Στιγμιότυπο οθόνης από το κανάλι του Alibek Narimanov στο YouTube, που εμφανίζει μερικούς από τους στίχους του τραγουδιού “Я умираю в Нур-Султане (Πεθαίνω στη Νουρσουλτάν”). Οι στίχοι εδώ λένε “Отпусти меня из этого рая” (Αφήστε με να φύγω από αυτόν τον παράδεισο).

Τον Ιούνιο του 2019, το καζάκικο συγκρότημα Opia x Kisa v kolese κυκλοφόρησε ένα τραγούδι με τίτλο “Πεθαίνω στη Νουρσουλτάν”, αναφερόμενο στην πρωτεύουσα του Καζακστάν, αλλά και στην προσωπολατρεία του ιστορικού ηγέτη Νουρσουλτάν Ναζαρμπάγιεφ. Λιγότερο από τρία χρόνια αργότερα, οι στίχοι του τραγουδιού ακούγονται προφητικοί εν όψει της αναταραχής και της βίας, που επηρεάζει τη χώρα.

Η σημερινή πρωτεύουσα του Καζακστάν έχει αλλάξει το όνομά της τέσσερις φορές ήδη: από Ακμολίνσκ υπό την τσαρική Ρωσία, σε Τσελίνογκραντ υπό σοβιετική κυριαρχία, σε Αστάνα (που σημαίνει πρωτεύουσα στα καζάκικα) μετά την ανεξαρτησία το 1998, σε Νουρσουλτάν (που μπορεί να μεταφραστεί ως “ακτινοβόλος σουλτάνος”) στις 23 Μαρτίου 2019, από το μικρό όνομα του Νουρσουλτάν Ναζαρμπάγιεφ, ηγέτη της χώρας για τρεις δεκαετίες. Ο Ναζαρμπάγιεφ παραιτήθηκε από την προεδρία τον Μάρτιο του 2019, αλλά παραμένει βασικό πρόσωπο στην πολιτική και την πρόσφατη ιστορία του Καζακστάν. Του δόθηκε ο τίτλος του Ελμπασί, “Ηγέτης του Έθνους”, και είναι ο πρόεδρος του κυβερνώντος κόμματος Nουρ-Οτάν.

Το αρχικό συγκρότημα Opia ιδρύθηκε το 2019 από τα αδέρφια Ilya Menshikov και Yekaterina Zagorovskaya, που τώρα παίζουν κάτω από δύο ξεχωριστές ονομασίες, εξ ου και το διπλό όνομα Opia x Kisa v kolese. Σύμφωνα με τον παραγωγό τους, Ruslan Yakupov, ο οποίος δημιούργησε το Qazaq Indie, μια δισκογραφική για εναλλακτική καζακική μουσική, και από τον οποίο πήρε συνέντευξη το Global Voices μέσω WhatsApp, η πρόθεση του τραγουδιού δεν είναι πολιτική, αλλά μάλλον ειρωνική.

Όπως δείχνουν οι στίχοι, το μήνυμα είναι ένα μήνυμα κοροϊδίας:

Мой Елбасы, отпусти меня из этого рая
Мой народ никогда не востанет
Я не знаю серой степи края
Я умираю в Нур-султане

Заблокируй интернет, вдруг я выложу это в сеть
Арестуй меня, я не должна была петь
Нарожу десять детей, назову их Нурсултаны
И пускай они правят в Нур Отане

Это мой газ и моя нефть
Из путей для нас здесь только смерть
Я пытался найти смысл жизни, но не смог
Черт бы побрал Алматинский смог
Скорей свяжите вы меня уже на площади
Мои слова так много значат, но не слышно их
Вывешу и напишу на своем чистом плакате на мосту

Ελμπασί μου, άσε με να φύγω από αυτόν τον παράδεισο
Ο λαός μου δεν θα επαναστατήσει ποτέ
Δεν γνωρίζω πού τελειώνει η γκρίζα στέπα
Πεθαίνω στη Νουρσουλτάν

Μπλόκαρε το Διαδίκτυο, σε περίπτωση που το δημοσιεύσω αυτό
Συλλάβετέ με, υποτίθεται δεν πρέπει να τραγουδώ
Θα γεννήσω δέκα παιδιά, θα τα βγάλω Νουρσουλτάν
Και ας καθοδηγήσουν το κόμμα Νουρ Οτάν

Είναι το αέριο και το πετρέλαιό μου
Η μόνη διέξοδος για εμάς είναι ο θάνατος
Προσπάθησα να βρω νόημα σε αυτή τη ζωή, αλλά δεν τα κατάφερα
Στο διάολο η αιθαλομίχλη στο Αλμάτι
Απλά δέστε με στην πλατεία
Τα λόγια μου έχουν τόσο νόημα, που δεν ακούγονται
Θα τα γράψω σε μια καθαρή αφίσα και θα την κρεμάσω στη γέφυρα

Το τραγούδι απηχεί έντονα το γενικό συναίσθημα πολλών Καζάκων, που έχουν βιώσει τη διαφθορά και μια ολοένα και πιο αυταρχική κυβέρνηση για δεκαετίες τώρα. Επομένως, δεν αποτελεί έκπληξη το γεγονός ότι φαίνεται να περιγράφει τα γεγονότα του Ιανουαρίου του 2022, που συγκλόνισαν το Καζακστάν και οδήγησαν για άλλη μια φορά σε διακοπή λειτουργίας του διαδικτύου, συλλήψεις και λογοκρισία.

Καθώς το διαδίκτυο αποκαθίσταται σταδιακά στο Αλμάτι, όπου ζει, η Gulim Amirkhanova, ειδικός των ΜΜΕ, ξεκίνησε μια μεγάλη ανάρτηση στο Facebook στις 11 Ιανουαρίου παραθέτοντας τη γραμμή του τραγουδιού, που λέει “Ελμπασί, άσε με να φύγω από αυτόν τον παράδεισο”.

Όπως είπε στο Global Voices:

Ну эта песня как раз передает настроение и атмосферу нашего состояния. «Отпусти нас из этого рая». Только рай в кавычках тут должен быть, и вместо Нур-Султана – Алматы. Состояния сегодня – после всего, что мы пережили и как прожили эти дни.

Αυτό το τραγούδι μεταφέρει με ακρίβεια τη διάθεση και την ατμόσφαιρα της σημερινής μας κατάστασης. “‘Ασε με να φύγω από αυτόν τον παράδεισο”. Εδώ, όμως, ο παράδεισος πρέπει να γράφεται σε εισαγωγικά, και αντί για τη Νουρσουλτάν, έχουμε το Αλμάτι. Είναι η κατάστασή μας σήμερα, μετά από όλα όσα περάσαμε, πώς περάσαμε εκείνες τις μέρες.

Το τραγούδι βρίσκεται και στο Spotify:

Βρείτε περισσότερες προτάσεις για τραγούδια και μουσικές λίστες από τη συλλογή Spotify του Global Voices.