“Ένας μαγικός κόσμος”: Mια κολομβιανή ματιά για την ταινία της Disney

Ορισμένους μήνες μετά από την κυκλοφορία της στους κινηματογράφους, μπορεί να ειπωθεί πως η ταινία “Ένας μαγικός κόσμος” ^[2] της Disney είχε μεγάλη επιτυχία ^[3] στην Κολομβία. Παρόλο που έχει δημιουργηθεί στο κοινό υποσυνείδητο ότι οι ταινίες της Disney είναι ταινίες φαντασίας με πριγκίπισσες, η ταινία ‘Ένας μαγικός κόσμος” της Disney έχει έναν συνειρμό, που γεμίζει με υπερηφάνεια τους Κολομβιανούς, άρα αποτελεί σημαντική η έρευνα των παραδοσιακών και πολιτισμικών λεπτομερειών της.  

Η ταινία “Ένας μαγικός κόσμος” διηγείται μια ιστορία μιας μητριαρχικής οικογένειας, που ζει σε ένα μαγικό σπίτι στην καρδιά της Κολομβίας, στο οποίο κάθε μέλος έχει ένα ιδιαίτερο ταλέντο, όπως η δύναμη, η ενόραση ή η θεραπεία. Όλοι πλην της εγγονής της οικογενειάρχισσας, Μίραμπελ Μαδριγκάλ, η οποία ψάχνει την θέση της στην οικογένεια.

Οι δύο σκηνοθέτες της ταινίας,  Jared Bush και Byron Howard, ερευνούσαν από το 2016 στην Κολομβία με την συνοδεία μιας επιτροπής της Disney.

Ταυτόχρονα, συμβουλεύτηκαν ειδήμονες Κολομβιανούς, όπως ανθρωπολόγους, βοτανολόγους, αρχιτέκτονες, μουσικούς και γλωσσολόγους. Πρέπει να τονιστεί ότι  έλαβαν υπόψη για την μεταγλώττιση στα ισπανικά έναν θίασο, που αποτελείται από φωνές σχεδόν εξ ολοκλήρου ισπανόφωνης προέλευσης, στον οποίον ξεχωρίζουν μεταξύ άλλων, τραγουδιστές και ηθοποιοί Κολομβιανοί όπως ο Carlos Vives, ο Sebastián Yatra και ο Maluma.

Η έμπνευση βρίσκεται σ’ όλη την δύναμη του καλού, που πολλά άτομα αγνοούν στην Κολομβία, και, συμπεριλαμβανομένων των ατόμων που την κατοικούν, εκπλήσσονται από την ρεαλιστική μαγεία ^[4] και το στυλ του Κολομβιανού συγγραφέα, που κέρδισε το νόμπελ λογοτεχνίας, Γκαμπριέλ Γκαρσία Μάρκες ^[5], που μας παρακινεί να ονειρευόμαστε.

Η Κολομβία, που, μέσω του χορού κούμπια ^[6], της σάλσα και διάφορων τραγουδιών, παρουσιάζεται στην ταινία ως ένα κράτος πολυπολιτισμικό, που διαφαίνεται σε σύμβολα αρκετά παραδοσιακά όπως το ακορντεόν, το πόντσο ^[7], το σακίδιο Wayúu ^[8], τις εσπαντρίγιες ^[9], τα σομπρέρο και άλλες τυπικές φορεσιές. Παρακάτω ένα βίντεο του γνωστού Κολομβιανού τραγουδιστή Rubén Dario Salcedo ^[10].

Η εθνική ποικιλομορφία των Κολομβιανών είναι εξίσου σημαντική στην ταινία “Ένας μαγικός κόσμος”, όπου υπάρχουν χαρακτήρες με διάφορα χρώματα δέρματος και ματιών: ανάστημα, φυσιογνωμία και μαλλιά.

Στα αθλήματα, παράλληλα, παρατηρούνται οι αυτόχθονες συνήθειες της γης μας, όπως το παιχνίδι tejo ^[11] και το ποδόσφαιρο. Αλλά επίσης υπάρχει μία αναφορά μέσω της Λουίζα Μαδριγκάλ στην αθλήτρια άρσης βαρών, María Isabel Urrutia ^[12], η οποία κέρδισε το πρώτο χρυσό μετάλλιο για την Κολομβία στους Ολυμπιακούς Αγώνες του Σίδνεϊ το 2000. Την ίδια στιγμή, αυτό το αγαπημένο πρόσωπο, η Λουίζα, λόγω της ευτραφούς της φιγούρας, θα μπορούσε να ειπωθεί ότι είναι και μία αναφορά στον καλλιτέχνη, ζωγράφο και γλύπτη από την Αντιόκια Fernando Botero ^[13].

Μέρος της λαϊκής κουλτούρας: οι οιωνοί ^[15]. Βλέπουμε πως ο Μπρούνο ρίχνει αλάτι πάνω από τον ώμο του, διότι είναι μία δημοφιλής πεποίθηση ότι αυτή η πρακτική προστατεύει από καταστάσεις δυσοίωνες και επικίνδυνες. Τα κουτσομπολιά ^[16] αντικατοπτρίζονται κυρίως στην Ντολόρες Μαδριγκάλ. Στην Κολομβία είναι συχνό φαινόμενο οι φήμες, τα σχόλια και τα κουτσομπολιά κάθε είδους για διάφορους χώρους και πλαίσια.

Η γαστρονομική ποικιλία, που αναπαρίσταται από διάφορες κολομβιανές περιοχές, όπως η περιοχή του καφέ ^[17], η ακτή ή το κέντρο της Μπογκοτά, είναι φανερή σε πιατικά ζωγραφισμένα και κατασκευασμένα σε ένα χωριό ανατολικά της Αντιόκια, στο Καρμέν ντε Βιμποράλ ^[18], γνωστό κι ως “το αίμα της χειροποίητης κεραμικής”, αναγνωρισμένο ως Άυλη Εθνική Κληρονομιά ^[19] το 2020.

Ο καφές ^[21], οι αρέπας από καλαμπόκι ^[22], τα καλαμπόκια, ^[23] οι τηγανίτες μπουνιουέλο ^[24], η αχιάκο ^[25] (σούπα από κοτόπουλο και πατάτες), αλλά την ίδια στιγμή και τα βότανα και οι θεραπευτικές τους ιδιότητες, όπως φαίνονται στον χαρακτήρα της Χουλιέτα Μαδριγκάλ, μητέρας της Μίραμπελ, η οποία στις τσάντες της φυλάει φαρμακευτικά φυτά ^[26].

Αποδεικνύεται ένα ποικιλόμορφο κράτος, όπου η χλωρίδα και η πανίδα αναμειγνύονται ανάμεσα στον πλούτο της βλάστησης του Αμαζονίου, που είναι περίτεχνα λεπτομερής. Επίσης, τα βουνά που περιβάλλουν το χωριό της ταινίας “Ένας μαγικός κόσμος” φαίνεται ότι είναι έμπνευση από την Κοιλάδα του Κοκόρα.

Η ορχιδέα, το εθνικό φυτό ^[31], βρίσκεται στα μαλλιά της Μίραμπελ Μαδριγκάλ. Τα λουλούδια, που πολλαπλασιάζονται με την αδερφή της Μίραμπελ, την Ιζαμπέλα Μαδριγκάλ, που επίσης κάνει αναφορά στις σιγιέτας ντε φλόρες ^[32] και στους φοίνικες, που αντικατοπτρίζονται στο περιβάλλον του σπιτιού. Οι σιγιέτας φτιάχνονται από τους χωρικούς του τμήματος της Σάντα Ελένα με ξύλινες σανίδες, που χρησιμοποιούνται ως βάση για μία σύνθεση λουλουδιών. Μπαίνει ένας φιόγκος για να είναι δυνατή η τοποθέτησή τους στο κεφάλι και στην πλάτη. Οι σιγιέτας εκτίθενται στο παραδοσιακό Feria de Las Flores en Medellín ^[33] για να θυμίσουν τον τρόπο, με τον οποίο οι χωρικοί φόρτωναν τα λουλούδια και περπατούσαν μεγάλες αποστάσεις για να τις πουλήσουν στο κέντρο της Μεντεγίν.

Υπάρχουν πορφυροί μακάο ^[35], γαϊδούρια ^[36], υδρόχοιροι ^[37](που αλλιώς ονομάζονται καπίμπαρα ή καπρίντσο), ιαγουάροι ^[38], κολιμπρί ^[39]…Προφανώς υπάρχει μία αναφορά στις κίτρινες πεταλούδες, όπου κάνει νύξη ο νομπελίστας Γκαμπριέλ Γκαρσία Μάρκες στο βιβλίο του “Εκατό χρόνια μοναξιά”.

Ακόμη κι έτσι, σε προσωπικό επίπεδο, πιστεύω πως μπορούσαν να έχουν αυξήσει την αναπαράσταση για κάποιους γείτονες ή για το περιβάλλον της οικογένειας Μαδριγκάλ για να δείξουν τα κοινωνικά προβλήματα. Είναι αλήθεια ότι στην αρχή δείχνουν ότι πρόκειται περί μιας οικογένειας ξοφλημένης λόγω της βίας, το οποίο είναι αρκετά εύλογο, εφόσον η Κολομβία είναι το κράτος με τα περισσότερα εκτοπισμένα νοικοκυριά ^[41] όλου του κόσμου.

Δείχνουν μία έμπνευση από την αισιόδοξη Κολομβία, όπου τα πάντα είναι άφθονα, όταν τα στατιστικά του δελτίου του Οργανισμού Ηνωμένων Εθνών για την Διατροφή και Γεωργία (ΔΟΤΓ) υποδεικνύουν ένα ποσοστό πολύ υψηλό ατόμων, που υποφέρουν από πείνα.

Η αλήθεια είναι ότι η ταινία “Ένας μαγικός κόσμος” κυριολεκτικά ενθουσιάζει όποιο άτομο κάθεται να την δει, διότι έχει την ευκαιρία να δείξει τα συναισθήματά του και να χαλαρώσει για να θαυμάσει, να γελάσει, να νευριάσει ή να κλάψει, αλλά σίγουρα να ονειρευτεί, γιατί τελικά σκιαγραφείται εκείνη η Κολομβία η θετική κι ωραία, που πάντα θέλαμε να έχουμε ή να δείχνουμε.