Αγορά στο Τάντζι, στην ατλαντική ακτή της Γκάμπιας. Εικόνα από τον Rafael Vila , 18 Οκτωβρίου 2015 (CC BY-NC-ND 2.0).
Αυτή η ανάρτηση εμφανίστηκε για πρώτη φορά στους Alkamba Times στις 9 Οκτωβρίου 2022. Αυτή η επεξεργασμένη έκδοση αναδημοσιεύεται στο Global Voices στο πλαίσιο συμφωνίας συνεργασίας περιεχομένου.
Η Γκάμπια έφτασε στα πρωτοσέλιδα των διεθνών ειδήσεων μετά από μια παγκόσμια προειδοποίηση για την υγεία, που εξέδωσε ο Παγκόσμιος Οργανισμός Υγείας (ΠΟΥ) στις 5 Οκτωβρίου. Ο ΠΟΥ δήλωσε ότι τέσσερα σιρόπια για τον βήχα και το κρυολόγημα σχετίζονταν με τον θάνατο 66 παιδιών στη μικρή χώρα της Δυτικής Αφρικής.
Ο υπουργός Υγείας ανακοίνωσε στις 8 Οκτωβρίου σε συνέντευξη Τύπου στο Μπαντζούλ, την πρωτεύουσα της Γκάμπιας, ότι άλλα τρία παιδιά πέθαναν, ανεβάζοντας τα θύματα σε 69 παιδιά.
Το πόσιμο διάλυμα Promethazine, το σιρόπι για τον παιδικό βήχα Kofexmalin, το σιρόπι Makoff και το σιρόπι Magrip, που σχετίστηκαν με τους θανάτους, παρασκευάζονταν όλα από έναν ινδικό κατασκευαστή φαρμάκων, την Maiden Pharmaceuticals Ltd με έδρα το Νέο Δελχί. Τα σιρόπια έχουν πιθανώς συνδεθεί με οξεία νεφρική βλάβη (AKI) μεταξύ παιδιών στην Γκάμπια. Πρόκειται για μια ξαφνική μείωση της νεφρικής λειτουργίας έως πλήρη νεφρική ανεπάρκεια, που αναπτύσσεται εντός επτά ημερών.
Οι πολίτες της Γκάμπιας αντιδρούν στο φονικό σιρόπι
Για να μετρήσει την αντίδραση του κοινού σε αυτή την εξέλιξη, το συνεργαζόμενο δίκτυο της Global Voices, The Alkamba Times, μίλησε με πολλούς ανθρώπους, συμπεριλαμβανομένων επαγγελματιών δημόσιας υγείας και ακτιβιστές δικαιωμάτων, πολλοί από τους οποίους κατηγορούν τις Αρχές της Γκάμπιας για αμέλεια και ζητούν λογοδοσία και δικαιοσύνη για τα θύματα.
«Η απώλεια σχεδόν 70 παιδιών από οξεία νεφρική βλάβη λόγω μόλυνσης από σιρόπια είναι όχι μόνο ατυχής, αλλά μια σαφής εκδήλωση ανικανότητας και απροσεξίας από την πλευρά των αρμόδιων Αρχών», δήλωσε η γιατρός δημόσιας υγείας Dawda Nenegalleh Jallow. «Με κάθε ειλικρίνεια, ο Υπουργός Υγείας και ο Εκτελεστικός Διευθυντής του Οργανισμού Ελέγχου Φαρμάκων (MCA) θα πρέπει όλοι να δώσουν τη θέση τους σε αρμόδια άτομα για να χειριστούν αυτές τις θέσεις», πρόσθεσε. Ο MCA είναι υπεύθυνος για τη ρύθμιση της ποιότητας, της ασφάλειας, της εισαγωγής, της παραγωγής και της διανομής των φαρμάκων στην Γκάμπια.
Η Alhagie Sillah, μια νοσοκόμα, είπε ότι οι θάνατοι οφείλονται σε βαριά αμέλεια. «Φανταστείτε, μια λεγόμενη φαρμακευτική εταιρεία χωρίς άδεια επιτρέπεται να πουλά τα προϊόντα της μόνο στην Γκάμπια, ούτε καν στην Ινδία όπου κατασκευάζονται. Είναι αξιολύπητο!», θρηνούσε εξαγριωμένη.
Ένας ακτιβιστής ανθρωπίνων δικαιωμάτων από τη Γκάμπια, ο Madi Jobarteh, ζήτησε έρευνα και απόδοση ευθυνών. Ο Jobarteh δήλωσε ότι «τα αθώα παιδιά δεν πρέπει να χάνονται για ό,τι δεν είναι δικό τους λάθος. Έχουν το δικαίωμα στη ζωή και την καλή υγειονομική περίθαλψη, αλλά αυτά τα δικαιώματα έχουν παραβιαστεί. Οι γονείς τους αγόρασαν αυτά τα φάρμακα με την ισχυρή πεποίθηση ότι τα φάρμακα σε αυτή τη χώρα είναι ασφαλή. Αλλά, προφανώς, έχουν προδοθεί από το σύστημα».
Η Mariama Jallow, μια μητέρα, είπε ότι ο φόβος της χρήσης οποιουδήποτε συγκεκριμένου σιροπιού έχει αναγκάσει τους ανθρώπους να δίνουν παραδοσιακά φάρμακα στα παιδιά τους, τα οποία τώρα πιστεύουν ότι θα μπορούσαν να είναι πιο ασφαλή από τα συμβατικά φάρμακα.
Ο Ahmad Tijan Bah, φοιτητής στο Πανεπιστήμιο της Γκάμπια, είπε ότι η Υπηρεσία Ελέγχου Φαρμάκων «θα πρέπει να λογοδοτήσει για το θάνατο των παιδιών, επειδή απέτυχαν να κάνουν τη δουλειά τους αποτρέποντας αυτό που συνέβη».
Ο Musa Touray, ένας άλλος ενδιαφερόμενος πολίτης, είπε ότι η τραγωδία θα μπορούσε να είχε αποτραπεί ή να ελαχιστοποιηθεί, εάν η κυβέρνηση είχε εισαγάγει τυπικά φάρμακα. Περιέγραψε τους θανάτους των παιδιών σαν να χάνονται άνθρωποι, που θα μπορούσαν να ήταν μελλοντικοί υπουργοί, πρόεδροι και δικηγόροι, «όλα λόγω απόλυτης αμέλειας». Ο Touray πρότεινε την εγκατάσταση λειτουργικών μέτρων ποιοτικού ελέγχου στα χερσαία, εναέρια και θαλάσσια σύνορα για τον εντοπισμό τυχόν φαρμάκων κατώτερων των προτύπων, που εισέρχονται στη χώρα.
Επέβαση της κυβέρνησης
Εν τω μεταξύ, ο Πρόεδρος Αντάμα Μπάροου της Γκάμπιας στην ομιλία του προς το έθνος στις 8 Οκτωβρίου εξουσιοδότησε την Υπηρεσία Ελέγχου Φαρμάκων, μέσω του Υπουργείου Υγείας, να αναστείλει την άδεια του ύποπτου φαρμακείου και εισαγωγέα. Ο Πρόεδρος έδωσε επίσης οδηγίες στον Υπουργό Εξωτερικών να κάνει γνωστή την πιο βαθιά ανησυχία της χώρας για το θέμα στον Ινδό Πρέσβη στην Γκάμπια.
Ως περαιτέρω αιτία δράσης, ο ύποπτος ιδιοκτήτης φαρμακείου και εισαγωγέας των σιροπιών φαρμάκων, καθώς και ανώτεροι αξιωματούχοι της Υπηρεσίας Ελέγχου Ιατρικής, κλήθηκαν για ανάκριση από την Αστυνομία της Γκάμπια για να βοηθήσουν στην έρευνά τους. Η κυβέρνηση επανεξετάζει επίσης ολόκληρο το πρωτόκολλο αδειοδότησης φαρμάκων και ιατρικής για να καθορίσει άλλα μέτρα που πρέπει να λάβει.
Εν τω μεταξύ, ο Πρόεδρος Μπάροου ανέθεσε μια αντιπροσωπεία υψηλών εξουσιών για να συναντήσει τις οικογένειες που επλήγησαν, να εκφράσει τα συλλυπητήρια της κυβέρνησής του και να μοιραστεί τη θλίψη τους σε αυτές τις δύσκολες στιγμές. Διαβεβαίωσε επίσης τις οικογένειες και το κοινό για τη δέσμευση της κυβέρνησής του να διαλευκάνει πλήρως τις υποθέσεις και πιθανές θεραπείες για την αποφυγή της επανάληψής τους.
Ο υπουργός Υγείας απορρίπτει την έκκληση για παραίτησή του
Εν μέσω της δημόσιας οργής για τους θανάτους, ο γιατρός Amadou Samateh, υπουργός Υγείας της χώρας, απέρριψε τις εκκλήσεις για παραίτηση.
Σε μια ενημέρωση Τύπου στις 8 Οκτωβρίου, ο Samateh παραδέχτηκε ότι οι θάνατοι των παιδιών οφείλονταν σε «αμέλεια» του υπουργείου του. Ωστόσο, απέρριψε τις εκκλήσεις για παραίτησή του.
«Γιατί θέλετε να παραιτηθώ; Τι οφέλη θα είχε η παραίτησή μου;» ρώτησε ο υπουργός σε συνέντευξη Τύπου. «Δέχομαι πολλές κλήσεις σήμερα, καθώς κάποιοι είχαν υποθέσει ακόμη και ότι έχω παραιτηθεί. Αν παραιτηθώ, είμαι ικανός χειρουργός με πολλά να κάνω. Επομένως, δεν είναι προσωπικό, η παραίτηση είναι μια εύκολη διέξοδος», είπε ο Samateh.
Ο Δρ Samateh είπε ότι όλος ο θόρυβος γύρω από τη δουλειά του οφείλεται στο ότι κλείνει τις πόρτες για πρακτικές διαφθοράς στον τομέα της υγείας, λέγοντας ότι «η νοοτροπία του υπουργείου όσον αφορά τη λογοδοσία έχει αλλάξει». Ο υπουργός Υγείας διαβεβαίωσε τους κατοίκους της Γκάμπιας ότι η τραγωδία δεν θα επαναληφθεί ποτέ ξανά στη χώρα.
Εν τω μεταξύ, η Αστυνομία της Γκάμπιας ανακοίνωσε την έναρξη έρευνας για τον θάνατο των παιδιών και δεσμεύτηκε να ζητήσει από οποιονδήποτε είναι ικανό να λογοδοτήσει.
«Η Αστυνομία της Γκάμπιας συγκροτεί μια ομάδα έρευνας για να διερευνήσει αμέσως το θέμα για να εντοπίσει τους υπεύθυνους για μια τέτοια ανεπανόρθωτη απώλεια και να τους καταστήσει επαρκώς υπεύθυνους», ανέφερε η αστυνομία σε δήλωση που εκδόθηκε το Σάββατο.
«Ως θεσμός υπεύθυνος για την εσωτερική ασφάλεια και την προστασία ζωών και περιουσιών, είμαστε υποχρεωμένοι να αντιμετωπίσουμε τέτοια επιτακτικά ζητήματα ικανά να θέσουν σε κίνδυνο την ειρήνη και την ασφάλεια αυτού του έθνους».
Στην ανακοίνωση της αστυνομίας προστίθεται περαιτέρω: «Στην προσπάθειά μας να ανταποκριθούμε γρήγορα σε αυτό το ζήτημα εθνικής ασφάλειας, το γραφείο του Γενικού Επιθεωρητή της Αστυνομίας έχει συγκροτήσει μια ερευνητική ομάδα, που αποτελείται από ανώτερους αστυνομικούς με τις προαπαιτούμενες γνώσεις και τις σχετικές δεξιότητες σχετικά με αυτό το σημαντικό θέμα».
