Φωτογραφία: Yadira Rocío Florez, χρησιμοποιείται με άδεια.

Το Γυμνάσιο Shoowa, μια σχολή πολεμικών τεχνών στο Ποπαγιάν της Κολομβίας, γιόρτασε την 35η επέτειό του στις 4 Φεβρουαρίου. Έχει μεταμορφώσει το σώμα και το μυαλό παιδιών, νέων και ενηλίκων, τόσο Κολομβιανών όσο και ξένων, που έχουν εκπαιδευτεί εκεί. Στη νότια Κολομβία, αυτό το διαμέρισμα μαστίζεται εδώ και δεκαετίες από την ένοπλη σύγκρουση της χώρας. Ωστόσο, εδώ, οι κοινότητες σπέρνουν συνεχώς σπόρους ειρήνης.

Η Κάουκα έχει ιστορικά πληγεί σκληρά από την ένοπλη σύγκρουση της Κολομβίας. Σύμφωνα με το Ινστιτούτο Μελετών για την Ειρήνη (Indepaz), από τις 13 σφαγές που σημειώθηκαν έως τις 29 Ιανουαρίου του τρέχοντος έτους, οι τρεις έχουν λάβει χώρα εδώ. Πέντε από τους 14 κοινωνικούς ηγέτες, που δολοφονήθηκαν φέτος στην Κολομβία, είναι από την Κάουκα.

Γι’ αυτό είναι τόσο σημαντικό που αυτό το μέρος, όπου έχουν εγκατασταθεί παράνομες ένοπλες ομάδες και αμφισβητούν την περιοχή για να δημιουργήσουν παράνομες καλλιέργειες, όπως κόκα, έχει την ευκαιρία να εστιάσει το μυαλό και το σώμα του σε έναν κλάδο, που προάγει σεβασμό, συντροφικότητα και μη βία.

Juan Carlos Escobar και Yadira Rocío Flórez, δάσκαλοι και εκπαιδευτές της σχολής. Φωτογραφία της συντάκτριας.

Εκεί εξασκείται το στυλ Gōjū-ryū, που σημαίνει δύναμη και ευελιξία, ένα στυλ Καράτε που προωθεί τη μη βία. Ο Juan Carlos Escobar Quirá, με μαύρη ζώνη και πέμπτο νταν, που διευθύνει αυτή τη σχολή, εξήγησε στο Global Voices ότι, σε μια χώρα που βιώνει τόση βία όπως η Κολομβία, επέλεξε τις μορφωτικές πολεμικές τέχνες, με έμφαση στις αξίες.

Η UNESCO υπογραμμίζει τον μεταμορφωτικό ρόλο του Καράτε επισημαίνοντας συγκεκριμένα προγράμματα, όπως ένα πρόγραμμα οικοδόμησης της ειρήνης στη Βραζιλία, ένα πρόγραμμα εκπαίδευσης γυναικών θυμάτων σεξουαλικής κακοποίησης στο Περού και ένα πρόγραμμα ενδυνάμωσης των νέων στις Φιλιππίνες.

Ήταν τέτοια η επιτυχία αυτού του κλάδου στην περιοχή, που η Κάουκα κέρδισε περισσότερα από 14 μετάλλια στο εθνικό πρωτάθλημα – διασυλλογικό και εσωτερικό – που πραγματοποιήθηκε τον Οκτώβριο του 2021 στο διαμέρισμα των Νήσων Σαν Αντρές στην Κολομβιανή Καραϊβική.

Μια διέξοδος από τη βία

Με αυτόν τον στόχο κατά νου, ο Escobar θυμάται με νοσταλγία τη δουλειά του ως δάσκαλος Καράτε μεταξύ 1999 και 2004 στο Μπελαλκάζαρ, έναν από τους πολλούς δήμους αυτού του διαμερίσματος, που πλήττονται από βία.

Ο Escobar ταξίδεψε στις περιορισμένες εκτάσεις, όπου ζουν οι αυτόχθονες πληθυσμοί, μακριά από το αστικό κέντρο του δήμου. Σε αυτές τις πόλεις, λέει ο Escobar, δεν υπάρχουν τόσες ευκαιρίες εργασίας όπως στην πόλη.

“Πολλοί βρήκαν δρόμο στο Καράτε, ξέφυγαν από τη βία, τον αλκοολισμό, το κάπνισμα και τους αντάρτες. Επιπλέον, άφησαν πίσω τους τις παράνομες καλλιέργειες κόκας, οι οποίες αντικαταστάθηκαν από καλλιέργειες καφέ”, επισημαίνει ο Escobar.

Η δέσμευση αυτής της κολομβιανής σχολής στις αξίες και την ειρήνη μπορεί να φανεί και σε άλλες ηπείρους. Τον περασμένο Οκτώβριο, η περιοχή των Μεγάλων Λιμνών στο Κονγκό στην Αφρική διεξήγαγε ένα πρωτάθλημα πολεμικών τεχνών, στοιχηματίζοντας στη διαρκή ειρήνη μεταξύ των νέων, που έχουν πέσει θύματα ή υπήρξαν δράστες ένοπλων συγκρούσεων.

Πεδίο μεταξύ γενεών

Η εξάσκηση του Καράτε είναι για ειρήνευση, επιμένει ο Escobar, γι’ αυτό και αυτή η εκπαίδευση στην παιδική ηλικία είναι τόσο σημαντική. Η σενσέι (εκπαιδεύτρια) Yadira Rocío Flórez είπε στο Global Voices ότι ενσταλάζουν σωματικό και συναισθηματικό αυτοέλεγχο, έτσι ώστε οι ανήλικοι να είναι καλοί μαθητές, πολίτες και μέλη της οικογένειας.

Ένας τρόπος για να ενσταλάξεις αξίες όπως ο σεβασμός είναι να το κάνεις μέσω της εκπαίδευσης με άτομα διαφορετικών ηλικιών.

Ο David στην προπόνησή του στο καράτε. Φωτογραφία: Yadira Rocío Flórez, χρησιμοποιείται με άδεια.

Ο 10χρονος David González, μαθητής στη Σχολή Σαμπανιά στο Ποπαγιάν, εξασκείται εδώ και εννέα μήνες με τον πατέρα του. “Αυτό που μου αρέσει περισσότερο είναι ότι εξυπηρετεί στη διοχέτευση συναισθημάτων. Υπάρχουν σχολές, όπου λένε ότι, αν κάποιος σε προκαλεί, πρέπει να ρίξεις μια γροθιά, μα όχι εδώ. Εδώ με διδάσκουν ότι αυτό το κάνω για να υπερασπιστώ τον εαυτό μου, όχι να επιτεθώ”, είπε ο González.

Εκτός από την έμφαση στα προσωπικά οφέλη για την υγεία, ο πατέρας του, Victor González, τονίζει:

Σε μια χώρα σαν τη δική μας, όπου υπάρχουν τόσες πολλές ελευθερίες, αλλά και εθισμός στα ναρκωτικά, οι πολεμικές τέχνες εστιάζουν τα παιδιά και τους νέους προς έναν στόχο. Τους πειθαρχούν. Σε ένα τόσο επιθετικό και βίαιο περιβάλλον, απελευθερώνει την ένταση και μειώνει την ταχύτητα, με την οποία ο κόσμος γυρίζει. Σε απαλλάσσει από όλα αυτά τα βάρη και αποκτάς τη γνώση να αμυνθείς έναντι άλλων ανθρώπων, που βγαίνουν έξω για επίθεση.

Η UNESCO ανακήρυξε το Καράτε ως την καλύτερη εκπαίδευση για παιδιά 4-21 ετών και το Καράτε στην Οκινάουα ως άυλη κληρονομιά της ανθρωπότητας. Συνιστά επίσης την εκμάθησή του σε οποιαδήποτε ηλικία.

Η αποδυνάμωση και η ηρεμία είναι δύο μεγάλα οφέλη για τον David. Ο πατέρας του πιστεύει ότι αυτή η πειθαρχία είναι αγέραστη και μπορεί να εξασκηθεί σε αυτή όλη η οικογένεια.

Η Julieta García, μητέρα του Juan José, έχει δει πώς ο πεντάχρονος γιος της έχει γίνει λίγο πιο ήρεμος, σκέφτεται πριν ενεργήσει και απολαμβάνει τον χρόνο που περνά τρεις φορές την εβδομάδα με άλλα παιδιά.

Ο Victor εκτελεί μια από τις ασκήσεις προθέρμανσης με τον γιο του, David. Φωτογραφία: Yadira Rocío Flórez, χρησιμοποιείται με άδεια.

Στη Σχολή Shoowa, η ενσωμάτωση είναι θεμελιώδης, γι’ αυτό και διαφορετικές γενιές εκπαιδεύονται και αντιμετωπίζονται με τον ίδιο σεβασμό. Ο μικρότερος μαθητής είναι τριών ετών και ο μεγαλύτερος 70 ετών.

Το μαρτυρεί ο Jonas Rûger, ένας Γερμανός που έζησε και εργάστηκε για αρκετά χρόνια στην Κολομβία.

Θα πήγαινα με την κόρη μου. Ήταν ένας πολύ οικείος χώρος, προπονούμαστε σε ένα περιβάλλον αμοιβαίου σεβασμού και φροντίδας και όπου ξεκινούσαμε με έναν όρκο, λέγοντας ότι είναι για να υπερασπιστούμε τον εαυτό μας, αν χρειαστεί. Μαθαίνουμε για την εμπιστοσύνη και την αμοιβαία προσοχή· γι’ αυτό μου άρεσε να πηγαίνω τις κόρες μου εκεί, γιατί ήταν κάτι περισσότερο από το να ρίξω μια καλή γροθιά.