- Global Voices στα Ελληνικά - https://el.globalvoices.org -

Πώς επιβιώνουν με λιγότερο από 2 δολάρια ημερομίσθιο οι εργάτ(ρι)ες τσαγιού στο Μπαγκλαντές;

Κατηγορίες: Νότια Ασία, Μπανγκλαντές, Ανάπτυξη, Ανθρώπινα Δικαιώματα, Διαδηλώσεις, Διακυβέρνηση, Διατροφή, Εθνότητα & φυλή, Εργασία, Ιστορία, Μέσα των πολιτών, Μετανάστευση, Νομικά, Οικονομικά & επιχειρηματικότητα, Τοπικά
Tea is the most popular drink in Bangladesh. Depicting the plights of the low wages of the tea-estate workers, young artist Tufan Chakma has raised the question of whether people are drinking workers' blood. Image from Facebook. Used with permission. [1]

Το τσάι είναι το πιο δημοφιλές ρόφημα στο Μπαγκλαντές. Απεικονίζοντας τα δεινά των εργαζομένων στη συλλογή τσαγιού, που βγάζουν πολύ χαμηλούς μισθούς, ο νεαρός καλλιτέχνης Tufan Chakma αναρωτιέται αν ο κόσμος πίνει “αίμα εργατ(ρι)ών”. Εικόνα από το Facebook. [1] Χρησιμοποιείται με άδεια.

Το κατώτατο ημερομίσθιο των διαλογέων τσαγιού στο Μπαγκλαντές αυξήθηκε από [2] 120 τάκα (1,26 δολάρια) σε 170 τάκα (1,80 δολάρια) μετά την απεργία των εργαζομένων στο τσάι για περίπου τρεις εβδομάδες. Είναι το χαμηλότερα αμειβόμενο εργατικό δυναμικό στη χώρα σε μια βιομηχανία, που κληροδότησαν οι Βρετανοί αποικιακοί ηγεμόνες, και παραμένει μια από τις πιο περιθωριοποιημένες [3] και εκμεταλλευόμενες κοινότητες στο Μπαγκλαντές. Αν και προχώρησαν σε απεργία [4] απαιτώντας ημερομίσθιο 300 τάκα (3,16 δολάρια), η πρωθυπουργός Σεΐχ Χασίνα [5] διαπραγματεύτηκε με τους ιδιοκτήτες τεϊόκηπων και καθόρισε [6] τους νέους μισθούς στις 27 Αυγούστου 2022 επηρεάζοντας μια αύξηση κατά 25% περίπου.

Η Ένωση Ιδιοκτητών Τεϊόκηπων ισχυρίστηκε [4] ότι τα κτήματα τσαγιού παρέχουν καταλύματα, συνταξιοδοτικά επιδόματα και ιατρικά κεφάλαια, μαζί με εβδομαδιαίες επιδοτήσεις τροφίμων, και διευκολύνουν την πρωτοβάθμια εκπαίδευση των παιδιών των εργαζομένων, γεγονός που ανέβαζε τον ημερήσιο μισθό τους πάνω από 400 τάκα (4,2 δολάρια) πριν την αύξηση. Διάφοροι φορείς των εργατικών δικαιωμάτων και της κοινωνίας των πολιτών στη χώρα μίλησαν [7] υπέρ των αιτημάτων των εργαζομένων στο τσάι.

Αν και το σωματείο εργαζομένων στο τσάι διαμαρτυρήθηκε [8] ζητώντας να αυξηθεί το ημερομίσθιο σε 300 τάκα (3,16 USD), φαίνεται να είναι ευχαριστημένοι με την αύξηση στα 170 τάκα (1,80 USD). Βίντεό τους, όπου χαίρονται, έχουν εντοπιστεί [9] στα μέσα κοινωνικής δικτύωσης. Ωστόσο, πολλοί άνθρωποι έθεσαν το ερώτημα: πώς θα επιβιώσουν οι εργάτ(ρι)ες τσαγιού με χαμηλούς μισθούς, καθώς ο πληθωρισμός έχει ωθήσει το κόστος διαβίωσης εκτός εμβέλειας;

Η εργάτρια στο τσάι Seema Mahali απάντησε [6] σε αυτήν την ερώτηση για το BBC Bangla.

না হয় বাগানের জমিতে থাকি, কিন্তু ঘরের মেরামতের খরচ আমাদের। কাপড় কিনতে হয়, বাচ্চাদের পড়ালেখা করাতে হয়, চাল, ডাল সবজি কিনতে হয়। এই ১২০ টাকায় কি এতো কিছু হয়?

Μπορεί να λένε ότι μένουμε σε σπίτι που μας παρέχει το κτήμα τσαγιού, αλλά το κόστος επισκευής του σπιτιού είναι δικό μας. Πρέπει ακόμα να αγοράζουμε ρούχα, πρέπει να φροντίζουμε για την εκπαίδευση των παιδιών μας — πρέπει να αγοράζουμε ρύζι, όσπρια και λαχανικά. Είναι αρκετά τα 120 τάκα [1,26 δολάρια];

Αν και ένα φλιτζάνι τσάι κοστίζει πάνω από 120 τάκα (1,26 δολάρια) στα ελίτ τεϊοποτεία της πρωτεύουσας, οι εργάτ(ρι)ες τσαγιού κερδίζουν τόσο λίγα που δεν έχουν την οικονομική δυνατότητα να αγοράσουν κοτόπουλο ή λαχανικά από την αγορά. Μερικά άτομα καταφεύγουν ακόμη και σε ένα πιάτο φτιαγμένο από φύλλα τσαγιού [10], το οποίο είναι κοινό στοιχείο στα καθημερινά τους γεύματα. Αναφερόμενος σε αυτό, ο συγγραφέας Kasafaddauza Noman έγραψε [11]:

এই অঞ্চলে চায়ের চেয়ে রোমাঞ্চকর জিনিস আর কী আছে? আমাদের প্রেম, আড্ডা, গল্প, গান, বিপ্লব, বিদ্রোহ কোনো কিছুই চা ছাড়া হয় না। বিজ্ঞাপন মারফত আমরা জানতে পারি কাপ শেষ হলেও রেশ রয়ে যায়, এক কাপ চায়ে তাজা হয়ে যাওয়া যায় নিমেষেই, এমনকি চায়ে চুমুক দিয়ে আমরা বদলে দিতে পারি পরিস্থিতি, প্রতিবাদ করতে পারি যেকোনো অন্যায়ের, পেয়ে যেতে পারি যুগান্তকারী আইডিয়া। কিন্তু বিজ্ঞাপনে চা শ্রমিকরা সারাজীবন ব্যাকগ্রাউন্ড প্রপস। দুটি পাতা একটি কুড়ি তোলার সুন্দর দৃশ্যটি আমাদের কাছে আরও সুন্দর হয়ে ওঠে দারুণ সিনেমাটোগ্রাফিতে। আর আজকাল তো নগরীর অভিজাত চায়ের দোকানে এক কাপ চা বিক্রি হয় ১২০টাকায়। সে চায়েরও হয় ফুড রিভিউ। অথচ শ্রমিকদের ১২০টাকার অসুন্দর জীবনের দৃশ্য সিনেমাটোগ্রাফিতেও আসে না, খবরেও খুব একটা পাওয়া যায় না। কারণ তারা চা পাতা ভর্তা খেয়েই কাটিয়ে দিচ্ছে বেহেশতি এই জীবন!

Τι θα μπορούσε να είναι πιο ρομαντικό από το να μιλάμε για τσάι σε αυτήν την περιοχή; Η αγάπη, οι συνομιλίες, οι ιστορίες, τα τραγούδια και οι επαναστάσεις μας συχνά αναφέρουν το τσάι ως αναφορές. Μέσω της διαφήμισης, μπορούμε να γνωρίζουμε ότι ακόμα και μετά από ένα φλιτζάνι γεμάτο τσάι, η δίψα παραμένει. Μπορείς να νιώσεις φρεσκάδα αμέσως με ένα φλιτζάνι τσάι. Ακόμη και πίνοντας μόνο τσάι, μπορούμε να αλλάξουμε οποιαδήποτε κατάσταση, μπορούμε να διαμαρτυρηθούμε ενάντια σε οποιαδήποτε αδικία και να αποκτήσουμε επαναστατικές ιδέες. Ωστόσο, οι εργάτ(ρι)ες τσαγιού σε αυτές τις διαφημίσεις είναι σκηνικά της πραγματικής ζωής. Η όμορφη σκηνή της διαλογής τσαγιού μας φαίνεται πιο όμορφη μέσα από την υπέροχη κινηματογράφηση. Σήμερα, πρέπει να πληρώσεις τουλάχιστον 120 τάκα [1,26 δολάρια] σε ένα επίλεκτο κατάστημα τσαγιού και ακόμη και οι κριτικοί διατροφής τα καλύπτουν. Ωστόσο, κανένα βίντεο δεν απεικονίζει τις σκηνές του αγώνα της ζωής των εργαζομένων με ένα πενιχρό ημερομίσθιο 120 τάκα [1,26 δολάρια] ούτε συζητούνται στα κυρίαρχα ΜΜΕ. Γιατί διατηρούνται στη ζωή σε αυτόν τον παράδεισο τρώγοντας φύλλα τσαγιού [12]!

Πολλά μεγάλα έργα [13] βρίσκονται σε εξέλιξη στη χώρα για να συνεχίσει την οικονομική της ανάπτυξη. Αναφερόμενη σε αυτό, η Tasmia Afrin Mou έγραψε [14] στο Facebook:

এত উন্নয়নকালে এই পোস্টার দেখতে হয় কেনো? ১৭০ টাকা রোজে মাসে ৩০ দিন কাজ করলেও চা শ্রমিক মাসে আয় করবেন ৫১০০ টাকা। কোনো আমিষ না, কোনো নিরামিষ না, কেবল ভাত আর রুটি হয় এই টাকায়?

Γιατί πρέπει να βλέπουμε αυτήν την αφίσα [Σημείωση: Η αφίσα γράφει “θέλουμε ψωμί και ρύζι στα γεύματά μας — θέλουμε 300 τάκα ως ημερομίσθιο”] κατά τη διάρκεια αυτής της φάσης ανάπτυξης της χώρας; Οι εργάτ(ρι)ες στο τσάι θα κερδίζουν 5100 τάκα [54 δολάρια] το μήνα λαμβάνοντας υπόψη αυτό το αυξημένο ποσοστό 170 τάκα [1,80 δολάρια] την ημέρα. Όχι κρέας και λαχανικά, ούτε καν ρύζι και ψωμί δεν μπορεί να έχει μια οικογένεια με αυτά τα χρήματα [για ένα μήνα]!

Malinichara Tea Garden in Sylhet. Image via Wikipedia by Shahnoor Habib Munmun. CC BY 3.0. [15]

Τεϊόκηπος Malinichara στο Σιλέτ (Τζαλαλαμπάντ). Εικόνα μέσω Wikipedia: Shahnoor Habib Munmun [15]. Άδεια CC BY 3.0 [16].

Η βιομηχανία τσαγιού στο Μπαγκλαντές

Η καλλιέργεια τσαγιού στο Μπαγκλαντές ξεκίνησε κατά τη διάρκεια της βρετανικής αποικιοκρατίας [17]. Το 1840, ο πρώτος τεϊόκηπος ιδρύθηκε στο λιμάνι της πόλης Τσιταγκόνγκ [18]. Ωστόσο, η εμπορική καλλιέργεια τσαγιού ξεκίνησε στην περιοχή Σιλέτ το 1857. Επί του παρόντος, υπάρχουν πάνω από [19] 167 τεϊόκηποι στη χώρα. Ένα σημαντικό μέρος της βιομηχανίας βρίσκεται στις περιοχές Σιλέτ, Χαμπιγκάνζ και Μουλβιμπαζάρ. Υπάρχουν περίπου 140.000 εργάτ(ρι)ες σε όλα τα κτήματα και η πλειονότητά τους ασχολούνται με αυτό το επάγγελμα για γενιές.

Κατά τη διάρκεια των δεκαετιών 1860 και 1870, η εμπορική επιτυχία των φυτειών τσαγιού στις περιοχές Ασάμ και Σιλέτ προσέλκυσε [20] επενδύσεις από πολλές ξένες εταιρείες. Ως αποτέλεσμα, οι τεϊόκηποι τσαγιού σε αυτές τις περιοχές άρχισαν να αναπτύσσονται. Με αυτό, ήρθε η ζήτηση και για περισσότερους εργαζόμενους. Σε μια ερευνητική εργασία του 2014 με τίτλο [21] “Ιστορία των τεϊόκηπων και των εργαζομένων στο τσάι του Μπανγκλαντές”, οι Riad Mahmud και Alida Binte Saqi αποκαλύπτουν ότι η μετανάστευση των εργαζομένων στο τσάι ήταν παρόμοια με το δουλεμπόριο [22]. Οι πρώτοι εργάτες σε φυτείες τσαγιού δεν ήταν ντόπιοι του Σιλέτ. Ήρθαν εκεί από διάφορα μέρη της Ινδίας, ως επί το πλείστον από περιοχές, που πλήττονταν από την πείνα. Τους έφερναν στα κτήματα τσαγιού με προσχήματα και οι ντόπιοι τους αποκαλούσαν “κούληδες”. Οι ντόπιοι κάτοικοι, οι ιδιοκτήτες κτημάτων τσαγιού και οι αξιωματούχοι τούς αντιμετώπιζαν σαν σκλάβους.

Ακόμη και στον 21ο αιώνα, η κατάσταση των εργαζομένων στο τσάι δεν έχει αλλάξει πολύ. Το εισόδημα και το βιοτικό τους επίπεδο και η ανισότητα που αντιμετωπίζουν έχουν έρθει ξανά στο προσκήνιο στις πρόσφατες διαμαρτυρίες τους.