Η φωτογραφία παρέχεται από τον Alhassan Mohammed Awal και χρησιμοποιείται με άδεια.

Ως μέρος της συνεχιζόμενης σειράς μας, που αναδεικνύει το έργο ακτιβιστ(ρι)ών που προωθούν αφρικανικές γλώσσες σε ψηφιακούς χώρους, θα θέλαμε να παρουσιάσουμε τον Alhassan Mohammed Awal (@Alhassa51457950) από την Γκάνα.

Μεγάλο μέρος του έργου του Alhassan έχει επικεντρωθεί στη δουλειά του ως συνιδρυτής της Ομάδας Χρηστών Νταγκμπάνι Wikimedia, που βοήθησε στη δημιουργία δωρεάν γνώσης στη μητρική του γλώσσα.

Το Rising Voices πήρε συνέντευξη από τον Mohammed Awal μέσω email για να μάθει περισσότερα για τις απόψεις του σχετικά με τη γλώσσα του, που βρίσκει τη θέση της στους διαδικτυακούς χώρους.

Rising Voices (RV): Πείτε μας για εσάς.

Alhassan Mohammed Awal (AMA): Είμαι ο Alhassan Mohammed Awal. Συνιδρυτής της Ομάδας χρηστών Dagbani Wikimedians.

Είμαι ο Διευθυντής Επικοινωνίας και Εκστρατειών. Είμαι επίσης ακτιβιστής για τα δικαιώματα του παιδιού και την εκπαίδευση νεαρών κοριτσιών. Το ενδιαφέρον μου για τον ψηφιακό ακτιβισμό περιλαμβάνει την προώθηση της χρήσης διαφόρων εργαλείων του Wikimedia, όπως η Βικιπαίδεια, τα Βικι-Δεδομένα, τα Κοινά, το Βικιλεξικό και οποιωνδήποτε άλλων εργαλείων υποστήριξης ψηφιακής γλώσσας διαθέσιμων για τη διευκόλυνση της εργασίας μου στον γλωσσικό ακτιβισμό στο διαδίκτυο.

Θέλω η γλώσσα νταγκμπάνι να γίνει παγκόσμια και να γεμίσει κάθε διαθέσιμο ψηφιακό χώρο. Οραματίζομαι να αναγνωρίζεται η γλώσσα από όλες τις μηχανές αναζήτησης στο διαδίκτυο. Εκτός της κοινότητας Wikimedia, είμαι εκπαιδευτικός κι εργάζομαι στην Εκπαιδευτική Υπηρεσία της Γκάνας (GES). Εργάστηκα ως εκπαιδευτικός στην τάξη, Διευθυντής, διορίστηκα Υπεύθυνος Εξετάσεων για την Επαρχιακή Διεύθυνση Εκπαίδευσης Νάντον στη βόρεια περιοχή της Γκάνας και αργότερα διορίστηκα ξανά ως Συντονιστής Βασικής Εκπαίδευσης και επί του παρόντος είμαι Υπεύθυνος Υποστήριξης Σχολικής Βελτίωσης (SISO). Επιπλέον, μου αρέσει η συγγραφή και ο εθελοντισμός.

Στιγμιότυπο οθόνης της Βικιπαίδειας στα νταγκμπάνι.

RV: Ποια είναι η τρέχουσα κατάσταση της γλώσσας σας τόσο εντός όσο και εκτός διαδικτύου;

AMA: Η νταγκμπάνι είναι μία από τις υποεκπροσωπούμενες γλώσσες στο διαδίκτυο. Σε αντίθεση με άλλες γλώσσες, με τις οποίες μπορεί κανείς να έχει πρόσβαση σε πληροφορίες αναζητώντας, για παράδειγμα, στο Google, ισχύει το αντίστροφο για την νταγκμπάνι.

Δεν υπάρχει καν ένα τοπικό περιοδικό νταγκμπάνι, όπου τουλάχιστον, μαθητές και μαθήτριες να μπορούν να διαβάζουν για θέματα, που συμβαίνουν γύρω τους, στη γλώσσα νταγκμπάνι, η οποία δεν ομιλείται σε κανένα εθνικό έντυπο μέσο. Δεν έχει παραχωρηθεί σημαντικός χρόνος για τη γλώσσα νταγκμπάνι στους περισσότερους τηλεοπτικούς και ραδιοφωνικούς σταθμούς της Γκάνας.

Εκτός διαδικτύου, υπάρχουν ορισμένα υλικά/βιβλία σε νταγκμπάνι σε ορισμένα σχολεία και σε λίγες δημόσιες βιβλιοθήκες, αλλά δεν είναι εύκολα προσβάσιμα ή δωρεάν. Μόνο σε ένα πανεπιστήμιο μελετάται ως μάθημα η γλώσσα νταγκμπάνι, αν και λίγοι φοιτητές ή φοιτήτριες ενδιαφέρονται να μελετήσουν τη γλώσσα. Ντόπιοι Νταγκμπάνι ενδιαφέρονται να σπουδάσουν την αγγλική γλώσσα και άλλα μαθήματα στα πανεπιστήμια εις βάρος της δικής τους γλώσσας.

Ποια είναι τα κίνητρά σας για να δείτε τη γλώσσα σας να υπάρχει στους ψηφιακούς χώρους;

AMA: Η νταγκμπάνι είναι μία από τις 16 εθνοτικές ομάδες γλωσσών μόλε-νταγκμπάνι (αλληλένδετες με ρίζες σε έναν κοινό πρόγονο), που ομιλούνται στη βόρεια περιοχή της Γκάνας. Οι ομιλητές και ομιλήτριες μόνο αυτής της γλώσσας (από τις 16 αλληλένδετες γλώσσες) υπολογίζεται ότι είναι πάνω από 3 εκατομμύρια άτομα. Είναι μια από τις μεγαλύτερες γλώσσες, που ομιλούνται στην Γκάνα. Ως γλωσσικός ακτιβιστής με προσωπικό κίνητρο, θέλω η γλώσσα νταγκμπάνι να γίνει παγκόσμια και να γεμίσει κάθε διαθέσιμο ψηφιακό χώρο. Οραματίζομαι ότι η γλώσσα νταγκμπάνι θα αναγνωρίζεται από όλες τις μηχανές αναζήτησης στο διαδίκτυο.

Ελπίζω οι ομιλητές νταγκμπάνι να αρχίσουν να διαβάζουν και να γράφουν περιεχόμενο στα νταγκμπάνι στους ψηφιακούς χώρους με ευκολία και να κάνουν όλο το περιεχόμενο στα νταγκμπάνι διαθέσιμο, προσβάσιμο και δωρεάν για χρήση στις ψηφιακές πλατφόρμες. Ελπίζω επίσης να επιτύχω το ίδιο και για τις 16 υποεθνικές ομάδες μόλε-νταγκμπάνι.

RV: Περιγράψτε μερικές από τις προκλήσεις, που εμποδίζουν την πλήρη χρήση της γλώσσας σας στο διαδίκτυο.

AMA: Μια πρόκληση είναι η υπερβολική θεοποίηση της αγγλικής γλώσσας. Το στίγμα, που συνδέεται με τους καθηγητές νταγκμπάνι είναι πως μόνο όσα άτομα δεν τα πάνε καλά στην αγγλική γλώσσα μελετούν ή διδάσκουν την γλώσσα νταγκμπάνι. Ως εκ τούτου, αν είσαι Καρίμπα (εκπαιδευτικός γλώσσας νταγκμπάνι), ακόμη και το μαθητικό σου κοινό δεν σε παίρνει στα σοβαρά, επειδή δεν θέλει να γίνει σαν εσένα. Πώς τότε να “χάνουν το χρόνο τους” δημιουργώντας περιεχόμενο νταγκμπάνι στο διαδίκτυο;

Όσα άτομα περνούν τα εμπόδια και σπουδάζουν τη γλώσσα στο Πανεπιστήμιο, συχνά καταλήγουν να μην απασχολούνται από την Υπηρεσία Εκπαίδευσης της Γκάνας για να διδάξουν, ειδικά στα δημοτικά σχολεία, όπου τα παιδιά μπορούν από μικρά να αναπτύξουν ενδιαφέρον για τη δημιουργία περιεχομένου στο διαδίκτυο στη μητρική τους γλώσσα.

Επίσης, η γλώσσα δεν υποστηρίζεται από πολλά τεχνολογικά εργαλεία, όπως πληκτρολόγια iOS με λατινικούς χαρακτήρες για να πληκτρολογήσετε νταγκμπάνι.
Ένα άλλο είναι η έλλειψη δεξιοτήτων για τη δημιουργία διαδικτυακού περιεχομένου.

RV: Ποια συγκεκριμένα βήματα πιστεύετε ότι μπορούν να ληφθούν για να ενθαρρύνουν τους νεότερους να αρχίσουν να μαθαίνουν τη γλώσσα τους ή να συνεχίσουν να χρησιμοποιούν τη γλώσσα τους;

AMA: Είναι απαραίτητο για Ψηφιακούς Γλωσσικούς Ακτιβιστές όπως εγώ να δημιουργήσουν πλατφόρμες και να αναπτύξουν δημιουργικά προγράμματα για να εξοπλίσουν την νεολαία με τις απαραίτητες δεξιότητες για τη δημιουργία περιεχομένου στη μητρική τους γλώσσα.

Πρωτοβουλίες όπως αυτές που κάνει η ομάδα μας, που είναι η δημιουργία πάνω από 500+ λεξημάτων νταγκμπάνι στα Βικι-Δεδομένα, η κυκλοφορία του Dagbani Wikipedia Saha, ενός τηλεοπτικού προγράμματος, που ξεκίνησε για να διδάξει τους ανθρώπους, ειδικά τους νέους σε όλες τις γωνιές της χώρας, πώς να επεξεργάζονται στη Βικιπαίδεια στα νταγκμπάνι, μετάφραση διαδικτυακού υλικού σε νταγκμπάνι, ηχογράφηση περισσότερων από 4.000 λέξεων νταγκμπάνι και ανέβασμα των ίδιων στο Wikimedia Commons και πολλά άλλα. Όλα είναι διασκεδαστικοί και ελκυστικοί τρόποι για να εμπλακούν οι νέοι στη δημιουργία περιεχομένου στις γλώσσες τους.

Οι κυβερνήσεις θα πρέπει να υποστηρίξουν την πρόσληψη ατόμων, που μελετούν τη γλώσσα νταγκμπάνι στα σχολεία μας και την παροχή σε αυτά πόρων, ώστε να παρέχουν σωστή καθοδήγηση στα παιδιά σχολικής ηλικίας, ώστε να αναπτύξουν ενδιαφέρον για τη χρήση της δικής τους γλώσσας.