[1]Παιδιά που έχασαν τη ζωή τους στους λάκκους και τα χαντάκια, που άφησαν εργολάβοι: Από δεξιά προς αριστερά: Riya Bishwakarma, Sushil Layomagar, Aditya Layomagar, Jasmine Khatun, Suman Mahato, Anil Mahato, Karuna Bishwakarma και Samma Khatun. Φωτογραφία: Mukesh Pokhrel/HimalKhabar [2] μέσω Nepali Times, χρήση με άδεια.
Αυτό το άρθρο γράφτηκε αρχικά από τον Mukesh Pokhrel στα νεπαλέζικα στο Himal Khabar [2] και μια μετάφραση του Aryan Sitaula δημοσιεύτηκε [1] στους Nepali Times. Μια επεξεργασμένη έκδοση αναδημοσιεύεται από το Global Voices ως μέρος συμφωνίας κοινής χρήσης περιεχομένου.
Παρά τις διαμαρτυρίες, προκλητικοί εργολάβοι αμμοληψίας και λατομείων συνεχίζουν να αφήνουν μεγάλους εγκαταλελειμμένους λάκκους κατά μήκος των ποταμών του Νεπάλ, όπου παιδιά πνίγονται κατά δεκάδες κάθε χρόνο. Δεν υπάρχει ακριβής καταμέτρηση για το πόσα παιδιά χάνουν τη ζωή τους κάθε μουσώνα στους λάκκους και τις τάφρους, που αφήνουν εργολάβοι εξόρυξης, επειδή η Αστυνομία καταγράφει αυτούς τους θανάτους μόνο ως γενικευμένους “θάνατους από πνιγμό”. [3]
Η αμμοληψία είναι αχαλίνωτη στο Νεπάλ [4] και οι παράνομες και ανεξέλεγκτες εκσκαφές σε κοίτες ποταμών και μικρά ρέματα στοιχίζουν ανθρώπινες ζωές, εκτός από περιβαλλοντικούς κινδύνους. Μόνο στην περιοχή Ντανούσα [5], 206 παιδιά πνίγηκαν τα τελευταία δύο χρόνια. Τα περισσότερα από αυτά ήταν κάτω των 15 ετών και πέθαναν, ενώ κολυμπούσαν σε γεμάτους νερό λάκκους αμμοληψίας.
[2]Ο Bhojbahadur Layomagar με μια φωτογραφία του ανιψιού του, Sushil Layomagar. Φωτογραφία: Mukesh Pokhrel/HimalKhabar [2] μέσω Nepali Times. Χρησιμοποιείται με άδεια.
Ο δωδεκάχρονος Sushil Layomagar από το Μπιρέντρα Μπαζάρ δεν μπορούσε να επιστρέψει στο σχολείο μετά τις διακοπές τον Ιούλιο του 2019 λόγω των έντονων βροχοπτώσεων. Τον έστειλαν το απόγευμα να βοσκήσει κατσίκες, αλλά έπεσε σε ένα λάκκο βάθους 50 μέτρων, που έσκαψε ένας εργολάβος αμμοληψίας, και πνίγηκε μαζί με έναν φίλο του. Ο θάνατος του Sushil ήταν ένα διπλό σοβαρό πλήγμα για τη μητέρα του, Chhalimaya, της οποίας ο σύζυγος, Hari Bahadur, είχε πεθάνει στη Σαουδική Αραβία νωρίτερα εκείνο το έτος.
Ο λάκκος ήταν το αποτέλεσμα ενός εργολάβου, που εξόρυξε άμμο και χαλίκι για να χτίσει τον δρόμο Μπαρατπούρ-Σριραμπούρ, αφήνοντας την τρύπα στο έδαφος ανοιχτή, η οποία και γέμισε με νερό μετά τις βροχές. Έντονη διαμαρτυρία υπήρξε κατά του εργολάβου. “Τους είπαμε να σταματήσουν να σκάβουν, τα παιδιά θα πέσουν στο χαντάκι”, λέει η γιαγιά του Susil, Madhumaya Layomagar. “Αλλά μας φώναξαν, λέγοντας ότι εκείνοι κατείχαν τη γη και μπορούσαν να την κάνουν ό,τι ήθελαν”.
Την ίδια χρονιά, στη γειτονική συνοικία Sarlahi, η 6χρονη Samma Khatun και η 11χρονη Jasmine Khatun πνίγηκαν σε ένα λάκκο, που είχε σκαφτεί για έναν κλίβανο τούβλων. Τα δύο κορίτσια έφυγαν από το σπίτι για να παίξουν το μεσημέρι, αλλά, όταν δεν επέστρεψαν μετά από δύο ώρες, οι γονείς τους ξεκίνησαν μια ξέφρενη αναζήτηση.
[2]Η Ommaya Layomagar με μια φωτογραφία του γιου της, Aditya, που είχε πνιγεί μαζί με τον Sushil Layomagar. Φωτογραφία: Mukesh Pokhrel/HimalKhabar [2] μέσω Nepali Times. Χρήση με άδεια.
Δεν πνίγονται παιδιά σε εγκαταλελειμμένους λάκκους με άμμο μόνο στην περιοχή Ταράι. Στο Νουακότ, η 12χρονη Binita Balami έπεσε σε χαντάκι, που άφησαν παράνομοι αμμωρύχοι. Η 35χρονη Laxmi Tamang πήδηξε στη λιμνούλα για να τη σώσει, αλλά πνίγηκε κι αυτή. Πέρυσι, ένα 12χρονο αγόρι πνίγηκε σε παρόμοιες συνθήκες στον ποταμό Likhu στην ίδια περιοχή. [6]
Υπήρξαν πολλές τοπικές διαμαρτυρίες κατά των εργολάβων και εκκλήσεις για απαγόρευση των δραστηριοτήτων τους, αλλά τόσο οι αδειοδοτημένες όσο και οι παράνομες επιχειρήσεις έχουν τοπική πολιτική προστασία [7] και συνεχίζονται αμείωτα. Η αχαλίνωτη εξόρυξη άμμου δεν αποτελεί απλώς κίνδυνο για πνιγμό παιδιών, αλλά απειλεί και γέφυρες και άλλες υποδομές.
Κάτοικοι του Νακτζίζ στην Ντανούσα έχουν επανειλημμένα παραπονεθεί στον Δήμο για την παράνομη εξόρυξη χαλικιού [8] κατά μήκος του ποταμού Αουράχι, η οποία έχει οδηγήσει σε πολλούς θανάτους παιδιών. Ωστόσο, η πρακτική συνεχίζεται.
Μετά από διαμαρτυρίες κατά της παράνομης αμμοληψίας στον ποταμό Αουράχι, ο Dilip Mahato ξυλοκοπήθηκε [9] και στη συνέχεια παρασύρθηκε από ένα φορτηγό κοντά στο σπίτι του στη Σριπούρ τον Ιανουάριο του 2020. Ο Mahato ήταν φοιτητής κολεγίου στην Ινδία και είχε εξοργιστεί από τους επικίνδυνους λάκκους, που άφηναν οι εργολάβοι κοντά στο σπίτι του.
[2]Η Chandrakala Devi Mahato με μια φωτογραφία του γιου της, Dilip Mahato, που δολοφονήθηκε για τον ακτιβισμό του ενάντια στην παράνομη αμμοληψία. Φωτογραφία: Mukesh Pokhrel/HimalKhabar [2] μέσω Nepali Times. Χρήση με άδεια.
Μετά τη δολοφονία του, οι ντόπιοι σχημάτισαν μια αγωνιστική επιτροπή και έδωσαν [10] μια “χαμένη από χέρι” μάχη ενάντια στους εργολάβους. Ο πατέρας του Dilip, Ramjivan Mahato, λέει ότι η αστυνομία τάχθηκε στο πλευρό των ιδιοκτητών του Κέντρου Επεξεργασίας Άμμου Churiyamai.
Οι κυβερνητικοί κανονισμοί [11] για τις εκσκαφές άμμου απαγορεύουν την εξόρυξη άμμου και χαλικιού σε απόσταση 2 χιλιομέτρων από πόλεις και κατά μήκος ποταμών σε ακτίνα ενός χιλιομέτρου από αυτοκινητόδρομους και γέφυρες. Ο κανονισμός απαιτεί από τους εργολάβους να εξομαλύνουν τις τάφρους μετά την εξόρυξη, ώστε να μη μαζεύουν νερό. Οι κανόνες αγνοούνται κατάφωρα.
Ούτε οι εθνικές ούτε οι επαρχιακές κυβερνήσεις έχουν δεδομένα για το πόση άμμος, χαλίκι και ογκόλιθοι εξάγονται από τα ποτάμια και τα ρέματα του Νεπάλ κάθε χρόνο, αλλά η Επιτροπή Διάσωσης Cure Tarai Madhes εκτιμά ότι περισσότερα από 30 εκατομμύρια κυβικά μέτρα ποτάμιων πόρων συλλέγονται ετησίως σε εθνικό επίπεδο.
Οι δήμοι ορίζουν γενικά μια ελάχιστη τιμή 211 ρουπιών Νεπάλ ανά κυβικό μέτρο για άμμο και χαλίκι, όταν ζητούν προσφορές, πράγμα που σημαίνει ότι τα έσοδα για 30 εκατομμύρια κυβικά μέτρα θα πρέπει να είναι 6,33 δισεκατομμύρια ρουπίες Νεπάλ. Ωστόσο, σύμφωνα με την Εθνική Επιτροπή Φυσικών Πόρων και Οικονομικών, η κυβέρνηση εισέπραξε μόνο 4,62 δισεκατομμύρια ρουπίες σε έσοδα από εργολάβους άμμου και χαλικιού το τρέχον οικονομικό έτος, παρά το ότι το ένα τρίτο των δήμων σε όλη τη χώρα έχουν υπογράψει συμβάσεις για εκσκαφές. Είναι σαφές ότι το μεγαλύτερο μέρος της εξόρυξης είναι παράνομο ή έχει λάβει άδεια με αντάλλαγμα “μίζες”.
Μόνο 20 από τους 100 δήμους κατά μήκος της οροσειράς Cure [12], που εξάγουν άμμο και χαλίκι, είχαν στην πραγματικότητα άδειες, σύμφωνα με τον Prem Nath Poudel, γεωλόγο στην επιτροπή. Και προσθέτει: “Έγιναν πολύ περισσότερες ανασκαφές από όσες επιτρέψαμε. Ακόμη και στους 20 δήμους που έχουν έγκριση”.
[2]Ο Bachhelal Mahato δείχνει το σημείο, όπου πνίγηκε ο ανιψιός του, Anil Mahato. Φωτογραφία: Mukesh Pokhrel/HimalKhabar [2] μέσω Nepali Times. Χρήση με άδεια.
Η επιχείρηση καθοδηγείται από την αύξηση των κατασκευών [13] σε ολόκληρη τη χώρα, η οποία έχει αυξήσει τη ζήτηση για οικοδομικό υλικό. Το εμπόριο είναι τόσο επικερδές, που οι αρχηγοί πολιτικών κομμάτων [14], η τοπική διοίκηση και αξιωματούχοι της αστυνομίας συμμετέχουν σε αυτό.
Ο Dev Prakash Tripathi είναι ένας δημοσιογράφος που, αφού είδε την αχαλίνωτη παράνομη εξόρυξη άμμου στη γενέτειρά του, Μαλέχου, έγινε ακτιβιστής με την Εκστρατεία Save Trishuli [15] στην περιοχή Νταντίνγκ [16]. Λέει: “Ηγέτες και λαϊκοί εκπρόσωποι όλων των πολιτικών κομμάτων έχουν επενδύσει στο εμπόριο άμμου και χαλικιού, πράγμα που σημαίνει ότι οι επιχειρήσεις τους είναι υπεράνω του νόμου”.
Αυτό εξοργίζει οικογένειες όπως οι Layomagar κι οι Khatun, που έχασαν τα παιδιά τους από πνιγμό σε λάκκους με άμμο, και εξοργίζει τον Ramjivan Mahato, του οποίου ο ακτιβιστής γιος σκοτώθηκε από παράνομους εργολάβους σε συναναστροφές με τοπικούς πολιτικούς.
Στην Ντανούσα, οι εκσκαφείς και τα φορτηγά του Κέντρου Επεξεργασίας Άμμου Churiyamai επιστρέφουν στις όχθες του ποταμού Αουράχι σκάβοντας άμμο και χαλίκι. Η εταιρεία εξακολουθεί να απειλεί την οικογένεια Mahato . Λέει ο Ramjivan: “Λένε ότι σκοτώσαμε ήδη ένα από τα παιδιά σου, μη μας κάνεις να σκοτώσουμε άλλο ένα”.