Μουσικά όργανα και εξοπλισμός καίγονται από τους Ταλιμπάν στο Αφγανιστάν. Στιγμιότυπο από το κανάλι του Sky News Australia στο YouTube. Δίκαιη χρήση.

Οι μουσικοί του Αφγανιστάν και η συνολική μουσική βιομηχανία έχουν επηρεαστεί σοβαρά από την κυριαρχία των Ταλιμπάν από τότε που η ομάδα ανέλαβε τη διακυβέρνηση της χώρας τον Αύγουστο του 2021. Τόσο η παραδοσιακή όσο και η σύγχρονη μουσική άκμασαν στο Αφγανιστάν τα προηγούμενα 20 χρόνια. Όλα αυτά άλλαξαν λιγότερο από ένα μήνα, αφότου οι Ταλιμπάν ανέλαβαν την εξουσία και μερικά από τα μέλη τους άρχισαν να παρενοχλούν μουσικούς για να τους εκφοβίσουν και να τους αναγκάσουν να σταματήσουν να παίζουν μουσική.

Τα πράγματα έχουν γίνει χειρότερα από τότε, με τους Ταλιμπάν να επιβάλλουν απαγόρευση αναπαραγωγής και ακρόασης μουσικής. Μια παρόμοια απαγόρευση επιβλήθηκε στο Αφγανιστάν στα τέλη της δεκαετίας του '90 κατά την πρώτη κυριαρχία των Ταλιμπάν στη χώρα. Σύμφωνα με την αυστηρή ερμηνεία του Ισλάμ από τους Ταλιμπάν, η ακρόαση και η αναπαραγωγή μουσικής απαγορεύεται , καθώς φέρεται να προκαλεί «ηθική διαφθορά» και οδηγεί «τη νεολαία σε παραστράτημα».

Οι μουσικοί έχουν επηρεαστεί περισσότερο από αυτή την απαγόρευση. Όσοι είχαν την ευκαιρία, έφυγαν από τη χώρα. Όσα άτομα παραμένουν στο Αφγανιστάν υφίστανται δημόσια ταπείνωση και οικονομικές δυσκολίες. Οι Ταλιμπάν έβαλαν μουσικούς να παρελάσουν με τα όργανά τους κρεμασμένα στο λαιμό τους, τα οποία κατέστρεψαν αργότερα σε εκδηλώσεις σε δημόσια μετάδοση. Οι μουσικοί χρειάστηκε να βρουν νέα μέσα ύπαρξης πασχίζοντας να τα βγάλουν πέρα.

Το Global Voices μίλησε με τον Αφγανό μουσικό Faisal (το όνομα έχει αλλάξει για λόγους ασφαλείας) για να μάθει πώς έχει αλλάξει η ζωή των μουσικών στο Αφγανιστάν τα τελευταία δύο χρόνια. Πριν από τους Ταλιμπάν, ο Faisal έπαιζε πιάνο και αρμόνιο και έβγαζε τα προς το ζην παίζοντας σε διάφορες δημόσιες εκδηλώσεις. Η συνέντευξη έχει υποστεί επεξεργασία για λόγους έκτασης και σαφήνειας.

Khojasta Sameyee (KS): Πώς ήταν η αφγανική μουσική βιομηχανία και το μουσικό τοπίο πριν από την κυριαρχία των Ταλιμπάν το 2021; 

Faisal (F): Πριν από την κατάρρευση της κυβέρνησης του Αφγανιστάν στα χέρια των Ταλιμπάν, οι μουσικοί είχαν ελευθερία στη δουλειά τους. Παρά τις απειλές περί ασφάλειας και τις επικίνδυνες συνθήκες εκείνη την εποχή, τουλάχιστον τους επιτρεπόταν να συνεχίζουν την εργασία τους και να έχουν δικούς τους χώρους και γραφεία.

Τόσο το 2020 όσο και το 2021 ήταν λαμπρά χρόνια για τη μουσική βιομηχανία του Αφγανιστάν. Αναπτύχθηκαν πολυάριθμες μουσικές σχολές στην Καμπούλ και σε άλλες τοποθεσίες της χώρας. Η δημοτικότητα της μουσικής αυξήθηκε, ιδιαίτερα μεταξύ της νεότερης γενιάς. Νεαρά κορίτσια και αγόρια ενθουσιάζονταν με την εκμάθηση μουσικής. Συνολικά, η μουσική βιομηχανία ήταν σε εξαιρετική κατάσταση πριν από τους Ταλιμπάν.

KS: Τι ρόλο παίζει η μουσική στην αφγανική κουλτούρα και κοινωνία; Πού μάθατε να παίζετε μουσική και πού εμφανιζόσαστε (σε γάμους, συναυλίες, άλλες εκδηλώσεις);

F: Ευτυχώς, η μουσική διατηρεί εξέχουσα θέση στην αφγανική κοινωνία. Το Αφγανιστάν έχει μακρά ιστορία με τη μουσική και την τέχνη. Ο λαός μας λατρεύει τη μουσική και τη βλέπει ως μέσο ευτυχίας και χαράς. Το Αφγανιστάν έχει μια πολύ διαφορετική μουσική σκηνή. Κάθε επαρχία έχει τη δική της τοπική και γηγενή μουσική. Εκτός αυτού, η σύγχρονη μουσική έχει επίσης πολλούς θαυμαστές μεταξύ του λαού στο Αφγανιστάν.

Έμαθα πιάνο και πλήκτρα με την επίβλεψη του Haroon Halimi, ήταν ο δάσκαλός μου. Η μουσική είναι αγάπη και μου δίνει ηρεμία. Πιστεύω ότι η μουσική προάγει την ανεκτικότητα, την ελευθερία, την αγάπη και την πολιτιστική ποικιλομορφία μεταξύ των ατόμων.

Έπαιζα πιάνο και πλήκτρα σε διάφορες δημόσιες εκδηλώσεις, συμπεριλαμβανομένων συναυλιών, γάμων και γενεθλίων, προκειμένου να υπηρετήσω τους ανθρώπους μου και την κοινότητά μου.

Ζω μέσα στον φόβο. Έχασα τη δουλειά και την καριέρα μου. Το να παίζω μουσική ήταν το μοναδικό μου εισόδημα και μέσω αυτού συντηρούσα την οικογένειά μου. Ελπίζω μια μέρα να νιώσω ελεύθερος και ασφαλής να παίξω ξανά μουσική και να συνεχίσω τη δουλειά μου ως μουσικός.

KS: Πώς έχει αλλάξει η κατάσταση για τους Αφγανούς μουσικούς από την άφιξη των Ταλιμπάν το 2021; Πώς φαίνεται τώρα η κατάσταση;

ΣΤ: Αφού οι Ταλιμπάν ανέλαβαν την εξουσία στο Αφγανιστάν, άρχισαν να κυνηγούν τη μουσική και την τέχνη. Απαγόρευσαν τη μουσική, γιατί πιστεύουν ότι είναι χαράμ [απαγορευμένη] στο Ισλάμ. Πολλοί μουσικοί έχασαν τη δουλειά τους ως αποτέλεσμα της απαγόρευσης της μουσικής και βρίσκονται αυτή τη στιγμή σε εξαιρετικά δύσκολη οικονομική κατάσταση και κατάσταση ασφάλειας.

Στις μέρες μας, η ακρόαση μουσικής είναι παράνομη. Κανείς δεν μπορεί να ακούσει μουσική στην τηλεόραση ή το ραδιόφωνο. Κανείς δεν επιτρέπεται να σπουδάζει ή να παίζει μουσική.

Οι Ταλιμπάν έχουν μεταμορφώσει το Αφγανιστάν σε ένα μέρος χωρίς μουσική και τέχνη. Το μετέτρεψαν σε μια ήσυχη, χαζή χώρα. Η μουσική και η τέχνη είναι σε εξαιρετικά τρομερή κατάσταση. Είναι πολύ δύσκολο να ζεις στο Αφγανιστάν ως μουσικός αυτή τη στιγμή, αφού οι Ταλιμπάν μετέτρεψαν τη χώρα σε φυλακή για μουσικούς.

KS: Ποιες προκλήσεις/δυσκολίες έχει φέρει στους Αφγανούς μουσικούς και στους απλούς πολίτες η απαγόρευση των Ταλιμπάν για αναπαραγωγή και ακρόαση μουσικής; Μπορεί ακόμα ο κόσμος να μάθει να παίζει μουσική; Μπορεί ο κόσμος να ακούσει μουσική σε κασέτες ή CD ή μέσω ξένου ραδιοφώνου;  

ΣΤ: Οι Ταλιμπάν έκλεισαν όλες τις μουσικές σχολές και κατέστρεψαν ή έκαψαν όλα τα μουσικά όργανα, επομένως δεν υπάρχουν επί του παρόντος μουσικές σχολές ή μαθήματα στο Αφγανιστάν, όπου τα άτομα μπορούν να μάθουν μουσική.

Οι άνθρωποι δεν μπορούν να ακούσουν μουσική στα ραδιόφωνα, επειδή οι Ταλιμπάν απαγόρευσαν επίσης την ακρόαση ξένων ραδιοφωνικών σταθμών σε όλο το Αφγανιστάν και η δημοσίευση μουσικών βίντεο ή ήχου θεωρείται σοβαρό, τρομερό έγκλημα.

Για μια λίστα αναπαραγωγής με διαφορετική μουσική από το Αφγανιστάν, ανατρέξτε στον παρακάτω σύνδεσμο και ρίξτε μια ματιά στον λογαριασμό Global Voices Spotify για περισσότερες εκλεκτικές λίστες αναπαραγωγής από όλο τον κόσμο.