Στις 28 Νοεμβρίου 1990, 28 άνδρες στο Ινάλ της Μαυριτανίας απαγχονίστηκαν από συναδέλφους στρατιώτες σε μια φυλακή μέσα στη νύχτα, επιλεγμένοι σχολαστικά ένας προς έναν για να σκοτωθούν, αφού κατηγορήθηκαν ότι σχεδίαζαν πραξικόπημα κατά της κυβέρνησης.

Η ημερομηνία, η οποία σηματοδοτεί επίσης την ανεξαρτησία της Μαυριτανίας από τη Γαλλία το 1960, συνεχίζει να στοιχειώνει ορισμένους Μαυριτανούς, που αναζητούν δικαιοσύνη για τις βάναυσες δολοφονίες αυτών των 28 ανδρών, οι οποίοι ήταν όλοι μαύροι.

Το δυτικό αφρικανικό έθνος της Μαυριτανίας είναι ένα μείγμα Αράβων-Βέρβερων και μαύρων Αφρικανών και οι ομάδες ανθρωπίνων δικαιωμάτων λένε ότι οι μαύροι Αφρικανοί υφίστανται εδώ και καιρό διακρίσεις και εκμετάλλευση.

Ο πρόεδρος της Επιτροπής Inal-France, Youba Dianka, εξηγεί:

Je tiens à préciser qu’Inal n’est qu’un exemple; il y a eu plusieurs Inal en Mauritanie. Des horreurs ont eu lieu à Azlatt, à Sory Malé, à Wothie, à Walata, à Jreida et dans toute la vallée. A l’intérieur de la caserne militaire d’Inal et environs, il y a eu des militaires écartelés, enterrés vifs, tués à bout portant, et pendus pour célébrer la fête de l’indépendance du pays en 1990.

Θέλω να διευκρινίσω ότι το Ινάλ είναι μόνο ένα παράδειγμα. Υπήρξαν πολλά Ινάλ στη Μαυριτανία. Φρίκες συνέβησαν και στο Αζλάτ, στο Σόρι Μαλέ, στο Ουέτι, στην Ουαλάτα, έλαβαν χώρα στο Azlatt, το Sory Malé, το Wothie, το Walata, την Ζρέιντα και σε όλη την κοιλάδα. Μέσα στους στρατιωτικούς στρατώνες του Ινάλ και τα περίχωρα, υπήρχαν στρατιώτες κρατούμενοι, που θάφτηκαν ζωντανοί, εκτελέστηκαν εξ επαφής και απαγχονίστηκαν, επειδή γιόρτασαν την ημέρα της ανεξαρτησίας της χώρας το 1990.

Την Ημέρα της Ανεξαρτησίας φέτος, οι Μαυριτανοί έδωσαν μεγαλύτερη προσοχή στην υποψηφιότητα της εθνικής τους ομάδας ποδοσφαίρου στους τελικούς του Κυπέλλου Εθνών Αφρικής (CAF) παρά στους ξεχασμένους “στρατιώτες, που κείτονταν σε ανώνυμους λάκκους…ακόμα περιμένοντας μια αξιοπρεπή ταφή”, γράφει ο Kaaw Elimane Bilbassi Touré, συντάκτης ειδήσεων του μαυριτανικού ειδησεογραφικού ιστότοπου Le Flambeau.

Ο Kiné-Fatim Diop, διευθυντής εκστρατείας για τη Δυτική Αφρική στη Διεθνή Αμνηστία, παρατήρησε φέτος τις αντιφάσεις μεταξύ του τι θα έπρεπε να είναι μια εορταστική ημέρα και του τι νιώθουν πραγματικά οι οικογένειες των περισσότερων θυμάτων:

Chaque année, pendant que les officiels célèbrent dans la joie l’accession à la souveraineté du pays, les familles des victimes pleurent et manifestent dans la tristesse pour demander justice et réparation. Face à elles, les autorités mauritaniennes s’efforcent d’ensevelir cette face hideuse de l’histoire, comme lorsqu’elles faisaient voter, en catimini en 1993, une loi d’amnistie confirmant l’amnésie de l’État sur les tueries des militaires il y a 30 ans.

Κάθε χρόνο, ενώ οι αξιωματούχοι γιορτάζουν με χαρά την έναρξη της εθνικής κυριαρχίας της χώρας, οι οικογένειες των θυμάτων κλαίνε και διαδηλώνουν με θλίψη ζητώντας δικαιοσύνη και αποζημίωση. Απέναντί ​​τους, οι Αρχές της Μαυριτανίας προσπαθούν να θάψουν αυτό το αποτρόπαιο πρόσωπο της ιστορίας, όπως όταν ψήφισαν κρυφά το 1993 έναν νόμο περί αμνηστίας, που επιβεβαίωνε την αμνησία του κράτους για τις δολοφονίες στρατιωτών πριν από 30 χρόνια.

Το Φόρουμ Ενάντια στην Ατιμωρησία και την Αδικία στη Μαυριτανία εξέφρασε τη λύπη του για την τραγωδία δύο αδερφών, συγκεκριμένα, που απαγχονίστηκαν εκείνη την τραγική νύχτα:

Absolument, une malédiction gratuite s’était battue sur les 28 officiers noirs ce soir-là. Telle la pendaison de deux frères Diallo Oumar Demba et son frère Diallo Ibrahima qui portaient des numéros successifs écrits par le moyen d’un feutre. Triste mort que celle d’assister placidement à la mort de son frère aîné. Les bourreaux tuaient avec précision, d’ailleurs, ils ne se limitaient pas seulement-là, ils trainaient les pendus et s’asseyaient sur leur cadavre.

Οπωσδήποτε, έπεσε κατάρα στους 28 στρατιώτες εκείνο το βράδυ. Όπως και στα δύο αδέρφια, τον Diallo Oumar Demba και τον αδελφό του, Diallo Ibrahima, που απαγχονίστηκαν φορώντας διαδοχικούς αριθμούς γραμμένους πάνω τους με στυλό. Αυτό που το κάνει πιο θλιβερό είναι να είσαι μάρτυρας του θανάτου του μεγαλύτερου αδερφού σου. Οι δήμιοι έκαναν τη δουλειά τους με ακρίβεια και στην πραγματικότητα δεν σταματούσαν στο κρέμασμα, αλλά και έσερναν τους νεκρούς και κάθονταν πάνω στα πτώματά τους.

Οι επιζώντες μιλούν ανοιχτά

Οι μαρτυρίες από τους επιζώντες συνεχίζουν να ρέουν μετά από 30 χρόνια.

Ο Mamadou Sy ήταν διοικητής μοίρας στον μαυριτανικό Στρατό, στη συνέχεια υποδιοικητής και τελικά διοικητής βάσης, προτού συλληφθεί εκείνο το βράδυ.

Στο βιβλίο του, “Κόλαση στο Ινάλ”, που κυκλοφόρησε το 2000, περιγράφει τα βασανιστήρια, που υπέστη, όταν οι στρατιωτικοί διοικητές του έδεσαν τα μάτια, τον έδεσαν και τον πέταξαν σε βρωμόνερα.

Ένας άλλος στρατιώτης, που επέζησε από εκείνη τη φρικτή νύχτα, κατάφερε να πάει στη Γαλλία για θεραπεία μετά το πέρας του χρόνου στη φυλακή με τη βοήθεια της Χριστιανικής Ένωσης Κατά των Βασανιστηρίων (ACAT στα γαλλικά). Καταθέτει υπό τον όρο της ανωνυμίας για τον ρατσισμό, που βίωσε στα 24 χρόνια της στρατιωτικής του θητείας:

Aussi loin que je remonte dans ma vie, depuis que j´ai commencé à comprendre, j´ai toujours constaté que les noirs n´avaient aucun droit, et que les Maures blancs étaient privilégiés. Chez nous, sur vingt ministres au gouvernement il y a un quart seulement pour les noirs, à l´armée, un seul Noir pour dix officiers. Dans un stage, si un Maure a mal travaillé, il l'emporte portant sur n´importe quel Noir. Et pas question de protester…

Από όσο θυμάμαι, από τότε που άρχισα να καταλαβαίνω, πάντα παρατηρούσα ότι οι μαύροι δεν είχαν ποτέ δικαιώματα και ότι οι λευκοί Μαυριτανοί ήταν προνομιούχοι. Εδώ, από τους είκοσι υπουργούς της κυβέρνησης, μόνο το ένα τέταρτο είναι μαύροι και στον Στρατό, υπάρχει μόνο ένας μαύρος στους δέκα αξιωματικούς. Κατά τη διάρκεια μιας πρακτικής άσκησης, αν ένας λευκός Μαυριτανός δεν είχε καλή απόδοση, θα κέρδιζε και πάλι οποιονδήποτε άλλο μαύρο. Και μην τολμήσεις να διαμαρτυρηθείς…

Περιγράφει τις μεθόδους βασανιστηρίων, που βίωσαν ο ίδιος και άλλοι στρατιώτες:

Par exemple, on creusait des trous dans le sable, on nous enterrait jusqu´au coup, la tête immobilisée, le visage nu tourné vers le soleil. Si on essayait de fermer les yeux, les gardes nous y jetaient du sable. Ensuite on nous remettait nos bandeaux.

Για παράδειγμα, σκάβανε τρύπες στην άμμο, μας έθαβαν μέχρι τον λαιμό, με τα κεφάλια μας ακινητοποιημένα και γυμνά, στραμμένα προς τον ήλιο. Αν προσπαθούσαμε να κλείσουμε τα μάτια μας, οι φρουροί μας πετούσαν άμμο. Μετά μας ξανάδεναν τα μάτια.

Η Maimuna Alpha Sy, γενική γραμματέας της Ένωσης Χήρων και Ανθρωπιστικών Θεμάτων, ήταν κάποτε παντρεμένη με τον Ba Baïdy Alassane, έναν πρώην τελωνειακό ελεγκτή. Η Alpha Sy λέει ότι ο εκλιπών σύζυγός της ήταν μεταξύ των θυμάτων, που σκοτώθηκαν το 1990.

Nous avons fait trois mois et dix jours à la recherche de mon mari sans pouvoir le retrouver … La Douane nous a dit qu’il est mort d’un arrêt cardiaque, ce qui n’est pas vrai. Il y a des témoins qui ont été arrêtés, ligotés et torturés avec lui. Il a été tué devant ces gens-là.

Περάσαμε τρεις μήνες και δέκα μέρες ψάχνοντας τον άντρα μου, αλλά μάταια… Το Τελωνείο μας είπε ότι πέθανε από καρδιακή ανακοπή, κάτι που δεν είναι αλήθεια. Μάρτυρες συνελήφθησαν, ήταν δεμένοι και βασανίστηκαν μαζί του. Σκοτώθηκε μπροστά τους.

Ποτέ ξανά

Στις 28 Νοεμβρίου 2018, Μαυριτανοί μετανάστες διαδήλωσαν μπροστά από την πρεσβεία της Μαυριτανίας στο Παρίσι της Γαλλίας ενάντια στην περιφρόνηση του κράτους για αυτό το τραγικό επεισόδιο.

Ο βουλευτής Kardiata Malick Diallo έδωσε μια αξιοσημείωτη ομιλία στο κοινοβούλιο της Μαυριτανίας για να αποτρέψει τον κόσμο να ξεχάσει, κατηγορώντας τον πρωθυπουργό ότι προστατεύει τους δράστες, οι οποίοι εξακολουθούν να κατέχουν υψηλά αξιώματα στην πολιτεία, ενώ τα δικαιώματα των θυμάτων δεν έχουν αντιμετωπιστεί σωστά:

Même si votre pouvoir ne peut être tenu comme directement responsable de ces actes qui ont définitivement souillé le 28 novembre, il n’en demeure pas moins qu’il avait la charge de trouver une solution adéquate basée sur le droit des victimes à la vérité et à la justice … Les grandes nations et les grands peuples ne cherchent jamais à gommer un épisode sombre de leur histoire mais le matérialisent par des symboles visibles pour les maintenir dans la mémoire afin de dire « PLUS JAMAIS CA ». M. le Premier ministre, votre pouvoir a préféré poursuivre et parachevé un processus de marginalisation et d’exclusion.

Ακόμα κι αν δεν είχατε άμεση ευθύνη για τις ενέργειες, που στιγμάτισαν κάθε 28η Νοεμβρίου, είχατε την ευθύνη για την εξεύρεση μιας κατάλληλης λύσης για τα δικαιώματα των θυμάτων στην αλήθεια και τη δικαιοσύνη…Τα μεγάλα έθνη και οι μεγάλοι άνθρωποι δεν προσπαθούν ποτέ να διαγράψουν ένα σκοτεινό επεισόδιο από την ιστορία τους, αλλά το δείχνουν στον κόσμο για να το θυμούνται όλοι και να πουν ΠΟΤΕ ΞΑΝΑ. Κύριε Πρωθυπουργέ, η εξουσία σας προτίμησε πολιτικές περιθωριοποίησης και αποκλεισμού.

Ως τον Οκτώβριο του 2018, από τις 24 υπουργικές θέσεις, μόνο πέντε καταλαμβάνονται από μαύρους ή μιγάδες, που αντιπροσωπεύουν έως και το 70% της κοινωνίας. Η πλειοψηφία του πληθυσμού εξακολουθεί να υποεκπροσωπείται μεταξύ των εκλεγμένων αντιπροσώπων, των μελών των δυνάμεων ασφαλείας, των αξιωματούχων και των τοπικών διοικητών.

Η Μαυριτανία είναι η τελευταία χώρα στον κόσμο, που κατήργησε επίσημα τη δουλεία το 1981, αλλά επιβλήθηκε μόλις το 2007 και εκτιμάται ότι το 20% εξακολουθεί να ζει υπό κάποια μορφή υποδούλωσης, οι περισσότεροι από τους οποίους είναι μαύροι ή μιγάδες.

Καθώς αυτός ο ιστορικός ρατσισμός υφίσταται ακόμα στη σημερινή Μαυριτανία, η δικαιοσύνη για τους επιζώντες και τις οικογένειές τους παραμένει απρόσιτη.