Το BBC Bangla Radio δεν θα μεταδίδεται πλέον. Εικόνα μέσω Flickr από την Παγκόσμια Υπηρεσία του BBC. Άδεια CC BY-NC 2.0

Η νέα χρονιά ήταν γλυκόπικρη για πολλούς θαυμαστές του βεγγαλέζικου ραδιοφώνου φέτος, καθώς το κοινό έμαθε ότι το BBC Bangla Radio θα σταματήσει να μεταδίδεται στις 31 Δεκεμβρίου 2022, μετά από 81 χρόνια. Στα χρόνια που οδήγησαν στο κλείσιμό του, δύο σειρές μισάωρων προγραμμάτων μεταδίδονταν κάθε μέρα στα βραχέα κυμάτα και FM, πρωί και βράδυ. Η ιστοσελίδα αρχειοθετήθηκε αμέσως μόλις τελείωσαν τα νυχτερινά προγράμματα την τελευταία μέρα κλείνοντας το κεφάλαιο για το εμβληματικό τμήμα του βρετανικού καναλιού ραδιοτηλεοπτικής μετάδοσης.

Σε μια προσπάθεια μείωσης των δαπανών και ακολουθίας των τάσεων των ΜΜΕ, η Παγκόσμια Υπηρεσία του BBC θα στραφεί προς την αύξηση των ψηφιακών προσφορών οδηγώντας στο κλείσιμο εκπομπών ραδιοκυμάτων σε πολλές διεθνείς γλώσσες. Το BBC Bangla θα συνεχίσει να λειτουργεί ως κανάλι πολυμέσων μόνο με ψηφιακό περιεχόμενο σε περιορισμένη χωρητικότητα.

Τα βεγγαλέζικα (Bengla) είναι η έβδομη πιο ομιλούμενη γλώσσα από τον συνολικό αριθμό ομιλητ(ρι)ών στον κόσμο. Ομιλείται από περίπου 261 εκατομμύρια παγκοσμίως, είναι η κύρια γλώσσα στην περιοχή της Βεγγάλης, που περιλαμβάνει το Μπαγκλαντές (61%) και την ινδική πολιτεία της Δυτικής Βεγγάλης (37%).

Το BBC άρχισε να εκπέμπει στα βεγγαλέζικα ως ξένη γλώσσα υπό την Παγκόσμια Υπηρεσία του BBC στις 11 Οκτωβρίου 1941, με ένα εβδομαδιαίο πρόγραμμα 15 λεπτών. Το 1965, το BBC Bangla ξεκίνησε τακτικές εκπομπές ειδήσεων, οι οποίες γρήγορα έγιναν αγαπημένες του κοινού. Κατά τη διάρκεια του απελευθερωτικού πολέμου του Μπαγκλαντές το 1971, κέρδισε αξιοπιστία και κέρδισε την εμπιστοσύνη του λαού μέσω της ουδέτερης κάλυψης.

Στο παρακάτω βίντεο YouTube από το BBC Bangla, μπορείτε να ακούσετε τις πρώτες ειδήσεις για τη νίκη του Μπαγκλαντές και την παράδοση των πακιστανικών δυνάμεων, που μεταδόθηκαν στις 16 Δεκεμβρίου 1971.

Εκείνη την εποχή, ο πληθυσμός βασιζόταν στο BBC Bengali για ουδέτερη κάλυψη ειδήσεων, καθώς η πακιστανική κυβέρνηση είχε επιβάλει εκτεταμένες διακοπές λειτουργίας στα ΜΜΕ και εκφόβιζε τους δημοσιογράφους. Μεγάλα πλήθη συγκεντρώνονταν στις αγορές των χωριών για να ακούσουν τα προγράμματα του BBC Bangla, καθώς τα ραδιόφωνα ήταν λιγοστά. Εξαιτίας αυτών των συγκεντρώσεων, μια αγορά στο Πάκσι στην Πάμπνα μετονομάστηκε σε BBC Bazar.

Το BBC συνέχισε να είναι βασικός πυλώνας σε μελλοντικές κρίσεις, όπως στα τέλη της δεκαετίας του '80 κατά τη διάρκεια του αντιδικτατορικού κινήματος στο Μπαγκλαντές.

Αναμνήσεις και συναισθήματα

Τις τελευταίες δεκαετίες, ο αριθμός των ακροατ(ρι)ών του ραδιοφώνου έχει πέσει κατακόρυφα παγκοσμίως. Σύμφωνα με μελέτη του BBC, οι άνθρωποι επιλέγουν την τηλεόραση και τα ψηφιακά μέσα αντί του ραδιοφώνου για να ικανοποιήσουν τις ειδησεογραφικές τους ανάγκες.

Πολλοί Μπαγκλαντεσιανοί/ές μοιράζονται αναμνήσεις και συναισθήματα σχετικά με τις εκπομπές του BBC Bangla Radio. Ο Alamgir Kabir, επαγγελματίας πληροφορικής από την Κούλνα, θυμήθηκε το BBC Bangla και τα παιδικά του χρόνια μέσω του Facebook:

মনটা খারাপ হয়ে গেলো।
বিবিসি বাংলা রেডিও ঘিরে অনেক স্মৃতি, অনেক আবেগ রয়েছে।
ছোটবেলায় দেখতাম উঠানে রেডিও নিয়ে সবাই বিবিসি শুনতো। কিছুক্ষণ পর পর রেডিও উঁচু করে এদিকে ওদিকে ঘুরিয়ে ঠিকঠাক শোনার প্রক্রিয়া।
খুব মনোযোগ দিয়ে সবাই শুনতো [..] সংবাদ।
শতভাগ নিরপেক্ষতা ছিল বিবিসির।

Είμαι πολύ στενοχωρημένος. Υπάρχουν πολλές αναμνήσεις και πολλά συναισθήματα γύρω από το BBC Bangla Radio.

Θυμάμαι κατά τη διάρκεια της παιδικής μου ηλικίας μέλη της οικογένειας μαζεύονταν στην αυλή μας και άκουγαν BBC Bangla. Θυμάμαι την εικόνα να σηκώνω συχνά το παλιό ραδιόφωνο για να έχω καλύτερο σήμα και να ακούω χωρίς διακοπή.

Όλοι άκουγαν τις ειδήσεις με μεγάλη προσοχή [..]. Η κάλυψη του BBC ήταν 100% ουδέτερη.

Στιγμιότυπο οθόνης της τελευταίας ραδιοφωνικής εκπομπής του BBC Bengal. Λήψη από το κανάλι του BBC Bangla στο YouTube. Δίκαιη χρήση.

Ο Akbar Hossain εργάστηκε ως δημοσιογράφος στο BBC Bangla. Δημοσίευσε φωτογραφία του ραδιοφωνικού στούντιο στο Facebook και ανακοίνωσε το κλείσιμο. Ένας ακόλουθος ονόματι Momen Sarkar έγραψε στην ενότητα σχολίων:

কি বলেন বিবিসিবাংলা বন্ধ হয়ে গেল? সেই ছোটকাল থেকেই সেই বিবিসি অনুষ্ঠানের শুরুতেই বাশির মেঠো সুরের সাথে পরিচিতি ছিলাম।

Τι είπες τώρα. Το ραδιόφωνο BBC Bangla σταμάτησε να εκπέμπει; Από την παιδική μου ηλικία, ήμουν εξοικειωμένος με την εναρκτήρια μελωδία με το φλάουτο στην αρχή κάθε προγράμματος του BBC.

Ο τηλεοπτικός δημοσιογράφος Mahmud Hasan Parvez επαίνεσε την αξιοπιστία της κάλυψης και έγραψε στο Facebook:

যখন কিছুই বুঝতাম না, তখন থেকেই বিবিসি বাংলার সঙ্গে বন্ধন। বাংলাদেশে একেবারে প্রান্তিক পর্যায়ে আর কোন গণমাধ্যম গ্রহণযোগ্যভাবে পৌঁছাতে পারেনি এবং ভবিষ্যতে ২য় কেউ পারবেও না। [..] খুব বাজেভাবে মিস করবো প্রভাতী, প্রত্যুষা, প্রবাহ, পরিক্রমা অধিবেশন।

Από την παιδική μου ηλικία, είχα έναν συναισθηματικό δεσμό με το BBC Bangla. Κανένα άλλο μέσο δεν μπόρεσε να προσεγγίσει αξιόπιστα ένα ευρύ φάσμα κοινού, συμπεριλαμβανομένων περιθωριοποιημένων ομάδων, στο Μπαγκλαντές, και είναι απίθανο κανένα μέσο να μπορέσει να το κάνει στο μέλλον. Θα μου λείψουν πολύ τα προγράμματα Prabhati, Pratyusha, Prabaho και Parikroma.

Ο συγγραφέας Reza Ghatak, ωστόσο, αναφέρει την πτώση της ποιότητας, αν και ο λόγος για το κλείσιμο είναι η μείωση του κοινού:

বিবিসি রেডিওর বাংলা শ্রোতা কমে যাওয়ার আসল কারণ বিবিসি অনুসন্ধান করে নাই। আমার পর্যবেক্ষণে বিগত ২০ বছর মার্কিন পলিসির আদলে বাংলাদেশে ভোল পাল্টিয়ে নিজেদের বিশ্বাস যোগ্যতা নষ্ট করেছে বিবিসি। বিবিসি র একসময় যে নিরপেক্ষ সংবাদ পরিবেশন ছিল মুখ্য, সেই জায়গা থেকে বিবিসি সড়ে গেছে। যে কারণে রেডিও শ্রোতারাও মুখ ফিরিয়ে নিয়েছে। [..] সাংবাদিকতায় যে চরমভাবে অনিয়ম ও অপচর্চা চালু হয়েছে, বিবিসি শেষের দিকে সেই সুরে সুর মিলিয়ে শেষে বন্ধ করতেই বাধ্য হলো। শেষ হলো ৮১ বছরের বিবিসি বাংলা রেডিওর সোনালি ইতিহাস!

Το BBC δεν έχει ερευνήσει τον πραγματικό λόγο για τη μείωση του ακροατηρίου της Βεγγάλης του ραδιοφώνου του BBC. Κατά την παρατήρησή μου, τις τελευταίες δύο δεκαετίες, το BBC έχασε την αξιοπιστία του αλλάζοντας τις πολιτικές του στο Μπαγκλαντές μιμούμενοι την πολιτική των ΗΠΑ. Το BBC έχει απομακρυνθεί από την αντικειμενικότητα, που κάποτε αποτελούσε τον πυρήνα της αμερόληπτης αναφοράς ειδήσεων. Γι’ αυτό το κοινό του ραδιοφώνου έχει απομακρυνθεί. [..]

Οι παρατυπίες και η ευνοιοκρατία έχουν μολύνει τη δημοσιογραφία σε αυτή τη χώρα και το BBC Bangla δεν μπόρεσε να συμβαδίσει και αναγκάστηκε να κλείσει στο τέλος. Η 81χρονη χρυσή ιστορία του BBC Bangla Radio τελείωσε!