[1]Τοπική φωτογραφία υψηλής ανάλυσης από το Ζαβόρζνο στην Πολωνία, διατηρώντας τη μνήμη της φυσικής περιοχής, που έγινε μέσω μιας καινοτόμου πρωτοβουλίας της Πολωνικής Βικιπαίδειας. Φωτογραφία [2] από τον χρήστη της Wikipedia WiktorPilot, CC BY-SA 4.0 [3] .
Διάφορες παγκόσμιες λίστες κατάταξης συνήθως τοποθετούν τη Βικιποίδεια ανάμεσα στις δέκα πρώτες ιστοσελίδες με τις περισσότερες επισκέψεις παγκοσμίως [4]. Στην Κεντρική και Ανατολική Ευρώπη (ΚΑΕ) κατατάσσεται επίσης αρκετά ψηλά, ενώ οι τοπικές γλωσσικές εκδόσεις συχνά χρησιμεύουν ως κύρια πηγή για εκπαιδευτικό περιεχόμενο. Γνωρίζοντας τον αντίκτυπό της, διάφορες ενθουσιώδεις ομάδες από την περιοχή βρίσκουν τρόπους να εμπλουτίσουν το περιεχόμενο της Βικιπαίδειας. Αυτή η ανάρτηση παραθέτει μερικά πρόσφατα παραδείγματα.
Οι Βικιπαιδιστές της ΚΑΕ λάμπουν στην πρωτοβουλία #1Lib1Ref
Δύο φορές το χρόνο από το 2016, τον Ιανουάριο και τον Μάιο, η εκστρατεία #1Lib1Ref [5] προσκαλεί βιβλιοθηκονόμους να βελτιώσουν τα άρθρα της Βικιπαίδειας προσθέτοντας βιβλιογραφικές παραπομπές. Φέτος, το κοινοτικό ιστολόγιο της Wikipedia Diff ανέφερε [6] ότι η Σερβική Βικιπαίδεια είχε την κορυφαία βαθμολογία για τρίτη συνεχόμενη φορά, με 38 συντάκτες που επεξεργάστηκαν 5.461 άρθρα και πρόσθεσαν 12.689 παραπομπές [7].
[8]
Εκδήλωση #1Lib1Ref στην κρατική βιβλιοθήκη στο Βελιγράδι, Σερβία. Η Gordana Gomirac από το Wikimedia και η βραβευμένη με τη 2η θέση κορυφαία συντάκτρια Žana Gnjatović, βιβλιοθηκάριος από το Σόμπορ. Φωτογραφία [9] από τον χρήστη της Wikipedia Gzanag, CC BY-SA 4.0 [10] .
Η [6]Nikolina Šepić [6], φοιτήτρια παιδαγωγικής από το Πάντσεβο, διατήρησε τον τίτλο της κορυφαίας συντάκτριας, με τον οποίο κέρδισε αναγνώριση στα ΜΜΕ [11]και το 2022. Φέτος, έχει προσθέσει 6.600 παραπομπές. Άλλες κορυφαίες συνεισφέρουσες ήταν επίσης από τη Σερβία: η βιβλιοθηκάριος Žana Gnjatović [12] και η συνταξιούχος Liljana Sundać, μέλος του προγράμματος Ηλικιωμένων Πολιτών της Σερβίας [13].
Δεκάδες σερβικά ΜΜΕ μετέφεραν αυτή τη θετική είδηση: από τη Ραδιοφωνία της Βοϊβοντίνας [14] ως τις κρατικές υπηρεσίες Tanjug [15] και την εφημερίδα Telegraf [16], χαρακτηρίζοντάς την ως εθνική επιτυχία και σημείο εθνικής υπερηφάνειας.
Στις επόμενες θέσεις του #1Lib1Ref ήταν η Πολωνική Βικιπαίδεια με περίπου 4.000 επεξεργασίες σε περισσότερα από 2.000 άρθρα [17] και η γαλλική έκδοση με 1.871 παραπομπές.
Το ιστολόγιο Diff σημείωσε ότι η ευρύτερη περιοχή της Κεντρικής και Ανατολικής Ευρώπης είχε επίσης ισχυρή παρουσία:
… 29 συντάκτες της ρουμανικής Wikipedia επεξεργάστηκαν περισσότερες από 600 σελίδες [18]. Δεκαέξι συντάκτες της βοσνιακής Βικιπαίδειας [19] έδωσαν αξιόπιστες πηγές σε περισσότερες από 160 σελίδες. Χαιρετίζουμε επίσης τους πέντε συντάκτες τόσο στη σερβοκροατική [20] όσο και στην κροατική Βικιπαίδεια. [21] Τους τέσσερις ενθουσιώδεις συντάκτες της τσέχικης Βικιπαίδειας και τους τέσσερις συντάκτες της Σλαβομακεδονικής Βικιπαίδειας, [22]που κατάφεραν να επεξεργαστούν περισσότερες από 700 σελίδες! Ας κλείσουμε αυτό το ταξίδι στην ΚΑΕ με μια ειδική μνεία στους Ουκρανούς συντάκτες, οι οποίοι έκλεισαν τη φετινή εκστρατεία με περισσότερους από 50 χρήστες και έκαναν πάνω από 1.000 χρήσιμες επεξεργασίες σε 700+ άρθρα για διάφορα θέματα [23].
Οι Πολωνοί πιλότοι κάνουν δωρεάν εναέριες φωτογραφίες
[24]
Ο Wiktor Pawuska, η Anna Kosobudzka και ο ανώτερος πιλότος Jarosław Pytel συμμετείχαν στο εγχείρημα «Προσγείωση στην οθόνη με τη Βικιπαίδεια». Φωτογραφία [25] από τον χρήστη του Wikimedia WiktorPilot, CC BY-SA 4.0 [26]
Από το 2020, η Πολωνική Wikimedia εφαρμόζει το μακροπρόθεσμο πρόγραμμα Wikiszkoła (Wiki-school) [27], το οποίο χρησιμοποιεί μικρές επιχορηγήσεις για να δεσμεύσει εκπαιδευτικούς και μαθητές και μαθήτριες για να αναπτύξουν διάφορες δραστηριότητες και έργα. Αυτό το ταμείο βοήθησε το εγχείρημα «Προσγείωση στην οθόνη με τη Βικιπαίδεια» [28] να παράγει τοπικές φωτογραφίες υψηλής ανάλυσης που θα χρησιμοποιηθούν ως πηγή για την εγκυκλοπαίδεια.
Αυτό το εγχείρημα, που πραγματοποιήθηκε μέσα και πάνω από την πόλη Γιαβόζνο [29] της Νότιας Πολωνίας , είναι πνευματικό τέκνο του Wiktor Pawuska, ενός αδειούχου πιλότου και μαθητή του Κέντρου Επαγγελματικής και Συνεχιζόμενης Εκπαίδευσης στο Γιαβόζνο, και της δασκάλας του Anna Kosobudzka. Χρησιμοποίησαν την υποτροφία τους για το Wiki-school για να πληρώσουν για πτήσεις με αεροπλάνο, που στοχεύουν στη λήψη φωτογραφιών του Γιαβόζνο και της γύρω περιοχής από ψηλά, τοποθετώντας τις 31 αεροφωτογραφίες στους πόρους του Wikimedia Commons [30]και στη συνέχεια εικονογραφώντας επιλεγμένες καταχωρήσεις με νέα άρθρα με δωρεάν άδειες.
Το έργο δημιούργησε επίσης συνέργειες με άλλους τοπικούς φορείς, διοργανώνοντας έκθεση αεροφωτογραφιών σε συνεργασία με τη Δημοτική Δημόσια Βιβλιοθήκη και το Γραφείο Προώθησης του Γιαβόζνο, που τράβηξε την προσοχή των επισκεπτών για αρκετές εβδομάδες.
Εμπλουτισμός της σλαβομακεδονικής Βικιπαίδειας με πληροφορίες και φωτογραφίες ροκ μουσικής
Στη Βόρεια Μακεδονία, το Art House Karev [31], μια οργάνωση εκπαιδευτικών και μαθητ(ρι)ών από το γυμνάσιο Nikola Karev [32]στα Σκόπια, συνεργάζεται με την ένωση πολιτών GLAM Macedonia [33]για να διδάξει στους εφήβους πώς να ανεβάζουν περιεχόμενο που σχετίζεται με τη μουσική στη Βικιπαίδεια στη σλαβομακεδονική γλώσσα [34]. Διοργανώνουν εργαστήρια για μαθητές γυμνασίου, που ενημερώνουν άρθρα για μουσικά συγκροτήματα.
Τα παιδιά μαθαίνουν πώς να βρίσκουν πληροφορίες από πηγές που είναι διαθέσιμες στο κοινό, όπως το VBU Music Registry [35], τη μεγαλύτερη δημόσια βάση δεδομένων δίσκων που τεκμηριώνει τη μουσική παραγωγή από τη Βόρεια Μακεδονία [36] και μουσική που δημοσιεύεται από ντόπιους καλλιτέχνες στο εξωτερικό. Αυτές οι πληροφορίες είναι χρήσιμες για την τροποποίηση των δεδομένων για τις μουσικές βιβλιογραφίες.
[37]
Tošo Filipovski, ο συγγραφέας της Μακεδονικής Ροκ Εγκυκλοπαίδειας με το βιβλίο του. Ευγενική παραχώρηση φωτογραφίας από τον ίδιο, με άδεια αναδημοσίευσης.
Το Art House Karev συνεργάζεται με κατόχους πνευματικών δικαιωμάτων για τη λήψη πληροφοριών από ιδιόκτητες πηγές. Για παράδειγμα, έχουν λάβει άδεια από τον μελετητή της μουσικής και λάτρη της ροκ Tošo Filipovski, τον συγγραφέα της Μακεδονικής Ροκ Εγκυκλοπαίδειας ( Македонска рок енциклопедија [38] ) να χρησιμοποιούν τα άρθρα τους για την ενημέρωση των βιογραφιών των μουσικών. Αυτή η εγκυκλοπαίδεια είναι διαθέσιμη μόνο σε έντυπη μορφή ως τόμος 333 σελίδων, που περιέχει τις ιστορίες 333 ροκ συγκροτημάτων της Μακεδονίας, που δραστηριοποιούνται από τη δεκαετία του 1960 έως σήμερα.
Ο Filipovski παρακολούθησε ένα εργαστήριο για δέκα νέους Βικιπαιδιστές στα Σκόπια [39] στις 5 Απριλίου και, εκτός από την έγκριση να χρησιμοποιήσουν τα άρθρα του, τους παρείχε ψηφιακά αντίγραφα άρθρων από την εγκυκλοπαίδειά του, προκειμένου να τους βοηθήσει να ενημερώσουν το βιογραφικό των ροκάδων πιο εύκολα και αποτελεσματικά. Ο Vasil Buraliev, ο ιδρυτής του μητρώου μουσικής VBU, συμμετείχε επίσης στην εκδήλωση και σημείωσε ότι θα εφαρμόσουν άδειες Creative Commons σε πρωτότυπες φωτογραφίες μουσικών συγκροτημάτων από το αρχείο τους [40] για να χρησιμεύσουν ως εικονογράφηση για άρθρα μαθητών.
Εν τω μεταξύ, η Ρωσία προσπαθεί να επιβάλει λογοκρισία
Ωστόσο, δεν είναι όλα ρόδινα για όλους τους Βικιπαιδιστές στην περιοχή της Κεντρικής και Ανατολικής Ευρώπης. Μια μεγάλη πρόκληση για την ακεραιότητα της Βικιπαίδειας προέρχεται από τη Ρωσική Ομοσπονδία, η οποία προσπαθεί επανειλημμένα να τη λογοκρίνει επιβάλλοντας χρηματική τιμωρία στο Ίδρυμα Wikimedia, με βάση τους νόμους του, που υποστηρίζουν τον δικτυωμένο αυταρχισμό [41] από το 2013 [42] .
Αυτή η τάση εντάθηκε μετά την έναρξη της πλήρους κλίμακας εισβολής της στην Ουκρανία στις 24 Φεβρουαρίου 2022. Αρκετές μέρες αργότερα, η Ρωσία υιοθέτησε γρήγορα έναν δρακόντειο νόμο, [43] που ποινικοποιεί οποιαδήποτε κάλυψη μέσων ή αναρτήσεις στα μέσα κοινωνικής δικτύωσης σχετικά με τον πόλεμο, που αποκλίνουν από την κρατική ατζέντα. Τον Μάιο του ίδιου έτους, η Ρωσία χρησιμοποίησε έναν νόμο για την «εξοικείωση» των εταιρειών πληροφορικής [44] για να κηρύξει το τοπικό παράρτημα του Ιδρύματος Wikipedia ως αντικείμενο των νόμων λογοκρισίας του.
Τον Ιούλιο του 2022, κατόπιν εντολής της Roskomnadzor [45], της κρατικής εκτελεστικής υπηρεσίας που είναι αρμόδια για την παρακολούθηση, τον έλεγχο και τη λογοκρισία των ρωσικών ΜΜΕ, ένα δικαστήριο της Μόσχας επέβαλε πρόστιμο 5 εκατομμυρίων ρούβλια στο Ίδρυμα Wikimedia, [46] επειδή αρνήθηκε να αφαιρέσει αποκαλούμενη “παραπληροφόρηση” από τη ρωσική Βικιπαίδεια: άρθρα για τη σύγκρουση στην Ουκρανία, συμπεριλαμβανομένων των «Η Ρωσική εισβολή στην Ουκρανία», [47] «Εγκλήματα πολέμου κατά τη ρωσική εισβολή στην Ουκρανία» [48] και «Σφαγή στην Μπούχα». [49]
Η σειρά τέτοιων δικαστικών υποθέσεων ξεκίνησε [50] τον Απρίλιο του 2022 και, κατά τη διάρκεια του επόμενου έτους, είχαν κατατεθεί πάνω από επτά, συμπεριλαμβανομένης της τελευταίας [51] που ολοκληρώθηκε τον Απρίλιο του 2023, επιβάλλοντας πρόστιμο 2 εκατομμυρίων ρουβλίων (24.500 δολάρια) στο Ίδρυμα Wikimedia για άρνηση αφαίρεσης άρθρου στη ρωσόφωνη Βικιπαίδεια με τίτλο «Η ρωσική κατοχή της περιφέρειας Ζαπορίζια». [52]