Μια νεαρή Νιγηριανή κρατά ένα πανό κατά τη διάρκεια συγκέντρωσης ευαισθητοποίησης για τον βιασμό Αφρικανίδων στο Lead Footprints. Εικόνα από Wikimedia: Iamvirtuousven, 25 Φεβρουαρίου 2021 (CC BY-SA 4.0)

Οι υποθέσεις βιασμού της Νιγηρίας γίνονται άλυτες τραγωδίες. Το χαμηλό ποσοστό καταδίκης για αυτές τις υποθέσεις συμβάλλει στην κατάσταση ανασφάλειας των πολιτών της, ιδιαίτερα των γυναικών και των παιδιών.

Ο δικηγόρος ανθρωπίνων δικαιωμάτων Evans Ufeli ισχυρίζεται ότι μόνο δεκαοκτώ καταδικαστικές αποφάσεις για βιασμό έχουν καταγραφεί νόμιμα στη Νιγηρία, ενώ άλλες εξακολουθούν να παρίστανται στα ειρηνοδικεία, περιμένοντας να δικαστούν για χρόνια. Τα θύματα βιασμού συχνά καταλήγουν να υποφέρουν από συναισθηματική και σωματική δυσφορία, που προκαλείται από την εμπειρία τους, η οποία έχει αντίκτυπο στις απόψεις τους για τη ζωή, την κοινωνία, τους άνδρες, τις γυναίκες, τους συγγενείς συμπεριλαμβανομένων των συζύγων και άλλα.

Λόγοι για χαμηλό ποσοστό καταδίκης

Ο Samuel Agweh, ανώτερος δικηγόρος στη Νιγηρία, έδωσε κάποιους λόγους για την έλλειψη καταδίκης βιαστών στη Νιγηρία. Κατά τη διάρκεια μιας συνέντευξης στο Global Voices, ο Agweh τόνισε ότι “οι περισσότεροι ένοχοι δωροδοκούν τα θύματα ή την οικογένεια με χρήματα για να σταματήσουν τις κατηγορίες εναντίον τους”. Ο δικηγόρος δήλωσε ότι, λόγω δωροδοκιών, οι οικογένειες αρνούνται να καταθέσουν. Μερικές φορές, το επιζών άτομο εξακολουθεί να θέλει, αλλά το εμποδίζουν αμέσως να καταφύγει σε δικαστήριο τα μέλη της οικογένειάς του.

Ένα άλλο εμπόδιο είναι το ζήτημα του στιγματισμού και της ντροπής που υφίστανται τα επιζώντα άτομα. Δεν είναι μυστικό ότι το να βγαίνεις στο κοινό ως επιζών άτομο βιασμού είναι δύσκολο, αλλά το στίγμα που μένει είναι πιο βαρύ. Είναι επίσης ο λόγος για πιθανή κατάθλιψη σε αυτά τα άτομα. Η κοινωνία επίσης δεν διευκολύνει το να βγει κάποιο άτομο να μιλήσει για τέτοιες περιπτώσεις, επειδή θεωρείται “ντροπιαστικό” για μια γυναίκα ή έναν άνδρα να φέρει αυτό το καθεστώς βιασμού, ειδικά οι γυναίκες.

Ορισμένα άτομα αρνούνται να εμφανιστούν, εάν ο θύτης είναι μέλος της οικογένειας, και επίσης μπορεί να μην θέλουν να βλάψουν το οικογενειακό όνομα. Η κοινωνία εκτιμά την αξία της οικογένειας, ειδικά στη Νιγηρία, επομένως ένα μέλος της οικογένειας, που κατηγορείται ότι βίασε μέλος της οικογένειάς του, θα ντρέπεται. Επομένως, είναι ευκολότερο να απομακρυνθεί το ζήτημα, εξήγησε περαιτέρω ο Agweh.

Η απροθυμία των επιζώντων ατόμων να καταγγείλουν την υπόθεση, επειδή δεν πιστεύουν στο νομικό σύστημα της Νιγηρίας, είναι ένας άλλος λόγος για τα χαμηλά ποσοστά καταδικών για βιασμό. Αυτά τα άτομα δεν πιστεύουν ότι το νομικό σύστημα είναι σε θέση να τα βοηθήσει, αν και το νομικό σύστημα υπάρχει εδώ και χρόνια, αλλά μόνο δεκαοκτώ υποθέσεις βιασμού έχουν διωχθεί από τότε. Δεν ενθαρρύνει κανέναν να προωθήσει την υπόθεσή του. Επιπλέον, οι κοινότητες στη Νιγηρία συχνά κατηγορούν το θύμα, αναζητώντας συχνά “παραθυράκια” στην ιστορία.

Συζυγικός και αντρικός βιασμός

Σύμφωνα με το λεξικό Britannica, οποιαδήποτε σεξουαλική επαφή που γίνεται με τη βία μετά την άρνηση ή χωρίς τη συγκατάθεση του άλλου ατόμου είναι γνωστή και καταγράφεται ως βιασμός. Εάν ο/η σύζυγος δεν συναινεί στη σεξουαλική επαφή με το ζευγάρι του/της, δικαιολογείται νομικά ως βιασμός.

Το άρθρο 1(1) του νόμου περί απαγόρευσης της βίας κατά των προσώπων της Νιγηρίας ( VAPPA ) 2015 ορίζει τον βιασμό ως “τη σκόπιμη και μη συναινετική διείσδυση του κόλπου, του πρωκτού ή του στόματος άλλου ατόμου με οποιοδήποτε άλλο μέρος του σώματός του ή οτιδήποτε άλλο”. Το VAPPA εξηγεί περαιτέρω ότι ο βιασμός συμβαίνει κάθε φορά που “η συγκατάθεση λαμβάνεται με βία ή μέσα απειλής ή εκφοβισμού οποιουδήποτε είδους ή με φόβο βλάβης ή με ψευδή και δόλια παράσταση ως προς τη φύση της πράξης ή τη χρήση οποιασδήποτε ουσίας ή πρόσθετου ικανού να αφαιρέσει τη βούληση αυτών των προσώπων ή στην περίπτωση παντρεμένου ατόμου υποδυόμενο τον/την σύζυγό του”. Ο νόμος προβλέπει ποινή φυλάκισης 14 ετών κατ’ ανώτατο όριο για ανηλίκους, ελάχιστη 12 ετών για ενήλικες, χωρίς δυνατότητα επιβολής προστίμου και ελάχιστη φυλάκιση 20 ετών χωρίς επιλογή προστίμου για ομαδικό βιασμό.

Υπάρχει ακόμη έλλειψη δημόσιας αποδοχής του συζυγικού βιασμού ως “βιασμού” στη νιγηριανή κοινωνία. Ωστόσο, μελέτη από Νιγηριανούς ερευνητές δημόσιας υγείας Ogunwale και άλλους αποκάλυψε ότι οι παντρεμένες γυναίκες βίωσαν συχνά βιασμό στα χέρια των συζύγων τους. Ομοίως, έρευνα της Mary Esere και τριών άλλων συμβούλων καθοδήγησης στο Πανεπιστήμιο του Ιλόριν της Νιγηρίας, έδειξε ότι ο συζυγικός βιασμός συνήθως προκλήθηκε από “άνισες σχέσεις εξουσίας. εξάρτηση από το αλκοόλ και τα ναρκωτικά και ζήλια” από τους συζύγους.

Τα περιστατικά βιασμού ανδρών δύσκολα γίνονται πρωτοσέλιδα ειδήσεων στη Νιγηρία λόγω του πολιτιστικού στιγματισμού και των ταμπού που συνδέονται με αυτό. Ωστόσο, υπάρχουν πολλές περιπτώσεις νεαρών ανδρών επιζώντων βιασμού στη χώρα. Αυτοί οι άνδρες “βιάστηκαν είτε από συναδέλφους τους είτε από γυναίκες”, ισχυρίζεται ο Odimegwu Onwumere, Νιγηριανός δημοσιογράφος . Η Grace Obike, δημοσιογράφος στο Διεθνές Κέντρο Ερευνητικής Δημοσιογραφίας (ICIJ), διαδικτυακή εφημερίδα, δηλώνει ότι ο βιασμός νεαρών αγοριών είναι “συχνός” και επιμένει λόγω της αποτυχίας “διώξεως των δραστών”.

Ενώ ένας συνάδελφός μου έπαιρνε συνέντευξη από επιζώντα βιασμού, ο οποίος που είχε την ίδια ιστορία με το παραπάνω σενάριο, ισχυρίζεται ότι ο λόγος που η υπόθεσή του δεν βρήκε ποτέ τη δικαιοσύνη που χρειαζόταν ήταν ότι ο “παρολίγον” εισαγγελέας της υπόθεσης είπε ότι “ένα αγόρι δεν μπορεί ποτέ να βιαστεί”. Το νομικό σύστημα πιστεύει ότι δεν είναι δυνατό για έναν άνδρα να βιαστεί στη Νιγηρία. Ως εκ τούτου, οι Νιγηριανοί πρέπει να αντιμετωπίσουν τα δικά τους τραύματα κρυφά, επειδή δεν θέλουν ταμπέλες ή τους δειλούς.

Ωστόσο, υπήρξαν κάποιες νίκες. Στις 14 Ιουλίου, ο ηθοποιός του “Νόλιγουντ” Baba Ijesha (γεννημένος ως Olarenwaju James) καταδικάστηκε σε 16 χρόνια φυλάκιση, αφού καταδικάστηκε από δικαστήριο του Λάγκος για σεξουαλική επίθεση σε 16χρονο κορίτσι. Επιπλέον, η πολιτεία Καντούνα στη βορειοδυτική Νιγηρία ενέκρινε πρόσφατα νέα νομοθεσία με σκληρές ποινές: οι άνδρες που καταδικάζονται για βιασμό θα ευνουχίζονται, ενώ οι βιαστές παιδιών θα εκτελούνται. Δεν έχει χαθεί κάθε ελπίδα, σύμφωνα με τον δικηγόρο Agweh, ο οποίος συμμερίστηκε – με την πλήρη αποκάλυψη του πελάτη του – ότι η νομική εταιρεία όπου εργάζεται πρόσφατα εξασφάλισε “μια καταδίκη για καταγγελία βιασμού”.