“Σπείρα τουρκικής λίρας“, του jeffdjevdet στο Flikr (CC BY 2.0)

“Η Τουρκία είναι το αστέρι του παγκόσμιου οικονομικού συστήματος, που αναδιαρθρώνεται με την πανδημία”, δήλωσε ο πρόεδρος της Τουρκίας, Ρετζέπ Ταγίπ Ερντογάν, στις 8 Δεκεμβρίου. Μια εβδομάδα αργότερα, η λίρα (TRY), το εθνικό νόμισμα της χώρας, που ήταν ήδη εκτός ελέγχου, έπεσε πέρα από 17 έναντι του δολαρίου ΗΠΑ. Η πιο πρόσφατη πτώση ακολούθησε την τέταρτη μείωση των επιτοκίων της Τουρκικής Κεντρικής Τράπεζας σε τέσσερις μήνες.

Μετά την κίνηση της Κεντρικής Τράπεζας, και σε μια προσπάθεια που πιστεύεται ότι είναι μια προσπάθεια ενίσχυσης της υποστήριξης από τη βάση των ψηφοφόρων του, ο Ερντογάν ανακοίνωσε αύξηση του κατώτατου μισθού κατά 50%. Ο μηνιαίος καθαρός ελάχιστος μισθός θα είναι 4.250 λίρες (317 ευρώ) από το 2022. Ο τρέχων κατώτατος μισθός είναι 2.826 λίρες, αριθμός που ισοδυναμούσε με 380 δολάρια στην αρχή του έτους, αλλά έχει πέσει στα 186 δολάρια, με τη λίρα να έχει υποτίμηση 51%, όπως αναφέρει η αγγλόφωνη ηλεκτρονική εφημερίδα Gazete Duvar. Στις 17 Δεκεμβρίου, ο κατώτατος μισθός μειώθηκε κατά άλλα 10 δολάρια, σύμφωνα με το Gazete Duvar.

Σε συνέντευξή του στον The Guardian, ο Gunay Akil, κάτοικος Κωνσταντινούπολης, είπε: “Τα πάντα είναι ακριβά αυτή τη στιγμή, μετά βίας τα βγάζουμε πέρα. Η οικογένειά μου έχει μετακομίσει στον πεθερό μου για να αποφύγει να πληρώσει ενοίκιο”.

Οι οικονομικοί αναλυτές λένε ότι, λόγω της απότομης αύξησης του πληθωρισμού, που πρόσφατα ξεπέρασε το 21%, ο νέος κατώτατος μισθός δύσκολα θα καλύψει το αυξανόμενο κόστος για βασικά αγαθά και προϊόντα. Οι οικονομολόγοι προβλέπουν ότι ο πληθωρισμός θα εκτιναχθεί κοντά στο 30% το επόμενο έτος λόγω της αύξησης των τιμών των εισαγωγών.

Ο Marek Drimal στη Societe Generale δήλωσε σε συνέντευξή του στο Reuters ότι η αύξηση “θα τροφοδοτήσει περαιτέρω τις πληθωριστικές πιέσεις, μαζί με τον σωρευτικό αντίκτυπο της αδυναμίας της λίρας”.

Στις 17 Δεκεμβρίου, “ο δείκτης αναφοράς Borsa Istanbul 100 της Τουρκίας βυθίστηκε 8,5% την Παρασκευή στη χειρότερη μέρα του από τον Μάρτιο, προκαλώντας δύο διακόπτες, που διέκοψαν τις συναλλαγές”, σύμφωνα με την Wall Street Journal. Την ίδια μέρα, η λίρα έπεσε πέρα από 17 ανά δολάριο ΗΠΑ, το χαμηλότερο σημείο όλων των εποχών.

Στις 18 Δεκεμβρίου, ο μεγαλύτερος επιχειρηματικός όμιλος της Τουρκίας TUSIAD προέτρεψε την κυβέρνηση του Ερντογάν “να εγκαταλείψει μια νομισματική πολιτική, που βασίζεται σε χαμηλά επιτόκια, που έχουν προκαλέσει πτώση της λίρας” και ζήτησε “επιστροφή στους κανόνες της οικονομικής επιστήμης”. Η ομάδα πρόσθεσε:

Ως αποτέλεσμα της αστάθειας που βιώνουμε τον τελευταίο καιρό, έχει καταστεί σαφές ότι οι στόχοι αυτού του οικονομικού προγράμματος, που [επιχειρούνται], δεν θα επιτευχθούν.

Την Κυριακή 19 Δεκεμβρίου, ο Πρόεδρος Ερντογάν απάντησε στην επιστολή ως “επίθεση στην κυβέρνηση”, προσθέτοντας ότι “η οικονομική πολιτική της κυβέρνησής μας προχωρά, όπως ακριβώς αποφασίσαμε, εκτός από την προσωρινή αστάθεια στις συναλλαγματικές ισοτιμίες”.

Βλέποντας το εθνικό τους νόμισμα να χάνει τόσο δραστικά την αξία του, ορισμένοι Τούρκοι μετέφεραν την απογοήτευσή τους στο Twitter, όπου το σκοτεινό χιούμορ μείωσε την πίεση.

Turkish Lira right now #dolar15 #Dolar16TL #asgariucret #ÖğretmenedeYüzde50zam #faizkararı pic.twitter.com/6tRqfyNXZR

— Mohammed Sekouty (@MohammedSekouty) December 16, 2021

Η τουρκική λίρα αυτή τη στιγμή

Turkish Central Bank ⬇️ pic.twitter.com/NPxE0hpfyA

— Can Okar (@canokar) December 17, 2021

Τουρκική Κεντρική Τράπεζα

Στις 19 Δεκεμβρίου, σε ένα τηλεοπτικό σχόλιο, ο Πρόεδρος Ερντογάν δεσμεύτηκε να συνεχίσει να μειώνει τα επιτόκια, όπως απαιτείται από το nas, μια αραβική λέξη για τις ισλαμικές διδασκαλίες. “Μειώνουμε τα επιτόκια. Μην περιμένετε τίποτα άλλο από εμένα. Ως μουσουλμάνος, ό,τι απαιτείται (από την ισλαμική διδασκαλία) θα συνεχίσω να το κάνω”, είπε υποσχόμενος να μειώσει τον πληθωρισμό ξανά στο 4%. Επί του παρόντος, ο ρυθμός πληθωρισμού κυμαίνεται γύρω στο 21% και η οικονομική ανάλυση προβλέπει ότι θα φτάσει το 30% το επόμενο έτος.