Οι εντάσεις επανέρχονται στο Κοσσυφοπέδιο μετά την επιβολή κυρώσεων από την κυβέρνηση στη Ρωσία

Εικονογράφηση από Big Eye, χρησιμοποιείται με άδεια.

Αυτό το κείμενο δημοσιεύτηκε αρχικά από το Sbunker ως μέρος της περιφερειακής πρωτοβουλίας Κόμβος Ενάντια στην Παραπληροφόρηση Δυτικών Βαλκανίων και γράφτηκε από τον Fitim Gashi, με συνεισφορές των Demira Krujezi, Petrit Zogaj και Bardhi Bakija. Μια επεξεργασμένη έκδοση αναδημοσιεύεται σε δύο μέρη από το Global Voices με άδεια. Διαβάστε το πρώτο μέρος εδώ.

Η κυβέρνηση του Κοσσυφοπεδίου, σε συγχρονισμό με την Ευρωπαϊκή Ένωση και τις Ηνωμένες Πολιτείες, επέβαλε κυρώσεις στη Ρωσία. Οι κυρώσεις συνίστανται στη δέσμευση περιουσιακών στοιχείων στη Δημοκρατία του Κοσσυφοπεδίου προσώπων ή οντοτήτων, που υπόκεινται σε κυρώσεις, απαγόρευση ταξιδιού για άτομα υπό κυρώσεις, απαγόρευση για άτομα και οντότητες στο Κοσσυφοπέδιο να διαθέτουν κεφάλαια, είτε άμεσα είτε έμμεσα, σε άτομα και οντότητες που υπόκεινται σε κυρώσεις.

Η Συνέλευση του Κοσσυφοπεδίου συζήτησε επίσης την κρίση στην Ουκρανία και ενέκρινε ψήφισμα 12 σημείων. Εκτός από την καταδίκη της ρωσικής επίθεσης κατά της Ουκρανίας, η Συνέλευση αντιτάχθηκε στην προσέγγιση και τη συμπεριφορά χωρών, που ευθυγραμμίζονται με τη ρωσική επιθετικότητα και τον τρόμο κατά της Ουκρανίας, ξεκινώντας από τη βόρεια γείτονά της, την Σερβία.

Η Συνέλευση ζήτησε από την κυβέρνηση, εκτός από την προθυμία της να στεγάσει 20 Ουκρανούς δημοσιογράφους, να συντονίσει όλες τις περαιτέρω ενέργειες με διεθνείς εταίρους, καθώς και να εκφράσει την ετοιμότητά της για ενδεχόμενη στέγαση έως και 5.000 προσφύγων από την Ουκρανία. Ζήτησε επίσης να συσταθεί ειδικό ταμείο για να βοηθήσει τον ουκρανικό λαό, το οποίο θα συντονίζεται μεταξύ των δύο αντίστοιχων κυβερνήσεων, του Κοσσυφοπεδίου και της Ουκρανίας.

Η κατάσταση στην Ουκρανία επανέφερε επίσης στην ημερήσια διάταξη τα αιτήματα του Κοσσυφοπεδίου για ένταξη σε διεθνείς οργανισμούς, τα οποία για περισσότερο από ένα χρόνο είχαν ανασταλεί. Το Κοσσυφοπέδιο συνέχισε να εφαρμόζει σιωπηρά το μορατόριουμ, μην υποβάλλοντας καμία αίτηση. Την παραμονή της λήξης του μορατόριουμ, οι ΗΠΑ ενθάρρυναν τα μέρη να συνεχίσουν να δίνουν στον διάλογο με τη Σερβία μια ευκαιρία με στόχο την επίτευξη τελικής συμφωνίας.

Επετεύχθη συμφωνία στην Ουάσιγκτον στις 4 Σεπτεμβρίου 2020. Προέβλεπε ότι, μέχρι τις 4 Σεπτεμβρίου 2021, το Κοσσυφοπέδιο δεν θα υποβάλει αίτηση για ένταξη σε διεθνείς οργανισμούς και η Σερβία θα σταματούσε την εκστρατεία αποαναγνώρισής της.

Τώρα η Συνέλευση ζήτησε από την κυβέρνηση να λάβει όλα τα απαραίτητα μέτρα για την υποβολή αιτήσεων για ένταξη στο ΝΑΤΟ, την Ευρωπαϊκή Ένωση, το Συμβούλιο της Ευρώπης και άλλους διεθνείς οργανισμούς. Ζητήθηκε από τον Πρόεδρο της Συνέλευσης, σε συντονισμό με την κυβέρνηση και τους διεθνείς εταίρους, να απευθυνθεί στα ανώτατα κρατικά όργανα της Ισπανίας, της Ρουμανίας, της Σλοβακίας, της Ελλάδας και της Κύπρου, με αίτημα την αναγνώριση της ανεξαρτησίας του Κοσσυφοπεδίου. Προσκλήθηκαν και οι γειτονικές χώρες. Το ψήφισμα καταλήγει:

Η Συνέλευση της Δημοκρατίας του Κοσσυφοπεδίου, λαμβάνοντας υπόψη τις κοινές μας φιλοδοξίες για ένταξη στην Ευρωπαϊκή Ένωση και την εδραίωση της δημοκρατίας και της ασφάλειας στην περιοχή, καλεί το Κοινοβούλιο της Δημοκρατίας της Αλβανίας, το Κοινοβούλιο της Δημοκρατίας της Βόρειας Μακεδονίας, το Κοινοβούλιο της Δημοκρατίας του Μαυροβουνίου, το Κοινοβούλιο της Δημοκρατίας της Βοσνίας-Ερζεγοβίνης να συμμετάσχουν σε αυτήν την πρωτοβουλία και να εκφράσουν την υποστήριξή τους.

Το ψήφισμα δεν ψηφίστηκε από τους βουλευτές της Σερβικής Λίστας, οι οποίοι αποχώρησαν από την αίθουσα, όταν το έγγραφο τέθηκε σε ψηφοφορία.

Προς υποστήριξη της Ουκρανίας, μια σειρά από οργανώσεις της κοινωνίας των πολιτών πραγματοποίησαν πορεία καταδικάζοντας τη ρωσική επιθετικότητα. Η Πρόεδρος Βιόσα Οσμάνι συμμετείχε σε αυτή τη διαμαρτυρία αλληλεγγύης δηλώνοντας ότι ο πόλεμος στην Ουκρανία θυμίζει όσα είχε βιώσει το Κοσσυφοπέδιο το 1998-1999.

Οι εντάσεις επανέρχονται

Στο αποκορύφωμα της κρίσης στην Ουκρανία και εν μέσω προειδοποιήσεων ότι ένα παρόμοιο σενάριο θα μπορούσε να επαναληφθεί στο βόρειο Κοσσυφοπέδιο, ζητήθηκε η αυξημένη παρουσία της Δύναμης του Κοσσυφοπεδίου (KFOR) εκεί. Επί του παρόντος, αυτή η δύναμη είναι υπεύθυνη για τα σύνορα του Κοσσυφοπεδίου. Μέλη του αμερικανικού αποσπάσματος περιπολούσαν τα διοικητικά σύνορα του Κοσσυφοπεδίου και της Σερβίας κοντά στο χωριό Ζαρίνιε. Αυτό ανακοίνωσε η KFOR δηλώνοντας ότι απαιτούνται περιπολίες για τη συλλογή πληροφοριών για τη λήψη αποφάσεων και τον σχεδιασμό μελλοντικών αποστολών.

Εκτός από την παρουσία της KFOR, αξιωματούχοι του Κοσσυφοπεδίου πρότειναν την κατασκευή μόνιμης βάσης των ΗΠΑ στο Κοσσυφοπέδιο.

Μια ευρεία εκστρατεία για την ένταξη του Κοσσυφοπεδίου στο ΝΑΤΟ έχει ξεκινήσει στα μέσα ενημέρωσης και στα κοινωνικά δίκτυα. Από τη διακήρυξη της ανεξαρτησίας, το Κοσσυφοπέδιο έχει εκφράσει τον ξεκάθαρο στόχο να ενταχθεί σε αυτή τη συμμαχία. Η εκστρατεία #KosovoinNATO, που ξεκίνησε ο υπουργός Άμυνας Armend Mehaj στα κοινωνικά δίκτυα, έχει διανεμηθεί κατά χιλιάδες.

Ωστόσο, το ΝΑΤΟ εξακολουθεί να μην αναγνωρίζει επίσημα την αλλαγή της εντολής των Δυνάμεων Ασφαλείας του Κοσσυφοπεδίου (KSF) από δύναμη ασφαλείας σε στρατό, όπως ορίζεται από τη νομοθεσία που εγκρίθηκε από το Κοινοβούλιο του Κοσσυφοπεδίου το 2018. Έτσι, η ανάπτυξη των KSF στο βορρά μπορεί να γίνει γίνεται μόνο με την ειδική άδεια του διοικητή της KFOR.

Σε αντίθεση με το καθεστώς KSF, υπήρχαν ψευδείς ειδήσεις ότι η κυβέρνηση μπορεί να στείλει ακόμη και την KSF στην Ουκρανία, με βάση ένα άρθρο της πύλης news308media.com με τίτλο “Όλος ο κόσμος μιλάει γι ‘αυτόν, ο Άλμπιν Κούρτι στέλνει τον στρατό του Κοσσυφοπεδίου στον πόλεμο εναντίον της Ρωσίας”. Αυτό το κείμενο, το οποίο αργότερα αφαιρέθηκε και απομυθοποιήθηκε, στην πραγματικότητα δημοσιεύτηκε δύο μήνες πριν από την κλιμάκωση του πολέμου στην Ουκρανία με περιεχόμενο, που δεν ταιριάζει με τον τίτλο του. Αναφέρει μια δήλωση της 9ης Δεκεμβρίου 2021 του πρωθυπουργού του Κοσσυφοπεδίου, που εξέφραζε την προθυμία του να στείλει την KSF στην Ουκρανία, εάν απαιτηθεί από το ΝΑΤΟ.

Πρώτα από όλα, εύχομαι να μην υπάρξουν νέες συγκρούσεις και παρακολουθώ στενά μέχρι αργά τις ώρες τι συμβαίνει στα σύνορα μεταξύ Ουκρανίας και Ρωσικής Ομοσπονδίας. Το ΝΑΤΟ ανησυχούσε για αυτό, ιδιαίτερα οι Ηνωμένες Πολιτείες και η ΕΕ, και ό,τι το ΝΑΤΟ κρίνει απαραίτητο, είμαστε φυσικά έτοιμοι.

Τον Φεβρουάριο, η κυβέρνηση αποφάσισε επίσης τη σύσταση του Ταμείου Ασφαλείας για την ενίσχυση του στρατού. Τα κεφάλαια που συγκεντρώθηκαν προορίζονται να χρησιμοποιηθούν σύμφωνα με τη στρατηγική κρατικής ασφάλειας, που αναμένεται να εγκριθεί από την κυβέρνηση του Κοσσυφοπεδίου.

Το σερβοκρατούμενο βόρειο Κοσσυφοπέδιο συνεχίζει να είναι ευαίσθητο στις προσπάθειες της Πρίστινα να ενισχύσει τον έλεγχο σε αυτό το τμήμα. Οι ενέργειες, που έγιναν για την καταπολέμηση του λαθρεμπορίου, συνάντησαν επίσης αντίσταση.

Η κλιμάκωση της κατάστασης στην Ουκρανία, μετά τη ρωσική επίθεση, έχει αυξήσει την επαγρύπνηση των μηχανισμών ασφαλείας. Η αστυνομία του Κοσσυφοπεδίου έστειλε υλικοτεχνικό εξοπλισμό και κοντέινερ στο συνοριακό πέρασμα του Μπρνιάκ, το οποίο έκλεισε για αρκετές ημέρες πέρυσι, αφού οι Σέρβοι έστησαν οδοφράγματα εκεί. Οι έλεγχοι έχουν επίσης ενταθεί στους ορεινούς δρόμους, που η Σερβία χρησιμοποίησε για λαθρεμπόριο στο βορρά.

Η κίνηση αυτή ερμηνεύτηκε από Σέρβους αξιωματούχους ως προσπάθεια να τροφοδοτηθούν εντάσεις στο βορρά. Ο πρόεδρος της Σερβίας Αλεξάνταρ Βούτσιτς δήλωσε ότι η Σερβία δεν θα “δεχτεί το παιχνίδι των προκλήσεων.

Το Γραφείο για το Κοσσυφοπέδιο στην κυβέρνηση της Σερβίας δήλωσε επίσης ότι η αστυνομική ενέργεια είναι αντίθετη με τις συμφωνίες των Βρυξελλών και συνιστά “επικίνδυνη πρόκληση” και αποσταθεροποίηση της κατάστασης επί τόπου. Ο επικεφαλής αυτού του γραφείου, Πέταρ Πέτκοβιτς, κατηγόρησε μάλιστα τους πολιτικούς του Κοσσυφοπεδίου ότι θέλουν να διαταράξουν την ειρήνη στα Βαλκάνια, την οποία ο Σέρβος πρόεδρος θα διατηρήσει πάση θυσία.

Κράτηση Σέρβων με διακριτικά του UCK

Οι υποψίες ότι ετοιμαζόταν σχέδιο πρόκλησης εντάσεων στο βορρά, μετά το ρωσικό σενάριο, οδήγησαν στη σύλληψη πέντε ατόμων από την αστυνομία του Κοσσυφοπεδίου. Της δράσης είχε προηγηθεί δημοσίευμα του Kosovapress ότι οι πέντε σχεδίαζαν να κάνουν ένα βίντεο σαν κάποιοι στρατιώτες να φορούσαν (1993–1999) στολές του Απελευθερωτικού Στρατού του Κοσσυφοπεδίου έτοιμοι να εισβάλουν στο βόρειο Κοσσυφοπέδιο. Σύμφωνα με δημοσιεύματα, μέσω αυτής της τακτικής, η Σερβία σχεδιάζει να έχει πρόσχημα ενώπιον της διεθνούς κοινότητας για να επέμβει στρατιωτικά στο όνομα της προστασίας των Σέρβων στο Κοσσυφοπέδιο. Αν και δεν έγιναν γνωστά τα αίτια των συλλήψεων, η έκθεση της αστυνομίας αναφέρει ότι σε βάρος τους γίνονταν οι απαραίτητες επαληθεύσεις, σε συντονισμό με το Γραφείο Ειδικής Εισαγγελίας. Ωστόσο, λιγότερο από 48 ώρες αργότερα, αφέθηκαν ελεύθεροι. Σύμφωνα με τον εισαγγελέα της υπόθεσης, δεν υπήρχαν στοιχεία για να προχωρήσουν στο δικαστήριο.

Αυτή η κατάσταση αποκάλυψε τις αντιφάσεις μεταξύ των πολιτικών θεσμών και των θεσμών ασφαλείας. Η υπουργός Δικαιοσύνης Αλμπουλένα Χάντζιου παραχώρησε συνέντευξη Τύπου, όπου είπε ότι η αμέλεια της εισαγγελίας συνιστά αδιαφορία για την απειλή για την κυριαρχία και την εδαφική ακεραιότητα του Κοσσυφοπεδίου. Σύμφωνα με την υπουργό, τα όργανα ασφαλείας έχουν πληροφορίες ότι τουλάχιστον ένας από τους πέντε κρατούμενους είχε πολυάριθμες επικοινωνίες με άτομα από τη Ρωσική Ομοσπονδία και τη σερβική υπηρεσία πληροφοριών, “δημιουργώντας υποψίες ότι τα εν λόγω άτομα μαζί με σερβικές δομές [σχεδίαζαν] δραστηριότητες, που θα έθεταν σε κίνδυνο την ασφάλεια και θα υποκινούσαν διεθνικές εντάσεις”.

Υπήρξαν επίσης προειδοποιητικές δηλώσεις από κρατικούς ηγέτες ότι μπορεί να υπάρξει σερβική επίθεση στο Κοσσυφοπέδιο. Επιπλέον, σύμφωνα με τον Πρόεδρο της Συνέλευσης Glauk Konjufca, θα πρέπει να υπάρχει ιδιαίτερη προσοχή, γιατί η σχέση του κράτους με τη Σερβία ήταν χειρότερη από αυτή της Ρωσίας με την Ουκρανία.

Από την άλλη πλευρά, Σέρβοι αξιωματούχοι ήταν επίσης ενεργοί για να κρούουν τον κώδωνα του κινδύνου για τους Σέρβους του Κοσσυφοπεδίου. Ως πρόσχημα ανέφεραν γκράφιτι με την επιγραφή UQK σε σερβικά σπίτια. Ο διευθυντής του “γραφείου του Κοσσυφοπεδίου” στη σερβική κυβέρνηση, Πέταρ Πέτκοβιτς, ρώτησε την εισηγήτρια για το Κοσσυφοπέδιο στο Ευρωπαϊκό Κοινοβούλιο στο Twitter εάν γνώριζε ότι “οι Σέρβοι στο Κοσσυφοπέδιο και τα Μετόχια ξυπνούν ακόμα από τις τρομοκρατικές απειλές του UCK”. Ο Σέρβος αξιωματούχος έβγαλε βιαστικά συμπεράσματα, παρά το γεγονός ότι οι Αρχές επιβολής του νόμου δεν έχουν εντοπίσει τους λόγους ούτε τους συντάκτες του γκράφιτι. Οι ίδιοι οι κάτοικοι της σερβικής κοινότητας δήλωσαν ότι δεν γνώριζαν ποιος ήταν υπεύθυνος.

Συμπερασματικά, μπορούμε να προσθέσουμε ότι, κατά τη διάρκεια αυτής της περιόδου των δύο εβδομάδων, έχει δημιουργηθεί η γενική άποψη ότι, εάν ο πόλεμος στην Ουκρανία συνεχιστεί για μεγαλύτερο χρονικό διάστημα, θα δούμε περισσότερες προσπάθειες παραπληροφόρησης της κοινής γνώμης και δημιουργία καταστάσεων, που θα έβαζαν σε κίνδυνο τη δημόσια ασφάλεια στο Κόσοβο.

Διαβάστε το πλήρες ρεπορτάζ εδώ.


 

Εικόνα: Giovana Fleck.

Για περισσότερες πληροφορίες σχετικά με αυτό το θέμα, δείτε το ειδικό μας αφιέρωμα Η Ρωσία εισβάλλει στην Ουκρανία.

 

Ξεκινήστε τη συζήτηση

Συντάκτες, παρακαλώ σύνδεση »

Οδηγίες

  • Όλα τα σχόλια ελέγχονται. Μην καταχωρείτε το σχόλιο σας πάνω από μία φορά γιατί θα θεωρηθεί spam.
  • Παρακαλούμε, δείξτε σεβασμό στους άλλους. Σχόλια τα οποία περιέχουν ρητορική μίσους, προσβολές ή προσωπικές επιθέσεις δεν θα καταχωρούνται.