[1]Εικονογράφηση: Mohamed Anwar, από το Unbias the News. Χρήση με άδεια.
Αυτό το άρθρο γράφτηκε αρχικά από την Yamuna Matheswaran υπό επιμέλεια της Ankita Anand και δημοσιεύτηκε στο Unbias The News [1]. Μια επεξεργασμένη έκδοση αναδημοσιεύεται σε δύο μέρη από το Global Voices ως μέρος συμφωνίας κοινής χρήσης περιεχομένου.
Ινδοί μετανάστες εργάτες στοχοποιούνται για να εργαστούν σε μεγάλα κατασκευαστικά έργα στην Σερβία, υποψήφια για ένταξη στην Ευρωπαϊκή Ένωση. Μια ομάδα εργαζομένων δεν είναι διατεθειμένη να εγκαταλείψει τον αγώνα για τον μισθό της, παρά τα νομικά “παραθυράκια” που έχει χρησιμοποιήσει μια εταιρεία εγγεγραμμένη στην Αμερική για σύμβαση για εργασία στη Σερβία.
Όταν ο 41χρονος Boobalan Dhanapal έφτασε στη Σερβία τον Ιούλιο του 2019, ήταν πρόθυμος να εργαστεί και να στέλνει χρήματα πίσω στην πατρίδα. Μαζί του συμμετείχαν συνάδελφοι οικοδόμοι από το Τσενάι, μια παράκτια πόλη στη νότια ινδική πολιτεία Ταμίλ Νάντου. Ο Boobalan, ο οποίος έχει πτυχίο πολιτικού μηχανικού, προσλήφθηκε για να εργαστεί ως εργοδηγός κατασκευών με μηνιαίο μισθό 440 ευρώ, συμπεριλαμβανομένης διατροφής και στέγασης. Εκείνο τον καιρό, έμοιαζε καλή συμφωνία.
Το 2019, περισσότεροι από 150 άνδρες από διάφορες πολιτείες της Ινδίας άρχισαν να εργάζονται για την GP Nikolić [2], μια σερβική κατασκευαστική εταιρεία, σε μια σειρά έργων υποδομής σε όλη τη βαλκανική χώρα.
Αυτά περιελάμβαναν τον αυτοκινητόδρομο Σούρτσιν-Ομπρένοβατς, την οδογέφυρα στο Χορτανόβτσι και διαμερίσματα για στρατιωτικό προσωπικό στο Κράλιεβο. Τα συμβόλαιά τους, ωστόσο, δεν υπεγράφησαν με την GP Nikolić, αλλά τη μητρική της εταιρεία, Idea Capital LLC [3], εγγεγραμμένη στο Μαϊάμι της Φλόριντα. Αυτή η λεπτομέρεια θα παίξει βασικό ρόλο στους αγώνες των εργαζομένων και στην απάντηση της σερβικής κυβέρνησης. Συγκεκριμένα, και οι δύο εταιρείες συνδέονται με το ίδιο πρόσωπο, τη Nina Nikolić.
Η πολλή δουλειά δεν τρώει τον αφέντη
Στη Σερβία, οι Ινδοί εργάτες λένε ότι έπρεπε να αντιμετωπίσουν παράτυπες πληρωμές ή μη καταβολή μισθών, που κυμαίνονταν από περίπου 320 έως 500 ευρώ, εκτός από τις χαρακτηριζόμενες κακές συνθήκες εργασίας και διαβίωσης. Ο Boobalan, ο οποίος εργάστηκε στο Βελιγράδι και στη συνέχεια στο Κράλιεβο, λέει ότι τα προβλήματά του με τις πληρωμές ξεκίνησαν τον Μάρτιο του 2020 και ότι εξακολουθεί να περιμένει μισθούς τεσσάρων μηνών.
“Η οικογένειά μου αντιμετώπισε πολλά προβλήματα, όταν δεν έλαβε τα χρήματα”, λέει μέσω του Zoom, μιλώντας στα ταμίλ. “Αγωνιζόμουν να πληρώσω ακόμα και τα δίδακτρα των παιδιών μου”.
Ο Boobalan προσθέτει ότι η αμοιβή του στο Τσενάι είναι 35.000 ινδικές ρουπίες, περίπου 400 ευρώ τον μήνα, αλλά στη συνέντευξή του με την Nikolic, του ειπώθηκε ότι η αμοιβή, με την οποία προσλαμβανόταν, θα αυξανόταν κατά 200 ευρώ σε τρεις μήνες. Αυτό όμως δεν συνέβη ποτέ.
[1]“Η πραγματικότητα: παράτυπες ή καθόλου πληρωμές μισθών, κακές συνθήκες εργασίας και διαβίωσης, για παράδειγμα: οι εγκαταστάσεις αποτελούνταν από προκάτ κοντέινερ, όπου στριμώχνονταν τέσσερα άτομα σε ένα δωμάτιο”. Πάνω από 150 άνδρες έφυγαν από την Ινδία για να εργαστούν στη Σερβία το 2019. Αυτή είναι η πραγματικότητά τους. Γραφικό μέσω Unbias the News. Χρησιμοποιείται με άδεια.
Ο Mukhtar Ahamad, από την άλλη πλευρά, λέει ότι σταμάτησε να λαμβάνει τον μισθό του των 320 ευρώ από τον τρίτο μήνα και μετά και ότι η Idea Capital του οφείλει δεδουλευμένα τεσσάρων μηνών. Παρά τους ισχυρισμούς του εργοδότη ότι θα πληρωθούν, οι εργαζόμενοι λένε ότι οι πληρωμές δεν έγιναν ποτέ.
Ο Ponkumar Ponnuswamy, πρόεδρος της Tamizhaga Kattida Thozhilalargal Mathiya Sangam (TKTMS), ενός συνδικάτου εργαζομένων στον τομέα των κατασκευών με έδρα το Ταμίλ Νάντου, δηλώνει ότι κατά μέσο όρο η GP Nikolić οφείλει σε κάθε ζημιωθέντα εργάτη 1.100-2.200 ευρώ. “Συνολικά, είναι ένα πολύ μεγάλο χρηματικό ποσό”, λέει.
Ελλείψεις εργατικού δυναμικού; Ιδού μετανάστες εργάτες
Καθώς οι πολίτες επιλέγουν όλο και περισσότερο να μεταναστεύσουν αναζητώντας καλύτερες ευκαιρίες, οι χώρες στα Βαλκάνια αντιμετωπίζουν δημογραφική κρίση [4]. Ο Goran Rodić, αντιπρόεδρος του Επιμελητηρίου Κατασκευαστικής Βιομηχανίας της Σερβίας, έχει δηλώσει [5] στο παρελθόν ότι η Σερβία αντιμετωπίζει σοβαρή έλλειψη ειδικευμένων και ανειδίκευτων εργαζομένων. Ταυτόχρονα, η σερβική κυβέρνηση αποκτά σταθερά χρηματοδότηση [6] για νέα έργα υποδομής, που χρειάζονται εργατικό δυναμικό.
Η απόκτηση οικοδομικών αδειών, επίσης, έγινε σημαντικά ευκολότερη ως αποτέλεσμα του επταετούς Προγράμματος Επιχειρηματικής Ενεργοποίησης USAID. Η Σερβία είναι επί του παρόντος ο δεύτερος μεγαλύτερος αποδέκτης άμεσων ξένων επενδύσεων μεταξύ των οικονομιών σε μεταβατικό στάδιο μετά τη Ρωσία.
Ο Jasmin Redzepović από την Building and Wood Workers’ International [7] (BWI), μια παγκόσμια ομοσπονδία συνδικαλιστικών οργανώσεων, σημειώνει ότι οι εργαζόμενοι από τα Βαλκάνια μεταναστεύουν ολοένα και περισσότερο στην Ευρωπαϊκή Ένωση, τη Δυτική Ασία και τη Ρωσία. Ταυτόχρονα, χώρες όπως η Τουρκία, η Κίνα και το Αζερμπαϊτζάν συνάπτουν συμβάσεις για έργα και φέρνουν το δικό τους εργατικό δυναμικό στη Σερβία.
“And then you have companies from Serbia, Croatia and other Balkan countries that are hiring workers through some agencies for daughter companies,” he says. “So we have a variety of instances where Indian, even Nepalese and Filipino workers—not [just] workers from Romania or neighboring countries—are entering [the region].”
- Jasmin Redzepović, Building and Wood Workers’ International
Και έτσι, έχεις εταιρείες από τη Σερβία, την Κροατία και άλλες βαλκανικές χώρες, που προσλαμβάνουν εργάτες μέσω κάποιων πρακτορείων για θυγατρικές εταιρείες”, λέει. “Έχουμε λοιπόν μια ποικιλία περιπτώσεων όπου Ινδοί, ακόμη και Νεπαλέζοι και Φιλιππινέζοι εργάτες – όχι [μόνο] εργαζόμενοι από τη Ρουμανία ή γειτονικές χώρες – εισέρχονται στην περιοχή.
[1]Φωτογραφία: Boobalan Dhanapal μέσω Unbias the News. Χρήση με άδεια.
Μεγάλες συμφωνίες μεταξύ χωρών, φτηνή συμφωνία για τους εργαζόμενους
Την τελευταία δεκαετία, η Κίνα επενδύει όλο και περισσότερο στα Δυτικά Βαλκάνια μέσω της Πρωτοβουλίας Μία Ζώνη Ένας Δρόμος (BRI). Μεταξύ άλλων τοποθεσιών, οι Ινδοί μετανάστες συμμετείχαν στο τμήμα Σούρτσιν-Ομπρένοβατς [8] (αυτοκινητόδρομος Α2) του φιλόδοξου έργου του Διαδρόμου 11, που θα συνδέει το Βελιγράδι με το Μπαρ [9] του Μαυροβουνίου. Ανάδοχος για τον αυτοκινητόδρομο Σούρτσιν-Ομπρένοβατς, του οποίου το 85% χρηματοδοτείται από δάνεια από την Κινεζική Τράπεζα Εξαγωγών-Εισαγωγών, είναι η China Communications Construction Company Ltd (CCCC). Η GP Nikolić είναι ένας από τους πολλούς υπεργολάβους.
Το 2018, η σερβική κυβέρνηση υπέγραψε διμερή συμφωνία με την Κίνα παραιτούμενη από την εφαρμογή της σερβικής εργατικής νομοθεσίας για τους Κινέζους υπηκόους, που εργάζονται στη Σερβία. Τον τελευταίο καιρό, ρεπορτάζ για την εκμετάλλευση Κινέζων [10] και Τούρκων [11] οικοδόμων στη Σερβία έχουν δημοσιευτεί από το Δίκτυο Βαλκανικού Ερευνητικού Ρεπορτάζ (BIRN) και το Radio Free Europe αντίστοιχα.
“Δεν υπάρχει πολιτική βούληση στη Σερβία για τη λύση του προβλήματος με τους ξένους εργάτες προς όφελος αυτών των εργαζομένων. Αντίθετα, οι ξένες αγορές εργασίας θεωρούνται ιδανική πηγή φθηνής και εντελώς απροστάτευτης εργασίας”, λέει ο Mario Reljanović, επιστημονικός συνεργάτης στο Ινστιτούτο Συγκριτικού Δικαίου στο Βελιγράδι.