Το “Ευρωπαϊκό Δικαστήριο Ανθρωπίνων Δικαιωμάτων” της Katrinitsa έχει άδεια CC BY-NC-SA 2.0.

Την Παγκόσμια Ημέρα κατά της Ομοφοβίας, της Τρανσφοβίας και της Αμφιφυλοφοβίας στις 17 Μαΐου 2013, περίπου 50 ακτιβιστές για τα δικαιώματα των κουήρ βρέθηκαν αντιμέτωποι στην πρωτεύουσα Τιφλίδα από χιλιάδες αντιδιαδηλωτές με επικεφαλής Γεωργιανούς ορθόδοξους ιερείς. Παρά την έντονη αστυνομική παρουσία στην περιοχή, έφτασαν αντιδιαδηλωτές, κάποιοι από τους οποίους κουβαλούσαν πέτρες και μεταλλικές σχάρες και τελικά έσπασαν τις γραμμές της Αστυνομίας και επιτέθηκαν και κυνήγησαν τους ακτιβιστές εκτοξεύοντας πέτρες και αυγά. Πάνω από οκτώ χρόνια αργότερα, το Ευρωπαϊκό Δικαστήριο Ανθρωπίνων Δικαιωμάτων καταδίκασε επιτέλους τις επιθέσεις σε κουήρ πολίτες και την αδράνεια της κυβέρνησης.

Θυμούμενος τις επιθέσεις και το εχθρικό περιβάλλον από εκείνη την ημέρα, ο Giorgi Kikonishvili, ένα από τα άτομα που συμμετείχε στη διαμαρτυρία, έγραψε για το OC Media:

Δεν μπορούσα να το πιστέψω, μας πετούν πέτρες; Μας λιθοβολούν ζωντανούς; Βρέθηκα να ορμάω στα κίτρινα λεωφορεία εκκένωσης. Κοίταξα πίσω στην πλατεία και είδα δεκάδες χιλιάδες ανθρώπους να πλησιάζουν σαν τσουνάμι, με στόχο να μας καταστρέψουν. Δεν μπορούσα να ουρλιάξω, απλώς έτρεχα και είχα μια φράση στο μυαλό μου: “Είμαστε πολύ νέοι για να συμβεί αυτό πραγματικά!”

Παρά τα αιτήματα για διερεύνηση της επίθεσης, οι τοπικές Αρχές στη Γεωργία απέτυχαν να το πράξουν.

Τον Νοέμβριο του 2013, μια ομάδα 27 ατόμων υπέβαλε μήνυση στο Ευρωπαϊκό Δικαστήριο Ανθρωπίνων Δικαιωμάτων ισχυριζόμενη ότι οι Αρχές απέτυχαν να τους προστατεύσουν από τον όχλο ή να διεξαγάγουν κατάλληλη έρευνα στη συνέχεια. Οι αιτούντες παραπονέθηκαν ότι η κυβέρνηση παραβίασε το άρθρο 11 της Ευρωπαϊκής Σύμβασης για τα Ανθρώπινα Δικαιώματα (ελευθερία του συνεταιρίζεσθαι) σε συνδυασμό με το άρθρο 14 (προστασία από διακρίσεις).

Στις 16 Δεκεμβρίου 2021, το Ευρωπαϊκό Δικαστήριο Ανθρωπίνων Δικαιωμάτων αποφάσισε ομόφωνα ότι υπήρξε παραβίαση του άρθρου 3 (απαγόρευση απάνθρωπης ή ταπεινωτικής μεταχείρισης) σε συνδυασμό με το άρθρο 14 (απαγόρευση των διακρίσεων) της Ευρωπαϊκής Σύμβασης για τα Ανθρώπινα Δικαιώματα και το άρθρο 11 (ελευθερία του συνεταιρίζεσθαι) σε συνδυασμό με το άρθρο 14 της σύμβασης.

Το Δικαστήριο σημείωσε:

Το Δικαστήριο αμφισβήτησε την ανεξαρτησία και την αμεροληψία της έρευνας για τη βία κατά των προσφευγόντων, σημειώνοντας ότι είχε διεξαχθεί από την ίδια μονάδα του Υπουργείου Εσωτερικών, που ήταν υπεύθυνη για τη διασφάλιση της ασφάλειας στη συγκέντρωση.

Επιπλέον, ακόμη και αν είχαν ανοίξει δύο χωριστές ποινικές υποθέσεις, δεν είχαν επιτευχθεί απτά αποτελέσματα σε καμία.

Μια τέτοια παράταση αποκάλυψε τη μακροχρόνια αποτυχία των Αρχών – ίσως την απροθυμία – να διερευνήσουν την ομοφοβική και/ή τρανσφοβική βία. Ήταν επιτακτική ανάγκη οι Αρχές να διερευνήσουν την πιθανότητα ότι οι διακρίσεις έπαιξαν ρόλο στη διάπραξη ενός αδικήματος, δεδομένης της καλά τεκμηριωμένης εχθρότητας κατά της ΛΟΑΤ κοινότητας στη Γεωργία εκείνη την εποχή.

Ως εκ τούτου, έκρινε ότι οι εγχώριες Αρχές απέτυχαν να διεξαγάγουν κατάλληλη έρευνα για την κακομεταχείριση των 27 προσφευγόντων με κίνητρο μίσους, κατά παράβαση του άρθρου 3 μαζί με το άρθρο 14 της Σύμβασης.

Η Tsiala Ratiani, δικηγόρος από την Ομάδα Υποστήριξης Πρωτοβουλίας Γυναικών, που εκπροσώπησε 16 από τους αιτούντες στο Στρασβούργο, χαιρέτισε την απόφαση. Σε συνέντευξή στο OC Media, είπε: “Στη συγκεκριμένη περίπτωση, το δικαστήριο του Στρασβούργου διαπίστωσε ότι το κράτος απέτυχε να διασφαλίσει την ασφάλεια των ανθρώπων. Υπήρχαν τόσο βασανιστήρια όσο και διακρίσεις κατά των κουήρ ατόμων”.

Η πρόσφατη απόφαση έρχεται πέντε μήνες μετά την ακύρωση μιας προγραμματισμένης κουήρ πορείας Υπερηφάνειας στην Τιφλίδα, όταν βίαιοι ομοφοβικοί διαδηλωτές βγήκαν ξανά στους δρόμους. Τουλάχιστον 53 δημοσιογράφοι τραυματίστηκαν, ενώ κάλυπταν τη διαδήλωση. Ένας δημοσιογράφος, ο 37χρονος Aleksandre Lashkarava, πέθανε μια εβδομάδα αργότερα ως αποτέλεσμα τραυματισμών, που υπέστη κατά τη διάρκεια των διαδηλώσεων.

Σε μια συνέντευξη στο OC Media, η Ana Subeliani, συνδιευθύντρια του Pride Τιφλίδας, των διοργανωτών της ματαιωθείσας Πορείας Υπερηφάνειας του καλοκαιριού, είπε ότι η απόφαση του ανώτατου δικαστηρίου ανθρωπίνων δικαιωμάτων ήταν “ιστορική”.

“Αποδεικνύει ότι, δυστυχώς, έχουμε μια συστημική αποτυχία στη Γεωργία, όσον αφορά τα ζητήματα ΛΟΑΤ και ότι η κατάσταση από αυτή την άποψη χειροτερεύει κάθε χρόνο’.

Το Δικαστήριο διέταξε τη γεωργιανή κυβέρνηση να αποδώσει 195.000 ευρώ στα θύματα.