Στιγμιότυπο από το κανάλι του Binkov's Battlegrounds στο Youtube .

«Η Ουκρανία σήμερα, η Ταϊβάν αύριο» είναι μια φράση, που χρησιμοποιείται συχνά στην Ταϊβάν και παραπέμπει στις κοινές απειλές, που αντιπροσωπεύουν η Ρωσία και η Κίνα και για τις δύο χώρες. Ισχύει όμως αυτή η σύγκριση;

Ενώ η Ουκρανία έχει εισβάλει δύο φορές από τη Ρωσία —το 2014 και το 2022— και συνεχίζει να πολεμά τη Μόσχα στρατιωτικά, διπλωματικά και πολιτικά, η Ταϊβάν ζει κάτω από απειλές εισβολής από την ηπειρωτική Κίνα από το 1949, αλλά μέχρι στιγμής έχει διατηρήσει ένα παγωμένο status quo, που εγγυάται την ειρήνη της. Ωστόσο, κινεζικά σκάφη και αεροπλάνα παραβιάζουν τακτικά τα ύδατα και τον εναέριο χώρο της, και η πολεμική ρητορική έχει κλιμακωθεί ιδιαίτερα από τότε που ο Σι Τζινπίνγκ ανέλαβε την εξουσία στην Κίνα το 2012.

Μπορεί λοιπόν η κατάσταση στην Ταϊβάν, ένα νησί 23 εκατομμυρίων κατοίκων, να συγκριθεί με αυτήν της Ουκρανίας, με πληθυσμό άνω των 40 εκατομμυρίων και χερσαία σύνορα τόσο με τη Ρωσία όσο και με την Ευρώπη; Για να απαντήσει σε αυτήν την ερώτηση, το Global Voices πήρε συνέντευξη από τον Yurii Poita, έναν Ουκρανό ειδικό στην Κίνα, ο οποίος επί του παρόντος εδρεύει στην Ταϊπέι ως επισκέπτης ερευνητής στο Ινστιτούτο Έρευνας Εθνικής Άμυνας και Ασφάλειας. Η συνέντευξη έλαβε χώρα μέσω Zoom στα ρωσικά μετά από αρκετές συνομιλίες στην Ταϊπέι. Οι απαντήσεις του Poita έχουν μεταφραστεί και υποστεί επιμέλεια λόγω ύφους και συντομίας.

Yurii Poita. Φωτογραφία που χρησιμοποιείται με άδεια.

Filip Noubel (FN): Υπάρχουν πολλές συζητήσεις «η Ουκρανία σήμερα, η Ταϊβάν αύριο», που επισημαίνουν το γεγονός ότι η Ταϊβάν πρέπει να διδαχθεί από την πλήρη εισβολή της Ουκρανίας από τη Ρωσία, καθώς δεν μπορεί να αποκλείσει μια παρόμοια επίθεση από την Κίνα. Τι πιστεύετε για αυτή τη σύγκριση;

Yurii Poita (YP) Νομίζω ότι ισχύει, επειδή και οι δύο χώρες μοιράζονται το ίδιο γεωπολιτικό πλαίσιο: Μια μεγάλη χώρα αρνείται το δικαίωμα του γείτονά της να είναι ανεξάρτητη, επειδή πιστεύει ότι πρέπει να επεκτείνει την επιρροή της πάνω τους, μεταξύ άλλων χρησιμοποιώντας στρατιωτικά μέσα. Το βασικό ερώτημα είναι τι περιμένουμε από μια τέτοια σύγκριση. Αυτό είναι επίσης ένα ερώτημα που θέτει το Πεκίνο στον εαυτό του. Προσπαθεί να καταστρέψει συμμαχίες, να αποθαρρύνει τον λαό της Ταϊβάν και την ηγεσία του με βάση την ακόλουθη αφήγηση: «Οι ΗΠΑ προκάλεσαν την εξέγερση της Ουκρανίας ενάντια στη Ρωσία και, αν θέλετε να αποφύγετε να γίνετε δεύτερη Ουκρανία, πρέπει να έχετε συνεργασία και συμβιβασμό με την Κίνα».

Για την Ταϊβάν και τη Δύση, αυτό το ερώτημα σημαίνει ότι το νησί πρέπει να προετοιμαστεί για ένα τέτοιο σενάριο, γιατί η αποτροπή δεν λειτουργεί πάντα. Η Ταϊβάν έχει μάθει πολλά από την εμπειρία της Ουκρανίας σε πολλούς τομείς, συμπεριλαμβανομένης της στρατηγικής, της στρατιωτικής ετοιμότητας, της πολιτικής προετοιμασίας σε περίπτωση πολέμου. Όσον αφορά τη στρατηγική, τώρα όλα τα σενάρια είναι πιθανά, συμπεριλαμβανομένων και των πραγμάτων που πριν φαινόταν πολύ απίθανο. Εξάλλου, το παγκόσμιο εμπόριο και η οικονομική ολοκλήρωση δεν αρκούν για να αποτρέψουν έναν πόλεμο, ένα σημαντικό μάθημα που πρέπει να θυμόμαστε. Τα λόγια μετατρέπονται σε πράξεις: αν μια χώρα συνεχίσει για δεκαετίες να λέει ότι μια άλλη χώρα δεν έχει κυριαρχία, δεν έχει δική της γλώσσα, μπορεί να ενεργήσει με βάση αυτά τα λόγια. Όσον αφορά τον στρατό, η Ρωσία και η Ουκρανία αντιπροσωπεύουν μια ανεκτίμητη περίπτωση μελέτης για την Ταϊβάν για να παρατηρήσει τη χρήση όπλων και στρατηγικών, την έννοια του ασύμμετρου πολέμου που αναπτύσσεται στο πεδίο, την ανάγκη συμβατικών όπλων όπως τανκ και αεροπλάνα, τη χρήση του συστήματος HIMARS, που ανέθεσε η Ταϊβάν, τον ουσιαστικό ρόλο και προστασία από τα drones, την κρίσιμη σημασία της αποθήκευσης πυρομαχικών για μεγάλες χρονικές περιόδους.

Συνολικά, υπάρχουν περισσότερες ομοιότητες παρά διαφορές μεταξύ της Ταϊβάν και της Ουκρανίας από την άποψη αυτή και οι εταίροι της Ταϊβάν μαθαίνουν επίσης από την ουκρανική εμπειρία για να παρέχουν υποστήριξη στο νησί.

FN: Σε τι εστιάζουν οι υπεύθυνοι λήψης αποφάσεων από την Ταϊβάν, όταν αναλύουν ή συζητούν περί Ουκρανίας; Και πώς επεκτείνει η Ταϊβάν τις σχέσεις της με την Ουκρανία;

 YP: Η Ταϊβάν διεξάγει διαρκώς συνομιλίες για να μάθει από την πλήρους κλίμακας εισβολή της Ρωσίας στην Ουκρανία. Παρέτεινε τη διάρκεια της στρατιωτικής θητείας και ενσωμάτωσε την έννοια της « Ολόπλευρης άμυνας». Φυσικά δεν μπορούμε να γνωρίζουμε όλες τις λεπτομέρειες, καθώς εμπίπτουν στα μυστικά της κρατικής ασφάλειας, επομένως οι ειδικοί δεν μπορούν να αποκαλύψουν απόρρητες πληροφορίες.

Ένα σημαντικό ζήτημα είναι η αλληλεγγύη σε περιόδους πολέμου, ένα θέμα που συζητείται συχνά στην Ταϊβάν, όταν αναλύεται η Ουκρανία. Η Ουκρανία θα μπορούσε εύκολα να είχε πέσει σε αντίθετα στρατόπεδα ως κοινωνία, δεδομένου ότι ορισμένα τμήματα της Ουκρανίας έβλεπαν μάλλον θετικά τη Ρωσία μέχρι τον Φεβρουάριο του 2022. Ωστόσο, αυτό δεν συνέβη. Το καθήκον της Ταϊβάν είναι να διασφαλίσει ότι η κοινωνία της, όπου οι άνθρωποι έχουν διαφορετικές απόψεις για την Κίνα, παραμένει ενωμένη σε περίπτωση εισβολής, δεν παραδίδεται και εμπιστεύεται την κυβέρνησή της.

Οι Ταϊβανοί ειδικοί ρωτούν επίσης συχνά γιατί η Ουκρανία δεν ήταν έτοιμη για την εισβολή, γιατί τα ρωσικά στρατεύματα μπόρεσαν αρχικά να εισέλθουν βαθιά στο ουκρανικό έδαφος, γιατί ο ουκρανικός πληθυσμός δεν εκκενώθηκε εγκαίρως και γιατί οι πύραυλοι αέρα δεν αγοράστηκαν έγκαιρα και σε επαρκή αριθμό.

Αυτό που συζητείται συχνά είναι πώς η Ουκρανία κατάφερε να κερδίσει την πλήρη υποστήριξη από τους δυτικούς συμμάχους. Γιατί στη Δύση, η περίπτωση της Ουκρανίας και της Ρωσίας είναι πολύ ασπρόμαυρη και ξεκάθαρη: η Ρωσία είναι ο επιτιθέμενος, η Ουκρανία είναι το θύμα και χρειάζεται βοήθεια. Εάν η Κίνα εισβάλει στην Ταϊβάν, την οποία οι περισσότερες χώρες αναγνωρίζουν, από άποψη του διεθνούς δικαίου, ως μέρος της Κίνας, η υποστήριξη προς την Ταϊβάν δεν θα ήταν τόσο ασπρόμαυρη όσο συμβαίνει τώρα στην περίπτωση της Ουκρανίας. Αυτή είναι μια ουσιαστική διαφορά.

Τέλος, οι Ταϊβανοί παρατηρητές θέλουν να μάθουν πώς η Ουκρανία κατάφερε να συνδέσει και να διαχειριστεί μαζί αμυντικές δυνάμεις και την κοινωνία των πολιτών για να αποτρέψει μια εισβολή, όταν είναι σαφές ότι τα στρατεύματα δεν επαρκούν και επομένως, η κοινωνία πρέπει επίσης να συμμετάσχει στην προσπάθεια ως πολιτική άμυνα ή ως εθελοντές. Ο στρατός είναι συνήθως αρκετά συντηρητικός και πολύ απρόθυμος να ανοιχτεί, οπότε το πώς να φτάσεις σε ένα σημείο, όπου και οι δύο πλευρές συμπληρώνουν η μία την άλλη, είναι μια πραγματική πρόκληση. Στην Ουκρανία, καταφέραμε να εκπαιδεύσουμε από κοινού επαγγελματίες στρατιωτικούς και πολίτες.

FN: Το Πεκίνο παραμένει βασικός οικονομικός και πολιτικός παράγοντας στην Ουκρανία, ωστόσο η Ταϊβάν έχει παράσχει υποστήριξη. Πιστεύετε ότι το Κίεβο μπορεί να δώσει περισσότερο χώρο στην Ταϊβάν στην πολιτική, διπλωματική και οικονομική στρατηγική της; Πώς κρίνετε την κάλυψη των ουκρανικών ΜΜΕ για την Ταϊβάν;

YP: Η Ταϊβάν έχει παράσχει ανθρωπιστική βοήθεια στην Ουκρανία, αναπτύσσει συνεργασία σε επίπεδο κοινοβουλίων και δημάρχων. Δυστυχώς η Ουκρανία δεν έχει αντιπροσωπεία στην Ταϊπέι. Η τεχνολογική συνεργασία θα μπορούσε να είναι ο μεγαλύτερος χώρος για άμεση συνεργασία, επειδή η Κίνα θεωρούνταν ως ένας πολλά υποσχόμενος εταίρος, αλλά δεδομένου του τρόπου με τον οποίο το Πεκίνο υποστηρίζει τη Μόσχα, οι υπεύθυνοι λήψης αποφάσεων στην Ουκρανία αναζητούν νέους εταίρους και αυτό θα μπορούσε να περιλαμβάνει την Ταϊβάν. Τα ΜΜΕ, η κοινωνία των πολιτών και το κοινοβούλιο συζητούν ανοιχτά αυτήν την ανάγκη προσέγγισης με την Ταϊβάν, αλλά τώρα το μήνυμα πρέπει να μεταδοθεί και στην ουκρανική επιχείρηση.

Τα ουκρανικά ΜΜΕ καλύπτουν την Ταϊβάν, επειδή τα παγκόσμια ΜΜΕ την καλύπτουν. Ακόμα και μέσα σε ένα χρόνο βλέπω πως έχει αυξηθεί η κάλυψη. Ένας λόγος είναι ότι η Κίνα κλιμακώνει τις στρατιωτικές της απειλές προς την Ταϊβάν και αυτό έχει βαθιά απήχηση στους Ουκρανούς. Και αν η Κίνα ξεκινήσει πόλεμο, αυτό θα έχει άμεσες συνέπειες για την Ουκρανία. Η επίσκεψη της προέδρου των ΗΠΑ Νάνσι Πελόζι στην Ταϊβάν παρακολουθήθηκε στενά στην Ουκρανία, επειδή σε περίπτωση πολέμου στα στενά της Ταϊβάν, η παγκόσμια οικονομία θα κατέρρεε, επομένως η δυτική υποστήριξη στην Ουκρανία θα μπορούσε να γίνει προβληματική ή να σταματήσει η εκδήλωση και το ίδιο θα ίσχυε για τις στρατιωτικές προμήθειες.

Έμεινα έκπληκτος όταν είδα ότι ένα CNA [το κρατικό Κεντρικό Πρακτορείο Ειδήσεων της Ταϊβάν] επισκέφτηκε πρόσφατα το Λβιβ στη δυτική Ουκρανία και ρώτησε τους ανθρώπους στο δρόμο τι πιστεύουν για την Ταϊβάν. Πολλοί γνώριζαν ξεκάθαρα για την Ταϊβάν και εξέφρασαν την αλληλεγγύη και την υποστήριξή τους στην Ταϊβάν.