Μία από τις διαφημιστικές πινακίδες που κατεβάστηκαν στο Πάσο Φούντο, στην πολιτεία Ρίο Γκράντε ντο Σουλ | Εικόνα: Ingra Costa/Χρησιμοποιείται με άδεια

Στις 5 Σεπτεμβρίου, λιγότερο από ένα μήνα πριν από τον πρώτο γύρο των εκλογών της Βραζιλίας, τα εκλογικά δικαστήρια διέταξαν την αφαίρεση δύο διαφημιστικών πινακίδων, που απεικόνιζαν την εικόνα του νυν προέδρου Ζαΐχ Μπολσονάρου (PL, Φιλελεύθερο Κόμμα) στο Πάσο Φούντο, στη νότια πολιτεία Ρίο Γκράντε ντο Σουλ.

Η απόφαση ήταν αποτέλεσμα νομικών ενεργειών, που έλαβαν δύο υποψήφιες, που διεκδικούν το Κογκρέσο από ένα κόμμα της αντιπολίτευσης, το PSOL (Κόμμα Σοσιαλισμού και Ελευθερίας): η νυν πολιτειακή βουλεύτρια Λουτσιάνα Ζένρο και η Ίνγκρα Κόστα, υποψήφια για ομοσπονδιακό μέλος του Κογκρέσου. Και κοινοποιήθηκε στα μέσα κοινωνικής δικτύωσης από την Κόστα.

Άλλη μια πινακίδα κατέβηκε στο Πάσο Φούντο (Ρίο Γκράντε ντο Σουλ) πριν από την προεκλογική εκστρατεία του 2022 | Εικόνα: Ingra Costa/Χρησιμοποιείται με άδεια

Από γιγάντιες διαφημιστικές πινακίδες σε πόλεις μέχρι μικρότερες κατά μήκος των αυτοκινητοδρόμων ή στην ομοσπονδιακή πρωτεύουσα —με μηνύματα υποστήριξης ή κριτικής, κάποια κωμικά, άλλα με ψεύτικες ειδήσεις— οι διαφημιστικές πινακίδες με πολιτικά θέματα έχουν εξαπλωθεί σε όλη τη Βραζιλία τα τελευταία χρόνια. Αυτές που αναφέρονται στον Μπολσονάρου φαίνεται να είναι οι πιο συνηθισμένες.

Στην περιοχή όπου οι υποψήφιες έφεραν αυτή την υπόθεση, δεν αποτελούν κάτι καινούργιο, όπως δήλωσε η Ίνγκρα στο Global Voices. Κατά τη διάρκεια της προεκλογικής περιόδου, παλιές πινακίδες υποστήριξης του νυν προέδρου έχουν αποκατασταθεί και έχουν τοποθετηθεί νέες, παρά το γεγονός ότι είναι παράνομες.

Πέρυσι, μια παρόμοια πινακίδα υποστήριξης του πρώην προέδρου Λουίζ Ινάσιο Λούλα ντα Σίλβα (PT, Εργατικό Κόμμα) κατεδαφίστηκε στο Πάσο Φούντο από μια ομάδα που χρησιμοποιούσε αλυσοπρίονο. Αφού φυλακίστηκε για 580 ημέρες και στη συνέχεια ακυρώθηκαν οι κατηγορίες εναντίον του, ο Λούλα προηγείται στις δημοσκοπήσεις για τον πρώτο γύρο των εκλογών, που έχει προγραμματιστεί για τις 2 Οκτωβρίου.

Με την αφαίρεση των διαφημιστικών πινακίδων με δικαστική εντολή, η Κόστα αφηγήθηκε ότι έπεσε θύμα εκφοβισμού. Σε περίπου πέντε ηχητικά μηνύματα, στα οποία είχε πρόσβαση το GV, ένας άνδρας (ο οποίος αυτοπροσδιορίζεται, αλλά δεν είναι γνωστός της) λέει ότι θα «κάνει μια προσευχή για να βγάλει τους δαίμονες από τη ζωή της» και μιλάει για «να βάλει φωτιά στον διάβολο».

Αποκάλεσε την υποψήφια, η οποία υποστηρίζει ζητήματα όπως ο φεμινισμός, τα δικαιώματα των ατόμων ΛΟΑΤΚΙ+ και τις θρησκείες αφρικανικής καταγωγής, «ντροπή για τους Χριστιανούς, τους Ευαγγελικούς, τους πιστούς» και είπε ότι θα προσφύγει επίσης στο δικαστήριο, αν βρει διαφημιστικές πινακίδες της ίδιας και της Λουτσιάνα στην πόλη.

Η Κόστα υπέβαλε καταγγελία εναντίον του στην αστυνομία :

O processo eleitoral tem diversas regras que mantêm a lisura do processo e elas devem ser respeitadas por todos os candidatos, independente de qual partido ou cargo no qual estejam.

As regras eleitorais servem para todos e toda publicidade eleitoral deve estar dentro da legislação. Eles não são o ‘alecrim dourado’ para fazer o que querem. Apesar de não estarem acostumados a agir dentro da lei, seguiremos cobrando e fazendo a nossa parte.

Η εκλογική διαδικασία έχει διάφορους κανόνες, που διασφαλίζουν την ακεραιότητά της και πρέπει να τηρούνται από όλους τους υποψηφίους, ανεξάρτητα από το κόμμα ή το αξίωμα στο οποίο βρίσκονται.

Οι εκλογικοί κανόνες ισχύουν για όλους και όλη η προεκλογική προπαγάνδα πρέπει να είναι εντός του νόμου. Δεν είναι «ειδικοί» [που μπορούν] να κάνουν ό,τι θέλουν. Παρόλο που δεν έχουν συνηθίσει να ενεργούν εντός του νόμου, θα συνεχίσουμε να το απαιτούμε και να κάνουμε το καθήκον μας.

Κατά τη διάρκεια μιας εκδήλωσης υποστηρικτών του Μπολσονάρου για τον εορτασμό των 200 χρόνων ανεξαρτησίας της Βραζιλίας στις 7 Σεπτεμβρίου στο Πάσο Φούντο, το όνομά της αναφέρθηκε και αποδοκιμάστηκε. Για άγαλμα του Μπολσονάρου από παλιοσίδερα, επίσης στην πόλη, διατάχθηκε από τον εκλογικό δικαστή η απομάκρυνσή του.

Σε όλη τη χώρα

Τα δικαστήρια διέταξαν την άμεση απομάκρυνση μιας διαφημιστικής πινακίδας που βρισκόταν στο Κομοντόρο, στο Μάτο Γκρόσο, στην κεντροδυτική Βραζιλία | Εικόνα: TRE-MT (Περιφερειακό Εκλογικό Δικαστήριο από το Μάτο Γκρόσο) 

Τον Αύγουστο στο Πόρτο Αλέγκρε, την πρωτεύουσα της πολιτείας Ρίο Γκράντε ντο Σουλ, υποστηρικτές του Μπολσονάρου ανάρτησαν μια πινακίδα, που ισχυριζόταν ότι αριστεροί είχαν διασυνδέσεις με το εμπόριο ναρκωτικών και τη λογοκρισία. Η γιγαντιαία πινακίδα αφαιρέθηκε κατόπιν δικαστικής εντολής.

Μια έρευνα του ειδησεογραφικού ιστότοπου G1 δείχνει ότι τα εκλογικά δικαστήρια διέταξαν την αφαίρεση διαφημιστικών πινακίδων αυτού του είδους, που ισχυρίζονταν ότι η πολιτική αριστερά συνδέεται με εγκλήματα, σε τουλάχιστον οκτώ βραζιλιάνικες πολιτείες κατά τη διάρκεια της προεκλογικής περιόδου.

Η ομοσπονδιακή νομοθεσία απαγορεύει τη χρήση πινακίδων για προεκλογική προπαγάνδα στη Βραζιλία, κάτι που μπορεί να οδηγήσει σε πρόστιμα μεταξύ 5.000 και 15.000 ρεάλ (περίπου 980-2.940 δολάρια). Η απαγόρευση ισχύει για τις προεκλογικές περιόδους, επειδή η συμπεριφορά που απαγορεύεται κατά την προεκλογική εκστρατεία απαγορεύεται και κατά την προεκλογική περίοδο, σύμφωνα με έναν εμπειρογνώμονα που συμβουλεύτηκε το GV.

Εκτός αυτών των περιόδων, εάν τοποθετηθούν τέτοιες διαφημιστικές πινακίδες, επιβάλλεται πρόστιμο εάν αποδειχθεί ότι υπάρχει εκλογικός στόχος.

Σύμφωνα με τον Νόμο Αρ. 12.891 :

É vedada a propaganda eleitoral mediante outdoors, inclusive eletrônicos, sujeitando-se a empresa responsável, os partidos, as coligações e os candidatos à imediata retirada da propaganda irregular e ao pagamento de multa no valor de R$ 5.000,00 (cinco mil reais) a R$ 15.000,00 (quinze mil reais).

Η προεκλογική προπαγάνδα μέσω πινακίδων, συμπεριλαμβανομένων των ηλεκτρονικών πινακίδων, απαγορεύεται και η υπεύθυνη εταιρεία, τα κόμματα, οι συνασπισμοί και οι υποψήφιοι υπόκεινται στην άμεση απομάκρυνση της παράτυπης προπαγάνδας και στην καταβολή προστίμου μεταξύ πέντε και δεκαπέντε χιλιάδων ρεάλ.

Στις 30 Αυγούστου, το Ανώτατο Εκλογικό Δικαστήριο (TSE) επέβαλε πρόστιμο 5.000 ρεάλ στον Αγροτικό Συνεταιρισμό του Παραΐσο, στην πολιτεία Μάτο Γκρόσο ντο Σουλ, για ανάρτηση προεκλογικής προπαγάνδας σε πινακίδες. Αυτή, και άλλες παρόμοιες περιπτώσεις που τοποθετήθηκαν στην ύπαιθρο και σε αγροκτήματα, είχαν ήδη αναφερθεί από τον ιστότοπο UOL τον Ιανουάριο, δέκα μήνες πριν από τις εκλογές .

Τον Φεβρουάριο, ένας δικαστής απέρριψε αγωγή του Εργατικού Κόμματος θεωρώντας ότι δεν υπήρχε προεκλογική προπαγάνδα στα μηνύματα. Στη συνέχεια, το κόμμα άσκησε έφεση.

Έξι μήνες αργότερα, τον Αύγουστο, ένας άλλος δικαστής, ο Sérgio Banhos, έκρινε ότι οι διαφημιστικές πινακίδες περιείχαν επαινετικά μηνύματα και επαίνεσε τα χαρακτηριστικά του Μπολσονάρου. Με πέντε ψήφους έναντι δύο, η πλειοψηφία αποφάσισε ότι αποτελούσαν πρόωρη προεκλογική προπαγάνδα .

Η αξίωση του Εργατικού Κόμματος στρεφόταν κατά του συνεταιρισμού και του Μπολσονάρου, ζητώντας έρευνα για πιθανή κατάχρηση οικονομικής εξουσίας (τιμωρούμενη με αποκλεισμό και μη επιλεξιμότητα) από τον πρόεδρο.

Το Ανώτατο Εκλογικό Δικαστήριο, ωστόσο, απέρριψε την αγωγή κατά του Μπολσονάρου, επειδή έκρινε ότι δεν υπήρχαν στοιχεία, που να αποδεικνύουν ότι γνώριζε για την παράτυπη προπαγάνδα .

Τι λέει ο νόμος

Ένα ερώτημα που υποβλήθηκε στο Ανώτατο Εκλογικό Δικαστήριο από τον ιστότοπο G1 αποκάλυψε ότι τουλάχιστον 25 καταγγελίες για παράτυπες εκλογικές πινακίδες υποβλήθηκαν το 2022.

Δύο από τις διαφημιστικές πινακίδες έκαναν συγκρίσεις μεταξύ των υποψηφίων, επαινώντας τον Μπολσονάρου και αναφερόμενοι υποτιμητικά στον πρώην πρόεδρο Λούλα.

Σε όσους κάνουν συγκρίσεις μεταξύ υποψηφίων, εικόνες όπως το σοσιαλιστικό σφυροδρέπανο συνδέονται με τους αριστερούς υποψηφίους και τον Λούλα, ενώ η βραζιλιάνικη σημαία προορίζεται για τον Μπολσονάρου και τους δεξιούς συντηρητικούς.

Η δικηγόρος Tailaine Cristina Costa, η οποία ειδικεύεται στο εκλογικό δίκαιο και το διοικητικό δίκαιο και είναι μέλος του Ινστιτούτου Εκλογικού Δικαίου Paraná (IPRADE), δήλωσε στο Global Voices:

A polêmica dos outdoors está vinculada a questão do custo dessa propaganda, porque tem visibilidade e se beneficia quem pode pagar mais. Lembrando que a proibição ocorreu faz tempo. Porém, antes da eleição, não é proibido, desde que a pessoa não mostre vínculo político-eleitoral no conteúdo. Há quem defenda que não deve haver proibição, mas sim limitação.

O que entra em discussão na questão da limitação, também, é o fato de que um indivíduo pode contratar um outdoor para veicular alguma comemoração ou agradecimento, o que gera visibilidade e não possui fim político-eleitoral declarado. O que é proibido é assinar como candidato ou pré-candidato.

Η πολεμική για τις διαφημιστικές πινακίδες συνδέεται με το ζήτημα του κόστους αυτής της προπαγάνδας, επειδή παρέχει προβολή και ωφελεί όσους μπορούν να πληρώσουν περισσότερα. Σημειώστε ότι η απαγόρευση τέθηκε σε ισχύ πολύ καιρό πριν. Ωστόσο, πριν από τις εκλογές, δεν απαγορεύεται, υπό την προϋπόθεση ότι το άτομο δεν εμφανίζει καμία πολιτική-εκλογική σύνδεση στο περιεχόμενο. Υπάρχουν ορισμένοι που υποστηρίζουν ότι δεν θα πρέπει να υπάρχει απαγόρευση, αλλά περιορισμός.

Αυτό που τίθεται επίσης υπό συζήτηση στο ζήτημα των περιορισμών είναι το γεγονός ότι ένα άτομο μπορεί να νοικιάσει μια πινακίδα για να εκφράσει κάποια γιορτή ή ευγνωμοσύνη, κάτι που δημιουργεί ορατότητα αλλά δεν έχει κανέναν δηλωμένο πολιτικό-εκλογικό σκοπό. Αυτό που απαγορεύεται είναι να την υπογράψει κανείς ως υποψήφιος ή προ-υποψήφιος.

Πρόσθεσε ότι υπάρχει ένα καθορισμένο όριο μεγέθους για την προπαγάνδα σε πινακίδες και διαφημιστικές πινακίδες :

Antes podia ser até 4m², mas recentemente a limitação é 0,5m², com a exceção o comitê central [da campanha], que pode ter maior, mas que não exceda 4m². As razões da irregularidade estão diante justamente da proibição de outdoor, de modo que foi ocorrendo a construção desses limites.

Προηγουμένως μπορούσε να φτάσει τα 4 τ.μ., αλλά πρόσφατα ο περιορισμός είναι 0,5 τ.μ., με εξαίρεση την κεντρική επιτροπή [της εκστρατείας], η οποία μπορεί να έχει μεγαλύτερες, αλλά όχι μεγαλύτερες από 4 τ.μ. Οι λόγοι για την απόκλιση έγκεινται ακριβώς στην απαγόρευση των διαφημιστικών πινακίδων, έτσι ώστε στη συνέχεια να θεσπίστηκαν αυτά τα όρια.

Όσον αφορά τις λεγόμενες «λάμπε-λάμπε» (αφίσες διαφόρων μεγεθών που τοποθετούνται σε δημόσιους χώρους), η δικηγόρος διευκρίνισε ότι πρέπει να έχουν μέγιστο μέγεθος 0,5 τ.μ., χωρίς να βρίσκονται η μία δίπλα στην άλλη.

Όσον αφορά την αποτελεσματική εφαρμογή του νόμου, ανέφερε:

Qualquer pessoa pode denunciar a irregularidade. Se for gritante a medida, o juiz pode determinar a retirada imediata, mas se necessitar de diligência, vai ser verificado se realmente extrapola as medidas e é determinada retirada e aplicação de multa ao candidato.

Οποιοσδήποτε μπορεί να αναφέρει μια παρατυπία. Εάν η υπόθεση είναι κραυγαλέα, ο δικαστής μπορεί να διατάξει την άμεση απομάκρυνσή της, αλλά εάν απαιτεί έρευνα, θα επαληθευτεί εάν όντως υπερβαίνει τα όρια και [εάν ναι] θα διαταχθεί η απομάκρυνσή της και στον υποψήφιο θα επιβληθεί πρόστιμο.