Ο Mola Mongombe (δεξιά) εκφράζει την ανησυχία του για τη θεραπεία ατόμων με αλφισμό στο Καμερούν και επίσης συζητά τη δουλειά του ως υποστηρικτής πολιτιστικής μουσικής στην πόλη Μπουέα στο Καμερούν. 16 Ιουλίου 2020, φωτογραφία του συγγραφέα, που χρησιμοποιείται με άδεια.

Οι μουσικοί με αλφισμό στο Καμερούν έχουν παραμερίσει το κοινωνικό στίγμα για να συμμετάσχουν ενεργά στις ζωντανές τέχνες και τον πολιτισμό της χώρας.

Ο αλφισμός είναι μια συγγενής πάθηση, κατά την οποία ένα άτομο γεννιέται χωρίς χρωστική ουσία στο δέρμα, τα μαλλιά και τα μάτια του. Όσοι γεννήθηκαν με αλφισμό στο Καμερούν συχνά ζουν με διακρίσεις και παρεξήγηση για την κατάστασή τους.

Τώρα, τα άτομα με αλφισμό στρέφονται στη μουσική για να μεταφέρουν ισχυρά μηνύματα, που ενθαρρύνουν τους πολίτες να αντισταθούν στις πιέσεις της κοινότητας να κάνουν διακρίσεις σε βάρος των αλμπίνων.

Ο Ntungwa Njomo Felgani, ευρέως γνωστός ως Boy TAG (The Albino Guy), είναι ένας από τους ανερχόμενους αστέρες της μουσικής του Καμερούν, που αντλεί έμπνευση από τα μαρτύρια που πέρασε ως αλμπίνο για να παράγει όμορφα τραγούδια.

Στο στούντιο ηχογράφησης του Boy TAG στην Campaign Street, Buea, Καμερούν, πριν από την Παγκόσμια Ημέρα Αλφισμού. Φωτογραφία από τον συγγραφέα, που χρησιμοποιείται με άδεια.

Το Global Voices μίλησε με τον Boy TAG τον περασμένο μήνα για να μάθει για τα κίνητρά του:

Επέλεξα το Boy TAG που σημαίνει «Ο Αλμπίνος», γιατί θέλω να εκπροσωπώ τους αλμπίνους, έπρεπε να εκπροσωπώ αυτό που είμαι και να στέλνω θετικά μηνύματα.

Σε ένα από τα τραγούδια του που ονομάζεται «Mignocite»,  ενθαρρύνει τους ανθρώπους να είναι περήφανοι για αυτό που είναι. 

Οι άνθρωποι δεν πρέπει να προσπαθούν να αλλάξουν τα χρώματά τους επειδή θέλουν να είναι σαν τους άλλους – ο Θεός δεν ήταν ανόητος που σε έκανε έτσι.

Ο Boy TAG έμαθε αυτό το μάθημα με τον δύσκολο τρόπο. Ως παιδί που μεγάλωνε στη Μουγιούκα, μια πόλη στο νοτιοδυτικό Καμερούν, αντιμετώπισε εκφοβισμό και προσβολές λόγω της κατάστασής του. Συνέχισε:

Δεν ήταν εύκολο για μένα να μεγαλώσω ως αλμπίνος. Πολλοί άνθρωποι με πρόσβαλαν — ακόμη και μητέρες έστελναν τα παιδιά τους να με προσβάλλουν ελεύθερα στη Μουγιούκα, σαν να έφταιγα εγώ. Δεν ήταν εύκολο, ένιωθα πολύ πληγωμένος, πονούσα πραγματικά. Θα μπορούσα να έχω περάσει κατάθλιψη τότε χωρίς να ξέρω καν τι είναι η κατάθλιψη.

Ακολουθεί ένα βίντεο με το τραγούδι του Boy TAG “Mignocite”:

Ο Mola Mongombe, ένας αλμπίνος που είναι επίσης δημοφιλής μουσικός παραγωγός, μπορεί να νιώθει οικεία με τα παραπάνω. Ο Mongombe, ο οποίος εργάζεται ως πιανίστας, τραγουδοποιός, μπασίστας και δάσκαλος μουσικής, ειδικεύεται στη Njoku τζαζ, έναν ιδιαίτερο ήχο από την Μπακουέρι, την πατρίδα του.

Μιλώντας στο Global Voices, ο Mongombe εξήγησε πώς ο τόπος αυτός έχει πάνω από 25 παραλλαγές μουσικής, αλλά οι περισσότεροι άνθρωποι συνδέουν την περιοχή μόνο με τη μουσική chacha. «Αποφάσισα ότι θα κάνω τους ανθρώπους να νιώσουν ότι δεν έχει να κάνει με τη γλώσσα ή ένα συγκεκριμένο στυλ χορού, αλλά με τον πολιτισμό, κάτι πιο βαθύ», είπε.

Λέει ότι ανακάλυψε το στυλ της τζαζ Njoku «για να προωθήσει ό,τι έχει να κάνει με τη μουσική από τη Φάκο…και να κάνει τους ανθρώπους που δεν είναι Μπακουεριανοί να αισθανθούν τη μουσική». Ο Mongombe δεν μιλάει πάντα απευθείας για τον αλφισμό του, αλλά, ως ερμηνευτής, στέλνει το μήνυμα ότι οι μουσικοί με αλφισμό μπορούν να αφήσουν ένα σημάδι στη βιομηχανία.

Ακολουθεί ένα βίντεο του τραγουδιού του Mongombe που ονομάζεται “Endale”:

Στίγμα, στερεότυπα, μύθοι

Τα άτομα με αλφισμό μπορεί να είναι η ομάδα με τις περισσότερες διακρίσεις και στιγματισμό στην Αφρική, και στο Καμερούν, ειδικότερα, σύμφωνα με το Mimimefoinfos, έναν διαδικτυακό ιστότοπο ειδήσεων.

Παρά τις όμορφες φιλοδοξίες του Mongombe και άλλων αλμπίνων μουσικών στο Καμερούν, συνεχίζουν να αντιμετωπίζουν τη διπλή πρόκληση να μπουν στην ανταγωνιστική μουσική βιομηχανία και επίσης να αντιμετωπίσουν το διαρκές στίγμα που συνδέεται με τον αλφισμό.

Αυτό το στίγμα πηγάζει από βαθιές πολιτιστικές παραδόσεις, που θεωρούν τους αλμπίνους ως «άνθρωπους με μυστικιστικές δυνάμεις». Ως αποτέλεσμα, οι μάγοι συνεχίζουν να αναζητούν αλμπίνους «για τα μαλλιά, τα νύχια και τα μέρη του σώματός τους», απειλώντας σοβαρά τη ζωή τους.

Σε ορισμένες περιοχές του Καμερούν, «υπάρχει η πεποίθηση ότι οι αλμπίνοι μπορούν είτε να θυσιαστούν σε θεούς είτε να χρησιμοποιηθούν ως θεραπεία για πολλές ασθένειες», σύμφωνα με το κρατικό τηλεοπτικό δίκτυο CRTV. Στη νοτιοδυτική περιοχή, όπου μερικές φορές εκρήγνυται το όρος Καμερούν, «αλμπίνοι πετάχτηκαν ζωντανοί στις φλόγες που ξεσπούσαν, ως θυσία στους «θυμωμένους» θεούς του βουνού», σύμφωνα με το ίδιο ρεπορτάζ του CRTV.

Μετά το ειδικό ρεπορτάζ του CRTV, το Υπουργείο Κοινωνικών Υποθέσεων του Καμερούν ταξινόμησε τους αλμπίνους σε ομάδες ατόμων με ειδικές ανάγκες προστασίας βάσει του διατάγματος αριθ. 2011/408 της 9ης Δεκεμβρίου 2011, που καταπολεμά τον κοινωνικό αποκλεισμό.

Προώθηση των τεχνών για όλους

Εκτός από αυτό το σημαντικό βήμα για την προστασία των αλμπίνων, η κυβέρνηση υποστηρίζει επίσης τοπικούς καλλιτέχνες μέσω της διοργάνωσης μουσικών φεστιβάλ που αφορούν όλους, συμπεριλαμβανομένων των καλλιτεχνών με αλφισμό, που προωθούν τις τέχνες και την πολιτιστική κληρονομιά.

Η Grace Ewang, η εκπρόσωπος της νοτιοδυτικής περιοχής για τις τέχνες και τον πολιτισμό στη νοτιοδυτική περιοχή, είπε ότι το Φεστιβάλ Παραδοσιακών Μουσικών και Χορών ( FESMUDAP ) ή το Heritage Music and Dances Festival, είναι ευγνώμωνα για τους καλλιτέχνες, που εκτιμούν τον πολιτισμό και θέλουν να «δώσουν σε καλλιτέχνες τη θεραπεία στο κόκκινο χαλί», κατά τη διάρκεια μιας συνέντευξης στο Global Voices τον Δεκέμβριο του 2019.

«Πρέπει να δουλέψουμε σκληρά για να δούμε ότι [οι καλλιτέχνες] μεταδίδουν την πολιτιστική τους κληρονομιά στους νεότερους», είπε, αναφερόμενη στις μουσικές εκπαιδευτικές συνεδρίες FESMUDAP για νέους κατά τη διάρκεια των φεστιβάλ.

«Θέλω να πω σε όσους ασχολούνται με την παραδοσιακή μουσική ότι δεν πρέπει να τρέμουν, γιατί κάνουν το σωστό και τους υποστηρίζουμεω για την προώθηση του πολιτισμού της νοτιοδυτικής περιοχής», είπε η Ewang.

Ωστόσο, ο μουσικός Mola Mongombe εξέφρασε τις ανησυχίες του, λέγοντας στο Global Voices ότι οι δικοί του άνθρωποι από την Μπακουέρι δεν υποστηρίζουν πραγματικά το έργο τέχνης του. Παραμένει αισιόδοξος γνωρίζοντας ότι μπορεί να βασιστεί σε οπαδούς σε μεγάλη απόσταση.