Πορτογαλία: Βραβεύεται ακτιβιστής ανθρωπίνων δικαιωμάτων που πολεμά τον ρατσισμό
Mamadou Ba του Ρατσισμός ΣΟΣ – στιγμιότυπο από βίντεο στο YouTube
Η ευαισθητοποίηση και η συζήτηση για τον ρατσισμό αυξάνονται στην Πορτογαλία τα τελευταία τέσσερα χρόνια. Ενώ υπήρξαν πολυάριθμα ρατσιστικά περιστατικά στην πολιτική και στη σφαίρα των μέσων ενημέρωσης, ορισμένοι ακτιβιστές κερδίζουν επιτέλους τον σεβασμό και την αναγνώριση, που τους αξίζει. Ο Mamadou Ba, εξέχων ακτιβιστής που ζει στην Πορτογαλία και έχει αφιερώσει τη ζωή του στην καταπολέμηση του ρατσισμού και της ρητορικής μίσους, κέρδισε πρόσφατα το Βραβείο για Υπερασπιστές Ανθρωπίνων Δικαιωμάτων σε κίνδυνο, που απονεμήθηκε από την Front Line Defenders.
Το βραβείο, μαζί με μια σειρά επιτευγμάτων και παρασκηνίων στις φυλετικές σχέσεις της Πορτογαλίας, έχει πυροδοτήσει συζητήσεις για τους αποικιακούς δεσμούς της χώρας και τα σημερινά φυλετικά ζητήματα.
Αυτό φάνηκε ιδιαίτερα ξεκάθαρο το 2019, όταν, για πρώτη φορά, εξελέγησαν στο κοινοβούλιο της Πορτογαλίας τρεις μαύρες γυναίκες.
Οι τρεις γυναίκες, όλες με καταγωγή από τη Γουινέα, ήταν η Beatriz Dias με το κόμμα Bloco de Esquerda, η Romualda Fernandes με το Σοσιαλιστικό Κόμμα και η Joacine Katar Moreira με το κόμμα Livre. Η κυβέρνηση της Γουινέας-Μπισάου την χαρακτήρισε “ιστορική στιγμή” στην πορτογαλική δημοκρατία.
Η Joacine Katar, η μοναδική εκλεγείσα από το κόμμα της, τράβηξε τα περισσότερα βλέμματα και διαμάχες. Μετά την εκλογή της, κάποιοι είπαν ότι δεν έπρεπε να αναλάβει καθήκοντα, γιατί δεν ήταν Πορτογαλίδα και μάλιστα έπρεπε να απελαθεί στη χώρα καταγωγής της.
Μία από τις πιο επικριτικές φωνές ήταν ο συνάδελφος βουλευτής André Ventura, ο οποίος ηγείται ενός από τα πιο συντηρητικά ακροδεξιά κόμματα στην Πορτογαλία. Σε απάντηση στην κριτική, το κόμμα της Joacine θρηνούσε ότι, αντί να εμπνεύσει έναν εορτασμό για τα επιτεύγματα της Katar, αυτές οι εκλογές οδήγησαν σε επιθέσεις στον χαρακτήρα της. Η ανακοίνωσή τους ανέφερε:
Face aos contínuos ataques de carácter e referências de índole racista e sexista por parte de deputados e dirigentes partidários da direita, nomeadamente do CDS-PP e do partido de extrema-direita “Chega”, e que têm como alvo a deputada Joacine Katar Moreira, deputada única representante do partido LIVRE, o LIVRE não pode deixar de repudiar veementemente esses ataques e o uso de uma linguagem depreciativa e difamatória, que perpetua estigmas racistas e sexistas na sociedade portuguesa.
Αντιμέτωποι με τις συνεχείς προσωπικές επιθέσεις και τις ρατσιστικές και σεξιστικές αναφορές από δεξιούς βουλευτές και ηγέτες κομμάτων, συγκεκριμένα από το CDS-PP και το ακροδεξιό κόμμα Chega με στόχο την Joacine Katar Moreira, την μοναδική εκπρόσωπο του κόμματος LIVRE, το LIVRE μπορεί μόνο να απορρίψει σθεναρά αυτές τις επιθέσεις και τη χρήση υποτιμητικής και δυσφημιστικής γλώσσας, που διαιωνίζει τις ρατσιστικές και σεξιστικές προκαταλήψεις στην πορτογαλική κοινωνία.
Η επίθεση του Ventura θεωρήθηκε επίσης ως στρατηγική για την απονομιμοποίηση των μη λευκών στην πολιτική σφαίρα και την εξάλειψη των πολιτικών, που προάγουν την φυλετική-εθνοτική ισότητα, όπως αναφέρεται από τοπική εφημερίδα.
Στις 19 Μαΐου, η Katar έγραψε μια ανάρτηση στη σελίδα της στο Facebook, στην οποία τόνισε την ανάγκη καταπολέμησης του ρατσισμού:
A 21 de Março comemoramos o Dia Internacional de Luta pela Eliminação da Discriminação Racial. Pedi a 100 pessoas que usassem a sua voz e palavra para se manifestarem. E peço-vos que as escutem. O racismo combate-se com o Lugar de Escuta. A 20 e 21 de Março publicarei aqui 100 cartões. Obrigada e a Luta é de todas e todos!
Στις 21 Μαρτίου, γιορτάσαμε την Παγκόσμια Ημέρα για την Εξάλειψη των Φυλετικών Διακρίσεων. Ζήτησα από 100 άτομα να χρησιμοποιήσουν τις φωνές και τα λόγια τους για να μιλήσουν. Και σας ζητώ να τους ακούσετε. Ο ρατσισμός καταπολεμάται από θέση ακρόασης. Στις 20 και 21 Μαρτίου θα δημοσιεύσω εδώ 100 κάρτες. Σας ευχαριστώ και ο αγώνας είναι για όλους!
Δυστυχώς, η Katar δεν είναι η μόνη πολιτική προσωπικότητα, που αντιμετωπίζει ρατσιστικές αντιδράσεις. Τον Αύγουστο του 2020, στάλθηκε ανώνυμο email στις βουλεύτριες Mariana Mortágua και Joacine Katar Moreira δίνοντάς τους “προθεσμία 48 ωρών” να “παραιτηθούν από τα πολιτικά τους καθήκοντα και να εγκαταλείψουν το πορτογαλικό έδαφος”. Οι δράστες απείλησαν να βλάψουν μέλη της οικογένειάς τους, εάν δεν συμμορφώνονταν, για την “εγγύησης της ασφάλειας του πορτογαλικού λαού”.
Σε μια άλλη κατάφωρη περίπτωση ρατσισμού, οι φίλαθλοι πλημμύρισαν τη σελίδα του αθλητή συλλόγων της Λισαβόνας Hugo Gil e Benfica στο Facebook με ρατσιστικά σχόλια, που επιτέθηκαν σε σχολιαστή από το κανάλι Televisão Pública de Portugal, RTP, αφού επέκρινε τον Gil e Benfica. Μετά το περιστατικό, ο Gil e Benfica έκανε δημόσια έκκληση στους followers του να σταματήσουν να διαδίδουν τέτοια σχόλια:
Lamento pessoal, mas neste campo eu sou completamente contra. E nesta luta eu estou ao lado do Blessing ou outra pessoa, mesmo que o tenha criticado numa opinião sua.Não é fácil controlar tantos comentários e isso não serve de desculpa. Sinto-me envergonhado com esta situação e qualquer comentário passará a ser condenado e apagado. Somos muito mais do que isto. As minhas mais sinceras desculpas.PS: Obrigado às pessoas que me alertaram e se preocuparam com a situação.
Συγγνώμη παιδιά, αλλά σε αυτό το θέμα είμαι εντελώς αντίθετος. Και σε αυτόν τον αγώνα είμαι στο πλευρό του Blessing ή οποιουδήποτε άλλου, ακόμα κι αν τους έχετε κατακρίνει κατά τη γνώμη σας.
Δεν είναι εύκολο να διαχειριστείς τόσα σχόλια και αυτό δεν είναι [απλώς] δικαιολογία. Νιώθω ντροπή για αυτήν την κατάσταση και οποιοδήποτε [τέτοιο] σχόλιο θα καταδικαστεί και θα διαγραφεί. Μπορούμε και καλύτερα. Την πιο ειλικρινή μου συγγνώμη.
ΥΓ: Ευχαριστώ τον κόσμο που με ειδοποίησε και προβληματίστηκε για την κατάσταση.
Η αναγνώριση
Όλες αυτές οι υποθέσεις κορυφώθηκαν πρόσφατα με την αναγνώριση του Mamadou Ba. Ο Ba είναι μέλος του κινήματος Ρατσισμός ΣΟΣ από το 1999 και είναι ιδρυτικό μέλος αρκετών εθνικών και ευρωπαϊκών οργανώσεων, που υπερασπίζονται τα δικαιώματα μεταναστών και περιθωριοποιημένων λόγω φυλής.
Ο Mamadou είναι μια από τις πιο εξέχουσες φωνές του αντιρατσιστικού κινήματος στην Πορτογαλία και επίσης συχνά στοχοποιείται από ακροδεξιά και νεοναζιστικά κινήματα.
Για παράδειγμα, στις αρχές του 2020, ο Mamadou Ba έλαβε επιστολή στο σπίτι του με απειλή θανάτου. Τον Φεβρουάριο του 2021, κυκλοφόρησαν ηλεκτρονικό ψήφισμα για να του αφαιρεθεί η πορτογαλική υπηκοότητα και να απελαθεί από την Πορτογαλία. Και από τον Ιούνιο, τα κεντρικά γραφεία της Ρατσισμός ΣΟΣ έχουν βανδαλιστεί δύο φορές με σβάστικες και ρατσιστικές προσβολές.
Our second award winner from Europe & Central Asia is Mamadou Ba from SOS Racismo, #Portugal.
Born in Senegal, and an immigrant, Mamadou has dedicated his life to anti-racist activism. (cont.)https://t.co/iGBSb9Ij8N pic.twitter.com/6HE0aWsGpb
— Front Line Defenders (@FrontLineHRD) November 24, 2021
Ο δεύτερος νικητής μας από την Ευρώπη και την Κεντρική Ασία είναι ο Mamadou Ba από την Ρατσισμός ΣΟΣ της Πορτογαλίας.
Γεννημένος στη Σενεγάλη και μετανάστης, ο Mamadou έχει αφιερώσει τη ζωή του στον αντιρατσιστικό ακτιβισμό. (συνεχίζεται)
Σε αναγνώριση των προσπαθειών του, η Front Line Defenders απένειμε το Βραβείο για τους Υπερασπιστές των Ανθρωπίνων Δικαιωμάτων σε κίνδυνο στον ακτιβιστή Mamadou Ba από κατάλογο με διάφορους διεθνείς ακτιβιστές.
