρασης και στο να μη τιμωρείται κανένας λόγω των απόψεων και των πεποιθήσεών του.

Εντατικοποίηση της καταστολής

Αυτό το πρωτοφανές περιστατικό έρχεται όχι μόνο εν μέσω κρίσης Λιβάνου-Κόλπου, που προκύπτει από επικριτικά σχόλια του πρώην υπουργού πληροφοριών του Λιβάνου Τζορτζ Κορντάχι για τον ρόλο της Σαουδικής Αραβίας στον πόλεμο στην Υεμένη, αλλά και στο πλαίσιο μιας συνεχιζόμενης διαδικασίας διώξεων εναντίον ακτιβιστών και δημοσιογράφων, που αυξήθηκε σε συχνότητα μετά την εξέγερση της 17ης Οκτωβρίου 2019. Μερικοί από αυτούς τους ακτιβιστές κλήθηκαν να εμφανιστούν ενώπιον του στρατοδικείου με κατηγορίες για διάπραξη αποκαλούμενων “εγκλημάτων”, που έλαβαν χώρα πριν από χρόνια.

Αυτό συνέβη με τον ακτιβιστή Tawfiq Braidy, περισσότερο γνωστό ως Tufalik, όταν οι Αρχές ασφαλείας στο αεροδρόμιο κατέσχεσαν το διαβατήριό του. Αφού ο Braidy εμφανίστηκε ενώπιον του Τμήματος Πληροφοριών Δημόσιας Ασφάλειας για έρευνα στις 14 Δεκεμβρίου, του είπαν ότι κατηγορήθηκε για προσβολή του λιβανεζικου διαβατηρίου και προσβολή της Προεδρίας της Δημοκρατίας, επειδή το διαβατήριο εκδόθηκε στο όνομά της.

Κατά τη διάρκεια αυτού του έτους, το Κέντρο Μέσων και Πολιτιστικής Ελευθερίας με έδρα τη Βηρυτό κατέγραψε περισσότερες από 71 παραβιάσεις της ελευθερίας της έκφρασης και του Τύπου στον Λίβανο, με αξιοσημείωτη αύξηση τους τελευταίους μήνες.

Στις 8 Δεκεμβρίου, η Γενική Ασφάλεια του Λιβάνου απελευθέρωσε την Αμερικανίδα δημοσιογράφο Nada Homsi, η οποία κρατήθηκε για 23 ημέρες, αν και η Εισαγγελία διέταξε την αποφυλάκισή της, η οποία απορρίφθηκε από τη Γενική Διεύθυνση Ασφαλείας. Στις 26 Νοεμβρίου, το στρατοδικείο καταδίκασε ερήμην τον δημοσιογράφο Radwan Mortada σε φυλάκιση 1,5 έτους με την κατηγορία της “απαξίωσης του στρατιωτικού κατεστημένου”, αφού έκρινε τον Λιβανέζικο Στρατό υπεύθυνο για την έκρηξη στο λιμάνι της Βηρυτού.

Τον περασμένο Αύγουστο, το Reuters ανακοίνωσε ότι η Γενική Ασφάλεια του Λιβάνου απέλασε τον ανταποκριτή της στην Ιορδανία και τη Συρία, Suleiman Al-Khalidi, στο Αμμάν, αφού τον ανέκρινε κατά την άφιξή του στο αεροδρόμιο της Βηρυτού για δημοσιογραφική αποστολή. Του ζήτησαν επίσης να παραδώσει τον υπολογιστή και το κινητό του, αλλά εκείνος αρνήθηκε.

Αν και κάποτε θεωρούνταν ως η πιο φιλελεύθερη χώρα του αραβικού κόσμου λόγω της μεγαλύτερης ανοχής της στους διαφωνούντες και φιλοξενούσε στελέχη της παναραβικής αντιπολίτευσης, που έφευγαν να γλιτώσουν από την καταπίεση στις πατρίδες τους, ο ορίζοντας του Λιβάνου για ελευθερίες και δικαιώματα συνεχίζει να συρρικνώνεται εν μέσω παρατεταμένων πολιτικών κρίσεων.