Ο Αλεξέι Ναβάλνι και η Γιούλια Ναβάλναγια αγκαλιάζονται μετά την απελευθέρωσή του από την κράτηση, μετά από έφεση της εισαγγελίας. Ημερομηνία 19 Ιουλίου 2013. Εικόνα από Evgenii Feldman, Novaya Gazeta. CC BY-SA 3.0.

Το σοκ από τον θάνατο του Αλεξέι Ναβάλνι στην ποινική αποικία Χαρπ της Αρκτικής Γιαμάλ στις 16 Φεβρουαρίου 2024 έγινε αισθητό από εκατομμύρια ανθρώπους στη Ρωσία και στο εξωτερικό. Ο άτυπος ηγέτης της αντιπολίτευσης στον Πούτιν ήταν αισιόδοξος για το μέλλον του και της Ρωσίας ακόμη και μετά από τρία χρόνια στη φυλακή και πάνω από 300 ημέρες σε αφόρητη απομόνωση. 

Αστικού τύπου οικισμός Χαρπ. Εικόνα ValeryZatolochny. Άδεια CC BY 3.0.

Με τον θάνατό του ήρθε μια συντριπτική αίσθηση απελπισίας, όπως μαρτυρούν οι τροφοδοσίες των μέσων κοινωνικής δικτύωσης ανθρώπων με αντιπολιτευτικές απόψεις και ανθρώπων που θρηνούν τον θάνατό του στην κηδεία. 

Ωστόσο, στις 19 Φεβρουαρίου, μόλις τρεις ημέρες μετά τον θάνατο του συζύγου της, παρενέβη η Γιούλια Ναβάλναγια. Στο πρώτο της βίντεο που δημοσιεύτηκε τόσο στου συζύγου της όσο και στον δικό της νέο λογαριασμό X και στο YouTube, είπε: 

Привет,  это Юлия Навальная. Cегодня в первый раз на этом канале.  Я хочу обратиться к вам. Меня не должно было быть на этом месте, я не должна была записывать это видео. На моём месте должен быть другой человек, но этого человека убил Владимир Путин.   3 дня назад Владимир Путин убил моего мужа Алексея Навального. Путин убил отца моих детей. Отнял самое дорогое, что у меня было. Самого близкого и самого любимого человека. Но ещё Путин отнял Навального у вас. Где-то в колонии на Крайнем Севере, за полярным кругом, в вечной зиме Путин убил не просто человека Алексея Навального. Он вместе с ним захотел убить наши надежды, нашу свободу, наше будущее. Все эти годы я была рядом с Алексеем. Я была счастлива быть рядом с ним и поддерживать его. Но сегодня я хочу быть рядом с Вами потому что я знаю, что вы потеряли не меньше, чем я. Алексей больше всего на свете любил Россию, любил нашу страну и вас. Он верил в нас, в нашу силу, в наше будущее, в то, что мы достойны лучшего. Не на словах верил, а на деле, настолько глубоко и искренне, что был готов отдать за это свою жизнь. И его огромной любви нам хватит, чтобы продолжить его дело настолько долго, насколько понадобится. Убив Алексея, Путин убил половину меня, половину моего сердца, и половину моей души. Но у меня осталась вторая половина, и она подсказывает мне, что я не имею права сдаваться, я буду продолжать дело Алексея Навального, продолжать бороться за нашу с вами страну. И Я призываю вас встать рядом со мной, разделить не только горе и бесконечную боль, которая окутала нас и не отпускает. Я прошу вас разделить со мной Ярость. Ярость, злость, ненависть к тем, кто посмел убить наше будущее. Я обращаюсь к вам словами Алексея, в которые очень верю. Не стыдно сделать мало, стыдно не сделать ничего. Россия –  свободная, мирная, счастливая, прекрасная Россия будущего, о которой так мечтал мой муж. Вот что нам нужно. Я хочу жить в такой России. Я хочу, чтобы в ней жили наши с Алексеем дети, Я хочу вместе с вами её построить именно такую, какой ее представлял Алексей Навальный: полную достоинства, справедливости и любви.

Γεια σας, είμαι η Γιούλια Ναβάλναγια. Σήμερα, για πρώτη φορά σε αυτό το κανάλι, θέλω να απευθυνθώ σε εσάς. Δεν έπρεπε να είμαι σε αυτή τη θέση. Δεν θα έπρεπε να έχω ηχογραφήσει αυτό το βίντεο. Στη θέση μου, θα έπρεπε να υπήρχε άλλο άτομο, αλλά ο Βλαντιμίρ Πούτιν σκότωσε αυτό το άτομο πριν από τρεις ημέρες. Ο Βλαντιμίρ Πούτιν σκότωσε τον σύζυγό μου, Αλεξέι Ναβάλνι. Ο Πούτιν σκότωσε τον πατέρα των παιδιών μου, ό,τι πιο πολύτιμο είχα, τον πιο κοντινό και αγαπημένο άνθρωπο. Αλλά ο Πούτιν σας πήρε κι εσάς τον Ναβάλνι, κάπου σε μια αποικία στον Άπω Βορρά, πέρα ​​από τον Αρκτικό Κύκλο, τον αιώνιο χειμώνα. Ο Πούτιν δεν σκότωσε μόνο έναν άνθρωπο, τον Αλεξέι Ναβάλνι. ήθελε επίσης να σκοτώσει τις ελπίδες μας, την ελευθερία μας, το μέλλον μας. Όλα αυτά τα χρόνια ήμουν δίπλα στον Αλεξέι. Χάρηκα που ήμουν μαζί του και τον υποστήριξα, αλλά σήμερα θέλω να είμαι μαζί σας, γιατί ξέρω ότι δεν έχετε χάσει λιγότερα από εμένα. Ο Αλεξέι αγαπούσε τη Ρωσία περισσότερο από οτιδήποτε άλλο, αγαπούσε τη χώρα μας. Πίστευε σε εσάς, σε εμάς, στη δύναμή μας, στο μέλλον μας, στο γεγονός ότι αξίζουμε καλύτερα πράγματα. Πίστευε όχι μόνο στα λόγια αλλά στην πράξη, τόσο βαθιά και ειλικρινά που ήταν έτοιμος να δώσει τη ζωή του για αυτό. Η απέραντη αγάπη του για εμάς είναι αρκετή για να συνεχίσει το έργο του όσο χρειαστεί. Σκοτώνοντας τον Αλεξέι, ο Πούτιν σκότωσε το μισό από εμένα, τη μισή καρδιά και τη μισή ψυχή μου. Μου μένει όμως το άλλο μισό και μου λέει ότι δεν έχω το δικαίωμα να τα παρατήσω. Θα συνεχίσω το έργο του Αλεξέι Ναβάλνι, θα συνεχίσω να αγωνίζομαι για τη χώρα μας και σας καλώ να σταθείτε δίπλα μου. Για να μοιραστώ όχι μόνο τη θλίψη και τον ατελείωτο πόνο που μας έχει τυλίξει και δεν αφήνει να φύγει, σας ζητώ να μοιραστείτε την οργή και το μίσος μου προς όσους τόλμησαν να σκοτώσουν το μέλλον μας. Σας απευθύνομαι με τα λόγια του Αλεξέι, στα οποία πιστεύω ακράδαντα: δεν είναι ντροπή να κάνεις λίγα, είναι ντροπή να μην κάνεις τίποτα. Μια ελεύθερη, ειρηνική, χαρούμενη, όμορφη Ρωσία του μέλλοντος που ονειρευόταν ο άντρας μου χρειαζόμαστε. Θέλω να ζήσω σε μια τέτοια Ρωσία. Θέλω τα παιδιά μας με τον Αλεξέι να ζήσουν σε αυτή τη Ρωσία. Θέλω να τη χτίσω μαζί σας, όπως ακριβώς την οραματίστηκε ο Αλεξέι Ναβάλνι, γεμάτη αξιοπρέπεια, δικαιοσύνη και αγάπη.

Για πολλούς ανθρώπους, αυτό σήμαινε ότι η ελπίδα επέστρεψε. 

Η Ναβάλναγια έχει κάνει από τότε μια ομιλία στο κοινοβούλιο της ΕΕ, συναντήθηκε με τον Πρόεδρο Μπάιντεν και τους υπουργούς Εξωτερικών των κρατών μελών της ΕΕ. Μόλις είχε καλέσει τους ανθρώπους στη Ρωσία να εκφράσουν τη διαμαρτυρία τους και να δείξουν πόσοι άνθρωποι θα ψήφιζαν κατά του Πούτιν. 

Επειδή, στη Ρωσία κάθε είδους διαφωνία, συμπεριλαμβανομένων οποιωνδήποτε ειρηνικών συλλαλητηρίων, έχει τιμωρηθεί με ποινές φυλάκισης και τεράστια πρόστιμα, ο μόνος τρόπος για μαζική διαμαρτυρία είναι με «νόμιμα» μέσα. Παραδείγματα τους τελευταίους μήνες περιλαμβάνουν την επιλογή αντιπολεμικού υποψηφίου (που αργότερα αποκλείστηκε από τις εκλογές), τη συμμετοχή στην κηδεία του Αλεξέι Ναβάλνι (δεκάδες χιλιάδες παρευρέθησαν, περισσότερα από 100 άτομα έχουν τεθεί υπό κράτηση) και ως το επόμενο βήμα — εμφάνιση στα εκλογικά τμήματα ακριβώς στις 12 μ.μ. στις τελευταίες των επόμενων εκλογών που αναμένεται να κερδίσει ο Πούτιν: 17 Μαρτίου 2024, για να δείξει πόσοι άνθρωποι είναι εναντίον του Πούτιν.  

Ποια είναι όμως η Γιούλια Ναβάλναγια;

Ένα οικείο πρόσωπο: η σύζυγος του Αλεξέισυμμετείχε σε πολλές συγκεντρώσεις του: υπάρχουν πολλές φωτογραφίες τους μαζί. Πήρε μέρος σε πολλές συνεντεύξεις. Ήταν δίπλα του, όταν δηλητηριάστηκε. Αυτή κανε έκκληση στον Πούτιν να αφήσει τον Αλεξέι να νοσηλευτεί στη Γερμανία μετά από αυτό. Ωστόσο, δεν είχε εκφράσει σχεδόν καθόλου τις πολιτικές της απόψεις ούτε είχε μιλήσει δημόσια πριν από το θάνατο του Αλεξέι. Στην αναζήτηση Google, αυτή τη στιγμή ορίζεται ως «σύζυγος του Αλεξέι Ναβάλνι» και, πράγματι, αυτός είναι ο ρόλος που είχε για πολλά χρόνια.  

Η Γιούλια Ναβάλνι, ο Αλεξέι Ναβάλνι και ο Ίλια Γιάσιν στο συλλαλητήριο της Μόσχας στις 12 Ιουνίου 2013. Εικόνα από Bogomolov.PL. Άδεια CC BY-SA 3.0.

Η Γιούλια Αμπροσίμοβα (το πατρικό της όνομα) γεννήθηκε στις 24 Ιουλίου 1976 στη Μόσχα, σε μια οικογένεια ενός επιστημονικού εργαζόμενου και κρατικού υπαλλήλου. Αποφοίτησε από την φημισμένη Ακαδημία Πλεχάνοφ της Μόσχας, από το Τμήμα Διεθνών και Οικονομικών Σχέσεων.  

Γνώρισε τον Αλεξέι όταν ήταν μόλις 22 ετών και παντρεύτηκαν το 2000. Το ζευγάρι είχε δύο παιδιά, την Daria (2001) και τον Zahar (2008).  Ένα δημοφιλές ρωσικό περιοδικό ισχυρίστηκε στις αρχές του 2021 ότι όρισε τον ρόλο της ως «υπεύθυνη για την καθημερινή ζωή και το μεγάλωμα των παιδιών».  Ο ρόλος του Αλεξέι Ναβάλνι ως πολιτικής προσωπικότητας έγινε ορατός το 2007 και η Ναβάλναγια τον υποστήριξε έκτοτε.

Τα βίντεο και οι εκκλήσεις της Ναβάλναγια προς τον ρωσικό λαό έχουν ένα πολύ ισχυρό μήνυμα. Αποκαλεί τον Πούτιν δολοφόνο και το ρωσικό καθεστώς κράτος μαφίας. Σε ένα από τα βίντεό της, κατηγόρησε τον Πούτιν και την ελίτ του ότι απλώς «προσποιούνται τους χριστιανούς». Προφανώς, αυτό το βίντεο έγινε σε μια προσπάθεια να κάνει την κυβέρνηση του Πούτιν να δώσει το σώμα του Αλεξέι στη μητέρα του μετά το θάνατό του. Επειδή το καθεστώς του Πούτιν οικοδομούσε την ιδεολογία του γύρω από τις λεγόμενες «παραδοσιακές» αξίες και συνδέεται στενά με τη Ρωσική Ορθόδοξη Εκκλησία στην προσπάθειά του για νομιμότητα, λειτούργησε. Δεν είχε πει τίποτα τόσο αμφιλεγόμενο έκτοτε, αν και κάποιοι άφησαν να εννοηθεί ότι ζήτησε από την ΕΕ να σταματήσει να παρέχει όπλα στην Ουκρανία στην ομιλία της στο Ευρωπαϊκό Κοινοβούλιο. Δεν το έκανε. 

Αυτή τη στιγμή, η Γιούλια Ναβάλναγια έχει πάνω από ένα εκατομμύριο followers στο Instagram και 350.000 στο X. Στο YouTube μιλάει από τον λογαριασμό του Ναβάλνι. Είχε μια συνάντηση με τη Σβιατλάνα Τσιχανόφσκαγια τον περασμένο μήνα, μια άλλη ηγέτιδα της αντιπολίτευσης σε ένα αυταρχικό καθεστώς: της Λευκορωσίας. Μένει να δούμε αν η Γιούλια Ναβάλναγια θα ενώσει όντως τη ρωσική αντιπολίτευση όπως έκανε η Τσιχανόφσκαγια με τους Λευκορώσους. Είναι αποφασισμένη και θυμωμένη, ίσως αυτά είναι μόνο τα χαρακτηριστικά που πρέπει να δουν οι άνθρωποι στον ηγέτη τους στη χώρα υπό τον Βλαντιμίρ Πούτιν, τον μακροβιότερο ηγεμόνα της Ρωσίας μετά τον Ιωσήφ Στάλιν.